Cách điều tị bệnh gan nhiễm mỡ bằng bài thuốc đơn giản

Sức khỏe - Lối sống

Cách điều tị bệnh gan nhiễm mỡ bằng bài thuốc đơn giản. Gan nhiễm mỡ là tình trạng gan bị mỡ hóa do nhiều loại bệnh và nhiều nguyên nhân bệnh gây ra, điều tra bệnh học lưu hành phổ biến cho thấy chủ yếu do rượu; béo phì... gây ra gan nhiễm mỡ mạn tính.

CÁCH ĐIỀU TRỊ GAN NHIỄM MỠ HIỆU QUẢ BẰNG BÀI THUỐC ĐƠN GIẢN

Cũng có thể do thuốc; thai nghén; ngộ độc; suy dinh dưỡng; bệnh tiểu đường; virus viêm gan hay những nguồn lây nhiễm khác và chuyển hóa không hoàn hảo bẩm sinh... gây ra gan nhiễm mỡ. Đây là bệnh thường gặp ở các nước phương Tây. Ở ta, vài năm gần đây do mức sống được nâng cao, kết cấu ăn uống thay đổi và biện pháp phòng ngừa tương ứng còn tụt hậu, tỉ lệ phát bệnh gan nhiễm mỡ liên tục tăng cao, bên cạnh độ tuổi mắc bệnh càng ngày càng trẻ dần.

Gan nhiễm mỡ tuy lành tính, nhưng tỉ lệ phát sinh xơ hóa cao đến 25%, có khoảng l,5% - 8% người bệnh có thể phát sinh xơ gan. Một khi phát sinh xơ gan, thì tiên lượng giống như xơ gan dạng tĩnh mạch cửa, tức sẽ có báng bụng; giãn tĩnh mạch; đường tiêu hóa xuất huyết nhiều; sau cùng đưa đến tử vong. Gan nhiễm mỡ cấp tính do thuốc; ngộ độc; thai nghén... tiên lượng xấu, tỉ lệ tử vong rất cao. Tuyệt đại đa số gan nhiễm mỡ mạn tính tiên lượng tốt. Nếu sớm phòng trị, có thể ngăn cản gan nhiễm mỡ phát triển thêm, thậm chí còn có thể "xoay ngược tình thế”.

Cho nên, chẩn đoán ban đầu về gan nhiễm mỡ đóng vai trò rất quan trọng. Kiểm tra bằng sóng siêu âm đã trở thành phương pháp chẩn đoán hàng đầu được chọn.

Hiện nay, điều trị gan nhiễm mỡ vẫn lấy việc loại bỏ nguyên nhân gây bệnh là chính, điều trị bằng ăn uống; giảm cân cũng như hỗ trợ bằng thuốc, khống chế bệnh tiến triển một cách có hiệu quả, cũng như có thể "xoay ngược tình thế”.

Các biện pháp cụ thể:

- Điều trị bệnh nguyên phát, nhất là lưu ý những nguyên nhân gây bệnh dễ bị bỏ sót như gan bị hủy hoại do thuốc; ngộ độc; tăng hay nhược năng tuyến giáp trạng; thiếu máu nặng hay tình trạng thiếu ôxy mạn tính do suy chức năng tim phổi...

- Điều trị bằng ăn uống, chỉnh đốn mất cân bằng dinh dưỡng.

- Duy trì cân nặng hợp lý và những tập luyện cần thiết.

- Duy trì mức bình thường tương đối của mỡ và đường máu.

- Chỉnh đốn hành vi và ý thức tự bảo vệ sức khỏe.

- Dự phòng hoại tử tế bào gan; chứng viêm và gan xơ hóa.

Chế độ ăn uống:

- Gan nhiễm mỡ do rượu thì cấm uống rượu và chỉnh đốn dinh dưỡng. Nên dùng thức ăn giàu đạm; nhiều nhiệt lượng, cũng như bổ sung một ít vitamin.

