Hướng dẫn khi sinh em bé, cách thở và rặn đẻ đúng cách

Cách thở khi sinh con - Rặn đẻ như thế nào là đúng cách?

Ai cũng biết, thở và rặn đẻ đúng cách sẽ giúp cho cuộc chuyển dạ diễn ra nhanh hơn, sản phụ sẽ bớt mệt mỏi và ít đau đớn hơn. Nhưng thở và rặn thế nào mới đúng và hiệu quả? Sau đây chúng tôi xin giới thiệu với các bạn những cách thở đúng cho từng giai đoạn khác nhau của quá trình sinh con.

Bài tập 1: Thở ngực chậm

Khi thấy cổ tử cung mở 2-6 cm, cơn co diễn ra trong khoảng 20-25 giây, tần số thưa, khoảng cách giữa các cơn co dài (khoảng 4-5 phút xuất hiện một cơn), bạn hãy thở ngực chậm để giữ sức và lấy nhiều oxy cho hai mẹ con.

Cách tiến hành: Bắt đầu cơn co, hãy hít thật sâu không khí qua mũi vào tận đáy phổi và thở ra bằng miệng để đẩy hết thán khí ra.

Nếu thực hiện đúng, bạn sẽ thở khoảng 9-11 lần/phút.

Bài tập 2: Thở ngực nông

Khi cổ tử cung mở 6-8 cm, các cơn co lúc này diễn ra mau hơn, mạnh hơn, kéo dài hơn (40- 50 giây/cơn), khoảng cách giữa các cơn khoảng 3 phút/ lần. Lúc này cơn đau tăng, nếu không ngồi được thì bạn có thể đứng.

Cách tiến hành:
• Khi bắt đầu cơn đau, hãy hít một hơi thật sâu qua mũi rồi thở ra bằng miệng.
• Sau đó thở ngắn qua miệng, nhịp thở ngắn dần theo mức tăng của cơn đau.
• Khi cơn đau đạt đỉnh điểm hơi thở nhanh, gấp, nối tiếp nhau.
• Khi cơn đau giảm, chuyển thở ngắn giống ban đầu.
• Hết cơn đau, hít thật sâu rồi thổi ra và cân bằng khí.
(Cách cân bằng khí: lấy hai tay chụm lại đặt dọc trước mũi miệng thổi dài hơi và hít không khí trong tay mình).

Khi tập thở kiểu này bạn sẽ cảm thấy hơi mệt, chóng mặt nhưng đây là hiện tượng sinh lí bình thường, không cần lo lắng.

Bài tập 3: Thở ngắn – nhanh – nông

Khi cổ tử cung đã mở 8- 10 cm, đầu thai nhi tụt xuống, làm chèn ép vào bàng quang, và trực tràng nên cảm giác đầu tiên của người mẹ là muốn rặn. Cơn đau dồn dập, rất mạnh (2-3 phút/cơn), cơn co kéo dài 50- 55 giây.

Khi này, bạn càng phải bình tĩnh hơn, thở để tránh rặn non có thể gây phù nề cổ tử cung gây khó khăn cho cuộc đẻ.

Cách tiến hành: Khi cơn co bắt đầu, hãy thở 3 lần bằng hơi thở ngắn, đến hơi thở thứ 4 thì thổi mạnh. Lặp lại 4 lần như vậy, lần thứ 5 thì hít vào, thổi ra từ từ. Sau đó cân bằng khí.

Lưu ý: Khi tập 3 bài tập trên, bạn cần áp dụng tư thế ngồi nghỉ của bà bầu đó là: Hai chân khoanh tròn trước mặt, không chân nào đè vào chân nào, đầu, lưng thẳng, hai vai xuôi, hai tay đặt nhẹ lên gối.

Nên ngồi tập nơi yên tĩnh và thoáng khí.

Bài tập 4: Thở khi rặn đẻ

Ngồi trên sàn, hai chân gấp lại thành hình chữ V ngược, hai bàn chân mở rộng, hai bàn tay luồn qua mặt ngoài đùi và ôm lấy đùi.

Khi bác sĩ thông báo đã đến lúc và yêu cầu rặn, bạn hãy hít một hơn thật dài, nín thở ngậm hơi trong mồm, và nhẩm chậm trong đầu từ 1 đến 7, đồng thời đưa hơi xuống kênh đẻ.

Chú ý khi rặn đẻ:
1. Cằm phải tì xuống ngực để dồn ép không khí xuống dưới, giúp đẩy thai nhi ra ngoài dễ dàng hơn.

2. Không được gào thét kêu la to làm mất sức và thiếu không khí cho cả hai mẹ con. Làm theo đúng chỉ dẫn của bác sĩ.

Chúc bạn vượt cạn thành công!

