Cách chọn hồng xiêm không hóa chất không phải là điều dễ dàng đối với nhiều bà nội trợ. Sẽ hơi khó khi chọn hồng xiêm, vì hồng xiêm hái khi còn xanh, được ủ lại vẫn có thể chín đẹp. Dưới đây là những gợi ý cho bạn chọn được hồng xiêm ngon, không dấm thuốc
Dạo trước thấy cứ rộ lên thông tin hồng xiêm ngâm ôxit sắt nghe hơi sợ nhưng thực ra thì hầu như loại hoa quả nào trước khi mang ra bán cũng đều phải trải qua giai đoạn dấm. Có nhiều cách để dấm hoa quả chứ không chỉ riêng việc ngâm thuốc, dấm bằng hóa chất.
Cách thông thường để dấm hồng xiêm là lót dưới đáy thùng một lớp lá xoan. Sau đó bỏ hồng xiêm vào thùng và đốt vài nén hương cắm vào trong rồi đóng chặt nắp thùng khoảng 2 – 3 hôm là chín ngay. Vì vậy nếu mua được hồng xiêm dấm theo cách này cũng khá an toàn.
Cách chọn hồng xiêm ngon là chọn những quả hình phễu, da hồng, bổ ra có mùi thơm dịu, cát mịn, ăn có vị ngọt mát. Cũng có một số loại hồng xiêm quả tròn, to thì khi bổ ra sẽ thấy cát hồng khá to, vị ngọt đậm.
Quả hồng xiêm là tên gọi ở miền Bắc, bà con miền Nam gọi là quả Sa-pô-chê, đây là loại quả quí, lành tính dùng được cho người khỏe mạnh và cả người ốm. Để chất lượng quả thơm, ngọt lúc chín như ý cần lấy được quả già và biết cách dấm vừa độ chín.
Hồng xiêm ở miền Bắc có giống Xuân Đỉnh quả kép hoặc quả đơn, thịt quả mịn, không có cát ăn thơm, ngon hơn giống Thanh Hà. Hồng xiêm thường ra hoa tập trung vào các tháng 4-5 và 9-10, chín vào các tháng 8-9 và 2-3 hàng năm. Các quả trong một lứa thường ra cách nhau rất xa 1-30 ngày nên thời gian chín không tập trung. Quả hồng xiêm giai đoạn quả non vào các tháng mùa hè hay bị sâu đục quả hại nặng, khi quả già nếu không lấy kịp lại thường hay bị loài giơi ăn hại.
Kinh nghiệm thu hái quả hồng xiêm có hai cách: Cách 1, dựa vào mùa vụ, nếu quả ra vụ 1 vào mùa xuân-hè nhiệt độ cao quả lớn nhanh thường chín sau khi đậu quả được 3,5-4 tháng; quả vụ 2 ra vào mùa thu-đông nhiệt độ thấp, quả chậm lớn thường chín sau khi đậu quả 5-6 tháng.
Cách 2: Thu hái dựa vào quan sát ngoại hình của quả, quả già có vỏ quả nhẵn bóng, ít gai hơn quả non; màu sắc vỏ quả già nhạt hơn quả non, quả no màu nâu thẫm hơn; nhìn quả già thấy nây đều, căng tròn bề mặt quả. Tai ở cuống quả già thường khô vểnh lên ở phần chóp, còn tai cuống quả non màu tươi bám chặt lấy phần quả.
Sau khi hái quả, ngâm quả chìm trong nước vôi trong 2-3% (hòa 2-3 lạng vôi cục hay 4-5 lạng vôi tôi với 10 lít nước để lắng 3-5 phút chắt lấy nước trong) thời gian khoảng 1-1,5 giờ cho quả ra hết nhựa mủ màu trắng, chát. Để khô quả tự nhiên trong bóng râm. Mùa hè dấm bằng cách cho quả vào chum, vại bằng sành, đậy kỹ phía trên bằng lá chuối khô, trong chum, vại có đốt hương trầm tạo mùi thơm đặc trưng cho quả; mùa xuân trời lạnh dấm bằng thúng, mủng tre lót lá, vải khô xung quanh có đốt hương trầm, phủ kín bằng lớp vải dày cho ấm. Sau khi dấm 1-2 ngày mùa hè và 4-5 ngày vụ xuân, mở thăm, lấy tay nắn nhẹ thấy quả núng tay là chín, ăn vừa độ cần bày ra ngoài tránh dấm lâu quả chín quá, thịt quả nẫu, ăn chua có vị rượu giảm chất lượng.
Không chỉ là loại quả ngon, hồng xiêm còn rất giàu dưỡng chất. Tuy nhiên, để chọn được quả ngọt, thơm và khi ăn không bị chát, lạo xạo thì bạn cần lưu ý: