Cách chọn nghề nghiệp phù hợp với bạn nhất

Với không ít người mới đi làm tìm việc thường đơn giản là làm sao để có được một chỗ làm phù hợp với khả năng, có thể đem lại thu nhập để trang trải cuộc sống. Nhu cầu có việc làm càng sớm càng tốt đôi khi khiến họ quyết định nhanh chóng và quên mất rằng nghề nghiệp không đơn giản là những gì họ làm mà còn có thể là một ngã rẽ quan trọng trong cuộc đời. Do đó cần có những cân nhắc và suy xét trong dài hạn. Sau đây là một vài gợi ý hữu ích giúp bạn lựa chọn đúng hướng.

Mỗi nghề bạn chọn có thể là một ngã rẽ với cuộc đời

1. Nghề nghiệp không chỉ là một công việc

Khi đánh giá về một cơ hội việc làm, một thực tế thường thấy là nhiều người quá chú trọng đến những yếu tố ngắn hạn như: chức vụ, quyền hạn, mức lương, thưởng, giờ giấc...Nếu bạn là người không tham vọng và mục tiêu chỉ là tìm một công việc thì có thể như vậy là đủ. Tuy nhiên nếu là người có tài năng hoặc hoài bão lớn, có lẽ bạn nên xem xét một cách rộng hơn.

Tất nhiên không có gì sai khi cố gắng đàm phán để có được quyền lợi tốt nhất, nhưng hãy nhớ rằng quyền lợi không chỉ là lương. Đó còn là cơ hội phát triển bản thân, khả năng thăng tiến, cổ phiếu thưởng, những quyền lợi khác…Chức danh cũng quan trọng nhưng chủ yếu vì nó có thể giúp bạn đạt được mức đãi ngộ cao hơn. Liệu cơ hội bạn đang muốn nắm lấy có giúp bạn đạt được điều đó?

Hãy coi công ty bạn muốn ứng tuyển giống như một chiếc máy bay. Liệu họ có thể giúp bạn đến được vị trí trong xã hội mà bạn mong muốn? Nếu một ngày nào đó rời công ty con đường sự nghiệp của bạn còn dài hay ngắn? Bạn mong muốn một mức “lợi tức” ra sao cho những thời gian và công sức mình đầu tư? Nếu có thể trả lời những câu hỏi này thì bạn đã có một định hướng rõ ràng về sự nghiệp của mình.

2. Đánh giá công ty như một chuyên gia tài chính

Trước mỗi quyết định đầu tư, các chuyên gia tài chính luôn suy xét kỹ lưỡng về năng lực, triển vọng của một công ty để đảm bảo rằng số tiền mình bỏ ra sinh lời cao nhất. Và nếu có ý định gắn bó lâu dài với một công ty, bạn cũng nên cân nhắc kỹ như vậy.

Một số câu hỏi cần được đặt ra đó là: Trong lĩnh vực đang hoạt động công ty đó có được định hướng để trở thành người dẫn đầu hay không? Họ có tập trung vào những mục tiêu phù hợp bằng những chiến lược phù hợp không? Nền tảng của đội ngũ lãnh đạo ra sao? Trước đây họ đã từng thành công hay chưa? Tình hình tài chính của công ty ra sao? Giá trị thị trường như thế nào?...Nếu bạn không đủ khả năng hoặc không có cơ hội để tiếp cận thông tin hãy hỏi những người có kinh nghiệm mà bạn biết hoặc hỏi chính người phỏng vấn.

3. Liệu công ty đó sẽ giúp bạn thành công hay thất bại?

Có lẽ đã không ít lần bạn được bảo rằng hãy xác định xem công ty đó và vị trí đó có phù hợp với bạn hay không. Nhưng khái niệm phù hợp đôi khi thật mơ hồ. Thay vào đó, bạn nên cân nhắc những khía cạnh cụ thể hơn như: liệu chuyên môn, kinh nghiệm và phong cách của mình sẽ bổ sung được gì cho bộ phận/phòng ban đó? Họ có cần một nhân viên như bạn và bạn có đủ khả năng đáp ứng những gì họ mong muốn khi tuyển dụng hay không?

