Cách phòng và điều trị xơ vữa động mạch? Có cách nào toàn diện phòng chữa căn bệnh này hay không? Chế độ ăn uống nghỉ ngơi phù hợp như thế nào?
Xơ vữa động mạch: Phòng và điều trị
|
a. Biện pháp phòng ngừa
Giảm lượng mỡ trong khẩu phần ăn hàng ngày:chọn ăn những loại thịt ít mỡ
như: bò nạc, bê, gà, ăn nhiều rau, ăn ít các đồ xào, rán.
Nên
ăn những loại mỡ có lợi: Đó là những loại mỡ được cấu tạo chủ yếu là
thành phần axít béo chưa bão hòa: Loại này có nhiều trong các loại dầu ô
liu, dầu vừng, lạc, hướng dương, quả bơ sẽ giúp cho cơ thể giảm nguy cơ
về bệnh tim mạch.
Nên ăn nhiều rau quả hoặc sản phẩm có nhiều chất xơ: Các thực phẩm như: Bánh mì, gạo lứt, rau quả có nhiều chất xơ và vitamin
A, B, C, E có tác dụng làm tăng kích thích nhu động của ruột, dạ dày,
tăng đào thải những chất cặn bã trong đường ruột, hạn chế quá trình oxy
hóa, lão hóa và làm giảm hàm lượng cholesterol “xấu” trong cơ thể.
Nên ăn các loại cá nhiều mỡ: Trong mỡ cá hàm lượng axít béo loại omega 3
cao rất có lợi cho cơ thể, bởi những axít béo này ngăn chặn được sự
hình thành các cục máu đông có nguy cơ gây tắc mạch. Theo các nhà khoa
học tại Washington thì nếu sử dụng cá nhiều mỡ thường xuyên có khả năng
giảm tới 44% bệnh tim.
Giảm ăn muối: Nên hạn chế muối trong thực đơn hàng
ngày. Một số nhà chuyên môn khuyên nên chỉ sử dụng khoảng 1g muối cho
mỗi ngày và không nên vượt quá 6g/ngày.
Nên sử dụng đậu nành: Trong đậu nành (tương) có chất tương tự như hormon
ostrogen. Có vai trò duy trì ổn định cholesterol trong máu ở mức bình
thường do vậy ăn nhiều đậu nành cũng là cách kiểm soát cholesterol.
Nên hạn chế rượu bia: Những người uống rượu bia ít thường có huyết áp ổn định và thấp hơn những người hoàn toàn khôngrượu bia. Song những người uống rượu bia (3 lần/ngày, số lượng > 60ml/lần) có chỉ số huyết áp thường cao hơn và hay xuất hiện những cơn cao huyết áp rất nguy hiểm.
Bỏ thuốc lá: Hút thuốc lá tăng nguy cơ mắc bệnh tim
mạch do xơ vữa động mạch và tăng nguy cơ tử vong do bệnh tim mạch 50%.
Nhiều nghiên cứu chứng minh sau khi bỏ thuốc lá, nguy cơ bị các biến cố
tim mạch, đặc biệt là nhồi máu cơ tim giảm ngay đáng kể. Những người đã
từng bị nhồi máu cơ tim mà còn hút thuốc rất dễ tái phát và nguy cơ tử
vong trong năm đầu là 50%.
Kiểm soát trọng lượng cơ thể: Hiện tượng thừa cân và béo phì là nguy cơ trực tiếp đối với sự tăng cholesterol và tăng tỷ lệ nhồi máu cơ tim. Vì thừa cân sẽ làm quá trình tích lũy mơdưới da ở bụng, mông, hông và tăng lượng
Triglycerit mỡ/máu sẽ làm giảm độ nhạy cảm của gan với kíchthích tăng
cholesterol. Vì vậy cần giữ trọng lượng ở mức vừa phải.
Nên vận động và thể thao thường xuyên: Việc vận động
thể lực và thể thao thường xuyên giúp duy trì được cân nặng ổn định,
tiêu hao những năng lượng dư thừa, giảm đường huyết và cholesterol. Hàng
ngày nên vận động như đi bộ, chạy bộ, đạp xe, bơi lội… theo khả năng ít
nhất 30 phút mỗi ngày đều đặn.
Hoạt động tình dục vừa phải: Theo
thống kê của một số nhà khoa học, hoạt động tình dục quá mức cũng gây
nguy cơ nhồi máu cơ tim. Do vậy mỗi người tự lượng sức khi hoạt động
tình dục. Đặc biệt không nên hoạt động tình dục khi đã uống rượu quá nhiều.
Phòng chống stress trong cuộc sống
Kiểm tra sức khỏe theo định kỳ, là giải pháp tốt nhất để phát hiện bệnh sớm nhất
b. Dùng thuốc và các nhóm thuốc
Nhóm thuốc hạ cholesterol máu: Cholesterol là thành phần mỡ chính yếu
lắng đọng trong mảng xơ vữa, có thể làm tắc ĐMV. Thuốc hạ cholesterol
máu, còn gọi là thuốc giảm mỡ, giúp giảm các loại “mỡ xấu”, đồng thời
làm tăng loại “mỡ tốt” (HDL, cũng là một loại cholesterol nhưng giúp bạn
giảm nguy cơ BMV).
