Ý nghĩa hoa trạng nguyên cực thú vị

Hoa Trạng Nguyên: Mang ý nghĩa thể hiện sự thành đạt. Với ý nghĩa đó, việc chưng hoa Trạng Nguyên ngày Tết vừa mang đến vẻ đẹp cho ngôi nhà của bạn vừa là sự thể hiện mong muốn một năm mới thành công và may mắn cho cả gia đình. Hãy cùng Hoa Tươi Đà Nẵng cùng tìm hiểu nguồn gốc sâu hơn về Ý nghĩa hoa trạng nguyên nhé

Trạng nguyên hay nhất phẩm hồng (danh pháp hai phần: Euphorbia pulcherrima), là tên gọi của một loài cây có nguồn gốc ở miền nam Mexico, Trung Mỹ và châu Phi.

Poinsettia (Chistmas flower) được người Mỹ biết tới vào năm 1825, do Joel Roberts Poinsett mang từ Mexico về. Khi làm đại xứ Mỹ tại Mễ Tây Cơ, trong lần thăm viếng tỉnh Taxco, ông đã khám phá ra một loại cây nhỏ mềm mại, mọc hoang nơi sườn đồi mà “hoa” là “lá xanh” chuyển màu đỏ đẹp khi đông về. Là một nhà đam mê nghiên cứu thực vật, Poinsett ngắt lấy vài cành gởi về quê nhà ông ở Greenville, tiểu bang South Carolina. (Loại cây này rất dễ trồng. Chỉ cắm cành xuống đất ở green house trong một thời gian ngắn, rễ sẽ mọc và lớn nhanh.) Bạn của gia đình Poinsett là các ông John Bartram, Robert Buist (Philadelphia), những nhà khai thác cây kiểng, thấy hoa đẹp, dễ trồng lại trổ màu đỏ đẹp đúng vào thời điểm mùa giáng sinh nên bắt đầu khai thác như một nghiệp vụ. Tên cây Poinsettia được đặt từ đó để nhớ tới công lao Joel Robert Poinsett đã tìm tòi khám phá.

Tại Hoa Kỳ, trạng nguyên có thể tìm thấy trong tự nhiên có mọc hoang dã tại Hawaii và Puerto Rico. Các tên gọi trong các ngôn ngữ khác là Mexican flame leaf (lá lửa Mexico),Christmas star (sao Nô en), Winter rose (hồng mùa đông), Noche Buena, hoa Ataturk (tại Thổ Nhĩ Kỳ), Pascua, 聖誕花 (thánh đản hoa), 聖誕紅 (thánh đản hồng) v.v...

Trong tiếng Nahuatl, loài cây này được gọi là Cuitlaxochitl, có nghĩa là hoa phân. Tên gọi này có lẽ là do các loài chim ăn hạt và sau đó chúng đã nảy mầm từ phân chim.

Trạng nguyên là loài cây bụi hay cây thân gỗ nhỏ, thông thường cao 0,6 đến 4 m (2 tới 16 ft). Các lá răng cưa màu lục sẫm dài 7–16 cm (3-6 inch). Các lá trên cùng, còn gọi là lá bắc, có màu đỏ lửa, hồng hay trắng và thường bị nhầm lẫn là hoa. Hoa thực sự là các cấu trúc nhỏ màu vàng, tìm thấy ở trung tâm của các cụm lá.

Các giống trạng nguyên cũng được tạo ra với các lá bắc màu cam, vàng nhạt, kem hay cẩm thạch. Hiện nay, người ta biết chính xác có 109 thứ cây trạng nguyên, nhưng theo kết quả một số cuộc điều tra thì khoảng 69% người Mỹ thích trạng nguyên "hoa" đỏ, 7% thích loại "hoa" trắng và 14% thích "hoa" hồng (Trang về trạng nguyên, Đại học Illinois).

Trong các khu vực bên ngoài môi trường tự nhiên của nó, nói chung người ta hay trồng trạng nguyên như là một loại cây trong nhà, sao cho nó có thể tiếp nhận ánh nắng mặt trời vào buổi sáng và sau đó là bóng râm trong thời gian nóng nhất ban ngày. Tuy nhiên, cây được trồng rộng rãi và rất phổ biến tại các khu vực có khí hậu ấm áp như Sydney, Australia. Vì là loài cây cận nhiệt đới, cây trạng nguyên rụng lá và tàn lụi nếu nhiệt độ ban đêm xuống dưới 10 °C (50 °F). Cũng vì vậy cây này không thích hợp để trồng trong vườn tại các khu vực có khí hậu lạnh. Cây cũng bị hạn chế nếu nhiệt độ quá nóng.

Trạng nguyên rất khó cho ra hoa trở lại sau khi đã ra hoa ban đầu khi mua. Loài cây này đòi hỏi một chu kỳ dài liên tục vào ban đêm tối trời ít nhất khoảng 2 tháng về mùa thu nhằm phát triển hoa. Nếu tình cờ có ánh sáng vào ban đêm trong giai đoạn này thì cây bị thiệt hại về mặt sinh nụ. Khi tưới nước, một điều quan trọng là không tưới nhiều quá khiến nước đọng làm úng rễ. Cây trạng nguyên chỉ thích đất ẩm và không chịu được môi trường ướt sũng.

Cho tới khoảng năm 1981, gia đình Paul Ecke tại Encinitas, California, đã độc quyền tạo giống lai cây trạng nguyên tại Hoa Kỳ. Lý do đơn giản là bí mật công nghệ của gia đình này làm cho các giống trạng nguyên của những trại khác không thể so sánh và cạnh tranh được với các giống do gia đình này cung cấp. Một trong những điểm then chốt để thu lợi nhuận từ trạng nguyên là làm sao cho cây có thể ra nhiều cành từ một thân, tạo ra cây có hình dáng đầy đặn và sặc sỡ hơn. Kỹ thuật của Ecke cho phép ghép 2 loài trạng nguyên với nhau mà tạo cây con với dáng rậm cành và đầy đặn ở tỷ lệ gần như tuyệt đối. Khoảng năm 1990 công thức bí mật này đã được các nhà nghiên cứu ở trường đại học kiểm chứng và công bố rộng rãi. Đến nay, loại cây lai được mọi người ưa thích đều xuất phát dùng kỹ thuật này (Crossen, 2000).

Ở Việt Nam cũng có loại hoa này, gọi là hoa “Trạng Nguyên.” Đây là một loài hoa đặc biệt, vì hoa là lá màu đỏ bao quanh cụm hoa. Trạng nguyên đỏ được trồng rất phổ biến do loài này cho hoa đẹp, lại nở vào mùa Đông một mùa ít có hoa lại có thể nhân giống dễ dàng bằng giâm cành. Hiện tại ngoài màu đỏ truyền thống, các nhà vườn cũng đã nhập về, nhân giống và bán rộng rãi các loài có hoa màu khác, dáng lùn và đẹp hơn. Hoa Trạng Nguyên là một loài hoa dân dã của Việt Nam. Ở thôn quê, hoa Trạng Nguyên cũng như hoa “dâm bụt” thường được trồng ở trước cửa ngõ hay hàng rào, tượng trưng cho niềm vui vẻ chân thành mộc mạc khi đón khách. Nhìn xa, hoa Trạng Nguyên trước ngõ với những chùm hoa trổ trên ngọn, giống như lồng đèn màu đỏ. Cây là một loài thân mềm, lá xanh thường bị rầy trắng ở nách lá. 

Người Trung quốc gọi hoa Trạng Nguyên là “Nhất phẩm hồng” 

Người Nhật gọi hoa này là “Tinh Tinh Mộc”. 


Tại Hoa Kỳ và có lẽ ở một vài nơi khác, có một quan niệm sai phổ biến là trạng nguyên có độc tính. Nguồn gốc của điều này có lẽ là do trên thực tế phần lớn các loài trong chi đại kích có chứa chất độc và có lẽ là do tên gọi của nó trong tiếng Anh (poinsettia) tương tự như từ poison (chất độc). Quan niệm sai này được lan truyền từ những lời đồn đại năm 1919 về một đứa trẻ 2 tuổi đã chết sau khi ăn lá trạng nguyên. Trong khi một sự thật là lá cây này không phải là độc, nhưng những người nhạy cảm với nhựa mủ (latex) có thể bị dị ứng và vì thế tốt nhất không nên đem cây trạng nguyên vào nhà đối với những người nhạy cảm. Nếu ăn phải lá trạng nguyên, đôi khi người hay động vật bị tiêu chảy hoặc nôn mửa [1].

Ngày nay ở các quốc gia Âu Mỹ, khi những cơn gió đông bắt đầu thổi về lành lạnh, đủ làm ửng hồng đôi má của những nàng thiếu nữ, mọi người rộn rịp sắm sửa trang hoàng nhà cửa với cây thông, hang đá... chuẩn bị cho mùa giáng sinh, cũng có một loài hoa âm thầm chuyển những chiếc lá xanh thành màu đỏ. Đó là hoa Poinsettia/ Christmas flower. (Ngày nay do mục đích thương mãi, hoa đã được cải biến, tinh trồng thành nhiều màu.) 

Trạng Nguyên dễ trồng, chỉ cần cắt cành, giăm xuống đất là sống. Nét đáng yêu của loài cây này là dáng vẻ mềm mại và đặc biệt là chỉ chuyển màu đỏ vào khoảng thời gian từ Giáng Sinh đến Tết âm lịch. Thời tiết càng lạnh và nắng khô lá chuyển màu đỏ càng tươi đẹp. Mỗi năm, lá xanh chỉ chuyển màu một lần. 

Ban đầu trên những đọt của nhánh ra những nhụy vàng dạng chén, rồi từ từ chung quanh nhụy này những chiếc lá hình thành. Đến mùa giáng sinh những chiếc lá này có màu đỏ và đó là hoa. Khoảng tháng hai âm lịch lá đã chuyển màu rụng đi, nhìn cây chỉ thấy một màu xanh. 

Quá trình đổi màu của hoa Trạng Nguyên (Poinsettia) được ghi nhận như sau: 

Khi một chiếc lá “đến tuổi,” vào mùa hè lá có màu xanh. Trong thời gian này, lá tích tụ lượng ánh sáng quang hợp để đến mùa đông chuyển sang màu đỏ (trổ bông), kéo dài khoảng 2 - 3 tháng. 
Đó là do thông qua chu kỳ mặt trời chiếu sáng đầy đủ, một lượng đường lớn và một số chất hữu cơ trong lá tăng, sinh sản ra một lượng lớn thanh tố. Trong điều kiện nhất định, lượng thanh tố này sẽ biến thành màu đỏ. 

Theo thí nghiệm, lượng nhiệt chiếu đủ 10 giờ/ngày, thời gian 5 – 6 tuần lễ là đủ để hoa trổ màu đỏ.

Hoa Trạng Nguyên: Mang ý nghĩa thể hiện sự thành đạt. Với ý nghĩa đó, việc chưng hoa Trạng Nguyên ngày Tết vừa mang đến vẻ đẹp cho ngôi nhà của bạn vừa là sự thể hiện mong muốn một năm mới thành công và may mắn cho cả gia đình.