1
Nhiều việc tưởng chừng như bình thường nhưng lại có thể gây nguy hiểm với bạn khi có thai. Dọn sạch ổ của chú mèo cưng, tiếp xúc với các hoá chất độc hại trong môi trường làm việc, gián tiếp hít khói thuốc lá khi giao tiếp hoặc chích ngừa trước khi đi du lịch…. tất cả đều ảnh hưởng đến sự phát triển của thai nhi.
Ở nhà
Rất ít người có thể dọn dẹp nhà để đến một nơi hoàn toàn trong lành trong lúc đang có thai, nhưng bạn có thể tránh sờ vào thịt sống, chạm vào các thú vật nuôi của người khác, làm vệ sinh ổ mèo hoặc chó, hít khói thải từ xe hơi hay làm việc chung với thuốc diệt côn trùng trong vườn. Bạn cũng nên tránh dùng các chất có chứa cà - phê - in như rượu, cà phê hoặc trà. Các loại trà làm từ dược thảo thường có độ an toàn (nhưng hãy tránh lá dầu có thể kích thích các cơn co thắt), nhưng nếu có thể, hãy chọn các loại không dùng thuốc trừ sâu.
Những hoá chất độc hại
Hãy giới hạn sử dụng các thuốc phun sương (aerosol). Mặc dù các loại thuốc phun hiện đại chứa hydrocarbon halogen, hoặc HHC (thay cho CFC), được biết là không gây nguy hiểm cho thai nhi hoặc người mẹ, nhưng tất cả chúng ta đều có thể tiếp xúc với vô số các loại hoá chất độc hại, tiềm ẩn như thể cái gì tránh được thì nên tránh.
Hãy tránh các chất bốc hơi nhanh, như keo dán, xăng, vì chúng rất độc hại và không bao giờ nên hít vào người dù bạn có hay không có thai. Hãy đọc kỹ nhãn của bất kỳ chất liệu nào bạn dùng để tránh ngay các chất độc hại có thể có. Thí dụ như các chất tẩy rửa, xi măng, chất creosote, sơn dễ bay hơi, sơn mài, keo dán… Thuốc nhuộm tóc có thể không có hại cho phụ nữ có thai, nhưng nếu bạn sợ hậu quả lâu dài của chúng thì hãy đợi đến lúc thai được 3 tháng tuổi hãy dùng, lúc đó các cơ quan nội tạng của thai nhi đã thành hình hoàn toàn.
Tắm nước nóng
Tắm hơi và tắm hồ nước nóng có nguy cơ gây bất thường cho thai nhi, đặc biệt là hệ thần kinh của bé, y như khi bị sốt. Khi cơ thể của bạn tiếp xúc với sức nóng lâu, bạn sẽ nóng lên và điều đó ảnh hưởng đến thai nhi. Đừng tắm hơi lâu hoặc tắm trong hồ có nước xoáy, nhất là trong 3 tháng đầu tiên. Nhớ tắm nước vừa ấm thôi.
Tia sáng phát ra từ máy thu hình
Không có bức xạ, ngồi xem tivi cách màn hình chừng vài mét không nguy hại gì, ngay cả khi ngồi lâu cũng vậy, nhưng bạn hãy nhớ chọn tư thế cho thật thoải mái.
Sự miễn nhiễm
Vì toàn bộ hệ thống miễn nhiễm của bạn thay đổi do ảnh hưởng của thai kỳ, và yếu đi nên phản ứng của bạn đối với chích ngừa không thể biết trước được. Bác sĩ của bạn sẽ bàn với bạn về việc cần chích ngừa loại thuốc gì nếu bạn tiếp xúc với bệnh truyền nhiễm hoặc khi bạn xuất ngoại. Nói tóm lại, các văcxin có virút sống, gồm bệnh sởi, bệnh rubella, quai bị, và sốt vàng da, nên tránh. Người ta khuyến cáo rằng phụ nữ đang có thai không tiêm văcxin ngừa cúm nếu họ không có nguy cơ bị bệnh tim nặng hay bệnh phổi.
Tại nơi làm việc
Nếu bạn không làm việc ở nhà, bạn sẽ có những thắc mắc mà câu trả lời sẽ không đơn giản. Nơi làm việc của tôi an toàn ra sao? Các yêu cầu của công việc sẽ làm cho việc mang thai của tôi có nguy hại gì không? Tôi có thể làm việc trong bao lâu? Nếu công việc vất vả có dính dáng nhiều đến: đứng, đi, vác, leo trèo, thì nó sẽ cướp đi thời gian nghỉ ngơi thêm cần thiết của bạn khi đang mang thai và làm tăng sự mệt mỏi. Bác sĩ sẽ có thể đề nghị bạn nên giảm bớt giờ làm việc, chuyển sang công việc ít tích cực hơn hoặc ngưng làm việc đôi ba tuần trước khi sinh. Ở mọi hoàn cảnh, các phụ nữ đang mang thai phải tránh hẳn các hoạt động dễ gây nguy hiểm cho cơ thể, kể cả công việc của người cảnh sát, đua xe…
Bác sĩ có thể cũng khuyên bạn ngưng làm việc nếu bạn bị một số bệnh, như bệnh tim, nếu bạn có một tiền sử sinh thiếu tháng hay sảy thai hơn một lần, hoặc nếu bạn có thể sinh đôi.
Hãy cảnh giác với các công việc phải tiếp xúc với các nhân tố độc hại. Cần yêu cầu chuyển bạn đến nơi làm việc khác không có độc hại. Đặc biệt cần tránh:
- Các chất khí gây mê thường được bác sĩ, y tá sử dụng.
- Các hoá chất được dùng trong sản xuất và trong kỹ nghệ, thí dụ như: chì, thuỷ ngân, polyvinylchloride, chất lỏng để giặt hấp, hơi sơn, các loại dung môi…
- Loài vật đang mắc bệnh truyền nhiễm, đặc biệt bệnh ban trẻ em.
- Tiếp xúc với các chất thải độc hại.
- Tiếp xúc nhiều với khói thuốc lá, gồm cả việc hút thuốc trực tiếp và gián tiếp.
- Các mức độn không thể chấp nhận được của tia phóng xạ (các mức độ này ngày nay được chính phủ quy định và kiểm tra nghiêm ngặt). Người ta thường chấp nhận rằng nếu hằng ngày ta tiếp xúc với cấc tia cực tím và tia hồng ngoại phóng ra từ máy in, máy photocopy, vi tính thì không gây nguy hiểm cho bạn và đứa bé. Nhưng cẩn thận thì vẫn hơn, các chị em phụ nữ làm công việc sao chụp hằng ngày thì nên đậy nắp máy lại lúc máy photocopy đang hoạt động.
Nói cách khác, nếu bạn là một người phụ nữ khỏe mạnh, thai kỳ bình thường và đang làm việc có mức nguy hại bình thường, bạn có thể tiếp tục làm cho đến cận ngày sinh.
Giao tiếp xã hội
Các bệnh nhiễm trùng thường bị lây từ người mà ta giao tiếp. Dù khi đang có thai, không có nghĩa là bạn biến thành một “ẩn sĩ” hay phải mang khẩu trang lúc nói chuyện với người khác, nhưng bạn cần chú ý hơn, nhất là khi gặp trẻ em và người khác lớn tuổi bị sốt cao.
Các chứng cảm cúm sẽ không gây hại đến con bạn, nhưng tốt nhất bạn nên tránh. Nếu nhiệt độ cơ thể của bạn cao, bác sĩ sẽ khuyên bạn dùng những loại thuốc an toàn, hãy dùng các loại khăn ẩm và quạt để giúp làm mát da. Đừng dùng các loại thuốc trị cảm cúm có chất antihistamines (trị dị ứng/ say xe).