- Gan nhiễm mỡ do béo phì, việc làm giảm cân có thể cải thiện béo mập và chứng insulin máu cao; đề kháng insulin; bệnh tiểu đường; chứng cao mỡ máu, cũng như tiêu trừ gan nhiễm mỡ. Trong đó, ăn uống và tập luyện là cơ sở để giảm cân.

Chế độ tập luyện:

- Điều trị bằng tập luyện cho người bệnh gan nhiễm mỡ do béo phì; bệnh tiểu đường; cao mỡ máu gây ra, cần dưới sự dẫn dắt của thầy thuốc để hoàn tất mức tập luyện vừa phải, mỗi lần tập luyện duy trì trong 30 phút, mỗi tuần trên 3 1ần.

Điều trị bằng thuốc

Đây là cách hỗ trợ, việc dùng thuốc hỗ trợ hợp lý phải được tiến hành dưới sự chỉ dẫn của thầy thuốc.

Bạn đã đi khám, đã được bác sĩ chẩn đoán bệnh, bạn nên điều trị theo chỉ dẫn của bác sĩ, tuyệt đối không được tự ý dùng thuốc, đồng thời không được tự ý ngừng thuốc khi chưa có chỉ định của bác sĩ.

Nấm hương, mộc nhĩ tốt cho người gan nhiễm mỡ

Gan nhiễm mỡ là hiện tượng mỡ trong tế bào gan do nhiều nguyên nhân khác nhau tích tụ vượt quá lượng mỡ giới hạn phân bố bình thường.

Trong trường hợp bình thường gan chỉ chứa một lượng mỡ khoảng 3% – 5% khối lượng gan. Khi lượng mỡ chứa trong gan vượt quá 5% khối lượng gan ( khối lượng ướt) hoặc khi thực chất gan trên 50% bị mỡ hoá (xét trên bình diện mô học) thì gọi là gan nhiễm mỡ.

Những năm gần đây tỷ lệ phát sinh bệnh gan nhiễm mỡ có xu hướng tăng cao rõ rệt và là mối nguy hiểm nghiêm trọng cho sức khoẻ.

Trước đây gan nhiễm mỡ có tỷ lệ phát triển cao ở người trung niên, nay hiện tượng này gặp ở cả thanh niên trẻ tuổi với tỷ lệ không phải là nhỏ.

1. Nấm hương

Nấm hương còn gọi là nấm đông cô. Nấm hương chứa nhiều dinh dưỡng, chủ yếu chứa các thành phần protein, chất béo, đường, chất xơ, vitamin A1, B1, B2, D và niacin ( nicotinie), cholin và hơn 30 loại enzyme, 18 loại axit amin.

Nấm hương

Trong axit béo không bão hoà chứa trong nấm hương, axit oleic chiếm 80% trở lên. Người bệnh gan nhiễm mỡ và mỡ trong máu cao kèm theo chứng xơ vữa động mạch, bệnh tiểu đường, bệnh tăng huyết áp, nên dùng nấm hương, mỗi ngày 150 – 130 mg.

Sau 15 tuần thì triglyceride, phosphorlipid, lượng mỡ tổng cộng và axit béo không bị este hoá đều hạ thấp mà không gây bất cứ ảnh hưởng nào đối với chức năng của gan.

Không những vậy, nấm hương chứa nhiều loại vitamin có thể thúc đẩy sự thụ động của đường ruột và dạ dày, có thể giảm sự hấp thu cholesterol ở đường ruột và ngăn ngừa sự táo bón. Nấm này là một sản phẩm bảo vệ cơ thể tuyệt vời đối với người cao tuổi và người trung niên.

Tác dụng giảm cholesterol ở thành phần riêng của nấm hương mạnh hơn 10 lần so với tác dụng của cloribrat - thuốc giảm mỡ có hiệu quả.

