HIV / AIDS

HIV/AIDS

AIDS là từ viết tắt của “ Acquired Immune Deficiency Syndrome” – nghĩa là “ Hội chứng suy giảm miễn dịch mắc phải”. Nó do siêu vi suy giảm miễn dịch ở người gọi là HIV ( Human Immunodeficiency Virus) gây ra. Có hai loại siêu vi: siêu vi loại một và siêu vi loại hai. Hai loại siêu vi trên đều có thể dẫn đến bệnh AIDS tuy rằng loại hai dường như là dạng virus ít xâm nhập hơn

Tuy HIV có khả năng lây nhiễm nhưng nó không lây nhiễm theo cách của các loại siêu vi khác như cảm lạnh hoặc cúm. Nó không đơn giản nhiễm qua sự đụng chạm hoắc tiếp xúc xã giao thông thường và cũng không lây kan qua ho và hắt hơi. Nó thường lan truyền do sự trộn lẫn các dịch của cơ thể, thường nhất là máu, tinh dịch và các dịch tiết của âm đạo. Đường lây truyền thường gặp nhất là qua quan hệ tình dục, nhưng cũng có thể là qua truyền máu hoặc dùng chung kim tiêm

Siêu vi cũng có trong nước bọt và nước mắt, nhưng quá ít nên không thể gây nhiễm bệnh. HIV gây nhiễm cho mọi dân tộc và mọi nhóm xã hội, cũng như trong cả quan hệ tình dục khác giới và đồng giới

AIDS làm suy yếu đi hệ miến dịch của cơ thể đến mức độ làm cơ thể không thể chống lại một nhiễm trùng nào hoặc không thể kiểm soát sự phát triển của bệnh ung thư. Người bị HIV thường không thể chống cự được với những căn bệnh mà những người khác hiếm khi mắc phải

Phải xử trí như thế nào khi bị nhiễm HIV?

Phản ứng của cơ thể khi bị nhiễm HIV là tạo ra các kháng thể tuy rằng chúng phải mất ba tháng mới xuất hiện. Bạn chỉ được xác nhận HIV dương tính khi các kháng thể hiện diện trong máu. Ví thế, nếu bạn làm xét nghiệm 6 tháng sau khi bạn nghi ngờ nhiễm bệnh

HIV dương tính không có nghĩa là bạn đã mắc bệnh AIDS mà bệnh này có thời gian ủ bệnh đến 10 năm mới phát triển nặng; thế nên trong thời gian này bạn vẫn thấy khỏe mạnh. Có nhiều người không biết mình bị HIV dương tính trong khi siêu vi bệnh đã phát triển và sống chung trong cơ thể với họ

Nguồn gốc của siêu vi HIV

Có rất nhiều giả thiết về sự xâm nhập lần đầu tiên của siêu vi này vào cơ thể con người. HIV có thể xuất phát từ một loại biến thể siêu vi gây nhiễm ở các loại khỉ và tinh tinh Châu Phi, sau đó truyền sang cho cả dân chúng châu Phi rồi lây lan qua các vùng còn lại của thế giới. Tuy rằng, ban đầu bệnh chỉ lây nhiễm cho các cộng đồng đồng tính luyến ái Tây Phương nhưng hiện tại iệc lây lan sâu rộng trên thế giới chủ yếu là quan hệ tình dục khác giới

Phải phòng bệnh như thế nào?

