1
Những triệu chứng uể oải tưởng như bình thường và dễ bị bỏ qua, nhưng đó có thể là dấu hiệu của một chứng bệnh liên quan đến cơ bắp.
Phần 1: Đừng thờ ơ khi cơ thể mệt mỏi…
Thúy Uyên, ở Hà Nội, cảm thấy mắt mình có triệu chứng nhìn một vật hoặc một người thành hai. Cô đi khám mắt và bác sĩ cho thuốc chống mỏi mắt, nhưng sau hai tháng, triệu chứng trên vẫn không thay đổi. Lần này vào bệnh viện khám, bác sĩ chẩn đoán Thúy Uyên bị nhược cơ với biểu hiện nhìn đôi.
“Sụp mi mắt và nhìn đôi là những triệu chứng đầu tiên mà bạn nên nghĩ đến chứng nhược cơ”, bác sĩ Trần Đặng Xuân Tùng nói thêm.
Ngoài ra, còn có một số triệu chứng nữa liên quan các cơn mỏi cơ, nhất là cơ hô hấp và xuất hiện gần như liền nhau, gây khó thở cấp, ăn nghẹn, uống sặc.
Có hai bước để mọi người tự kiểm tra về những triệu chứng của bệnh nhược cơ:
- Bước 1: Theo dõi những biểu hiện xuất hiện vài lần, khoảng cách của lần trước và lần sau rút ngắn lại. Một trong các biểu hiện đó là: sụp mí mắt, nhìn mờ nhòe, đi loạng choạng, thay đổi nét mặt, khó nuốt, thở ngắn, khó nói, yếu cánh tay, yếu bàn tay, ngón tay, chân và cổ.
- Bước 2: Để xác định chắc chắn, người mắc một trong các triệu chứng trên có thể tự kiểm tra bằng cách nhắm và mở mắt liên tục từ 15-20 lần. Nếu mí mắt bị sụp, không mở lên được, bạn có khả năng mắc bệnh. Ngược lại, nếu mắt vẫn mở bình thường, bạn có thể yên tâm rằng mình “miễn dịch” với bệnh này.
Vai trò của tuyến ức
Tuyến ức nằm ở phía dưới xương ngực, đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển hệ miễn dịch từ khi còn bé. Các tế bào của nó hình thành nên một phần trong hệ thống miễn dịch của cơ thể. Tuyến này ở trẻ sơ sinh hơi lớn, phát triển từ từ cho đến tuổi dậy thì và nhỏ dần rồi được thay thế bằng chất béo khi già đi.
Ở người lớn mắc chứng nhược cơ, tuyến ức vẫn còn to và như thế là bất thường. Đến nay, các nhà khoa học vẫn chưa xác định được rõ mối quan hệ giữa tuyến ức và bệnh nhược cơ. Họ phỏng đoán rằng có thể tuyến ức đưa ra những “mệnh lệnh” sai tác động lên các tế bào miễn dịch, cuối cùng kết quả là cơ thể sản xuất ra các kháng thể tấn công acetylcholine, làm ngăn chặn sự co cơ và dẫn đến nhược cơ.
Chẩn đoán bệnh
Bước đầu tiên chẩn đoán nhược cơ là rà soát tiền sử sức khỏe của bệnh nhân, khám thể chất và thần kinh. Bác sĩ sẽ khám xem mắt có giảm chuyển động hay yếu cơ trong khả năng cảm nhận mọi thứ hay không. Nếu nghi ngờ nhược cơ, bác sĩ sẽ cho làm một số xét nghiệm để chẩn đoán chính xác. Bác sĩ sẽ kiểm tra cơ bắp “mệt mỏi” bằng cách dùng các xung điện nhỏ kích thích thần kinh lặp đi lặp lại để chẩn đoán bệnh.
Họ cũng có thể chụp cắt lớp (chụp CT) hoặc chụp cộng hưởng từ (MRI) để xác định sự có mặt của u tuyến giáp. Bác sĩ Trần Đặng Xuân Tùng lưu ý, dù những phụ nữ ở độ tuổi 40 có nguy cơ cao đối với bệnh nhược cơ, nhưng vẫn có những trường hợp chỉ từ 20-30 mắc chứng này. Do đó, khi cảm thấy mệt mỏi hay yếu ở một cơ nào đó, bạn nên theo dõi để đến bệnh viện kịp thời. Phần lớn những người bị bệnh nhược cơ hay nhầm lẫn với các bệnh khác và thường bỏ qua giai đoạn thăm khám nên phát hiện muộn.
Điều trị:
Ngày nay, nhược cơ có thể nằm trong tầm kiểm soát. Thuốc được sử dụng để điều trị bệnh gồm có các chất kháng cholinesterase, giúp cải thiện truyền thần kinh cơ và tăng sức mạnh cơ bắp. Thuốc ức chế miễn dịch cũng có thể được sử dụng. Các loại thuốc này cải thiện sức mạnh cơ bắp bằng cách ức chế sự sản xuất kháng thể bất thường.
Ở một số bệnh nhân, bác sĩ xem xét khả năng phẫu thuật cắt bỏ tuyến ức để làm giảm các triệu chứng bệnh. Một liệu pháp khác là tách hồng huyết cầu khỏi dịch tương. Biện pháp này sẽ loại bỏ các kháng thể bất thường ra khỏi máu.
Tùy vào mức độ yếu cơ, độ tuổi và các vấn đề khác, một chuyên gia về thần kinh sẽ xác định xem phương pháp điều trị nào là tốt nhất. Nếu điều trị phù hợp, hầu hết các ca nhược cơ đều được chữa khỏi, tình trạng cơ bắp cải thiện và bệnh nhân sẽ sống một cuộc sống bình thường hoặc gần như bình thường.
Trường hợp Minh Thảo (câu chuyện phần 1), sau khi đi khám, cô được bác sĩ cho thuốc điều trị và kết hợp bổ sung các vitamin, kali và canxi, thuốc bảo vệ dạ dày để tránh tác dụng phụ. Hai tuần sau, các triệu chứng mệt mỏi, yếu cơ đã cải thiện. Kiên trì tuân thủ phác đồ điều trị, sáu tháng sau cô đã khỏe mạnh bình thường.
