Thiếu vitamin D là nguyên nhân chính gây bệnh còi xương, vì vậy cách điều trị chủ yếu là uống chất này kết hợp bổ sung canxi. Có 2 quan điểm về cách sử dụng vitamin D: dùng một liều cao tức thì hoặc dùng liều nhỏ hằng ngày.
Việc dùng một liều tức thì (200.000-400.000 đơn vị) dựa trên cơ sở: vitamin D sẽ dự trữ trong các mô, sau đó được giải phóng dần theo nhu cầu của cơ thể. Một số tác giả cho rằng cách dùng này có nguy cơ gây tăng canxi, nhất là trong dự phòng. Tuy nhiên, các nghiên cứu cho thấy hiện tượng đó chỉ xảy ra trong trường hợp dùng liều tức thì cao tới vài triệu đơn vị. Còn việc dùng liều hằng ngày giúp tránh gây ngộ độc. Việc chỉ định dùng theo cách nào cần phù hợp với các điều kiện chăm sóc về y tế đối với trẻ em.
Để phòng còi xương cho trẻ, bà mẹ mang thai cần ăn uống đầy đủ; vào những tháng cuối thai kỳ nên dùng thức ăn có nhiều vitamin D như cá, trứng, gan..., hoặc uống thêm vitamin D với liều nhỏ (500-1.000 IU/ngày).
Trẻ phải được bú mẹ sớm và kéo dài đến 18-24 tháng; 4-6 tháng đầu phải được bú mẹ hoàn toàn. Nên cho trẻ ra ngoài trời ngay từ tháng đầu tiên. Chú ý nuôi dưỡng trẻ đầy đủ, cân đối, phù hợp với nhu cầu phát triển của từng lứa tuổi, đặc biệt lưu ý trẻ sinh non, sinh đôi.
Nếu trẻ được chăm sóc chu đáo thì dùng vitamin D liều hằng ngày là tốt nhất. Trẻ từ 6 tuần tuổi đến 18 tháng tuổi dùng liên tục mỗi ngày 800-1.000 IU nếu khỏe mạnh, 1.500 IU nếu ít được ra nắng và 2.000 IU nếu có màu da thẫm. Trẻ 18-60 tháng tuổi chỉ sử dụng liều trên trong mùa sương mù, ít ánh nắng.
Nếu trẻ không được chăm sóc chu đáo thì nên dùng liều cao cách nhau một thời gian (6-18 tháng). Cứ 6 tháng cho uống 1 liều 200.000 IU. Trẻ 18-60 tháng dùng liều duy nhất vào đầu mỗi mùa đông trong năm.
Với trẻ sinh thiếu tháng, từ ngày thứ 8 sau sinh cần cho uống 1.500 IU/ngày cho tới 18 tháng. Sau đó tiếp tục phác đồ bình thường.
Đối với trẻ còi xương:
- Uống 1.200-5.000 IU mỗi ngày trong 4 tuần, sau đó tiếp tục dùng liều dự phòng.
- Dùng 500 mg canxi/ngày đối với nhũ nhi; 1.000 mg canxi/ngày đối với trẻ trên 2 tuổi, uống 7-10 ngày.
Trong quá trình điều trị, cần chú ý phát hiện các dấu hiệu ngộ độc vitamin D như chán ăn, buồn nôn, tăng canxi máu.... Những trường hợp có biến dạng xương như chân vòng kiềng, vẹo cột sống thì sau khi điều trị ổn định, phải gửi đến khoa chỉnh hình để điều trị phục hồi.
10 cách để bổ sung vitamin D cho cơ thể:
Vitamin D rất cần thiết cho sự chắc khỏe của xương. Ngoài ra, nghiên cứu gần đây cho thấy nó còn có các lợi ích khác như chống bệnh cảm lạnh và trầm cảm. Nếu bạn không đảm bảo đủ lượng vitamin D mà cơ thể cần hoặc gặp vấn đề trong quá trình hấp thụ nó thì khó có được một sức khỏe tốt.
