1
Trên thị trường hiện nay xuất hiện nhiều loại thực phẩm chức năng được quảng cáo giúp chống say xỉn. Những thực phẩm này được giới thiệu là “thuốc” giải rượu, chống say xuất xứ từ nhiều quốc gia trên thế giới, kể cả của Việt Nam. Thực hư về công hiệu của những loại “thuốc” này như thế nào?
Uống rượu nhiều, gan nhiễm độc
Ai cũng biết lá gan là cơ quan lớn nhất trong cơ thể. Tất cả chất vào cơ thể đều qua gan để được chuyển hóa vào máu và đến tế bào. Các kết quả nghiên cứu đã cho thấy trong một giờ gan chỉ chuyển hóa được lượng cồn (chiếm khoảng 3%-4%) trong một chai bia. Bia có độ cồn thấp mà còn như vậy, rượu gạo còn có độ cồn 30%-40%, rượu Tây có độ cồn 40%-50%, vì vậy cần uống ít hơn rất nhiều nếu không muốn làm hư hại lá gan.
Thống kê cho thấy hiện nay trên thế giới có hơn 2 tỉ người có nguy cơ mắc bệnh về gan do nhiều nguyên nhân, đặc biệt là do uống quá nhiều rượu. Tỉ lệ ở Việt Nam cũng nằm ở mức báo động. Về cơ chế sau khi hấp thu, phần lớn rượu được chuyển hóa ở gan. Do đó nếu uống rượu với số lượng quá nhiều, gan sẽ không kịp sản xuất đủ số lượng men để chuyển hóa rượu. Hậu quả là rượu sẽ bị ứ lại trong cơ thể và gây độc cho nhiều cơ quan nội tạng, trong đó gan bị nhiễm độc nặng nhất. Điển hình cho các căn bệnh về gan là xơ gan mạn tính, gan nhiễm mỡ, viêm gan, ung thư gan.
Nhiều người uống thuốc chống say vào tối hôm trước nhưng sáng hôm sau vẫn lãnh đủ những hậu quả của cơn say.
“Thuốc” chống say là vô thưởng vô phạt
Đặc điểm chung của những thực phẩm chống say rượu bia là thành phần có chứa các loại vitamin nhóm B, vitamin C, acid succinic, acid fumaric, glucose và một số khoáng tố. Các chất này vô thưởng vô phạt.
Rượu sau khi hấp thu vào cơ thể sẽ đi vào từng tế bào và chuyển hóa thành aldehyd. Đây là một chất rất độc, nguyên nhân gây ngộ độc gan ở người nghiện rượu. Vì vậy các loại thực phẩm chống say này đều được giải thích theo cơ chế làm giảm lượng aldehyd tồn tại trong cơ thể khi uống rượu bằng cách làm chậm sự chuyển hóa cồn thành aldehyd. Đồng thời thúc đẩy quá trình chuyển hóa aldehyd thành CO2 và H2O không độc hại với cơ thể nhằm chống váng đầu, nôn mửa. Tuy nhiên, trên thực tế nhiều người cho biết có uống “thuốc” chống say nhưng vẫn bị choáng váng, nhức đầu, buồn nôn…
Những thảo dược có lợi cho gan
Hiện nay trên thế giới đang khuyến khích sử dụng những cây cỏ thiên nhiên bổ sung vào thực phẩm hằng ngày nhằm bảo vệ lá gan. Trên đây là những thực phẩm mà các quý ông nghiện rượu có thể dùng để giải độc cho gan.
- Nhóm cây cỏ có vị đắng như rau má, dành dành, nhân trần, xuyên tâm liên, bồ công anh… Vị đắng kích thích quá trình tiêu hóa, đặc biệt là kích thích sự tiết mật. Mật giúp tiêu hóa thức ăn và đặc biệt là chất béo. Những cây cỏ này có tác dụng bảo vệ tế bào gan dưới tác động của rượu và tetraclorur carbon.
- Gia đình họ cải, bao gồm bắp cải, bông cải xanh và cải bruxen, chúng chứa nhiều glucosinolates trong đó nhờ có lưu huỳnh (mùi hăng nồng) là các hợp chất bảo vệ gan khỏi bị hư hại, đồng thời tăng cường khả năng loại bỏ độc tố và những chất béo dư thừa.
- Nghệ, các gia vị màu vàng như nghệ, cà ri. Nghệ có tác dụng chống viêm gan và bảo vệ tế bào gan, nghệ cũng là một chất chống ôxy hóa tốt nên giúp chống các dạng ung thư, đặc biệt là ung thư gan.
- Uống đủ chất lỏng như nước, trà và trà thảo mộc, tăng cường tính thải độc nhờ tăng lượng nước tiểu. Không uống đủ nước còn có thể làm tăng nguy cơ sỏi mật.
- Kẽm là nguyên tố quan trọng cho nhiều phản ứng enzyme trong cơ thể. Đặc biệt, kẽm làm tăng hoạt động của men gan, alcohol dehydrogenase, men này giúp chuyển hóa rượu thành những chất ít độc hơn. Những người uống rượu nhiều và thường xuyên cần bổ sung nguyên tố kẽm.