2. Mộc nhĩ

Mộc nhĩ thường gọi là mộc nhĩ đen là thực thể thuộc họ Mộc nhĩ.

Mộc nhĩ chứa protein, chất béo, đường, carotein và vitamin B1, vitamin B2, vitamin E, cũng có chứa các nguyên tố khoáng chất như: kali, natri, magiê, canxi, phosphor, sắt, mangan, kẽm, selen.

Đường chứa trong mộc nhĩ có manit, mannose, glucose, đường gỗ (twood sugar), axit glucuronic, cùng với lượng nhỏ pentose và methylium pentose.

Mộc nhĩ

Mộc nhĩ đen còn chứa các thành phần hoạt tính như: lecithin, cephalin, plasmalogen và phosphatidyl serin, axit nucleic… có tác dụng hạ thấp hàm lượng cholesterol trong gan và huyết thanh động vật, ngăn ngừa sự tích tụ mỡ ở thành động mạch và sự hình thành huyết khối do xơ vữa động mạch.

Chữa bằng bài thuốc Đông y

Điều trị

1. Đờm Trọc Ngăn Trở:Cholesterol trong máu tăng cao, đầu váng, đầu nặng, cơ thể béo phì, ngực bụng đầy trướng, khó chịu, người nặng nề, không muốn hoạt động, rêu lưỡi vàng bệu, mạch Hoạt, Thực.

Táo thấp, khứ đờm, hóa trọc, giáng chỉ (hạ Cholesterol

Dùng bài Ôn Đởm Thang gia giảm

máu nhiễm mỡ đờm thấp

Trần bì	8	Bán hạ	8	Bạch linh	12
Qua lâu	10	Chỉ thực	10	Hảo tảo	12	Hoàng cầm	8

2. Tỳ Hư Thấp Khốn: Cholesterol trong máu tăng cao, hoạt động thì mệt, ăn ít, bụng đầy, hụt hơi, sắc mặt không tươi, chân hơi sưng phù, phân lỏng nát, lưỡi nhạt, rêu lưỡi trắng, mạch Hoãn, Nhược.

Ích khí, kiện Tỳ, thấm thấp, giáng chỉ (hạ Cholesterol).

Dùng bài Sâm Linh Bạch Truật Tán gia giảm:

Sâm linh bạch truật tán

Đẳng sâm	16	Bạch truật	12	Xa nhân	6
Bạch linh	8	Cam thảo	4	Hoài sơn	12	Cát cánh	8
ý dĩ	12	Trần bì	6	Thần khúc	12	Sơn tra	10

3. Can Uất Khí Trệ: Cholesterol máu tăng, hai bên hông sườn trướng đau, nấc, ợ hơi, phiền táo, dễ tức giận, đầu váng, đầu đau, miệng đắng, họng khô, lưỡi hơi đỏ, rêu lưỡi hơi vàng, mạch Huyền.

Pháp: Sơ Can, lý khí, hòa Vị, giáng chỉ (hạ Cholesterol).

Dùng bài Sài Hồ Sơ Can Tán gia giảm:

máu nhiễm mỡ can uất

SàI hồ	8	Bạch thược	12	Chỉ sác	8
Trích thảo	4	Xuyên khung	8	Sơn tra	10	Hạ khô thảo	10
Huyền hồ	10

4. Can Thận Hư Tổn: Cholesterol trong máu cao, đầu váng, hoa mắt, cử động thì hụt hơi, lưng đau, chân yếu, mắt mờ, tai ù, tai kêu, mất ngủ, hay mơ, trí nhớ giảm, lưỡi hơi đỏ, mạch Huyền, Tế.

Pháp: Dưỡng huyết, nhu Can, ích Thận, giáng chỉ (hạ mỡ).