Tiếp xúc với ánh sáng mặt trời
Ánh sáng mặt trời thúc đẩy cơ thể tạo ra vitamin D. Tuy nhiên, nó cũng đem lại nguy cơ bị ung thư da do tia cực tím. Nhưng một lượng nhỏ ánh nắng mặt trời mà không cần kem chống nắng có thể là mẹo bạn nên để tâm. "Nếu tiếp xúc với ánh nắng mặt trời buổi sáng khoảng 20 đến 25 phút thì rất hữu ích", ông Stephen Honig, MD, giám đốc Trung tâm Loãng xương tại Bệnh viện Joint Diseases ở New York cho biết.
Ăn các loại cá giàu chất béo
Cá giàu chất béo là một nguồn cung cấp vitamin D dồi dào. Chúng thường bao gồm cá hồi, cá thu, cá ngừ và cá chình. Trong khoảng 100 gam phi lê cá hồi đỏ chứa chừng 450 IUs vitamin D, chiếm một phần lớn khoảng vi lượng cần trong chế độ ăn uống mà Viện Y học khuyên dùng. Ngoài ra, các loại cá này còn cung cấp axit béo omega-3 rất tốt cho tim mạch.
Sử dụng cá ngừ đóng hộp
Ăn cá tươi không phải là cách duy nhất để tăng lượng vitamin D, bạn cũng có thể nạp chúng từ đồ hộp. Cá ngừ và cá mòi đóng hộp đều chứa nhiều vitamin D và thường ít tốn kém hơn so với cá tươi. Ngoài ra, thời hạn sử dụng lâu hơn làm cho các sản phẩm đóng hộp dễ dàng cất giữ và sử dụng tùy theo sở thích của bạn. Cá ngừ trắng đóng hộp chứa nhiều vitamin D nhất, khoảng 150 IUs mỗi 120 g trong khi cá ngừ đóng hộp có khoảng 50 IUs/120 g.
Chế biến món ăn với một số loại nấm
Cũng giống như con người, nấm có khả năng sản xuất ra vitamin D khi tiếp xúc với ánh sáng mặt trời. Vì vậy, hãy bổ sung các loại nấm giàu vitamin D vào bữa ăn hằng ngày của bạn. Bởi chúng không chỉ là loại thực phẩm dễ chế biến với hương vị thơm ngon mà còn rất tốt cho sức khỏe.
Uống sữa đặc
Hầu như tất cả các loại sữa bò đều được bổ sung vitamin D, nhưng kem và pho mát thì lại không. Một ly sữa khoảng 240 g có chứa ít nhất 100 IUs vitamin D, và 1 hộp sữa chua khoảng 180 g chứa 80 IUs. Tuy nhiên, lượng vitamin có được nhiều hơn hay ít hơn còn tùy thuộc cơ thể bạn hấp thu được bao nhiêu.
Bổ sung nước cam cho cơ thể
Bạn không thích sữa? Đừng lo vì bạn có thể nạp lượng vitamin D cho cơ thể từ nước cam bổ sung. Một ly nước trái cây tăng cường sức khỏe khoảng 240 g thường chứa 100 IUs vitamin D, nhưng con số này sẽ khác nhau tùy vào từng loại quả. Tuy nhiên, không phải tất cả các nước trái cây đều có thể bổ sung vitamin D, nên hãy kiểm tra nhãn trước khi dùng.
Dùng chất bổ sung
Các viên bổ sung vitamin D giúp bạn cân bằng được liều lượng thích hợp cho cơ thể. Điều này giúp bạn không cần lo ngại việc mắc bệnh ung thư da vì phải tiếp xúc với các tia mặt trời. Tuy nhiên, quá nhiều vitamin D có thể gây hại cho cơ thể. Vì vậy hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi dùng một liều lượng chất bổ sung vitamin D phù hợp.
Thêm lòng đỏ trứng vào thực đơn
Ăn trứng là một cách dễ dàng để có được lượng vitamin D cơ thể cần. Trứng được dùng phổ biến trong các bữa ăn sáng, ăn trưa, ăn tối, và món tráng miệng. Lượng vitamin D chủ yếu chứa trong lòng đỏ trứng. Lòng đỏ một quả trứng sẽ cung cấp khoảng 40 IUs, nhưng đừng nên lạm dụng nó để bổ sung lượng vitamin D hàng ngày. Một quả trứng chứa khoảng 200 mg cholesterol, và Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ khuyến cáo không nên tiêu thụ nhiều hơn 300 mg cholesterol một ngày để đảm bảo cho sức khỏe tim mạch.
