Rối loạn cương dương điều trị như thế nào

Rối loạn cương là tình trạng không có khả năng đạt được và duy trì sự cương dương vật cho một cuộc giao hợp bình thường, và tình trạng này kéo dài ít nhất 3 tháng. Bệnh có nhiều nguyên nhân gây ra nên cũng có nhiều phương thức điều trị.

Nếu chẩn đoán xác định nguyên nhân bệnh đúng và áp dụng phương thức điều trị thích hợp, tỷ lệ chữa khỏi rối loạn cương là 95%. Các bác sĩ thường lưu ý các yếu tố có thể dẫn đến rối loạn cương sau:

- Bệnh tật: Gồm bệnh tim mạch với tăng huyết áp, xơ vữa động mạch; bệnh đái tháo đường type 1 và 2, bệnh gan đưa đến suy gan.

- Chấn thương: Chấn thương thần kinh (tổn thương cột sống, thoái hóa dây thần kinh), chấn thương do phẫu thuật (mổ tuyến tiền liệt, ruột kết, trực tràng).

- Nội tiết: Giảm sự tiết hoóc môn sinh dục nam testosterone.

- Thuốc men: Thuốc trị tăng huyết áp, chống trầm cảm, trị loét dạ dày... có thể gây rối loạn cương.

- Lối sống: Nghiện rượu, nghiện thuốc lá, nghiện ma túy…

Trong đa số trường hợp rối loạn cương, các rối loạn thể chất đã làm cho máu không chảy dồn đến dương vật, hoặc không tạo được sự xung động dẫn truyền thần kinh để tạo cương. Nguyên nhân tâm lý chỉ chiếm 10-20%; nhưng các trường hợp bất lực do rối loạn thể chất đều gắn liền với sự bất ổn về tâm lý (trầm cảm, lo âu, xuống tinh thần). Vì vậy, liệu pháp tâm lý luôn luôn được đề cao trong điều trị.

Các phương thức điều trị rối loạn cương từ trước đến nay:

Dùng thuốc uống: Hiện nay có nhóm thuốc ức chế PDE-5, gây giãn mạch, làm tăng lưu lượng máu đến dương vật. Thuốc đầu tiên của nhóm là Viagra, nay có thêm Levitra và Cialis. Cialis là thuốc mới được cho phép sử dụng tại nhiều nước, có lợi điểm là thời gian tác dụng kéo dài đến 36 tiếng, giúp người sử dụng không bận tâm “lên lịch”, có thể chọn thời điểm quan hệ tình dục bất cứ vào lúc nào trong khoảng 36 giờ sau khi uống thuốc.

Cấy ghép vào trong dương vật: Bác sĩ cấy ghép một dụng cụ y khoa đặc biệt chứa đầy nước muối sinh lý vào bên trong dương vật để khi cần sẽ tạo sự cương cứng. Đây là phương thức trị liệu khiến nhiều bệnh nhân hài lòng.

Dùng thiết bị chân không: Khi cần hành sự, người nam sẽ tròng thiết bị bao lấy dương vật và bơm không khí ra để tạo chân không, chân không sẽ rút máu chạy vào dương vật và tạo sự cương. Để duy trì sự cương, một sợi dây thun sẽ được quấn quanh gốc dương vật để giữ máu lại. Khi hành sự xong, sợi dây thun sẽ được tháo ra khỏi gốc dương vật để máu chảy thoát ra.

Tiêm thuốc: Người nam được hướng dẫn tiêm thuốc giãn mạch vào cạnh dương vật làm mạch máu giãn ra, máu dồn đến tạo sự cương. Liệu pháp này có nguy cơ cao gây “cương đau vĩnh viễn” (priapism), phải mổ cấp cứu.

Nhét thuốc vào niệu đạo: Một viên thuốc có kích cỡ thích hợp được nhét vào niệu đạo khi hành sự, có tác dụng làm giãn mạch, tạo sự cương (tác dụng cũng giống như tiêm thuốc nhưng không cần bơm kim tiêm).