Aspirin giúp chống huyết khối.
Beta-blocker (thuốc chẹn thụ thể beta), giúp giảm nhịp tim, giảm áp lực
máu, giảm nhu cầu ôxy cơ tim, giảm tỷ lệ tử vong do NMCT...
Nitroglycerin, giảm nhu cầu ôxy cơ tim, giảm cơn đau thắt ngực.
Nhóm ức chế men chuyển angiotensin (ACE inhibitors), giúp dòng máu từ tim đi ra dễ dàng hơn, giảm suy tim sung huyết.
Ngoài ra, các thuốc hạ huyết áp giúp giảm áp lực máu, dòng máu từ tim đi dễ dàng hơn, giảm mức độ làm việc của cơ tim.
Xơ vữa động mạch vành: Phòng ngừa và điều trị như thế nào??
Phòng và điều trị thế nào?
Tầm soát và chẩn đoán
Nếu bạn có nguy cơ BMV, bác sĩ sẽ khuyên bạn làm một số test sau để
chẩn đoán, ngay cả khi bạn không hề có các biểu hiện hẹp động mạch.
- Điện tâm đồ (lúc nghỉ và lúc gắng sức).
- Chụp ĐMV có cản quang.
- Cộng hưởng từ hạt nhân.
- Siêu âm tim.
Bệnh tim mạch là một bệnh phức tạp, có thể có 2, 3... loại bệnh tim mạch xảy ra cùng lúc trên cùng một bệnh nhân.
Điều trị BMV có khó không?
Có nhiều hướng để điều trị một bệnh tim mạch, còn tùy thuộc vào mức
độ nặng của bệnh. Nhiều bệnh nhân chỉ cần thay đổi lối sống, một số khác
phải phối hợp thêm thuốc để điều trị. Những người bị bệnh ĐMV nặng cần
phải được phẫu thuật hoặc tạo hình ĐMV. Trong mọi trường hợp, một khi bị
bệnh ĐMV, việc điều trị phải kéo dài, có khi cả đời.
Điều trị bằng phẫu thuật
Thường dùng cho các bệnh nhân bị đau thắt ngực tái phát nhiều lần
mặc dù đã được điều trị tiết chế và dùng thuốc đúng mức, hoặc những bệnh
nhân bị hẹp mạch vành nặng cho dù không có triệu chứng đau ngực. Một số
loại phẫu thuật mạch vành thường dùng:
- Phẫu thuật tạo hình mạch vành.
- Phẫu thuật nối tắt mạch vành.
Hiện nay các chuyên gia cũng nghiên cứu một số lĩnh vực mới trong điều trị BMV, gồm:
Liệu pháp gen: Sử dụng gen tạo ra các protein kích thích phát triển các mạch máu mới nuôi tim, phục hồi tưới máu cơ tim.
Tái lập tuần hoàn cơ tim bằng laser: Nhằm điều trị các trường hợp
hẹp hoặc tắc mạch vành nặng mà không thể điều trị bằng phẫu thuật tạo
hình hay nối tắt ĐMV. Laser tạo ra những rãnh rất nhỏ xuyên trực tiếp
qua cơ tim để đưa máu đến vùng cơ tim bị thiếu máu cục bộ mà không thông
qua các ĐMV, bằng một kỹ thuật gọi là tái phân bố mạch máu xuyên da qua
cơ.
Thay đổi lối sống: Mặc dù hiện nay đã có nhiều tiến bộ y học
trong điều trị BMV, nhưng việc thay đổi lối sống với các thói quen hàng
ngày vẫn luôn là một phương pháp hết sức hữu hiệu trong phòng ngừa, ngăn
chặn cũng như cắt đứt quá trình tiến triển của bệnh. Những thay đổi
hàng đầu mà bạn cần phải thực hiện là:
Thay đổi chế độ ăn: Nếu bạn bị BMV, cần hạn chế chất béo
trong chế độ ăn - nhất là các loại mỡ bão hòa và hạn chế cholesterol,
nhằm giảm nồng độ cholesterol máu - một nguyên nhân chủ yếu gây xơ vữa
động mạch. Giảm cholesterol còn giúp ngăn ngừa những cơn nhồi máu tái
phát trên những người đã từng bị nhồi máu cơ tim. Ăn ít mỡ giúp bạn giảm
cân nặng cơ thể. Nếu bạn bị thừa cân, việc giảm cân nặng còn giúp giảm
cholesterol máu. Ăn nhiều trái cây, rau xanh và ít nhất là hai bữa ăn có
cá mỗi tuần cũng có thể giúp bạn giảm được nguy cơ nhồi máu cơ tim và
giảm cân nặng.
