“Thiếu máu ở phụ nữ mang thai có thể gây nhiều hậu quả nặng nề cho cả mẹ và con. Người mẹ dễ bị sẩy thai, nhau tiền đạo, nhau bong non, cao huyết áp thai kỳ, tiền sản giật, vỡ ối sớm, băng huyết sau sinh, nhiễm trùng hậu sản...

Tuy nhiên, tại TP Hồ Chí Minh việc các sản phụ áp dụng biện pháp uống các viên thuốc sắt, chống thiếu máu từ lúc mang thai cho đến sau khi sinh một tháng vẫn chưa được thực hiện theo đúng phác đồ điều trị". Đó là nhận xét của bác sĩ Đỗ Thị Ngọc Diệp, Giám đốc Trung tâm Dinh dưỡng TP Hồ Chí Minh tại hội thảo "Thiếu máu dinh dưỡng ở phụ nữ mang thai: thực trạng và giải pháp" diễn ra ngày 30/8.

Theo nghiên cứu mới đây về sức khỏe phụ nữ mang thai tại TP Hồ Chí Minh do Trung tâm Dinh dưỡng TP Hồ Chí Minh thực hiện, cho thấy, tỉ lệ thiếu máu ở phụ nữ mang thai là 17,5%, trong đó thiếu máu do thiếu sắt chiếm gần 60%. Các vi chất cần thiết cho sự phát triển toàn diện của thai nhi cũng thiếu nhiều ở phụ nữ mang thai như 72,8% thiếu iốt ở và 34,6% thiếu kẽm. Bác sĩ Diệp cũng nhấn mạnh, hậu quả của việc thiếu sắt và vi chất sẽ khiến trẻ sinh ra bị nhẹ cân, tăng tỉ suất và bệnh suất sơ sinh hơn với trẻ không thiếu máu; sản phụ sinh non tháng, suy thai, thời gian điều trị hồi sức kéo dài. Đối với phụ nữ mang thai thiếu acid folic có thể gây những dị tật ống thần kinh của thai nhi như vô sọ, gai đôi cột sống. Thiếu iốt sẽ làm gia tăng nguy cơ sảy thai, tai biến sản khoa như sinh non, con suy giáp bẩm sinh, chậm phát triển tâm thần.

Bà bầu nên ăn gì để phòng thiếu máu?

Ngoài các loại thịt có màu đỏ tươi, bí ngô, mía và nho là một trong các loại thực phẩm giúp bổ sung sắt tạo máu, đặc biệt cho những bà bầu.

Bí ngô

Theo nghiên cứu của các nhà khoa học Bắc Kinh, Trung Quốc, bí ngô chứa nhiều protein, carotene, vitamin, amino axit, canxi, sắt… Thành phần dinh dưỡng trong bí ngô khá đầy đủ, giá trị dinh dưỡng cũng khá cao. Hàm lượng vitamin C trong bí ngô non nhiều hơn trong bí ngô đã chín. Tuy nhiên, trong bí ngô chín thì hàm lượng canxi, sắt, carotene lại cao hơn trong bí ngô non, những chất dinh dưỡng này có tác dụng hiệu quả trong việc ngăn ngừa bệnh hen suyễn.

Quan điểm Đông y cho rằng, bí ngô có tính ôn, vị ngọt, có tác dụng tiêu viêm, bổ tỳ, trị khí hư, tiêu chảy, hen phế quản…

Nghiên cứu gần đây cho thấy, bí ngô giàu hàm lượng sắt và kẽm, kẽm trực tiếp ảnh hưởng tới chức năng thành thục của hồng cầu; chất sắt lại là nguyên tố vi lượng cơ bản tạo ra hemoglobin giúp bổ sung lượng máu cho cơ thể.

Mía

Mía được coi là loại bổ máu nhất trong tất cả các loại trái cây. Mía chứa những nguyên tố vi lượng cần thiết cho cơ thể như sắt, canxi, kẽm…trong đó hàm lượng sắt là lớn nhất.