Liệu pháp tâm lý: Dù rối loạn cương có nguyên nhân thể chất, người bệnh cũng cần được điều trị bằng tâm lý. Bác sĩ sẽ giúp họ nhận biết, hiểu rõ stress, đối phó và giảm thiểu sự lo âu đã ảnh hưởng đến hoạt động tình dục.

Trong điều trị rối loạn cương, các bác sĩ tiến hành tuần tự các bước sau:

Bước 1: Khám, chẩn đoán bệnh. Do rối loạn cương có nhiều nguyên nhân nên bác sĩ sẽ tiến hành khám toàn diện và cho làm nhiều xét nghiệm khác nhau, thậm chí làm xét nghiệm về các khó khăn tâm lý.

Bước 2: Thay đổi lối sống. Trước và trong khi thực hiện một phương thức điều trị rối loạn cương, bác sĩ sẽ đưa ra khuyến cáo về thay đổi lối sống như tập thể dục, ăn kiêng (để giảm lipid máu, giảm cân…), bỏ hút thuốc lá, giảm uống rượu, tập thư giãn dưỡng sinh.

Bước 3: Tư vấn tâm lý. Trong khi được khám bệnh, bác sĩ chuyên khoa sẽ giúp người bệnh nhận ra, hiểu rõ và đối phó với những lo lắng, khó khăn về mặt tâm lý ảnh hưởng đến hoạt động tình dục. Người ta ghi nhận bạn tình nữ đóng vai trò rất quan trọng trong điều trị. Vì vậy, cả hai người nên có mặt trong các buổi khám chữa bệnh và hợp tác tốt với bác sĩ trong quá trình điều trị.

Bước 4: Chọn lựa và thực hiện phương thức điều trị được chọn. Phương thức dễ được chọn nhất là dùng thuốc viên uống vì rất tiện lợi. Khang dược là viên uống chiết xuất từ cao khô bá bệnh, có tác dụng kích thích tăng tiết testosteron nội sinh, giúp khắc phục tình trạng rối loạn cương dương.

Bước 5: Theo dõi và đánh giá việc điều trị. Sau một khoảng thời gian (thường là một tháng), người bệnh được tái khám để xem có tiến triển tốt hay không. Có khi phải thay đổi phương thức điều trị, thay đổi liều thuốc. Ở một số nước, có khi bác sĩ phải nhờ một số nhà chuyên khoa khác hợp tác để giải quyết khó khăn. Chẳng hạn, chuyên gia nội tiết học được mời để giúp đỡ người bệnh khó kiểm soát bệnh tiểu đường hay bị teo tuyến sinh dục. Chuyên gia niệu học và tình dục học được mời tư vấn tình trạng rối loạn cương phức tạp.

TS Nguyễn Hữu Đức, Sức Khỏe & Đời Sống

Chữa rối loạn dương cương bằng liệu pháp tự nhiên

Lương y VÕ HÀ

Hiện nay,  rối loạn dương cương là một trong những chứng bệnh khá phổ biến ở nam giới.  Tại nước ta, dù số tân dược đặc trị căn bệnh nầy được chính thức lưu hành chưa được bao lâu nhưng đã có một số thông tin không hay về những phản ứng phụ của thuốc như giảm thị lực, thính lực, cương ngoài ý muốn hoặc phương hại cho những người có bệnh về tim mạch.  Trong khi đó, nếu biết vận dụng hợp lý, một số biện pháp tự nhiên có thể khắc phục được căn bệnh khó chịu nầy.

