Công dụng của bông so đũa

 
 

Thực ra, toàn cây so đũa là một nguồn thảo dược rất quý cho sức khỏe con người. Tất cả các phần của cây so đũa đều được sử dụng trong y học cổ truyền các nước vùng Đông Nam Á và Ấn Độ, bao gồm các chế phẩm có nguồn gốc từ rễ, vỏ cây, nhựa mủ, lá, hoa và hạt.

Một số nơi dùng bột rễ cây trộn với nước đắp để trị sưng nhức (đặc biệt là chà xát lên nơi khớp viêm sưng), làm giảm đau và hạ sốt. Vỏ cây so đũa được sử dụng để điều trị bệnh đậu mùa.

 

Y học cổ truyền ở Philippines dùng so đũa vào việc điều trị viêm loét miệng và là thuốc bổ đắng kích thích tiêu hóa. Tại Java, người ta dùng so đũa trị nấm và các rối loạn tiêu hóa ở trẻ con.

Ở Campuchia, người tadùng vỏ cây so đũa chữa bệnh ghẻ ngứa, dùng nước ép lá khử giun, tăng lực, chữa vàng da, sốt, bệnh gút, bệnh phong cùi. Người Malaysia dùng lá so đũa nghiền nát để chữa bong gân và bầm tím.

Trong y học Vệ đà, lá cây so đũa được sử dụng để điều trị chứng động kinh và các nghiên cứu trên lâm sàng đã chứng minh tác dụng chống co giật của lá so đũa rất hiệu nghiệm.

Bài thuốc từ vỏ cây so đũa Ngoài các món ăn ngon và bổ dưỡng, để sử dụng vào mục đích tăng cường sức khỏe mỗi ngày, chúng ta lấy vỏ cây so đũa xắt mỏng, phơi thật khô, khoảng 40 g ngâm trong 1 lít rượu ngon loại 400, ngâm từ 15 ngày đến 30 ngày, mỗi ngày uống trước khi ăn cơm 15-30 ml sẽ có tác dụng kích thích tiêu hóa, giúp khí huyết lưu thông và giúp cơ thể khỏe mạnh cường tráng, dẻo dai (tất nhiên là đừng lạm dụng). Để chữa viêm họng hoặc đau răng, lấy vỏ cây nấu nước sôi, thêm ít muối, ngậm trong miệng chừng 5-10 phút, mỗi ngày ngậm 2-3 lần, rất tác dụng.

Người dân Ấn Độ rất tín ngưỡng bông so đũa và xem đấy là đại diện cho thần Siva. Cũng theo y học Vệ đà, trái và hạt so đũa có tính nhuận tràng, kích thích trí tuệ, chống thiếu máu, viêm phế quản, sốt, đau, khát nước, làm giảm kích thước các khối u.

Hoa dùng để chữa vàng da, viêm phế quản, bệnh gút, phù thũng và sốt cách nhật. Rễ dùng để chữa viêm nhiễm, giun sán, động kinh, ngứa, bệnh phong, bệnh quáng gà. Nước ép từ lá ngậm trong miệng có tác dụng chống cảm cúm, viêm họng và điều trị lở lóet vòm họng, chữa đau nhức răng.

Thành phần dinh dưỡng của bông so đũa rất cao với nhiều protid, lipid, beta caroten, vitamin A, vitamin B, hàm lượng vitamin C, nhiều khoáng tố như canxi, sắt, natri, kali. Hạt chứa nhiều axít béo chưa bão hòa, tốt cho sức khỏe. Đặc biệt hai loại sắc tố là agathin màu đỏ và xanthoagathin màu vàng có nhiều trong bông so đũa, là những chất có tác dụng chống ôxy hóa tế bào.

Dân gian hay sử dụng bông so đũa chế biến thành các món ăn phong phú và đa dạng. Ở thôn quê người ta thường hái bông so đũa lúc sáng sớm, còn tươi, nhặt bỏ cuống và nhụy đắng, bỏ đài, rửa nhẹ dưới vòi nước để tránh bầm dập mất ngon.

