Khối u ở vú
Đánh giá các khối u ở vú
Nếu bạn hỏi ý kiến bác sĩ về u vú, bạn sẽ được giới thiệu tới một bác sĩ chuyên khoa vú, người đó trước tiên sẽ làm rõ liệu khối u đó là lành tính hay ác tính.
Để làm điều này, các bác sĩ bắt đầu giải quyết bằng “đánh giá bộ ba” để tìm cho ra khối u: đó là kiểm tra bằng tay, bằng kỹ thuật X-quang hay siêu âm và chọc hút tế bào.
Chỉ khám thực thể sẽ không phát hiện được liệu khối u mềm hay cứng. Tuy nhiên, siêu âm sẽ phân biệt được điều đó và có thể phát hiện các u khác nhỏ không thể cảm nhận được.
Nếu khảo sát dưới kính hiển vi phát hiện ra tế bào ác tính, bác sĩ sẽ chuyển sang sinh thiết. Các bác sĩ giải phẫu sẽ cắt bở bất kỳ cái u vú nào của phụ nữ sau mãn kinh cần chú ý tới liệu những tế bào đó là lành tính hay ác tính.
Những cục u ở vú phổ biến nhất thuộc về nhóm thay đổi lành tính, nhưng có thể gây lo âu nếu bạn không hiểu chúng phát sinh và phát triển như thế nào. Mỗi phụ nữ có một cục u (hay nhiều cục nói chung) thuộc kiểu này hay kiểu kia, dù có thể là quá nhỏ không thể thấy được. Trên thực tế thì những chỗ u đó đơn thuần là sự biến đổi bình thường, chúng không phát triển thành ung thư và chúng sẽ không gây nguy hiểm cho bạn. Thực sự là bạn chẳng có bệnh gì cả. Đây là thông tin quan trọng đối với tất cả phụ nữ vì nếu có phát hiện ra một cục u ở vú họ cũng yên tâm là nó chắc chắn thuộc nhóm lành tính.
Chỉ có hai loại u lành tính: u tuyến xơ và u nang. Những u này không phải là bệnh – chúng là một phần của kiểu phát triển có sự thay đổi bình thường của vú trong suốt cuộc đời của người phụ nữ. Có một loại u thứ ba gọi alf u giả, giống như tên của nó đã hàm ý nhưng thực sự không phải là u vú. Một u giả có thể xảy ra ở bất kỳ lứa tuổi nào và hầu như khá bình thường (những u giả khác, như là đoạn cùng của xương sườn hay vết sẹo của mô)
Các bác sĩ không có ý kiến tại sao những u không ung thư này lại xuất hiện, dù chúng có thể liên quan như thế nào đó đến sự giao động của quá trình sản xuất nội tiết tố. Những u nang và u xơ nang chỉ phát triển trong tuối sinh sản của phụ nữ mặc dù có thể phát hiện cả trong những năm sau đó. Chúng xảy ra ở đoạn cuối ngược với biểu đồ sản xuất nội tiết tố, u xơ nang thường gặp nhất ở giai đoạn đầu của tuổi sinh sản còn u nang thì phổ biến nhất ở khoảng giữa của tuổi sinh sản.
Những cục u: Là từ đặc biệt cần được nói tới trong chứng đau vú. Việc có nhiều khối u ở cả hai bên vú thật ra khôgn nguy hiểm và không cần chữa trị, đặc biệt nếu nó nặng hơn trước khi có kinh nguyệt. Một số bác sĩ vẫn nhầm nó là xơ nang, tất cả các chuyên gia đều đồng ý đây là một sự nhầm lẫn đáng báo động. Điều nguy hiểm là một số bác sĩ vẫn tin rằng bệnh xơ nang thường là tiền ung thư, trong khi nó rất hiểm xảy ra. Tuy nhiên một khi bác sĩ đã nghĩ thế thì có thể cần những phương pháp phòng ngừa khác - thậm chí phải cắt bỏ cả hai vú để phòng ngừa bệnh. Nếu bác sĩ đề cập điều này thì bạn nên xin thêm ý kiến của một bác sĩ chuyên khoa vú. Phương pháp cắt bỏ cả hai vú để phòng ngừa là không đúng và không cần thiết đối với u vú.