  Rối loạn dương cương còn được gọi là rối loạn sinh dục hoặc suy nhược sinh dục, thường được viết tắt là ED (erectile dysfunction).  Một cuộc khảo sát ở Mỹ cho biết có khoảng 1/3 số lượng nam giới ở độ tuổi từ 53 đến 90 mắc các chứng ED trong khoảng 3 tháng liền trước thời điểm khảo sát.  Trong khi tại Việt Nam, theo một số liệu chưa chính thức, tỷ lệ nam giới ở độ tuổi từ 41 đến 50 mắc phải căn bệnh nầy đã lên đến 44%.  Mới đây, một chuyên gia về sức khoẻ sinh sản có nêu lên  con số 80% nam giới từ 35 tuổi trở lên bị suy giảm tình dục.  Bệnh có thể biểu hiện ở nhiều mức độ khác nhau, từ không có khả năng đạt đến độ cứng đến không thể duy trì sự cương cứng đủ đáp ứng với nhu cầu giao hợp bình thường dù người bệnh vẫn có ham muốn.  Suy nhược sinh dục kéo dài không chỉ ảnh hưởng xấu đến quan hệ hôn nhân, hạnh phúc gia đình mà còn tạo nên một ám ảnh tâm lý  có thể làm rối loạn hoạt động nội tiết, nội tạng và tác động tiêu cực đến sức khoẻ toàn thân.

Quan niệm chỉnh thể về các chứng ED

  Theo y học cổ truyền, các chứng suy nhược sinh dục liên quan đến sức khoẻ toàn thân, đặc biệt là 2 tạng Tỳ, Thận. Thận chủ tiên thiên và Tỳ chủ hậu thiên.  Do tiên thiên bất túc,  do tuổi tác, do lao lực hoặc do tình dục phóng túng, Tỳ Thận suy tổn, tinh hao huyết kém, cân cơ hư nhược có thể dẫn đến ED.  Ý nghĩa hậu thiên  của y học phương Đông bao gồm không chỉ  chế độ ăn uống mà còn cả tập quán và lề lối sinh hoạt. Căng thẳng tâm lý hoặc uất kết tình chí lâu ngày làm cho âm hư, tướng hoả vọng động cũng dễ dẫn đến rối loạn chức năng sinh dục hoặc xuất tinh sớm. Do đó, chữa suy nhược sinh dục không chỉ là cố tinh bổ thận mà còn phải lưu ý đến sức khoẻ toàn thân, sự cân bằng  giữa khí và huyết, giữa âm và dương trong cơ thể, đến yếu tố tâm lý của cá nhân người bệnh và cả sự hoà hợp của  người phối ngẩu.  Thận chủ về sinh dục, nhưng tinh tiên thiên có được duy trì và phát triển là nhờ vào tinh hậu thiên do Tỳ vị chuyển hoá từ cơm nước.  “Tỳ chủ tứ chi và cơ nhục”, khí hoá của Tỳ vị phải thông qua vận động để làm cho cơ bắp săn chắc, khí huyết lưu thông, ăn ngon, ngủ sâu.  Do đó, nói đến hậu thiên hoặc nói đến Tỳ vị cũng là nói đến vận động và chế độ ăn uống.  Vì vậy, bên cạnh việc giải quyết  những nguyên nhân thực thể hoặc bệnh lý toàn thân có thể ảnh hưởng đến cơ chế gây cương thì việc ăn uống và vận động hợp lý là những yếu tố rất quan trọng để bảo đảm được năng lực tính dục hoàn hảo.  Yếu lĩnh nầy đã từng được Hải Thượng Lãn Ông ghi lại trong sách Y Trung Quan Kiện, đoạn nói về chứng dương nuy“Sở dĩ phải chú ý về bổ Tỳ vị là vì ăn uống đã tiến thì tinh hoa của thức ăn thức uống thấm góp xuống tạng Thận.  Nội kinh nói Tỳ vị mạnh thì tạng Thận đầy đủ mà tinh huyết vượng, Tỳ vị yếu thì tinh huyết kém mà dương sự suy chính là lẻ ấy.”  Đặc biệt, Đông y cũng có nhiều vị thuốc tự nhiên có tác dụng  nâng cao hoặc kéo dài khả năng cương như dâm dương hoắc, nhục thung dung, lộc nhung, hải mã, chim sẻ, nhân sâm, hoàng kỳ, ngũ vị tử, đinh lăng. . .Tuy nhiên, những vị nầy ít khi dùng đơn độc mà được dùng trong thế phối hợp quân, thần, tá, sứ của một bài thuốc để vừa phát huy tác dụng của vị thuốc, vừa tránh những phản ứng phụ và  không phá vở thế cân bằng chỉnh thể của toàn cơ thể.

