Một số điểm các bậc cha mẹ cần lưu ý để phòng tránh và điều trị tốt nhất cho bé nhà mình khỏi bị sốt virus. Sốt virus chưa có thuốc điều trị đặc hiệu, vì vậy cách xử lý tốt nhất là hạ sốt, chườm mát, bù nước và điện giải. Nếu không có bội nhiễm vi khuẩn thì đừng dùng kháng sinh.
Mùa hè là thời điểm thuận lợi để các loại virus, vi khuẩn phát triển mạnh và lây lan nhanh. Trẻ nhỏ do sức đề kháng còn non yếu nên rất dễ bị nhiễm virut gây sốt cao. Dưới đây là những dấu hiệu trẻ bị sốt virus mẹ nên biết.
1. Sốt cao
Trẻ bị sốt virus sẽ có biểu hiện đầu tiên là sốt cao liên tục trong ngày, hoặc sốt về đêm, chiều. Nhiệt độ thường khoảng 39 đến 41 độ C. Khi bị sốt do virus, thuốc hạ sốt thông thường không có hiệu quả, trẻ có biểu hiện mệt mỏi, đau khắp người và quấy khóc liên tục.
Trẻ bị sốt virus thường có biểu hiện sốt cao từ 39 đến 41 độ.
2. Rối loạn tiêu hóa
Nếu trẻ bị sốt do virus đường tiêu hóa thường sẽ xuất hiện những dấu hiệu rối loạn tiêu hóa với những biểu hiện như phân lỏng, nhiều chất nhày và bé không chịu ăn.
3. Viêm long đường hô hấp
Khi bị sốt virus, triệu chứng viêm long đường hô hấp có thể xuất hiện cùng lúc với sốt hoặc sau khi sốt vài ngày với những biểu hiện như ho, hắt hơi, chảy nước mũi, đỏ họng…
4. Viêm hạch
Trẻ bị sốt virus có thể nổi hạch ở vùng đầu, cổ, mặt. Hạch thường sưng to, gây đau, mẹ có thể nhìn hoặc sờ thấy bằng tay. Khi bị nổi hạch làm bé vô cùng khó chịu.
Trẻ sốt virus có thể nổi hạch sưng to và đau.
5. Một số dấu hiệu khác
Phát ban: Những nốt ban thường xuất hiện sau khi sốt 2-3 ngày, khi xuất hiện ban thì sẽ đỡ sốt hơn.
Kết mạc mắt có thể đỏ, có ghèn, chảy nước mắt.
Hiện tượng nôn có thể xảy ra sau khi trẻ ăn.
Sốt virus chưa có thuốc điều trị đặc hiệu, vì vậy cách xử lý tốt nhất là hạ sốt, chườm mát, bù nước và điện giải. Nếu không có bội nhiễm vi khuẩn thì đừng dùng kháng sinh.
Cơ thể trẻ em chưa có sức đề kháng cao nên rất dễ bị nhiễm bệnh. Trong những ngày hè này, việc tăng số trẻ nhập viện do sốt virus là hiện tượng rất hay gặp tại các khoa nhi.
Trong điều kiện bình thường cũng có những virus ký sinh trên đường hô hấp, tiêu hóa... Khi gặp điều kiện thuận lợi, chúng phát triển, xâm nhập cơ thể và gây bệnh. Các loại virus thường gây sốt gồm myxo, coxackie, entero, sởi, thủy đậu, viêm não Nhật Bản... Virus có thể lây từ người này sang người khác, đặc biệt là nhiễm qua đường hô hấp, tiêu hóa, có thể gây thành dịch. Một trong các triệu chứng nổi bật của tình trạng nhiễm virus là sốt cao, thuật ngữ y học gọi là sốt virus.
Xử trí sốt do virus ở trẻ
Các bệnh do virus gây ra hầu hết chưa có thuốc đặc hiệu, chủ yếu là điều trị triệu chứng, đối với sốt virus ở trẻ em cũng vậy. Do đó, các biện pháp thường áp dụng là:
Hạ sốt: Thường dùng paracetamol liều 10 mg/kg, 6 giờ/lần.
