Đầy bụng, khó tiêu là nhóm triệu chứng thường xuất hiện sau khi ăn uống, thức đêm kéo dài hoặc các rối loạn tiêu hóa khác.
Triệu chứng khó tiêu:
- Trướng bụng: Bạn có cảm giác đầy bụng, đầy hơi rất khó chịu.
- Buồn nôn: Sau bữa ăn bạn cảm thấy buồn nôn và rất muốn nôn. Cảm giác buồn nôn cũng có thể đi kèm với triệu chứng hoa mắt chóng mặt. Tuy nhiên, nếu trong trường hợp bạn nôn ra máu cần đi khám bác sĩ ngay.
- Ợ chua: ợ chua nhiều là một trong những dấu hiệu của chứng đầy bụng khó tiêu.
- Ợ nóng: Có cảm giác nóng ở phần ngực.
Tuy nhiên, nếu đã thử nhiều cách mà tình trạng đầy bụng, khó tiêu vẫn “viếng thăm” bạn hoặc cường độ “gõ cửa” thường xuyên hơn thì đây có thể xem như biểu hiện của một dạng bệnh lý, bạn nên đến gặp bác sĩ thăm khám để có được những kết luận rõ ràng.
Táo
THỦ PHẠM KHIẾN BẠN ĐẦY BỤNG, KHÓ TIÊU
Có một số thực phẩm gây đầy bụng, khó tiêu đó là các loại thực phẩm chiên, ngâm, thực phẩm lạnh, nhiều gia vị… Do vậy, những người có chức năng tiêu hóa kém nên chú ý hạn chế những thực phẩm này.
Có một số thực phẩm gây đầy bụng, khó tiêu đó là các loại thực phẩm chiên, ngâm, thực phẩm lạnh, nhiều gia vị…(Ảnh minh họa)
Đầy bụng, khó tiêu là nhóm triệu chứng thường xuất hiện sau khi ăn uống, thức đêm kéo dài hoặc các rối loạn tiêu hóa khác. Do vậy, để tránh hiện tượng này bạn nên tránh thực hiện một số mẹo nhỏ dưới đây:
Ăn ít thực phẩm chiên
Các loại thực phẩm chiên là những loại thực phẩm không phải dễ tiêu hóa, sẽ làm tăng gánh nặng tiêu hóa, ăn vào gây khó tiêu, đồng thời nó cũng làm cho lipid máu tăng lên, và không tốt cho sức khỏe của bạn.
Ngoài, thực phẩm khi chiên rán sản sinh ra chất gây ung thư mạnh như polycyclic aromatic hydrocarbons. Cà phê khi bị đốt cháy benzopyrene sẽ tăng 20 lần. Bánh, đậu phụ, khoai tây chiên... do chủ yếu được chiên trong dầu đun đi đun lại nhiều lần, nhiệt độ cao sẽ sản xuất chất gây ung thư.
Ăn ít thực phẩm ngâm
Những thực phẩm này chứa muối và một số chất gây ung thư, không nên ăn.
Thực phẩm lạnh và nhiều gia vị
Ăn thực phẩm để lạnh nó sẽ gây kích ứng trên niêm mạc đường tiêu hóa có tác dụng kích thích mạnh, gây tiêu chảy hoặc viêm dạ dày-ruột.
Gia vị có thể tạo cho một số món ăn có vị đặc biệt nhưng nó cũng có thể gây kích ứng niêm mạc thực quản. Vị cay, đặc biệt là vị cay của ớt, có thể gây bỏng da nếu ở mức độ đậm đặc. Vì thế, vị cay chắc chắn sẽ có hại cho niêm mạc dạ dày, đặc biệt đối với những người bị loét dạ dày từ trước. Hơn nữa, ăn quá cay cũng ảnh hưởng đến men tiêu hoá của dạ dày, gây khó tiêu.
ĐẦY BỤNG KHÓ TIÊU NÊN LÀM GÌ?
Chế độ ăn uống thường xuyên
Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng các bữa ăn thường xuyên, định lượng thường xuyên, có thể hình thành một phản xạ có điều kiện giúp tiết tuyến tiêu hóa, thuận lợi hơn để tiêu hóa.
Ăn uống theo định lượng
Để tránh hiện tượng khó chịu, bạn nên ăn mỗi bữa với một lượng vừa phải, ăn 3 bữa một ngày và đúng thời gian quy định, cho dù bạn chưa cảm thấy đói, nên chủ động để ăn, tránh quá đói hoặc quá no.