Đi bộ mỗi ngày 2 dặm có thể ngăn chận chứng bất lực

Trong nhiều năm qua, các nhà khoa học phương Tây đã cố gắng tìm hiểu xem liệu lối sống đã ảnh hưởng như thế nào đối với ED.  Gần đây, một nghiên cứu được công bố trên 2 tạp chí Journal of the American Medicine Association và Annals of Internal Medicin đã cho biết chế độ ăn giảm cân và tăng cường vận động hoặc đi bộ có thể ngăn chận hoặc thậm chí đảo ngược tình trạng ED.

Nghiên cứu được tiến hành đối với 110 người được chia làm 2 nhóm.  Nhóm A chỉ được khuyến cáo nên giảm cân mà không ràng buộc chế độ ăn uống hoặc luyện tập gì đặc biệt. Nhóm B gồm phân nửa số người còn lại được chỉ định tăng cường vận động hoặc đi bộ và ăn chế độ ăn ít  calori để có thể giảm từ 2340 calori xuống còn khoảng 1950 calori mỗi ngày.  Chế độ ăn giảm cân thường bao gồm nhiều rau quả và những loại thức ăn thô có nhiều chất xơ.  Đặc biệt, những người nầy được khuyên nên ăn nhiều thức ăn có chứa arginine.  Arginine là một hợp chất hửu cơ, một loại  amino acid có nhiều trong các loại thịt, cá, trứng, các loại đậu và nhiều loại hạt.  Arginine có tác dụng quan trọng trong việc chuyển hoá các chất, kích thích sản xuất hormon sinh dục và là chất liệu để tạo thành nitric oxide. Tuy nhiên, các loại thịt, trứng có hàm lượng chất béo bão hoà cao, nhiều cholesterol, làm giảm chức năng của các tế bào thành mạch máu, tăng độ xơ vữa và giảm việc chuyển hoá các chất arginine.  Do đó, nên hạn chế thịt động vật có nhiều chất béo bão hoà. Nên ăn những loại thực phẩm có nhiều chất xơ và những chất béo chưa bão hoà như các loại cá, hải sản và những loại đậu và hạt như hạt mè, hạt bí, hạt hướng dương, đậu nành, đậu phộng. .  .  Những loại thực phẩm nầy vừa có lợi cho hoạt động tim mạch vừa cung cấp nhiều arginine.   Sau 2 năm, kết quả kiểm tra cho thấy những người thuộc nhóm A không có tiến bộ gì ở cả 2 mặt giảm cân và hoạt động tình dục.  Trái lại người thuộc nhóm B đã giảm đi 15% cân nặng và 1/3 số người nầy đã phục hồi được khả năng tình dục bình thường.  Những nhà khoa học cho rằng những người béo phì bị ED nên giảm độ 200 calori mỗi ngày tương ứng với thực hành đi bộ nhanh khoảng 2 dặm (mỗi dặm tương đương 1,6 km).

Bà Katherine Esposito MD., thuộc Trung Tâm Nghiên Cứu Béo Phì  trường Đại học Naples, người chủ trì cuộc nghiên cứu đã nói “Chúng tôi phải nói rằng chương trình mà những người béo phì tham gia thực nghiệm dựa trên cả 2 mặt.  Chúng tôi không biết liệu khi thực hành đơn độc, hoặc chỉ ăn ít calori hoặc chỉ tăng cường vận động có mang lại cùng hiệu quả hay không.” Bà cho rằng cả 2 yếu tố đều quan trọng.  Bà đưa ra lời khuyên đối với các quý ông “ăn hợp lý và năng vận động”. 

Cơ chế điều chỉnh ED của giảm cân và đi bộ

Tại sao việc ăn giảm cân và tăng cường vận động lại có thể ảnh hưởng tích cực đến ED?