Chườm mát: Lau mình trẻ bằng khăn mát, lau khô mồ hôi, để trẻ nằm nơi thoáng mát, mặc quần áo mỏng.
Chống co giật: Nếu trẻ sốt cao trên 38,5 độ C thì nên dùng thuốc hạ sốt kèm theo thuốc chống co giật theo chỉ định của bác sĩ, đặc biệt là những trẻ có tiền sử co giật khi sốt cao.
Bù nước và điện giải: Khi sốt cao có thể gây ra tình trạng mất nước, rốt loạn cân bằng điện giải trong cơ thể, nên dùng các thuốc có tác dụng bù lượng nước mất qua da và điện giải do sốt như oresol, cháo muối nấu loãng.
Chống bội nhiễm: Vệ sinh sạch sẽ cho trẻ, nhỏ mắt, mũi bằng natriclorid 0,9%, tránh bội nhiễm vi khuẩn đường hô hấp.
Dinh dưỡng: Cho trẻ ăn lỏng, dễ tiêu, giàu chất dinh dưỡng.
Vệ sinh: Vệ sinh cơ thể cho trẻ sạch sẽ, tắm bằng nước ấm trong phòng kín.
Phải đưa trẻ đến khám ngay tại trung tâm y tế khi có các dấu hiệu sau: Trẻ sốt cao trên 38,5 độ C, đặc biệt là trên 39 độ C mà dùng thuốc hạ sốt không đáp ứng; lơ mơ, li bì, ngủ nhiều, xuất hiện co giật, đau đầu liên tục, tăng dần; buồn nôn, nôn khan nhiều lần, sốt kéo dài trên 5 ngày.
Sốt virus dễ gây thành dịch nên khi trẻ bị nhiễm bệnh, cần cách ly và giữ ấm. Khi trẻ bị ốm, không nên cho đến trường. Một số bệnh do virus đã có văcxin như viêm não Nhật Bản, sởi, quai bị, rubella...
Theo PGS.TS. Nguyễn Tiến Dũng - Trưởng khoa Nhi Bệnh viện Bạch Mai Hà Nội, sốt virus có thể gây ra những biến chứng nguy hiểm cho trẻ.
Thời tiết chuyển mùa luôn là điều kiện thuận lợi để các loại virus gây bệnh phát triển mạnh; đối với trẻ em, sức để kháng còn yếu nên đây là thời điểm bé rất dễ mắc bệnh, đặc biệt là các bệnh liên quan tới hô hấp, sốt virus,...
PGS. TS Nguyễn Tiến Dũng – Trưởng khoa Nhi, bệnh viện Bạch Mai (Hà Nội) cho biết, tại khoa Nhi, bệnh viện Bạch Mai (Hà Nội), số ca trẻ bị sốt virus đang tăng lên. Một trong những nguyên nhân là do những ngày gần đây thời tiết thay đổi, nắng mưa thất thường khiến cho trẻ dễ bị mắc bệnh hơn.
Triệu chứng trẻ bị sốt virus
Theo PGS. TS Nguyễn Tiến Dũng, trẻ bị sốt virus thường sốt cao đột ngột 39 - 40 độ C, đi kèm một số dấu hiệu khác như:
- Đau cơ bắp: Khi sốt virus, một số trẻ bị đau nhức khắp mình mẩy, cơ bắp; ở trẻ nhỏ thì hay quấy khóc, đau đầu; tuy nhiên, một số trường hợp bé bị đau đầu nhưng vẫn tỉnh táo, chơi nghịch được.
- Phát ban: Ở một số bé thường bị nổi ban sau 2 - 3 ngày bị sốt (khi xuất hiện ban thì bé đỡ sốt hơn).
- Mắt nhìn mờ: Trẻ bị chảy nước mắt, kết mạc mắt có thể đỏ, có dử mắt,... khiến khi nhìn mọi vật bị mờ đi.
