Cách nấu xôi vò ngon thơm quyến rũ

Một cái nia to, trên đựng rất nhiều nếp đã đồ chín được người làm nhanh tay trộn cùng đậu xanh đã hấp chín và xay nhuyễn. Vừa xúc đậu xanh đổ vào vừa nhanh tay trộn xôi, hơi nóng từ xôi bốc lên nghi ngút, làm cho đậu xanh bao bọc hạt nếp, hạt nếp rời nhau ra, cho đến khi nguội.

Đó là cách làm xôi vò đậu xanh truyền thống. Tay đảo đảo vò nếp với đậu xanh nhiều, vì thế nên gọi là xôi vò đậu xanh chăng, sao không gọi là xôi đảo nhỉ.

Mỗi lần nhà có cỗ, bao nhiêu mâm là bấy nhiêu đĩa xôi mẹ nhờ một bác người quen chuyên làm xôi cho cỗ. Xôi của bác lúc nào cũng ngon nhất, thế mà có một hôm bác lại đãng trí lúc trong đồ xôi. Nhớ lúc bác đổ nếp ra nia để trộn xôi với đậu xanh, bác nếm rồi bảo: hình như quên mất là lúc đồ xôi chưa cho đường, hay là cho thiếu đường gì đó, ăn không đủ vị ngọt của xôi vò cho lắm.

Mỗi người một ý, người thì bảo cho đường vào, đảo luôn lúc này, người thì bảo hay pha ít nước đường rưới lên, đảo đều, người lại bảo hay đem đồ xôi lại… Mỗi người một ý, chẳng ý nào hay cả, bởi xôi vò cho cả mấy chục mâm cỗ làm sao mà đem đồ lại được, không kịp giờ, mà đồ lại thế xôi nát mất. Còn cho đường vào thì không đều, chỗ ngọt chỗ nhạt. Chẳng có cách làm xôi vò “chữa cháy” nào thích hợp cả.

Đang rối trí bỗng một bà xuất hiện bảo, bóp nát bánh đậu xanh ra mà trộn vào. Ôi đúng là ý tưởng hay nhất – cách làm xôi vò kiểu mới mà ăn lại thành ra ngon hơn cả cách làm xôi vò đậu xanh bình thường. Xôi vò trộn bánh đậu xanh, thơm ngon cực. Ăn cỗ xong ai cũng thích! Đó, mình biết thêm cách làm xôi vò bánh đậu xanh nữa đó. Ai muốn thử thì bớt đường ở công thức, trộn thêm bánh đậu xanh vào khâu cuối cùng nha

Không thật chuyên nghiệp như người làm xôi vò có nghề nhưng không thể tìm ra người bán xôi vò bên này nên đành tự cung tự cấp vậy. Nhớ – rất nhớ đĩa xôi vò trong mâm cỗ của nhà, xúc thìa xôi vò vào bát, gắp thêm miếng giò lụa được cắt hình quạt, sao mà thấy thơm ngon.

Đi ăn cỗ ở đâu cũng chỉ thích đĩa xôi và miếng giò, thế là no rồi còn đâu, là món không phải gặm nhấm, ăn thanh lịch thế còn gì hehe Mai sau mình “ngồi sau nải chuối” chẳng thích “ngắm gà khỏa thân” đâu mà chỉ thích ngắm “xôi vò giò lụa” thôi

Nguyên liệu và cách làm xôi vò đậu xanh

Nguyên liệu

200g – 250g đậu xanh (đã cà vỏ)

400g gạo nếp

2 Tbsp đường cát

2 Tbsp dầu ăn/ mỡ gà

1 tsp muối

Ăn kèm: giò lụa (chả lụa), hoặc chè hoa cau

Cách làm

Đậu xanh – gạo nếp

Đậu xanh, gạo nếp vo sạch, nhặt hạt đen, hỏng bỏ đi. Ngâm đậu xanh và nếp trong nước mát từ 4 – 5 tiếng (hoặc qua đêm). Nếu dùng nước ấm nóng ngâm thì khoảng 2 – 3 giờ.

Cho đậu xanh, gạo nếp ra rổ/ rá, để khoảng 15 – 20 phút, thỉnh thoảng xóc nhẹ cho ráo nước.

Riêng với gạo nếp thì cứ để ở rổ/ rá trong quá trình hấp/ nấu đậu xanh cho thật ráo nước. Để ít nhất khoảng 30 – 40 phút.

Hấp và xay đậu xanh

Cho đậu xanh vào xửng hấp, rải đều tạo ba lỗ trống cho hơi nước ở dưới bốc lên, giúp đậu chín đều mà không bị nát ở đáy xửng hấp.

Hấp đậu xanh khoảng 20 – 25 phút là chín. Cứ 10 phút lại kiểm tra và đảo đậu xanh một lần cho hạt đậu đều và không bị chỗ chín chỗ nát.

Đồ đậu xanh để làm xôi vò cần chú ý thời gian đậu chín, nếu để lâu, hạt đậu chín quá sẽ bị ướt, hoặc không chú ý đảo đậu thì phần đậu ở đáy xửng bị nát, không khô ráo, khi xay sẽ bết, dẫn đến làm xôi vò sẽ bết lại thành mảng, hạt xôi không rời nhau.

Cũng có thể nấu đậu xanh bằng nồi cơm điện. Cho nước gần xâm xấp mặt gạo. Nấu chín như nấu cơm bình thường. Lúc sôi thỉnh thoảng quậy đều cho khỏi trào bọt ra ngoài.