Những người nghiên cứu cho rằng bệnh xảy ra là do máu lưu thông kém.  Ở người ED, dòng máu không có khả năng được chuyển đủ đến bộ phận sinh dục để tạo độ cứng và duy trì độ cứng.  Giảm cân và đi bộ đồng nghĩa với việc làm săn chắc cơ bắp,  cải thiện sức khoẻ cho tim và dòng máu lưu thông tốt.  Đi bộ làm giảm lượng cholesterol xấu (LDL), tăng lượng cholesterol tốt (HDL) và hạ triglycerides qua đó có thể cải thiện tim mạch.  Bên cạnh việc cải thiện tuần hoàn huyết có thể còn có sự góp phần của yếu tố tâm lý.  Tiến sĩ Resnick, đồng nghiên cứu với bà Episoto cho rằng “Khi  giảm cân họ trở nên linh hoạt hơn về mặt thể chất, phát triển hình tượng của cá nhân mình trước những người khác.  Do đó, họ dễ sinh tâm lý tốt hơn, khoẻ hơn và tự tin hơn”.

Ngoài ra, thực hành đi bộ đều đặn còn tác động đến hoạt động nội tiết. Trong khi stress kích hoạt hệ giao cảm, tăng tiết các chất cortison, adrenalin gây co mạch, một nguyên nhân  làm cản trở máu dẫn đến các thể hang thì ngược lại thực hành đi bộ sẽ làm giảm hoạt hoá các nội tiết tố stress và tăng tiết các chất serotonine và dopamin, những chất dẫn truyền thần kinh làm tăng cảm giác hưng phấn, thoải mái.  Ngoài ra, đi bộ đều đặn còn kích thích các tế bào thành mạch máu phóng thích nhiều chất  nitric oxide (NO) và tạo ra nhiều enzym có khả năng chuyển hoá arginine trong thực phẩm ăn vào thành NO.  NO là một chất hoá học có tác dụng tích cực trong việc làm giãn nở mạch máu để cải thiện tim mạch cũng như làm gia tăng dòng máu chuyển đến các thể hang trong hoạt động dương cương. 

Qua cơ chế nầy chúng ta thấy có sự trùng hợp nhất định giữa Đông và Tây, giữa xưa và nay trong việc điều trị các chứng ED.  Ăn uống hợp lý để cung cấp đủ chất dinh dưỡng cho cơ thể nói chung và năng lực sinh dục nói riêng.  Phải vận động.  Vận động giúp cơ bắp săn chắc, khí huyết lưu thông điều hoà, giải toả stress, dễ tạo tâm lý cân bằng.  Khí huyết lưu thông sẽ dẫn máu đến các thể hang theo nhu cầu.  Cơ bắp săn chắc giúp gia tăng trương lực cơ, duy trì được sức bền.