Uống ngũ cốc
Nếu bạn đang thiếu vitamin D trầm trọng, hãy dùng các loại ngũ cốc bổ sung. Chọn một ngũ cốc hàm lượng calo thấp để nạp đủ lượng vitamin D cần thiết mỗi ngày. Bạn có thể dùng ngũ cốc với các loại sữa bổ sung.
Dùng gan bò
Mặc dù không phải là nguồn thực phẩm hấp dẫn nhất, nhưng trong khoảng 12 g gan bò nấu chín có chứa gần 50 IUs vitamin D và một số chất dinh dưỡng khác. Chúng cũng sẽ cung cấp vitamin A, sắt và protein cho cơ thể bạn. Tuy nhiên, gan bò chứa hàm lượng cholesterol cao, do đó chỉ nên sử dụng với một lượng nhỏ.
Chỉ cần một lượng vitamin D vừa đủ cho cơ thể cũng sẽ giúp con bạn tránh được các nguy cơ bệnh tiềm ẩn. Bổ sung vitamin D bằng dinh dưỡng thực phẩm được xem là phương pháp an toàn và hiệu quả nhất.
Thừa hay thiếu vitamin D đều mang đến những hệ quả không tốt. Lượng vitamin D vừa đủ sẽ giúp bé tránh được bệnh còi xương cũng như tăng cường hệ miễn dịch cho trẻ. Không chiếm tỉ lệ quá cao, tuy nhiên tình trạng thiếu hụt vitamin D đang ngày càng gia tăng, đặc biệt là ở trẻ nhỏ.
Tầm quan trọng của vitamin D
Nhiều người nghĩ rằng, vitamin D chỉ giúp chuyển hóa canxi và ảnh hưởng đến chiều cao của trẻ, nhưng trên thực tế, vitamin D lại liên quan đến hầu hết các bệnh. Riêng với trẻ em, vitamin D rất cần thiết cho sự phát triển cơ xương. Trong những bước phát triển đầu đời, các bậc phụ huynh nên quan tâm đến việc bổ sung vitamin D cho trẻ một cách hợp lý để có hiệu quả tốt nhất.
Vitamin D được biết đến không phải là một sinh tố như các loại vitamin khác mà là một loại hormone hay còn gọi là kích thích tố. Nhu cầu vitamin D cần thiết mỗi ngày là 200IU/người (IU là đơn vị quốc tế đánh giá liều lượng vitamin D).
Nếu như ở người già, thiếu vitamin D gây ra bệnh loãng xương điều này lại là nguyên nhân dẫn đến bệnh còi xương ở trẻ nhỏ. Dấu hiệu của tình trạng thiếu vitamin D ở trẻ là biếng ăn, ngủ hay giật mình, đổ mồ hôi… Khi thiếu vitamin D, xương và cơ trẻ không được cứng cáp do quá trình vận chuyển canxi từ máu đến xương bị trở ngại.
Trẻ bị còi xương thường có xương đầu bẹp, xương ngực nhô ra hay xương chậu bị biến dạng… Những biểu hiện này về lâu dài không chỉ ảnh hưởng đến hệ vận động và còn mang đến các hệ lụy cho các hệ chức năng khác trong cơ thể. Riêng với trẻ bị hen suyễn, thiếu vitamin D sẽ làm bé yếu ớt và dễ phát bệnh hơn.
Cung cấp đủ lượng vitamin D sẽ giúp tăng cường canxi, photpho trong máu, tránh được các mầm mống bệnh truyền nhiễm. Vitamin D quan trọng như thế, và thiếu vitamin D gây ra hậu quả nghiêm trọng như vậy. Nhưng thừa vitamin D cũng rất nguy hiểm. Thu nạp một lượng quá lớn vitamin D sẽ dẫn đến tình trạng kém ăn, nhức đầu, buồn nôn… Với trẻ em sẽ có hiện tượng viêm giác mạc, ảnh hưởng đến thị lực của bé.
Nguồn vitamin D cho trẻ
Vitamin D có thể tan trong chất béo, vì thế khi các bậc phụ huynh đừng quên cung cấp chất béo cho bé để vitamin D được chuyển hóa hoàn toàn trong cơ thể.