Ăn uống ở nhiệt độ thích hợp
Để bảo vệ niêm mạc miệng, dạ dày, ruột.. bạn nên ăn uống với thức ăn ở nhiệt độ vừa phải, là "không nóng không lạnh" .
Ăn chậm, nhai kỹ
Để giảm gánh nặng cho dạ dày, bạn hãy ăn chậm, nhai kỹ, cùng với sự tiết nước bọt có tác dụng bảo vệ niêm mạc dạ dày.
Thời gian uống thích hợp
Thời gian uống nước tốt nhất là lúc đói buổi sáng sớm và một giờ trước bữa ăn, nếu uống trong bữa ăn, nước uống sẽ làm loãng dịch dạ dày, sẽ ảnh hưởng đến tiêu hóa thức ăn.
Giữ ấm
Nguyên nhân dạ dày suy giảm chức năng vì bị lạnh, vì vậy phải chú ý để làm ấm dạ dày không bị lạnh.
KHÓ TIÊU NÊN ĂN GÌ?
Táo
Pectin, protopectin và axit pectin là những chất có rất nhiều trong táo tây và đưa loại quả này trở thành một trong những thực phẩm hàng đầu có lợi cho tiêu hóa. Chất xơ có trong loại quả này (được tiêu hóa rất nhanh) cho phép điều chỉnh hoạt động tiêu hóa của ruột. Nó giúp tăng khối lượng phân và giảm thời gian của hoạt động tiêu hóa của ruột.
Một quả táo tây chưa gọt vỏ có chứa tới 3,7 g chất xơ.
Pectin và protopectin thuộc loại chất xơ nhanh tan. Nó giúp đẩy nhanh quá trình loại bỏ chất thải từ thức ăn ra khỏi cơ thể chúng ta. Trong khi đó, axit pectin (chất không tan) giúp kích thích ông tiêu hóa.
Theo lời khuyên của các chuyên gia, ăn táo cả quả sẽ tốt hơn là bạn chỉ uống nước táo vì chỉ uống nước táo thôi, bạn đã bỏ phí chất xơ quý báu của loại quả này.
Dứa
Dứa chua rất có lợi cho tiêu hóa vì nó chứa rất nhiều chất bromelin. Chất này thúc đẩy sự hấp thụ protein của cơ thể chúng ta. Ăn dứa trong bữa ăn cho phép hệ thống tiêu hóa của chúng ta dễ dàng tiêu hóa những thức ăn như thịt và cá.
Dứa cũng chứa rất nhiều chất xơ (cellulo và hemicellulo): trung bình có 1,4g chất xơ/100g quả. Chất xơ này có tác dụng kích thích ống tiêu hóa.
Tốt nhất nên ăn dứa tươi. Rất nhạy cảm với cái nóng, chất bromelin có thể bị mất đi nếu bảo quản lâu hoặc chế biến thành nước dứa công nghiệp.
Lê
Nếu bạn gặp các vấn đề tiêu hóa hãy nghĩ đến ăn một quả lê. Lê là một loại quả có hầu như quanh năm, có giá trị giải khát và giàu chất xơ. Trung bình cứ 100g lê chứa 2,3g chất xơ.
Lê chứa các chất xơ nhe cellulo và hemicellulo. Bằng cách hấp thụ rất nhiều nước ở trong cơ thể chúng ta, các chất xơ này phồng lên và thúc đẩy hoạt động tiêu hóa của ruột. Đừng bỏ vỏ quả lê khi ăn vì vỏ quả lê chứa nhiều chất xơ hơn cả thịt bên trong.
Hãy chọn những quả lê còn tươi.
Gừng
Gừng - loại gia vị có nguồn gốc từ phương Đông này có thể giúp cải thiện hệ tiêu hóa, đồng thời nó cũng mang tới cho món ăn của bạn một mùi thơm dễ chịu.
Theo các nhà nghiên cứu sinh hóa học Ấn Độ, gừng giúp kích thích sự bài tiết mật. Ngoài ra nó tăng cường hoạt động của các enzym tham gia vào quá trình tiêu hóa thức ăn.