Sự đánh giá về khối u ở vú: Để tìm ra một cục u, các bác sĩ thường bắt đầu bằng cách sử dụng phương pháp đánh giá bộ ba: kiểm tra bằng tay và chụp X-quang hay siêu âm và một phương pháp được gọi là chọc hút tế bào. Vì phương pháp này rất hoàn hảo, nên rất hiếm xảy ra dương tính giả hay âm tính giả.
Chọc hút tế bào là gì?
Một trong ba yếu tố để đánh giá một khối u vú là chọc hút tế bào. Nó được dùng để lấy mẫu các tế bào từ cục u.
Nếu không cảm thấy cái u thì dựa vào sự hỗ trợ của X-quang hay siêu âm để đưa một cái kim nhọn vào bên trong cục u.
Nếu như chất lỏng chảy ra, khối u đó là u nang; chất lỏng có thể hút ra và u nang sẽ biến mất.
Nếu khối u cứng, lấy ra một mẫu tế bào phết lên lam tính và nhuộm nó để kiểm tra bằng kính hiển vi.
Loại trừ ung thư: Ung thư vú hiếm khi xảy ra ở phụ nữ dưới 35 tuổi. Nếu bạn dưới 35 tuổi, có khả năng là cục u của bạn chỉ là u xơ nang. Nếu bạn nhận thấy một cục u mới – nghĩa là chỉ mới xuất hiện – và riêng biệt thì bác sĩ sẽ giới thiệu bạn tới bệnh viện để khám bệnh. Sự xuất hiện của cục u là quan trọng hơn bất cứ triệu chứng nào khác và bạn có thể chờ bác sĩ đưa ra hướng giải quyết tuỳ theo sự đánh giá của bác sĩ. Tất cả các bác sĩ đều có cùng một ưu tiên - loại trừ ung thư.
Có thể sẽ khó xác định được bệnh nếu như bạn đã có một vài cục u ở vú vì đôi khi điều này che lấpu ung thư rất nhỏ. Tuy nhiên, nếu bạn dưới 35 tuổi và vú kia của bạn cũng có u, thì khó có khả năng là ung thư - thực tế, thậm chí cả khi cái u này còn mới, lớn, riêng biệt và hay di chuyển thì hoàn toàn không phải là ung thư. Nếu bạn ở giữa tuổi 35 và 55, khối u có thể là u nang – có thể xác định được bằng xét nghiệm chọc hút tế bào. U nang thì không phổ biến ở phụ nữ trên 55 tuổi khi nguy cơ phát triển ung thư vú tăng cao.
Giữ lại khối u: Những cuộc nghiên cứu xuất sắc đã được thực hiện ở Edinburgh, Scotland và Oxford (Anh) cho thấy rằng hầu hết phụ nữ bị bệnh lành tính ở vú thì vui vẻ đồng ý không cần phẫu thuật một khi được khẳng định rằng tình trạng này thực sự là vô hại. Điều này rất nhạy cảm và mang tính nhân đạo, cụ thể là vì không có sự liên hệ nào giữa sự thay đổi ác tính với những tình trạng vô hại ở vú. Ngày nay người ta có thể phân biệt được những u nào là vô hại và không cần phẫu thuật. Chỉ có một ngoại lệ là u nang, có thể dùng các phương pháp chọc hút tế bào để điều trị. Hầu hết các bác sĩ sẽ không can thiệp đến u nang trong những trường hợp sau:
-
Khi kiểm tra thấy khối u trơn nhẵn và di chuyển.
-
Kỹ thuật X-quang hay siêu âm cho thấy đó là khối u lành tính.
-
Chọc hút tế bào cho thấy rằng không có gì đáng lo ngại.
-
Kiểm tra theo dõi sau 3 và 6 tháng cho thấy không có sự thay đổi về kích thước và hình dáng của khối u . Dù một vài bác sĩ không yêu cầu kiểm tra lại nhưng bạn nên khám lại nếu có bất kỳ sự thay đổi nào.
ST