Giải đáp thắc mắc về tiểu đường thai nghén

Mặc dù vậy không được phép coi thường, bởi bệnh không được chữa trị có thể nguy hiểm cả với tính mạng người mẹ cũng như đứa con.

Có phải tuyệt đối kiêng đường?


Không. Glucoza (đường đơn) không thể thiếu. Năng lượng xuất hiện từ glucoza, nhờ nó tất cả các tế bào trong cơ thể có thể hoạt động. Quá trình này được sự trợ giúp của insulin – hormone do tuyến tụy sản xuất.

Một khi tuyến tụy không có khả năng sản xuất insulin hoặc tạo ra số lượng không đủ, nồng độ đường trong máu sẽ tăng một cách nguy hiểm. Khi ấy người ta nói đến bệnh tiểu đường.

Sự cố có xuất hiện thường xuyên?

Không thường xuyên. Chỉ 3 – 4% các bà mẹ tương lai mắc bệnh. Nguyên nhân do hoạt động của insulin bị rối loạn hoặc bị những hormone thai kỳ khác, chủ yếu là lactogen (cần thiết để sản xuất sữa) hủy diệt.

Khi ấy tiểu đường kéo dài suốt thời gian mang thai?

Không. Thường mãi đến thời điểm tháng thứ hai hoặc thứ ba (tức khoảng tuần thứ 24 – 28 của thai kỳ) bệnh mới bộc lộ. Theo thông lệ, bệnh tự rút trong vòng 6 -8 tuần sau ngày sinh con. Tiếc rằng một nửa số phụ nữ đã mắc tương lai có thể bị tiểu đường dạng 2 với đặc điểm insulin hoạt động bất thường.

Có dễ phát hiện không?


Dễ. Tất cả các bà mẹ tương lai có sự chăm sóc của bác sĩ phụ khoa đều được làm xét nghiệm máu nhằm phát hiện bệnh tiểu đường. Bác sĩ chỉ định thực hiện hai lần – thời điểm khởi đầu thai kỳ và giữa tuần thứ 24 và 28 thai kỳ.

Trong lần xét nghiệm đầu, người ta kiểm tra số lượng glucoza trong máu lúc đói (chưa ăn). Kết quả dưới 100 mg/dl được coi là hợp lý. Nếu xét nghiệm khởi đầu thai kỳ được bác sĩ xác định nồng độ cao hơn mức chuẩn, vào thời điểm giữa ba tháng thứ hai và thứ ba, đối tượng sẽ được chỉ định thực hiện xét nghiệm gọi là áp lực glucoza.

Công việc dựa trên hai lần lấy mẫu thử máu: khi chưa ăn gì và hai giờ sau khi uống dung dịch nước pha 75 g glucoza. Kết quả dưới 140 mg/dl được coi là hợp lý. Trường hợp cao hơn, có nghĩa cơ thể đối tượng không chịu áp lực của glucoza và buộc phải chữa trị bệnh tiểu đường thai nghén.

Như vậy cần kiểm tra nồng độ đường cho đến lúc sinh con?

Đúng vậy. Chỉ thường xuyên kiểm tra, mới có thể phát hiện bệnh kịp thời. Việc hạ thấp và bình thường hóa nồng độ glucoza trong máu là cần thiết đối với sự phát triển an toàn của thai nhi. Ngoài dạng kiểm tra bằng xét nghiệm máu ở bệnh viện, người mẹ tương lai cũng có thể dễ dàng tự thực hiện tại nhà với máy đo độ glucoza – thiết bị giống chiếc bút bi, dùng cắm vào đầu ngón tay.

Cần thiết phải áp dụng thực đơn đặc biệt?

Cần thiết. Đối tượng cần lưu ý, bản thân ăn món gì và định lượng. Ngoài ra cần theo dõi cân nặng. Nên ăn 5 – 6 bữa nhỏ/ngày, đảm bảo đủ chất. Tốt nhất thịt màu trắng, thịt nạc, cá.

Các sản phẩm có hạt, rau (nhất là rau có màu xanh, bởi chúng giàu ma giê – nguyên tố hỗ trợ cơ thể hấp thụ đường, hạ thấp nồng độ glucoza trong máu). Thay mỡ động vật bằng dầu ô liu và dầu hướng dương.

Tránh những món ăn giàu năng lượng và đường: tránh bánh ngọt, sô cô la… Uống nhiều nước 2 – 2,5 lít / ngày (Không uống nước có ga).

Với đối tượng không may


Có cần phải thay đổi lối sống?

Cần thiết. Vận động với bệnh tiểu đường đóng vai trò quan trọng – trong thời gian tập luyện cơ thể sử dụng glucoza trong máu và cải thiện việc vận chuyển máu đến các tế bào. Để nồng độ đường trong máu hạ thấp, chỉ cần duy trì chế độ 5 lần đi bộ, mỗi lần 30 phút. Nỗ lực khởi động tất cả nhóm cơ bắp, thí dụ bơi lội hoặc aerobic cũng mang lại hiệu quả tuyệt vời.

Có phải uống thuốc?


Có hoặc không cần. Trong nhiều trường hợp, áp dụng thực đơn hợp lý và vận động đã đủ, để hạ thấp nồng độ đường trong máu. Tuy nhiên, với một số trường hợp cần phải bổ sung insulin (do bác sĩ phụ khoa trực tiếp chăm sóc chỉ định).

Liệu bệnh có gây biến chứng khác?

Có thể. Tiểu đường thai nghén không được chữa trị có thể nguy hiểm đối với người mẹ (bởi tạo điều kiện thuận lợi để xuất viêm nhiễm hệ tiết niệu, đường sinh sản).

Tiểu đường thai nghén có ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe trẻ sơ sinh?


Có. Nếu bệnh không được quan tâm thích đáng. Nồng độ đường trong máu cao của người mẹ có nghĩa, thai nhi cũng bị tương tự, trong khi tình trạng này có thể gây ra khuyết tật phát triển.

Những đứa con của mẹ bị bệnh tiểu đường thường có cân nặng lớn hơn bình thường (có thể hơn 4 kg, lúc chào đời), bởi insulin phát huy tác dụng tương tự hormone tăng trưởng chiều cao. Nhiều nghiên cứu cũng cho thấy, tỷ lệ trẻ trong thời gian nằm trong bụng mẹ có nồng độ đường trong máu cao khi trưởng thành mắc bệnh tiểu đường dạng 1 và 2 cao hơn đối tượng đối chứng.

Đối tượng nguy cơ

-    Bản thân béo phì hoặc gia đình có người mắc bệnh tiểu đường.

-    Đã bị tiểu đường trong lần có thai trước.

-    Tuổi trên 35.

-    Tăng cân nhiều trong ba tháng đầu.