Cách dễ dàng nhất để cung cấp vitamin D cho các bé là tắm nắng. Nhưng một số bậc cha mẹ thường ngại nắng, ngại gió nên ít khi cho con tắm nắng. Đặc biệt vào những ngày đông lạnh, các bé có xu hướng được ủ ấm, không được phơi nắng. Thực ra, chúng ta vẫn có thể cho bé tắm nắng bằng cách phơi nắng bé qua cửa sổ, nơi kín gió. Tuy nhiên, nên lưu ý rằng tắm nắng qua cửa kính thì tia nắng không còn tác dụng.
Số liệu thống kê cho thấy, trẻ không bú mẹ thiếu vitamin D nhiều hơn so với trẻ bú mẹ. Trẻ sơ sinh nhất thiết phải cho bú sữa mẹ. Vitamin D trong sữa mẹ rất dồi dào và còn có khả năng tăng cường hệ miễn dịch cho cơ thể bé. Việc bú sữa mẹ khá quan trọng trong những năm phát triển đầu đời của bé. Bên cạnh việc cung cấp dưỡng chất cho bé từ sữa mẹ, trong quá trình bú, các hệ cơ quan của bé còn được kích thích, phát triển đều đặn và bạn sẽ cảm nhận được thiên thần nhỏ của mình đáng yêu đến dường nào.
Vitamin D có nhiều trong thực phẩm. Vì vậy, nếu biết cách cân bằng chế độ ăn hợp lý, bạn sẽ có thể đảm bảo lượng vitamin D cho trẻ. Nghiên cứu cho thấy cứ trong 28,4g cá hồi sẽ cung cấp 103IU, trong 1/2 ly sữa chứa 49IU, một cái lòng đỏ trứng gà sẽ có khoảng 25IU và mỗi ly ngũ cốc sẽ chứa khoảng 40IU…
Nên tăng cường cá ngừ, cá hồi, cá thu cho trẻ bởi các loại cá này có hàm lượng vitamin D khá cao. Bạn nên tập cho trẻ ăn cá bởi ngoài vitamin D, cá cũng còn rất nhiều chất dinh dưỡng có lợi khác. Ăn các loại cá biển còn bổ sung I-ốt, giúp ích cho sự phát triển của trí não. Gan động vật, trứng, dầu ăn, thịt bò cũng là những thực phẩm chứa nhiều vitamin D và nếu biết cách chế biến, bạn có thể mang đến cho bé nhiều món ăn ngon, hấp dẫn. Ngoài ra, dưới tác dụng của tia cực tím trong ánh nắng mặt trời, các loại nấm, rau quả có chứa ergosterol sẽ tạo ra vitamin D2. Do đó, nếu dùng các loại thực phẩm này ở mức độ vừa phải, bạn vẫn có thể giúp trẻ tăng cường vitamin D trong các bữa ăn cho trẻ.
Không quá khó để bạn giúp bé đảm bảo lượng vitamin D trong cơ thể. Thực hiện chế độ ăn uống hợp lý và cho bé tắm nắng đều đặn, bạn sẽ không phải lo lắng về việc bé yêu của bạn thiếu vitamin D nữa.
Vitamin D còn có tên gọi ‘vitamin từ ánh nắng’, rất cần thiết cho sự phát triển xương, tăng chiều cao, củng cố hệ miễn dịch cho cơ thể.
Xương của bé thường mỏng, dễ gãy
Ở bé, thiếu vitamin D sẽ dẫn tới các bệnh về xương, đặc biệt là còi xương. Còi xương phổ biến nhất với bé 3-18 tháng tuổi và có thể dẫn tới những vấn đề về xương sau này.
|
|
Hàm lượng vitamin D cho bé
Hàm lượng vitamin D được chỉ định dành cho bé là không quá 200-400IU mỗi ngày, từ 2 tháng tuổi đến giữa tuổi thiếu niên.
Nhóm bé bú mẹ hoàn toàn có thể được chỉ định dùng kết hợp sữa công thức giàu vitamin D hoặc bổ sung vitamin D. Nếu bé không nhận đủ lượng vitamin Dmỗi ngày qua thức ăn và đồ uống thì việc bổ sung vitamin D cho bé là cần thiết, nhưng phải tuân theo chỉ định nghiêm ngặt từ bác sĩ.
(ST).