• Quan hệ tình dục là con đường chính để căn bệnh HIV lan truyền. Siêu vi có thể lây lan qua hai cách giao hợp: qua âm đạo và qua hậu môn. Sử dụng bao cao su phù hợp có thể ngăn chặn được sự lây lan qua đường tình dục. Hiện nay, thuốc diệt tinh trùng cũng được sử dụng vì nó có thể diệt được cả siêu vi HIV
• Trên lý thuyết thì giao hợp với một người bị nhiễm HIV cũng đủ để HIV lây lan. Vì khó có thể biết được một người có nhiễm HIV hay không qua dáng vẻ bên ngoài nên trong quan hệ tình dục cần thận trọng với tất cả các bạn tình
• Nên tránh dùng bơm kim tiêm và ống chích vì siêu vi có thể lây lan qua con đường này
• HIV cũng có thể lây lan qua các nguồn máu bị nhiễm bệnh. Nhóm chính bị nhiễm theo dạng này là nhóm mắc bệnh ưa chảy máu. May thay, hiện nay, tất cả các nguồn máu đều được kiểm soát siêu vi HIV tại hầu hết các quốc gia có nền kinh tế phát triển
• Các bà mẹ có HIV dương tính có thể lây bệnh cho con khi mang thai, khi sinh cũng như khi cho con bú

Phụ nữ và HIV

Phụ nữ cần phải thận trọng để bảo vệ chính mình đối với siêu vi HIV. Thực hiện “an toàn tình dục” là bắt buộc mọi người phải biết chắc rằng bạn tình của mình có HIV âm tính. Không nên quan hệ tình dục lung tung hoặc quan hệ với những người bạn chưa biết rõ về họ mà không dùng các biện pháp”an toàn tính dục”. Một khi đã mắc bệnh rồi bạn sẽ không còn cơ hội để sửa chữa lỗi lầm – vậy tốt hơn hết hãy tự phóng tránh cho mình bằng lối sống tình dục an toàn, mạnh khỏe và đạo đức

Điều trị

• Theo dõi việc chẩn đoán HIV; điều trị sẽ giúp làm chậm tiến độ phát triển của siêu vi. Nhiều loại thuốc được chỉ định để thực hiện mục đích này và các phối hợp thuốc cũng đã được nghiên cứu và triển khai liên tục
• Các trị liệu này luôn có kèm theo các phản ứng phụ. Tuy nhiên chúng kìm hãm đà phát triển của siêu vi tong cơ thể
• Việc điều trị các bệnh nhiễm trùng tùy thuộc vào các tác nhân đặc hiệu gây viêm nhiếm cho bệnh nhân. Người ta thường sử dụng các liều cao kháng sinh và kháng siêu vi để ngăn chặn bội nhiễm

Có thể điều trị HIV/AIDS hay không?

Mặc dù có thể làm giảm được tốc đọ phát triển từ HIV đến AIDS, hiện tại vẫn chưa có thuốc điều trị đặc hiệu cho bệnh AIDS và cũng chưa có vắc-xin để ngừa HIV. Vấn đề này rất phức tạp vì HIV tấn công vào hệ miễn nhiễm là phương tiện mà cơ thể thường sử dụng để chống lại viêm nhiễm và ung thư. Hai loại siêu vi HIV 1 và HIV 2 dường như lại có rất nhiều chủng loại nên việc tìm ra một loại thuốc tiêm chủng ngừa các chủng lạ trở nên rất khó khăn và xa vời

Bệnh nhân bị AIDS thường chết do bị viêm phổi quá nặng, bị ung thư mô liên kết Kapozi, viêm não, ... cuối cùng bị suy nhược trí tuệ và mất trí

Xét ngiệm HIV

Xét nghiệm nhiễm Hiv gồm có phân tích các mẫu máu để tìm dấu hiệu của kháng thể HIV (kháng thể là các chất do cơ thể sinh ra để chống lại sự viêm nhiễm gây ra do một siêu vi đặc biệt). Sự hiện diện của kháng thể trong máu bạn nói lên bạn đã bị viêm nhiễm từ siêu vi hiện có trong người. Cho nên một người nào mà có kết quả xét nghiệm máu dương tính với HIV thì người đó bị HIV dương tính. Siêu vi HIV có một giai đoạn ủ bệnh trong nhiều tháng trước khi bắt đầu hoạt động. Nếu bạn làm xét nghiệm HIV qua sớm trong thời gian phat bệnh thì kết quả sẽ có thể là âm tính. Thường thì người ta khuyên bạn nên làm xét nghiệm 6 tháng sau khi bạn nghĩ rằng viêm nhiễm đã bắt đầu

ST