Ngoài ra bạn cũng cần cân nhắc về mức độ thực tế của những kỳ vọng mà công ty đặt ra với vị trí bạn định ứng tuyển. Nếu họ kỳ vọng quá nhiều công việc của bạn sau này sẽ rất áp lực. Ngược lại, có lẽ bạn sẽ không được coi trọng.

4. Hãy làm những gì bạn thực sự đam mê

Về lâu dài, một người sẽ dễ thành công hơn khi công việc họ làm chính là những gì họ thích thay vì phải cố gắng chạy theo sự dẫn dắt của ai đó. CEO quá cố của Apple Steve Jobs từng phát biểu trong lễ khai giảng của đại học Stanford rằng:

“Thời gian của bạn là có hạn, vậy nên đừng lãng phí nó để sống một cuộc sống của ai đó. Đừng để những mách bảo của bản thân bị nhấn chìm bởi quan điểm của những người khác”.

Đó là một triết lí rất đúng đắn. Cách duy nhất để đạt được những thành công lớn đó là làm những gì bạn thực sự đam mê. Nếu vẫn chưa tìm ra điều đó là gì, hãy tiếp tục khám phá, đừng dừng lại.

Cách lựa chọn nghề nghiệp tương lai

 Chọn một nghề nghĩa là chọn cho mình một tương lai. Chọn nghề sai lầm là đặt cho mình một tương lai không thật sự vững chắc.

Sau một thời gian làm công tác hướng nghiệp cho các bạn học sinh phổ thông, tôi xin chia sẻ một số kinh nghiệm khi lựa chọn nghề nghiệp với các bạn.

Tránh những việc không đúng đắn khi chọn nghề

- Chọn nghề theo sự mong muốn, áp đặt của bố, mẹ và người thân. Do gia đình có nghề nghiệp truyền thống hoặc có mối quan hệ sẵn có nên thường áp đặt con cái theo ý muốn của mình.

- Chọn nghề theo sự rủ rê của nhóm, của bạn bè và của người yêu.

- Chọn nghề không phù hợp với năng lực, tính cách, sở thích của mình.

- Chọn nghề may rủi theo kiểu chọn đại.

- Chọn nghề chỉ ở bậc đại học.

- Chọn nghề theo "mác", theo "nhãn", theo phong trào.

- Chọn nghề nổi tiếng, dễ kiếm tiền mà không biết nghề đó có phù hợp với mình không.

- Chọn nghề không nghĩ đến những điều kiện có liên quan như: điều kiện kinh tế, cá nhân hoặc gia đình.

- Chọn nghề không gắn với nhu cầu xã hội.

- Nhờ những người dùng phương pháp thần bí lựa nghề giúp bạn như các nhà chiêm tinh, thầy bói (xem chỉ tay, chữ viết, coi tướng...).

Cần xác định bản thân mình phù hợp với ngành nghề nào

Để xác định bản thân mình phù hợp với ngành nghề nào, bạn hãy bắt đầu từ sở thích, tính cách và điều kiện của mình. Chọn ra những nghề nào thích hợp nhất để nghiên cứu và loại bỏ dần. Bạn có thể thực hiện những bài trắc nghiệm về nghề nghiệp. Dựa trên cơ sở năng lực, sở thích, quan điểm, nguyên tắc sống của bạn...,  các trắc nghiệm sẽ đưa ra những tư vấn và dự đoán về nghề nghiệp hoặc nhóm ngành nghề phù hợp với bạn.

Tuy nhiên, không nên tuyệt đối hóa việc chọn nghề qua việc làm bài trắc nghiệm. Việc chọn nghề còn phải xét đủ những điều kiện vật chất, xã hội, kinh tế... ở xung quanh ta, và phối hợp với nhiều phương pháp khác để đạt được hiệu quả cao nhất.