Dùng bài Kỷ Cúc Địa Hoàng Hoàn gia giảm:

Máu nhiễm mỡ can thận hư

Đan bì	12	Cúc hoa	12	Trạch tả	12
Thục địa	32	Sơn thù	16	Hà thủ ô	12	Kỉ tử	12
Nữ trinh tử	10	Tang kí sinh	20	Hoàng tinh	10	Đan sâm	16

5. Huyết ứ Ngăn Trở: Cholesterol máu cao, ngực đau lan ra sau lưng, phiền muộn, đầu váng, đầu đau, đau không di chuyển, chân tay và cơ thể tê dại, lưỡi đỏ tím hoặc có vết ứ huyết, mạch Tế Sáp.

Điều trị: Hoạt huyết, hóa ứ, thông kết, giáng chỉ (hạ mỡ).

Dùng bài Huyết Phủ Trục Ứ Thang gia giảm:

Máu nhiễm mỡ huyết ứ

Qui xuyên	12	Xích thược	15	Bồ hoàng	8
Đào nhân	16	Xuyên khung	6	Cát cánh	6	Cam thảo	4
Hồng hoa	12	Sinh địa	12	Sơn tra	10	Chỉ sác	8

Chữa gan nhiễm mỡ bằng cỏ nhọ nồi

Theo Đông y, cỏ nhọ nồi không độc, có vị chua, ngọt, tính hàn, có tác dụng lương huyết, cầm máu, bổ thận, ích âm, thường dùng chữa trị can thận âm hư, các chứng huyết nhiệt, sốt cao, chảy máu cam, mề đay…

Cây nhọ nồi

Bài thuốc:

Cỏ nhọ nồi 30g, nữ trinh tử 20g, trạch tả 15g, đương quy 15g. Trường hợp gan nhiễm mỡ do nghiện rượu thì thêm: Cát căn 30g, chỉ củ tử (hạt khúng khéng) 15g, bồ công anh 15g; Người béo phì dẫn đến gan nhiễm mỡ thì thêm: đại hoàng 6g, lá sen 15g. Sắc lấy nước uống, mỗi ngày một thang.

Phòng và chữa gan nhiễm mỡ

Đông y không có tên bệgnhgan nhiễm mỡ, bởi vì các tên bệnh trong Đông y thường là tập hợp các hội chứng hoặc bệnh do rối loạn công năng các tạng phủ do nguyên nhân nào. Bệnh an nhiễm mỡ mới xuất hiện mấy thập niên gần đây, nhờ có sự trợ giúp của máy siêu âm ổ bụng, xét nghiệm máu và xét nghiệm chức năng gan, thấy có sự biến đổi khác thường.

Cách chẩn đoán bệnh của Đông y

- Nhìn (vọng) quan sát vẻ mặt, thần sắc, dáng người.

- Nghe (văn) âm thanh tiếng nói, tiếng ho, tiếng thở, ngửi mùi hơi thở và các chất thải như đờm, nước tiểu, phân…

- Hỏi (vấn):

+ Về nguyên nhân xuất hiện chứng bệnh.

+ Mức độ bệnh: nặng, nhẹ, ít, nhiều.

+ Thời gian mắc mới hay đã lâu.

+ Tính chất bệnh liên quan đến nóng, lạnh… hay thức ăn…

- Sờ (thiết): xem mạch, sờ bụng, sờ da tay, chân…

Từ 4 bước trên ta thấy gan nhiễm mỡ thường gặp ở người béo, bụng to, điều kiện ăn uống dư dật, ăn nhiều lại ít vận động. Nhìn người thường to béo nặng nề, da mặt có thể sạm. Hỏi kỹ giai đoạn đầu người đó có thể ăn nhiều – khi tăng cân nhiều thường ăn ít – nhưng lại ngại hoạt động – ngồi hay nằm nhiều – khả năng dị hóa giảm.

Gan nhiễm mỡ giai đoạn đầu chưa có triệu chứng gì, giai đoạn sau, do mỡ bao bọc tế bào gan làm giảm chức năng của gan như chống độc, điều hòa tuần hoàn máu… dẫn tới xơ gan.