Bạn có thể cho gừng dạng bột hoặc vài lát gừng tươi vào thức ăn của mình: cá, thịt bò... Tuy nhiên không nên quá làm dụng loại gia vị này, nó có thể có tác dụng ngược lại với những người có hệ tiêu hóa nhạy cảm.
Bị đầy bụng khó tiêu không nên ăn gì?
- Nên tránh tất cả các thực phẩm ngọt trong đó bao gồm tất cả các loại bánh.
- Tránh các loại men và một số loại thực phẩm chứa men như bánh mỳ, bia, rượu.
- Tránh các sản phẩm chứa mạnh nha thường có trong ngũ cốc ăn sáng.
- Tránh chất cồn, dấm, các loại dưa muối.
- Tất cả các loại hoa quả, trừ táo xanh (tối đa là 2 quả/ngày), các loại quả khô, nước quả.
- Các loại nấm và phô mai xanh.
Theo đó, người bị đầy bụng khó tiêu có thể sử dụng một số loại thực phẩm tốt cho tiêu hóa như tất cả các loại ngũ cốc, các loại hoạt khô, cá, thịt, sữa chua lên men, trứng và các loại rau xanh, khoai tây, khoai lang và cà chua.
Những thực phẩm nên tránh khi bị đau bụng
Bạn đang bị đau bụng thì nên tránh một số thực phẩm như sữa, thức ăn giàu chất béo, axít... nếu không muốn bệnh kéo dài hơn.
Nếu bạn đang bị đau bụng, buồn nôn, nôn, tiêu chảy thì bạn sẽ làm bất cứ việc gì để thấy khá hơn. May mắn là những cơn đau bụng thường kéo dài không lâu. Tuy nhiên, nếu bạn chọn nhầm loại thực phẩm khi bắt đầu lại có cảm giác thèm ăn thì có thể bị đau bụng kéo dài hơn:
Dưới đây là 6 loại thực phẩm nên tránh khi đau bụng:
Khi đau bụng bạn không nên uống nước có ga. Ảnh: internet
1. Đường tinh luyện
Những thực phẩm siêu ngọt có thể khiến lượng insulin trong máu tăng cao đột biến, dẫn đến các biến động lượng đường trong máu. Có thể điều này không trực tiếp tác động đến dạ dày của bạn, tuy nhiên nó khiến bạn cảm thấy lạnh và run rẩy. Điều này không giúp cải thiện sức khỏe tổng thể của bạn.
2. Sữa
Các sản phẩm từ sữa như sữa và phô mai đứng hàng đầu trong danh sách những thực phẩm bạn không nên ăn khi bạn đang đau bụng. Hơn một nửa dân số thế giới không dung nạp được lactose, nghĩa là họ thiếu loại enzyme cần thiết để tiêu hóa các sản phẩm sữa.
Bạn không nằm trong số này thì việc nhiễm virus hoặc vi khuẩn có thể ảnh hưởng đến lactase, loại enzyme cần thiết để tiêu hóa hoàn toàn lactose. Điều này có thể khiến cơ thể bạn tạm thời hoặc có thể là vĩnh viễn không tiêu hóa được lactose.
3. Nước uống có ga
Những chất hóa học như axít citric và chất bảo quản sodium benzoate có thể gây khó cho dạ dày của bạn.
Loại đồ uống này còn có chứa carbonat, có thể khiến bạn thấy đầy hơi. Nếu bạn đang đau bụng, ơ hội nhiều và có cảm giác đầy bụng thì nó có thể là vấn đề.
4. Chocolate và cafein
Một trong những lý do chính khiến cafein và chocolate (một số loại chứa cafein) khiến bạn càng khó chịu ở bụng hơn khi đang đau bụng là vì chúng làm giãn cơ vòng thực quản dưới, cho phép đưa axit dạ dày vào.
Cafein cũng có thể khiến phân bị lỏng, điều này thực sự không tốt nếu bạn đang bị tiêu chảy. Ngoài ra, chocolate có thể chứa các sản phẩm từ sữa hoặc các loại hạt, vì thế nếu bạn không dung nạp được lactose hoặc dị ứng thì đây là những thực phẩm này sẽ khiến bạn bị khó tiêu.
5. Thực phẩm giàu chất béo
Kem, thịt, phô mai mềm đều là những loại giàu chất béo, bạn không nên ăn nếu đang bị đau bụng. Chúng khiến bạn bị khó tiêu, cảm giác nặng bụng.