Nghiên cứu cho thấy, mía không những chứa nhiều đường, nước mà còn chứa nhiều vitamin các loại, protein, axit hữu cơ, canxi, sắt…những chất có lợi cho quá trình trao đổi chất trong cơ thể. Do đó, mía không chỉ kích thích ngon miệng do vị ngọt dịu, dễ ăn mà còn cung cấp cho cơ thể dinh dưỡng và nhiệt lượng cần thiết.

Nho

Theo quan điểm Đông y, nho giúp bổ khí, tăng cường thể lực và bổ máu. Nho chứa nhiều đường glucose, can-xi, phốt-pho, sắt, vitamin, amino axit…Những chất này rất cần thiết để tăng cường sức khỏe và bổ sung máu cho cơ thể người già, phụ nữ mang thai, và những người thường xuyên mệt mỏi do thiếu máu.

Giải pháp hiệu quả đối phó tình trạng thiếu máu khi mang thai

Sắt rất quan trọng trong việc tạo haemoglobin, một loại protein trong máu vận chuyển ôxy đến các tế bào. Khi bạn mang thai nhu cầu về lượng máu tăng lên đáng kể. Nhiều chất sắt hơn là điều cần thiết để bạn có nhiều hơn haemoglobin từ đó tăng khối lượng máu cung cấp cho cơ thể. Không chỉ có vậy, sắt còn rất cần thiết cho nhau thai và em bé. Vì vậy, thiếu sắt trong quá trình mang thai sẽ mang lại những hậu quả khôn lường cho bà mẹ và em bé.

Sau đây là những giải pháp giúp bạn bổ sung sắt trong thời kỳ thai nghén:

Bổ sung sắt

Bổ sung sắt từ 18 đến 27 mg mỗi ngày trong thời gian mang bầu là điều cần thiết. Trong trường hợp bạn bị thiếu máu, tình trạng này được phát hiện khi bạn làm các xét nghiệm máu, bác sĩ có thể sẽ tăng liều cho bạn từ 60 đến120 mg mỗi ngày.

Khi bổ sung sắt, bạn luôn luôn thực hiện đúng chỉ định của bác sĩ, không được uống nhiều hơn cũng như uống ít hơn. Hãy uống thuốc sắt khi đói và uống nó cùng nước cam hoặc vitamin C để quá trình hấp thụ sắt nhanh hơn. Không được dùng canxi và sắt cùng nhau, bởi canxi cản trở sự hấp thụ sắt. Cà phê và trà cũng là loại thức uống khiến quá trình hấp thụ sắt bị giảm.

Mận khô

Mận khô và nho khô đen là nguồn chất sắt phong phú giúp tăng cường haemoglobin trong máu. Nước ngâm mận khô hay nho khô rất dễ uống, vì vậy bạn nên thường xuyên sử dụng chúng. Bạn nên uống chúng vào buổi sáng để tăng khả năng hấp thụ.

Gan

Các loại ngũ tạng như gan là nguồn cung cấp chất sắt cực kỳ phong phú và nó là giải pháp tuyệt vời giúp các bà bầu tránh tình trạng thiếu máu trong thời gian thai kỳ. Ăn gan 3-4 lần mỗi tuần là nguồn bổ sung sắt tuyệt vời để bảo vệ sức khỏe.

Rau bina

Một nguồn cung cấp sắt phong phú khác là rau bina. Bạn có thể ép rau bina để uống nước hoặc ăn rau bina xào. Tuy nhiên, đừng xào rau bina quá chín, bởi nếu quá chín chúng sẽ làm mất đi các chất dinh dưỡng cần thiết.

Khoai tây còn vỏ

Khoai tây nướng cả vỏ là nguồn bổ sung sắt và các loại carbohydrate tuyệt vời cho cơ thể. Vì vậy, thường xuyên ăn khoai tây nướng trong thời gian mang thai là sự lựa chọn tuyệt vời để bạn đa dạng hóa nguồn bổ sung sắt vào cơ thể.

Ngũ cốc và yến mạch

Yến mạch và ngũ cốc giàu chất sắt là nguồn thực phẩm tuyệt vời để cải thiện tình trạng thiếu máu trong thời gian thai kỳ. Đa dạng nguồn là cung cấp sắt cho cơ thể là cách để các bà bầu bảo vệ sức khỏe và “chăm sóc” em bé đúng cách.

Các loại rau lá xanh