Mỡ đã xâm nhập vào gan nghĩa là xâm nhập được vào các cơ quan khác như xâm nhập vào tim mạch làm hẹp và cứng lòng mạch gây tăng huyết áp, nhồi máu cơ tim. Mỡ xâm nhập vào thận làm giảm khả năng bài tiết của thận. Ở người gan nhiễm mỡ hay xuất hiện bệnh cảnh đa phủ tạng. Vì vậy phòng và chữa gan nhiễm mỡ là phòng bệnh đa phủ tạng; phòng bệnh tim mạch, bệnh rối loạn chuyển hóa… Khi bệnh đã nặng (gây xơ gan), rất khó điều trị và thuộc bệnh nan trị.

Phòng thế nào?

Trước hết cần có chế độ sinh hoạt điều độ, cơ thể luôn ở thể vận động. Hạn chế ngồi lâu, đứng lâu. Nếu do tính chất công việc cũng cần lưu tâm để sau mỗi giờ có đổi tư thế – ví dụ như từ trạng thái ngồi sang trạng thái đi lại. Tay chân luôn được vận động để khí huyết lưu thông.

Hạn chế ăn mỡ động vật và chất nhờn béo, không ăn quá thừa chất; thịt, đường, mỡ. Trong bữa ăn nên xen kẽ thịt, rau, đậu, giảm uống bia, rượu.

Người từ 45 – 50 tuổi hạn chế ăn đường, tinh bột và chất béo, hạn chế uống bia, rượu. Tập thể dục có động tác vận động tay chân, cơ bụng; tập thở sau khi đã vận động cơ bắp; hạn chế các bực tức, uất ức, cần phải giải tỏa bằng cách chia sẻ tâm sự với bạn bè, cha mẹ, anh chị em… Đông y lưu ý uất hại can, nhưng buồn bực uất ức kéo dài dễ gây rối loạn chuyển hóa, lắng đọng mỡ ở các tạng phủ.

Đông y điều trị bệnh gan nhiễm mỡ

Tùy thuộc vào triệu chứng của người bệnh. Nếu người béo tăng cân bụng to, là có nguy cơ gan nhiễm mỡ, có thể dùng: nước rau má; nước nhân trần; actiso uống hằng ngày.

Người béo có thể dùng một trong những bài thuốc sau:

Bài 1: Bạch linh 12g, trần bì 12g, hương phụ chế 16g, bán hạ 12g, sơn tra 20g. Sắc uống ngày một thang.

Bài 2: Nhân trần 12g, hoàng cầm 10g, trạch tả 12g, chi tử 8g, chỉ thực 12g. Sắc uống ngày một thang.

Khi đã phát hiện gan nhiễm mỡ có thể uống phối hợp actiso 12g với một trong các bài thuốc sau:

Bài 1: Bạch linh 12g, bạch truật 12g, bạch thược 12g, sài hồ 12g, cam thảo 6g, gừng 8g, uất kim 12g, đương quy 12g. Sắc uống ngày một thang.

Bài 2: Nhân trần 12g, bạch truật 12g, bạch linh 12g, sa tiền 12g, xích thược 12g, trạch tả 12g, ý dĩ 16g, sơn tra 16g. Sắc uống ngày một thang.

Bài 3: Sài hồ 12g, đương quy 12g, chỉ thực 12g, xuyên khung 12g, hậu phác 12g, đại táo 12g, bạch thược 12g, uất kim 12g. Sắc uống ngày một thang.

Bệnh gan nhiễm mỡ
Chế độ ăn cho người máu nhiễm mỡ
Tác dụng chữa bệnh của cây cà gai leo -
Tác dụng của cây lược vàng
Nguyên nhân và cách phòng ngừa tăng men cao
Công dụng chữa bệnh của nấm linh chi

(ST)