Bông so đũa luộc chấm nước mắm kho quẹt hoặc luộcchung với nhiều loại rau quả khác hiện là món khoái khẩu của dân thành thị, trong các nhà hàng. Bông so đũa nấu canh chua với khế, cá lóc, cá rô, cá linh, tôm sống... hoặc làm lẩu chua cùng với chuối hoa, cà chua, tôm, cá... các loại rau thơm, ăn với cơm hay bún đều rất ngon.

Dược sĩ Lê Kim Phụng (Trường ĐH Y Dược TPHCM)

 
Bông so đũa khi ăn có vị ngọt hơi đắng, tính mát, nếu ăn vào những ngày hè oi bức thì tuyệt vời.

Canh chua gà bông so đũa

Canh chua gà bông so đũa kích thích vị giác, làm giảm độ ngấy của các món ăn và giúp bữa ăn ngon miệng hơn. Hôm nay, các bạn hãy thử đổi món với canh chua gà bông so đũa. Tại các tỉnh Nam Bộ, cây so đũa được trồng làm cảnh, bông của nó được dùng làm thuốc và chế biến món ăn. Bông so đũa khi ăn có vị ngọt và hơi nhẫn, tính mát, nếu được ăn vào các ngày nóng thì thật tuyệt.

Ngoài ra, trong món canh này còn có một nguyên liệu là rau tần dày lá, hay còn gọi là húng chanh. Loại rau này có công dụng trị ho, cảm cúm, khan tiếng. Đây là một loại gia vị đặc sắc, dùng để ướp thịt cá hoặc nấu canh chua đều rất thơm ngon.

Nguyên liệu:

- Thịt gà: 500 gram
- Bông so đũa: 200 gram
- Cà chua: 2 quả
- Me chín: 1 vắt
- Rau tần dày lá: 1 nhánh
- Ngò gai, ớt tươi, tỏi băm, nước mắm, đường, hạt nêm.

 

Thực hiện:

Bước 1: Thịt gà làm sạch, chặt miếng vừa ăn, ướp 2 muỗng cà phê hạt nêm, để ngấm.
 

 

Bước 2: Bông so đũa rửa sạch, ngắt bỏ phần nhụy để không bị đắng.
 

 

Bước 3: Cà chua rửa sạch, xắt múi cau.
 

 

Bước 4: Rau tần dày lá và ngò gai xắt nhuyễn. Ớt xắt lát hoặc xắt sợi.

Bước 5: Đun nóng dầu trong nồi, cho tỏi băm vào phi thơm rồi cho gà vào xào săn.
 

 

Bước 6: Cho một lượng nước dùng vào nồi, nấu gà đến khi chín mềm.
 

 

Bước 7: Chần me chín trong nước nóng, lọc lấy nước me. Cho nước me vào nồi gà.
 

 

Bước 8: Nêm 1 muỗng canh đường, 1 muỗng canh hạt nêm, ½ muỗng canh nước mắm ngon.
 

 

Bước 9: Lần lượt cho cà chua, rau tần dày lá và ngò gai vào nồi.
 

 

Bước 10: Nêm nếm lại cho vừa ăn, thêm ớt xắt lát. Cho bông so đũa vào nồi canh đang sôi, tắt bếp ngay (không nấu bông lâu, bông sẽ mất độ giòn, không ngon).
 

 

Bước 11: Múc canh chua gà bông so đũa ra bát, rắc thêm ngò gai xắt nhỏ lên mặt. Ngoài ra, các bạn có thể phi vàng tỏi rồi cho lên mặt, mùi canh chua sẽ thơm ngon hơn.

Chúc bạn thành công và ngon miệng với canh chua gà bông so đũa!

(St)

Cà ri cá bông so đũa
Các món canh chua cho mùa hè
Chế biến món ăn từ hoa mướp cực ngon
Các món rau xào đơn giản
Canh chua cá lóc kiểu miền Trung ngon miệng
Các loại hoa ăn được