Bạn hãy tận dụng các cơ hội để làm một số công việc liên quan tới nghề mình lựa chọn để khám phá năng lực, sở thích, tính cách bản thân mình có phù hợp với nghề đó hay không.Ví dụ: làm báo tường, viết bài gửi cho các báo... để xem mình có phù hợp với nghề báo không; làm thủ quĩ cho lớp để xem mình có phù hợp nghề kế toán không...

Bạn có thể tới các công ty, trung tâm tư vấn về tâm lý, giáo dục, nơi đó họ có đủ sách, tài liệu, kiến thức về các nghề nghiệp để tư vấn cho bạn. Hãy tham khảo ý kiến của thầy cô, người nhà, bạn bè... để đánh giá các sở thích và khả năng của mình phù hợp với ngành nghề nào.

Hãy tham dự các buổi thuyết trình của các báo cáo viên thuộc nhiều ngành nghề khác nhau. Hãy đến thư viện, lên Internet để tìm hiểu thêm về các lĩnh vực mà mình quan tâm. Tranh thủ nhiều nhất những điều kiện đang có để tham quan thực tế nghề nghiệp, tìm hiểu thêm thực tế nghề nghiệp qua một số cá nhân đang làm nghề.

Trao đổi với những ai đã thành công trong lĩnh vực bạn sắp chọn. Hỏi về cách sống, cách làm việc, tìm hiểu cả môi trường làm việc, những thách thức nghề nghiệp, những khó khăn và thuận lợi trong nghề nghiệp, điều kiện phát triển...

Khám phá xem công việc này phù hợp với những tính cách nào. Bạn đã có gì và cần phải trang bị thêm những gì, để từ đó có những định hướng hợp lý nhất và có thể điều chỉnh khi phù hợp.

Hãy để sự lựa chọn của mình mở ra với nhiều nghề nghiệp khác nhau.

Cần tìm hiểu nhiều về những ngành nghề mà mình lựa chọn

Trong mỗi ngành nghề, ít nhất là phải biết các yêu cầu sau về nghề:

- Tên nghề và những nghề nghiệp chuyên môn thường gặp trong nghề.

- Mục tiêu đào tạo và nội dung đào tạo của ngành nghề.

- Nhu cầu thị trường lao động đối với ngành nghề đó.

- Những phẩm chất và kỹ năng cần thiết để tham gia lao động trong nghề.

- Những nơi đào tạo ngành nghề từ hệ công nhân kỹ thuật cho đến bậc đại học.

- Học phí, học bổng.

- Bằng cấp và cơ hội học lên cao .

- Thời gian đào tạo và phương thức đào tạo.

- Tìm hiểu khối thi tuyển sinh đầu vào, điểm trúng tuyển của ngành nghề đó trong ba năm liên tiếp.

- Những nơi có thể làm việc sau khi học ngành nghề.

- Những chống chỉ định y học.

- Cơ sở vật chất, đội ngũ giảng viên của nhà trường.

Xác định năng lực học tập của bạn

Bạn có thể dùng phối hợp một số cách sau:

- Căn cứ vào điểm học tập, nhất là các môn thi tuyển sinh đầu vào của ngành bạn định theo học. Tìm hiểu điểm trúng tuyển của ngành nghề đó ở trường bạn muốn thi vào trong ba năm liên tiếp, từ đó so sánh với sức học của mình cho phép bạn xác định khả năng trúng tuyển của mình vào trường đó như thế nào. Lưu ý bạn rằng cùng một ngành học nhưng có thể thi đầu vào bằng nhiều khối khác nhau. Hãy chọn thi khối nào là sở trường của bạn.

- Giải thử đề thi đại học ba năm gần đây và so sánh điểm chuẩn với ngành học ở trường mà mình định thi vào để ước lượng năng lực, khả năng trúng tuyển của mình.

- Nhờ thầy/cô, người thân, bạn bè đánh giá, nhận xét.

Trên cơ sở đó bạn tự ước lượng và đánh giá năng lực bản thân, từ đó chọn ngành học, trường thi cho phù hợp với năng lực của mình.

Lựa chọn nghề nghiệp theo cách nào?