Đi du lịch
Không có bằng chứng nào rõ ràng cho thấy đi đây đi đó làm cho sinh sớm hoặc sảy thai hoặc bất cứ biến chứng nào khác. Tuy nhiên, bạn nên đề phòng nếu trước đây bạn đã có lần sảy thai hoặc sinh non. Hãy chắc chắn bạn sẽ được chăm sóc tốt khi có những bất ngờ xảy đến với bạn và thai nhi tại nơi bạn đi du lịch. Trong tam cá nguyệt cuối cùng của thai ky, đừng đi xa nhà quá 50 cây số.
Xe lửa
Nên mua vé tàu trước và chọn ghế không sát với toa ăn trên xe, vì mùi thức ăn có thể làm bạn nôn mửa. Nên ăn thức ăn nhẹ để bớt say xe. Đừng cúi người hoặc đứng gần cửa xe (tất nhiên điều này áp dụng với mọi người).
Đi xe hơi
Đi xa bằng xe hơi có thể bị mệt, vì thế hãy hạn chế các chuyến đi của bạn. Hãy bước khỏi xe trong khoảng thời gian nhất định nào đó và đi qua đi lại cho máu huyết lưu thông. Luôn nhớ thắt lưng an toàn, gài khoá ở phía thấp, dưới hông và dùng dây đeo đỡ vai nếu có. Bạn có thể ngồi lái xe miễn là bạn cảm thấy dễ chịu, nhưng phải dừng lại ngay khi thấy chân tay bị tê đi. Hơn nữa, bạn đừng tự lái xe đến bệnh viện khi đi sinh.
Đi máy bay
Khi bạn có thai được 7 tháng, việc đi lại bằng máy bay không tốt do áp lực không khí dễ thay đổi. Nếu vào thời điểm này bạn phải đi máy bay, hãy hỏi hãng hàng không xem có cần giấy khám bác sĩ không. Đừng nên đi trên các phi cơ tư nhân nhỏ không có hệ thống điều hoà áp suất. Nếu vị trí ngồi của bạn ở khoảng trên cánh hoặc phía trước, bạn sẽ thấy êm hơn.
Trong khi đi máy bay, nên ăn thức ăn nhẹ bởi vì có thai làm cho bạn dễ bị say sóng. Nhớ đi tiểu trước khi lên máy bay vì máy bay có thể bị hoãn cất cánh hoặc đèn báo của phi cơ chưa cho phép bạn cởi dây an toàn. Khi buộc dây an toàn, hãy buộc ở phần hông của mình.
Đi du lịch nước ngoài
Ở nước ngoài khi ăn tiệm, hãy cẩn thận tuân theo các chỉ dẫn mà tôi đã đề ra để đề phòng chứng listeria và các chứng bệnh có liên quan đến thực phẩm. Nên uống nước đóng chai.
Hãy hỏi bác sĩ về việc chích ngừa. Kể cả trường hợp bạn đã có tiếp xúc hay đang ở trong một cơn dịch, việc chích ngừa bằng văcxin sống cần phải cân nhắc vì có thể ảnh hưởng xấu đến em bé của bạn. Bạn nên từ chối tiêm ngừa chứng sốt vàng da nếu không tiếp xúc trực tiếp với bệnh đó. Tuy thế, bạn cũng có thể tiêm văcxin dịch tả vì loại này có thể không gây nguy hiểm và bạn có thể cần tiêm theo quy định về du lịch. Vacxin ngừa chó dại và uốn ván có thể cũng tiêm được nếu đang là mùa bệnh. Thuốc chloroquine có thể dùng để chống sốt rét nhưng chỉ cần khi bạn đang đi đến các khu vực đang có dịch. Vacxin bại liệt có thể chích được khi có thai nếu bạm chưa chích.
ST