Những loại thực phẩm giàu chất béo như các loại hạt có thể khiến bạn cảm thấy bị đầy bụng. Điều này có thể tốt nếu ban muốn giảm cân.
6. Thực phẩm giàu axít
Trái cây họ cam quýt cùng với các sản phẩm có nguồn gốc từ cà chua (cà chua cũng là một loại quả chứa nhiều axít) có thể gây hiện tượng trào ngược axít. Điều này cũng áp dụng với các loại nước uống ép các loại trái cây này. Vì thế nếu đang bị đau bụng bạn hãy chọn loại nước ép táo thay vì cam.
Trong khung ruột bao giờ cũng phải có hơi từ phản ứng lên men phế phẩm dưới bàn tay thúc đẩy của vi khuẩn, nấm mốc sống thường trực trong lòng ruột.
Nhờ hơi mà ruột có độ căng thích hợp để phân được thải ra ngoài với số lượng và tiến độ khiến gia chủ thở phào nhẹ nhõm.
Nhưng chuyện gì cũng phải có giới hạn. Thiếu hơi đương nhiên không xong vì táo bón không mời mà đến nhưng quá thừa hơi cũng tai hại không kém vì vừa khổ thân gia chủ với cảm giác khó tiêu, chướng bụng, đầy hơi... vừa gây trì trệ tiến trình tiêu hóa rồi dẫn đến rối loạn biến dưỡng.
Tất nhiên, chuyện gì cũng có lý do. Thông thường, đầy hơi ít khi xảy ra nếu không có bệnh trên đường tiêu hóa, nếu gia chủ có chế độ dinh dưỡng cân đối (không thiếu nước, không thiếu chất xơ), cũng như nếu không vì thuốc kháng sinh khiến vi sinh “phe ta” bị diệt hàng loạt. Hơn nữa, phần lớn hơi trong khung ruột, nếu đừng ứ đọng trong đó quá lâu, sẽ được hấp thu vào máu rồi sau đó được thải ra ngoài qua đường hô hấp. Nói thế có nghĩa là cơ thể chắc chắn không vui gì nếu hơi được đưa vào máu là hơi độc tích lũy trong khung ruột!
Đáng nói là ngay cả ở người khỏe mạnh, đầy hơi vẫn có thể xuất hiện nếu dị ứng với thực phẩm nào đó mà không biết, thường gặp nhất với chất đường trong sữa và sản phẩm từ sữa khiến nạn nhân vừa đầy hơi vừa tiêu chảy.
Cũng không hiếm trường hợp do gia chủ quá mạnh miệng với rau cải khiến lượng chất xơ lọt vào khung ruột trở thành món khó tiêu. Tình trạng này càng rõ nét hơn nữa với bụng căng trướng chẳng khác gì mang thai, với hơi xả ra đúng mùi xú uế, nếu gia chủ quen tiêu thụ các món dễ sinh hơi như củ hành, cải chua, bắp cải, trứng gia cầm, đậu...
May mắn cho chúng ta là giải pháp trong đa số trường hợp đầy hơi lại không quá phức tạp, chẳng hạn các phương pháp dưới đây:
- Chườm nóng vùng bẹ sườn bên phải và vùng quanh rốn.
- Xoa đều vùng bụng theo chiều kim đồng hồ từ bẹ sườn bên phải sang trái, xuống dưới, sang phải rồi trở về điểm xuất phát cho đến khi ợ hơi.
- Uống từng ngụm nước nóng có ít lát gừng tươi hay vài giọt dầu bạc hà.
- Chiêu ngụm rượu vang trắng có ngâm thì là sau mỗi bữa ăn.
Trong mọi trường hợp, đừng quên hai điều quan trọng nếu muốn đầy hơi đừng trở lại thăm viếng quá sớm. Đó là dùng trà atisô, bồ công anh hay đại hồi 2 tuần liên tục sau mỗi bữa ăn; bổ sung vi sinh đường ruột loại Acidobacillus hay Bifidum có trong sữa chua (1-2 lần trong ngày, cũng tối thiểu 2 tuần liên tục).
Không nên xem thường đầy hơi vì nó không chỉ khó chịu cho mình mà còn cho cả người lân cận. Đáng nói hơn nữa là các loại hơi “độc” trong ruột cũng là nguyên nhân dẫn đến dị ứng, đau đầu, mất ngủ..., thậm chí ung thư.
(ST)