Một số biện pháp bổ sung khác

Ngồi thiền .  Tác dụng điều hoà thần kinh giao cảm, giảm stress và gia tăng năng lực kiểm soát cảm xúc của thiền phối hợp với bài tập làm săn chắc các cơ vùng sàn chậu, một âm một dương, một động một tĩnh  là biện pháp tích cực và hiệu quả để điều trị và phục hồi hoàn toàn tình trạng ED.  Về mặt lưu thông khí huyết, những đáp ứng thư giãn trong quá trình ngồi thiền vừa trực tiếp làm nở mạch vừa kích hoạt tiết ra thêm chất NO[ nên có tác dụng rất tốt trong hoạt động cương dương.  Như vậy, thiền có thể giúp cải thiện ED thông qua 2 cơ chế thần kinh và nội tiết.  Nguyên tắc nầy cũng đã được vận dụng từ xưa ở phương Đông.  Hít thở sâu và điều hoà, một hình thức tập trung tư tưởng thông qua quan sát hơi thở để điều hoà thần kinh giao cảm và kiểm soát cảm xúc có thể giúp người nam làm chậm lại sự phóng tinh trong mọi trường hợp xuất tinh sớm.  Điều nầy từng được ghi lại trong những tác phẩm Tố Nử Kinh và Ngọc Phòng Bí Quyết, những sách cổ của Trung Quốc về nghệ thuật phòng trung.  Đoạn đối đáp giữa Tố Nữ và Hoàng Đế về kỹ thuật nầy có ghi“Phải thở sâu và đếm từ 1 dến 30. Và cứ thế làm lại nhiêù lần.  Công dụng của cách nầy là làm cho đàn ông có được sức bền bỉ.” Mantak Chia là một học giả người Thái lan gốc Hoa, một nhà khí công.  Ông đã viết nhiều sách bằng tiếng Anh để truyền bá khí công và đạo học phương Đông cho người phương Tây. Trong một quyển sách về tình dục học phương Đông, đoạn nói về những kỹ thuật làm chậm lại sự xuất tinh, ông đặc biệt nhấn mạnh đến bài tập “hơi thở 100 số đếm”.  Thở sâu và chậm.  Mỗi hơi thở gồm thì hít vào và thì thở ra đếm nhẩm từ 1 đến 100.  Mỗi ngày tập 2 lần. Mỗi lần tập 100 hơi thở.  Lúc khởi đầu, người tập có thể bắt đầu bằng những hơi thở ngắn 10 hoặc 20 số đếm, thời gian sẽ dần dần tăng lên.  Sau một thời gian  thực hành nghiêm túc, chỉ cần vài hơi thở sâu xuống bụng dưới sẽ giúp kiểm soát được bất cứ sự khuấy động tâm trí nào, dù mạnh mẻ cách mấy.  Ông viết “cách tập nầy sẽ giúp làm nguội phần nóng nhất của bạn”.  Tại sao phải thở dài hơi? Việc quan sát hơi thở đơn thuần tự nó đã có công năng điều hoà thần kinh giao cảm và kiểm soát cảm xúc.  Tuy nhiên, những nghiên cứu về sinh lý học còn cho thấy thêm một quy luật khác.  Những thời điểm tập trung tư tưởng cao độ luôn tương ứng với tình trạng ngưng thở hoặc gần như ngưng thở. Do đó,  việc thở tập kéo dài hơi hoặc nín hơi sẽ giúp kiểm soát năng lượng và cảm xúc mãnh liệt trong hoạt động dương cương.

Bài tập làm săn chắc các cơ vùng sàn chậu .   Bài tập căng cơ phối hợp với thở bụng nghịch sau đây có tác dụng làm săn chắc các cơ vùng sàn chậu để điều trị các chứng són tiểu, táo bón, suy nhược sinh dục.   Ngồi xếp bằng hoặc ngồi trên ghế chân chạm đất.  Tập trung tư tưởng vào vùng sàn chậu,  hít vào trong khi nhíu chặt nhị âm (bộ phận sinh dục và hậu môn), giữ hơi thở, tiếp tục nhíu chặt một vài lần trước khi từ từ thởra và buông lỏng toàn thân.  Hít thở điều hoà cho đến khi hơi thở và nhịp tim bình thường trở lại.  Lập lại động tác khoảng 10 lần. Mỗi ngày có thể tập một lần.  Bài tập nầy không chỉ có tác dụng làm săn chắc các cơ vùng sàn chậu mà còn được vận dụng để làm phân tán nhanh năng lượng đang tập trung ở bộ phận sinh dục lúc gần đến đỉnh điểm để làm chậm lại sự xuất tinh. Những người đang bị suy tim, áp huyết cao hoặc đau thắt ngực không ổn định chỉ nên dùng lực vừa phải và không giữ  hơi  khi tập bài tập nầy.

Tập Yoga .  Về mặt thể dục, những tư thế co giãn tối đa của yoga có tác dụng làm tăng sự dẻo dai của cơ bắp, của thành mạch, chống xơ cứng, cải thiện tuần hoàn huyết và điều hoà hoạt động nội tiết.  Do đó thực  hành đều đặn một số động tác yoga có thể đáp ứng tốt qúa trình phục hồi khả năng cương.