1
Trước khi nhập tiệc rượu, bạn nên dùng chút thức ăn nhiều dầu mỡ. Cách này giúp bề mặt dạ dày và ruột được tráng một lớp dầu, nhằm giảm lượng cồn hấp thu vào máu qua niêm mạc của hai bộ phận này.
Ngoài ra, bạn có thể ăn lòng trắng trứng gà hoặc trứng vịt. Chất albumin của lòng trắng trứng sẽ làm kết tủa cồn trong rượu, giảm lượng cồn hấp thu vào máu, do đó giảm nguy cơ say và ngộ độc rượu. Mặt khác, albumin còn bảo vệ niêm mạc dạ dày trước tác động kích thích, xung huyết, loét... của lượng cồn có trong rượu.
Nước chanh đường hay những lát chanh thái mỏng hoặc một vài trái cây có vị chua của a-xít lactic, a-xít acetic (như cam, chanh, quýt...)... có thể trung hòa đáng kể lượng cồn có trong rượu, giúp làm giảm nguy cơ say hoặc ngộ độc rượu.
Trong khi uống rượu, bạn cần chú ý điều gì?
Muốn uống rượu không say thì bạn đừng quên vừa ăn vừa uống. Nên uống từ từ để cơ thể có thời gian chuyển hóa lượng cồn đã uống vào. Trong một giờ, cơ thể chỉ phân giải được 1/10 xị rượu 45 độ (25ml), lượng cồn không bị phân giải tồn đọng do uống quá nhanh sẽ tràn vào máu, dễ gây ngộ độc.
Bạn nên dùng những loại thức ăn như củ cải trắng, rau cải trắng, rau cần, những món ăn chế biến từ đậu xanh, các món nhiều dầu, mỡ, các loại trái cây như cam, chanh, quýt, dâu tây... trong khi uống rượu. Những món ăn đó sẽ giúp trung hòa, giảm lượng cồn hấp thụ hoặc phân giải cồn trong rượu, giúp bạn vẫn có thể cụng ly mà không quá say.
Bạn đừng bao giờ uống rượu với các loại nước ngọt có gas, vì phản ứng tạo bọt khí sẽ làm tăng tốc độ cồn ngấm vào máu. Chỉ nên uống một loại và tốt nhất nên chọn rượu vang, loại thường dành cho phụ nữ.
Trong khi uống rượu, nếu bạn có cảm giác buồn nôn, hãy vào toilet và nôn hết mọi thứ. Tránh kìm nén hoặc dùng thuốc chống nôn, vì như vậy, bạn đã vô tình giữ lại những chất độc mà cơ thể đang cố gắng vận dụng cơ chế tự bảo vệ để đào thải ra ngoài. Sau khi nôn, bạn có thể bổ sung nước, điện giải và năng lượng bằng một ly nước ép trái cây hoặc nước chanh đường.
Bên cạnh đó, bạn có thể dùng một bát cháo loãng. Cháo dễ tiêu hóa, khiến bạn không có cảm giác nặng bụng. Các loại nước ép giúp giải rượu và tình trạng ngộ độc hiệu quả
Trong trường hợp đã thực hiện các cách trên nhưng vẫn say, bạn phải làm gì?
Bạn có thể tự giải quyết hoặc nhờ người nhà giúp đỡ để thoát khỏi cảm giác mệt mỏi, khó chịu, thậm chí say xỉn, ngộ độc... bằng những cách sau:
Uống ngay một ly nước mía ép hoặc nước củ cải trắng giã nát, vắt lấy nước, thêm chút đường cho dễ uống. Ăn chừng 15-30g các sản phẩm chế biến từ đậu xanh hoặc giã 5-10g đậu xanh, pha đường uống để gây nôn, tống mọi chất trong dạ dày ra ngoài.
Có thể dùng chút ít rau cần, rửa sạch, giã nát rồi vắt lấy nước uống từ từ. Nước ép này không những giải rượu nhanh mà còn giảm cảm giác nặng đầu, đau đầu khi say xỉn. Pha nước chanh với bột sắn dây hoặc sắc 10g hoa hay củ sắn dây để uống.
Ngoài ra, bạn có thể hãm 5g hoa sắn dây, 5g trà búp, 10g đậu xanh với nước sôi, uống vài lần trong ngày cũng giúp gan đào thải độc tố của rượu.
Nhiều người còn dùng nước sắc của những lát gừng cộng thêm chút mật ong, giúp cho mạch máu lưu thông tốt và làm tăng khả năng giải rượu.
Bạn có thể bổ sung cho cơ thể một số vi khoáng như ka-li, can-xi bị mất do nôn ói bằng các loại nước đậu đen sắc, nước ép cà chua chín, nước ép bưởi...
Cà phê đậm đặc với chất caffeine, trà xanh với chất a-xít tanic là những hóa chất phân giải rượu khá hiệu quả.
Bạn cũng có thể áp dụng những bài thuốc Nam dưới đây:
Sao thơm 30g vỏ quýt khô, tán vụn. Lấy hai quả mơ chua, bỏ hạt, thái vụn, sắc với 360ml nước và vỏ quýt trên lửa nhỏ. Sau 30 phút lọc bỏ bã, lấy nước uống cùng chút nước gừng tươi hay nước trà.
Sấy khô 50g vỏ chanh, 50g vỏ quýt, 25g hoa sắn dây, 25g hoa đậu xanh, 10g nhân sâm, 10g nhục đậu khấu, 30g muối ăn, nghiền tất cả thành bột, đựng trong bình kín. Khi say rượu, bạn pha 6-7g bột trên với nước, uống mỗi ngày ba lần.
Tuy nhiên, trong trường hợp mê sâu, rối loạn hô hấp và tim mạch... người nhà cần chuyển gấp bệnh nhân đến bệnh viện.