Tập thể dục cũng có lợi cho các bệnh nhân BMV. Các nghiên cứu gần
đây đã chứng minh tập thể dục, cho dù chỉ vừa phải, khoảng 30 phút mỗi
ngày, cũng có tác dụng rất tốt và giúp giảm tử vong do BMV. Tuy nhiên,
bệnh nhân mạch vành nặng cần phải hạn chế thể dục ở một mức độ thấp. Nếu
bị BMV bạn cần phải được bác sĩ điều trị tư vấn cho loại hình thể dục
nào là phù hợp cho mình.
Thuốc lá là một yếu tố nguy cơ chủ yếu của BMV. Ngưng thuốc lá làm giảm nguy cơ nhồi máu cơ tim rõ rệt.
Các thuốc ngăn chặn tiến triển của bệnh
Bên cạnh việc điều tiết lối sống cho phù hợp, nhiều trường hợp BMV
cần phải được phối hợp điều trị bằng thuốc. Một số giúp ngăn chặn quá
trình tiến triển của bệnh, một số khác giúp cải thiện lưu lượng máu đến
cơ tim. Đôi khi cần phải phối hợp nhiều thuốc. Các thuốc thường được sử
dụng như:
Nhóm thuốc hạ cholesterol máu: Cholesterol là thành phần mỡ chính
yếu lắng đọng trong mảng xơ vữa, có thể làm tắc ĐMV. Thuốc hạ
cholesterol máu, còn gọi là thuốc giảm mỡ, giúp giảm các loại “mỡ xấu”,
đồng thời làm tăng loại “mỡ tốt” (HDL, cũng là một loại cholesterol
nhưng giúp bạn giảm nguy cơ BMV).
Aspirin giúp chống huyết khối.
Beta-blocker (thuốc chẹn thụ thể beta), giúp giảm nhịp tim, giảm áp
lực máu, giảm nhu cầu ôxy cơ tim, giảm tỷ lệ tử vong do NMCT...
Nitroglycerin, giảm nhu cầu ôxy cơ tim, giảm cơn đau thắt ngực.
Nhóm ức chế men chuyển angiotensin (ACE inhibitors), giúp dòng máu từ tim đi ra dễ dàng hơn, giảm suy tim sung huyết.
Ngoài ra, các thuốc hạ huyết áp giúp giảm áp lực máu, dòng máu từ tim đi dễ dàng hơn, giảm mức độ làm việc của cơ tim.
Tóm lại, có thói quen sinh hoạt lành mạnh, điều độ giúp bạn có
một quả tim khỏe mạnh cùng với hệ thống mạch vành nuôi dưỡng nó thông
suốt.
Món ăn chữa xơ vữa động mạch
Món ăn bài thuốc này gồm: Mộc nhĩ đen 10g, thịt nạc thăn 50g, táo đỏ 3 quả, gừng 3 lát.
Mộc nhĩ vừa là thức ăn vừa chữa được nhiều bệnh như: Giải độc, táo bón và rong huyết. Ảnh: GD&XH
Cách chế biến: Mộc nhĩ ngâm
rửa sạch thái nhỏ, thịt nạc thái miếng mỏng, cho hai bát ăn cơm nước vào
đun sôi 15 phút, cho tiếp táo và gừng vào đun sôi 15 phút nữa, nêm gia
vị ăn ngày một lần, ăn trong 10 ngày, sau đó cứ mỗi tuần ăn hai lần.
Theo sách cổ, mộc nhĩ đen còn gọi là nấm tai mèo có vị ngọt, tính
bình. Trong mộc nhĩ có nhiều thành phần như: Gluxit, protein, xenlulo,
đặc biệt là lipit.
Ngoài ra còn có canxi, photpho, vitamin nhóm B và PP. Mộc nhĩ vừa là
thức ăn vừa chữa được nhiều bệnh như: giải độc, táo bón và rong huyết.
Táo đỏ còn gọi là táo tàu có vị ngọt, tính ôn, vào 2 kinh tỳ và vị.
Có tác dụng bổ tỳ dưỡng khí, sinh tân, an thần, điều hòa khí huyết.
Gừng tươi còn gọi là sinh khương có vị cay tính ôn vào 3 kinh phế,
tỳ, vị. Có tác dụng phát tán phong hàn, ôn trung, tiêu đờm, hành thủy
giải độc.
Gừng còn chữa chứng nôn mửa, cảm cúm, đau bụng. Thịt nạc thăn có
thành phần dinh dưỡng cao như protein, gluxit, lipit và các loại vitamin
làm vững thành mạch.
Đây là các món ăn vị thuốc dùng rộng rãi cho mọi lứa tuổi, tốt nhất
cho những người có thành mạch yếu hay bị xuất huyết dưới da, sau tai
biến mạch máu não, người mệt mỏi suy nhược và phụ nữ sau sinh. Món ăn
này dễ chế biến, ăn ngon và bổ, có thể ăn lâu dài có lợi cho sức khoẻ.
(St)