- Nôn: Trẻ thường nôn nhiều lần, nhất là sau bữa ăn.
Ngoài ra, một số triệu chứng thường gặp khi trẻ bị sốt virus là ho, chảy nước mũi, hắt hơi, đi ngoài,... Một số trẻ nhỏ bị sốt virus còn lên cơn co giật liên hồi kèm tình trạng khó thở. Đặc biệt, một số phụ huynh cho rằng sốt virus là phải sốt rất cao, tuy nhiên, vẫn có những trường hợp trẻ sốt virus nhưng chỉ có biểu hiện sốt nhẹ. Do đó, bố mẹ không nên chủ quan mà phải theo dõi trẻ sát sao.
Những biến chứng nguy hiểm
Thông thường, trẻ bị sốt virus có thể khỏi sau 5 - 7 ngày điều trị. Tuy nhiên, trong trường hợp không phát hiện sớm và điều trị kịp thời, bệnh có thể gây ra những biến chứng nguy hiểm. PGS. TS Nguyễn Tiến Dũng cảnh báo, một số biến chứng có thể xảy ra ở trẻ như:
- Viêm phổi: Đây là biến chứng nặng thường gặp, có thể bùng phát thành dịch với diễn biến phức tạp và nguy hiểm.
- Viêm tiểu phế quản: Hay gặp ở trẻ dưới 1 tuổi, đây cũng là biến chứng rất nặng có thể xảy ra với trẻ nhỏ.
- Viêm thanh quản: Khi thanh quản bị sưng phù có thể khiến trẻ bị khó thở, thở rít.
- Viêm cơ tim, gây loạn nhịp tim, ngừng tim: Sau khi hết sốt mà trẻ vẫn mệt, lịm đi, không chơi nghịch, không ăn được thì bố mẹ cần cẩn thận.
- Đáng ngại nhất là bệnh có thể gây ra những biến chứng ở não, trẻ bị co giật, hôn mê và có thể mang di chứng nặng nề.
Chăm sóc trẻ sốt virus
Theo PGS. TS Nguyễn Tiến Dũng, nếu không xảy ra những biến chứng nguy hiểm trên thì phần lớn bệnh sẽ tự khỏi sau vài ngày. Phụ huynh chỉ cần chăm sóc trẻ thông thường: hạ sốt khi trẻ sốt cao, nếu trẻ bị ho thì cho uống thuốc ho, uống nhiều nước và nhất là cần cho trẻ nghỉ ngơi. Tuyệt đối không để trẻ ra ngoài đi chơi, đi học,... sau khi uống thuốc, như thế sẽ rất nguy hiểm bởi nó tạo điều kiện cho những biến chứng xảy ra.
Cũng theo bác sĩ Dũng, với những phụ huynh có hiểu biết rõ về cách chăm sóc trẻ bị sốt virus thì không nhất thiết phải đưa trẻ tới bệnh viện mà có thể chăm sóc tại nhà. Tuy nhiên, cần lưu ý một số điều sau: Giữ nhà cửa và phòng của trẻ thoáng mát (tuyệt đối không đóng kín cửa), không mặc quá nhiều quần áo hoặc đắp nhiều chăn, dán miếng hạ sốt khi thấy con sốt cao, rét. Khi trẻ sốt từ 38,5 độ C trở nên thì cho trẻ uống hạ sốt theo chỉ định của bác sĩ.
Tuy nhiên, nếu bố mẹ chưa có hiểu biết, kinh nghiệm về chăm sóc trẻ bị sốt virus thì nên đưa con tới bệnh viện để trẻ được chăm sóc tốt nhất. Hoặc trong trường hợp nghi ngờ trẻ có thể bị mắc bệnh khác, nghi ngờ biến chứng xảy ra thì cần cho trẻ đi khám kịp thời. Đặc biệt, nếu theo dõi thấy trẻ bị sốt quá 3 ngày thì cần đưa ngay trẻ tới cơ sở y tế để khám và điều trị.
St.