Thuốc giải rượu: Đừng vội mừng!
Trên thị trường hiện có nhiều loại “thuốc giải rượu” như Voskyo 3, RU-21, ME-21, Mewol-21, Tylenol… thậm chí cả hàng xách tay được rao bán trên mạng bởi ngày xử phạt người say rượu lái xe đến gần (20/5). Thật ra, thuốc chỉ có tính hỗ trợ chứ không thể làm hết say rượu.
Buồn, vui người ta đều nghĩ đến bia, rượu. Dù biết uống những thứ này có hại cho sức khoẻ nhưng nhiều người vẫn bỏ ngoài tai. Từ khi trên thị trường xuất hiện các loại “thuốc giải say”, nhiều đệ tử lưu linh tha hồ uống cho tới say rồi tống thuốc vào. Trung tâm chống độc Bệnh viện Bạch Mai, Hà Nội từng tiếp nhận bệnh nhân nghiện rượu uống tới say xỉn rồi tống giải rượu phải đi cấp cứu. Có trường hợp mắc bệnh gan nhưng lạm dụng thuốc giải, coi đó như thần dược, dẫn tới suy gan phải nhập viện!
ThS.DS Lê Quốc Thịnh, Trưởng khoa Dược Bệnh viện 71 Trung ương, Thanh Hoá, khẳng định: “Thuốc giải rượu, bia không phải thần dược mà chỉ là thuốc hỗ trợ”. Ông Thịnh lý giải, hiểu một cách đơn giản, rượu vào cơ thể sẽ chuyển hoá thành acetaldehyd, một chất gây ra các biểu hiện mất tỉnh táo. Các thành phần trong thuốc giải rượu giúp giảm sự tạo thành acetaldehyd và đào thải nó khỏi cơ thể. Hiện nay, chưa có công trình nghiên cứu khoa học nào về hiệu quả của những loại thuốc giải rượu. Trong quá trình sử dụng người ta chỉ thấy thuốc có tác dụng kháng cồn. Những thuốc mà đệ tử lưu linh coi là thần dược thực chất chỉ giúp người uống rượu giảm nhức đầu ở mức độ hạn chế. Nếu sâu rượu ngày nào cũng dùng thì thuốc sẽ không có tác dụng!
Có một số loại thuốc chứa vitamin như B1, B6 và một số axit khác để chuyển hoá rượu. Tuy nhiên, nhìn chung đây là thuốc hỗ trợ dinh dưỡng. Có người say rượu uống thuốc vào có cảm giác buồn nôn, bần thần, buồn ngủ và sợ rượu. Chính ảo giác tưởng cai được rượu khi uống thuốc khiến nhiều người lạm dụng nó.
Nguy hại về lâu dài
Cũng theo ông Thịnh, nghiện rượu là lệ thuộc vào chất hoá học. Muốn cai rượu hoặc chống say rượu, phải dựa vào nhiều yếu tố như môi trường, quyết tâm của bản thân… chứ không phải cứ dùng thuốc là được. Không có thuốc giúp phòng và triệt tiêu tác hại của rượu đối với gan và hệ thần kinh trung ương. Nhiều người cho rằng có thể làm giảm nồng độ cồn trong cơ thể bằng uống paracetamol, vitamin B1, B6, axit folic… là không đúng.
Chẳng hạn, paracetamol là thành phần chính trong các loại thuốc giảm đau, hạ sốt, chữa cảm cúm. Khi uống rượu, bia vào, gan đang bị ảnh hưởng lại thêm paracetamol cùng một lúc chuyển hoá làm gan tê liệt. Hay như aspirin, một loại thuốc giảm đau, hạ sốt, khi uống phối hợp với rượu sẽ kích ứng niêm mạc dạ dày, gây chảy máu đường tiêu hoá.
Thuốc gì cũng vậy, không nên dùng quá nhiều. Mỗi lần điều trị phải có liều lượng và thời gian nhất định. Rượu vào không những ảnh hưởng đến gan mà cả não. Cộng thêm lạm dụng thuốc giải sẽ khiến người uống sa sút nhận thức, rối loạn hành vi.
Ông Thịnh có lời khuyên: rượu, bia dù uống ít hay nhiều, đều là chất độc có khả năng phá hoại hầu hết các cơ quan trong cơ thể. Hai cơ quan chịu đựng nhiều nhất tác hại của rượu chính là hệ thần kinh trung ương và gan. Khi say lại uống thêm thuốc chắc chắn sẽ gây tương kỵ hoá học không tốt. Nếu phải uống bia, rượu, hãy uống vừa phải, biết điểm dừng. Không nên biến rượu, bia thành bạn hàng ngày. Tốt nhất khi say nên nghỉ ngơi, uống một số nước dân gian hay dùng để giải độc như nước chanh, nước sắn dây.
Theo GS.TS Phạm Vũ Khánh, Vụ trưởng vụ Y học cổ truyền (Bộ Y tế), trong Đông y có một số bài thuốc hỗ trợ giải say rượu, bia hiệu quả và đơn giản. Sắn dây có vị ngọt, tính bình giúp giải cơ, thông đại tiểu tiện, làm ra mồ hôi, giải độc. Người bị say có thể giải rượu bằng cách cho uống nước vắt từ củ sắn dây thêm ít muối; hoặc dùng bột sắn dây khuấy với nước sôi, thêm ít muối để ăn. Ngoài ra có thể dùng nước lá dong vắt uống. Đối với trường hợp mạn tính, có thể dùng trà hoa tam thất…
“Hoàn toàn không có thuốc gì giúp người uống rượu say mèm lại tỉnh táo như không uống gì. Tốt nhất hãy biết bảo vệ chính mình!”, ông Thịnh kết luận.