(nên cho ít nước, khi nấu nếu khô thì có thể chữa bằng cách ấn thêm nút cook một lần nữa để đỗ chín thêm bở tơi, nếu cho nhiều nước thì không chữa được đâu, đỗ nát, không làm xôi vò tơi được)

Đậu xanh hấp/ nấu chín xong, nhấc xửng ra khỏi nồi, để ngoài cho hơi nước bốc vợi đi, khoảng 3 phút. Khi hạt đỗ vẫn còn ấm nóng thì cho vào máy xay.

Xay đến khi đậu tơi khoảng 1 – 2 phút. Thỉnh thoảng dùng thìa/ muỗng đẩy đậu từ thành máy xay xuống cho đều.

Đổ đậu đã xay ra một tô to, đảo đều lên cho đậu nguội bớt, tránh dính bết vào nhau.

Cho 1/3 chỗ đậu xanh đã xay vào tô có đựng gạo nếp (đã thực sự ráo nước), trộn đều lên. Tiếp tục cho một nửa chỗ đậu xanh còn lại vào, trộn đều cùng nếp. (Phần còn lại để trộn xôi vò sau khi đồ xong).

Cách làm xôi vò kiểu trộn đậu vào nếp xong mới đem hấp độ thành công cao hơn rất nhiều so với đồ/ hấp xôi xong mới trộn đậu xanh. Mình đã thử làm đồ xôi rồi trộn đậu xanh nhưng kết quả là ra không phải xôi vò, mà là xôi đậu xanh, hạt nếp thì bết lại với nhau, không rời tơi ra được.

Cách làm xôi vò

Cho nếp đã trộn đậu xanh vào xửng. Đợi nước ở nồi sôi (nước trong xửng hấp đổ = 1/3 – 1/2 xửng hấp) thì hạ bếp lửa ở mức trung bình, đặt lên bếp để đồ xôi. Lưu ý phải tạo 2 – 3 lỗ để hơi nước bốc lên làm chín đều nếp.

Đậy một khăn vải hoặc giấy ăn dày trong bếp (xếp 3 tờ lại) trước khi đậy vung, làm như vậy hơi nước sẽ không bị nhỏ xuống tránh làm ướt xôi.

Sau 15 phút, mở vung xửng hấp, dùng đũa xới đều nếp đậu xanh, sau đó đậy xửng lại hấp tiếp 10 – 15 phút nữa. Kiểm tra xem hạt nếp đã chín dẻo chưa.

Nếu hạt nếp đã chín dẻo thì cho 2 Tbsp đường cát (có thể tăng thêm nếu thích ăn ngọt, tuy nhiên xôi vò khi ăn chỉ hơi ngọt xíu xíu thôi chứ không ngọt gắt), rải đều trên mặt xôi vò, rưới tiếp 2 Tbsp dầu ăn hoặc mỡ gà lên, dùng đũa xới đều xôi cho tơi. Tiếp tục hấp 10 – 15 phút nữa cho hạt nếp dẻo thêm cũng như ngấm đều đường, dầu ăn.

Tổng thời gian đồ xôi trong xửng khoảng 40 – 45 phút. Chú ý đồ xôi cho hạt nếp thật dẻo, nếu không sau khi nguội ăn hạt nếp chưa ngậm đủ nước sẽ có cảm giác khô, cứng khó ăn. (Thời gian đồ xôi thay đổi nếu nấu ít nếp hoặc nhiều nếp nha)

Sau khi nếp thực sự dẻo, đã có màu vàng của đậu xanh bám xung quanh, nhấc xửng ra, dùng đũa xới đều cho bay bớt hơi nước. Chuyển xửng qua mâm hoặc khay đựng để dễ tải hạt nếp đều ra.

Vừa đảo đều vừa đổ từng phần đậu xanh đã xay còn lại vào. Đảo đều để làm cho hơi nước bốc lên, giúp hạt nếp tơi hơn, thêm nữa giúp đậu xanh bao quanh hạt nếp trước khi nguội. Làm như vậy cho đến khi hết đậu xanh.

Để xôi vò nguội, cho ra tô hoặc bày lên đĩa tùy thích.

Cắt giò lụa thành miếng bày ra đĩa để ăn kèm xôi vò.

Thưởng thức xôi vò đậu xanh dẻo thơm

Hạt nếp dẻo thơm được bao bọc bởi đậu xanh bùi bùi, ăn cùng giò lụa (chả lụa) rất ngon, hợp với nhà có cỗ. Dịp lễ Tết hay nhà có khách, đông người thì chỉ cần nhìn đĩa xôi vò tơi, hạt nếp dẻo thơm, cùng đĩa giò lụa bên cạnh là cảm giác mâm cỗ thật tươm tất, thật hấp dẫn.

Đó là trong mâm cỗ. Vì cách làm xôi vò đậu xanh rất phức tạp, kì công nên thường ngày người miền Bắc sẽ kết hợp xôi vò đậu xanh với một loại chè. Có phải vì vậy mà người ta hay gọi chung thành một nhóm xôi chè.

Chắc vậy, xôi vò kết hợp với chè hoa cau – cực kì đơn giản, dễ làm, là một món quà quê ngọt ngào, thơm mát, thanh tịnh, ấm hồn quê. Chè hoa cau được nấu từ những nguyên liệu đơn giản như đậu xanh, bột sắn dây, đường và nước.

Có vài bông hoa bưởi nữa, sao mà đượm tình quê hương quá! Loại chè ngọt mát ăn cùng xôi vò, để cảm nhận được cái dẻo thơm của nếp, cái ngọt thanh của chè. Đi cùng với nhau rất ngon. Ai ăn cũng thích, ai thấy cũng thèm.