Chuyển dạ là một quá trình đánh dấu sự kết thúc của thời kỳ  thai nghén, sau 38 - 40 tuần “mang nặng”, thai phụ bước vào giai đọan “đẻ đau”.  Chuyển dạ là một quá trình bởi vì thời gian chuyển dạ thường kéo dài từ 6 - 12  giờ ở người con rạ và thời gian này kéo dài tăng gấp đôi ở người mới sinh con lần đầu, nghĩa là từ 12 - 24 giờ tính từ khi xuất hiện cơn co tử cung chuyển dạ đầu tiên.

Như vậy, chúng ta thấy rằng cơn co tử cung mang tính chất chu kỳ, với mỗi một cơn gò tử cung thường có 3 thì: thì co, thì kéo dài và thì nghĩ. Ở thì co, thai phụ thường cảm giác bụng cứng lên, cảm giác đau đớn tăng dần, đau đạt đỉnh điểm ở thì kéo dài, sau đó cảm giác đau sẻ giảm dần và không cảm thấy đau nữa ở thì nghĩ. Khoảng cách giữa các cơn gò tử cung là thì nghĩ,  đó là những thời điểm để thai phụ phục hồi sức lực, chuẩn bị tập trung vào thì co và thì kéo dài để chịu đau và rặn có hiệu quả. Như vậy, đau rồi hết đau, rồi  đau, rồi hết đau….lập đi lập lại cho đến khi em bé được sinh ra.

Ông bà ta thường nói “ Đau như đau đẻ” để nói rằng là đẻ đau lắm! đau không gì bằng!. Ngày nay, với những tiến bộ của khoa học, đã có phương  pháp gây tê “Đẻ không đau”. Tuy nhiên, không phải tất cả thai phụ nào cũng đều được đẻ không đau. Vì đẻ không đau chỉ thực hiện được ở những bệnh viện lớn có trang bị phương tiện gây mê hồi sức tốt và có đội ngũ bác sĩ gây mê rành nghề và cũng có những trường hợp thai phụ có chống chỉ định gây tê đẻ không đau như bệnh lý cột sống, cao huyết áp…. Và mặc dù đẻ không đau nhưng thai phụ vẫn cần biết cách thở và cách rặn sanh thì cuộc sanh mới tốt đẹp, mẹ tròn con vuông được.

Do đó, thai phụ cần biết cách thở và biết cách rặn có hiệu quả, không rặn sớm quá hay rặn không đúng sẽ làm cho cuộc chuyển dạ kéo dài gây nguy hiểm cho cả hai mẹ con như: Bé bị ngạt trong bụng mẹ, mẹ bị mệt, tổn thương phức tạp đường sinh dục, chuyển dạ kéo dài gây băng huyết sau sanh…

Cách thở được hướng dẫn như sau:
Dựa theo tính chất chu kỳ của cơn gò tử cung, sản phụ sẽ chú ý, tập trung vào hơi thở: 

• Khi bắt đầu cảm nhận đau, nghĩa là khi bắt đầu thì co, có cơn co xuất hiện thai phụ nên tập trung vào hơi thở để tập thở nhanh dần. Hít vào bằng mũi và thở ra bằng miệng. Cơn đau càng tăng thì thở càng nhanh hơn và nông hơn, tần suất nhịp thở tăng dần ở thì kéo dài. Cảm nhận đau càng nhiều thì thở càng nhanh hơn. Ở thì thở ra làm sao tạo được tiếng rít gần như tiếng rít, tiếng huýt sáo nhỏ. Đến khi cảm nhận bớt đau thì thở chậm lại và thở sâu hơn, tần suất nhịp thở giảm dần.

• Ở thì nghĩ giữa các cơn co tử cung, thai phụ nên thở sâu và nhẹ nhàng bình thường để lấy lại năng lượng đã bị mất đi khi thở nhanh, nông ở thì co và tích trữ năng lượng cho lần thở của cơn đau kế tiếp… . Nên thư giãn tòan thân là tốt nhất.

Khi bác sĩ cho phép đươc rặn, thai phụ nên tập rặn đúng cách thì mới có hiệu quả đẩy thai ra khỏi bụng mẹ và ống sinh dục được. Rặn không hiệu quả, giai đọan xổ thai kéo dài sẽ làm mất sức người mẹ và em bé có thể bị ngạt ngay khi chưa kịp sinh ra.

Cách rặn được hướng dẫn như sau: 

• Khi cảm nhận được cơn co tử cung: bụng gò cứng dần và xuất hiện cơn đau: Thai phụ nên hít vào một hơi thở thất sâu. Sau đó nín thở, miệng ngậm chặt, hai tay nắm chặt vào hai thành của bàn sanh, hai chân đạp mạnh vào hai ống treo cổ chân của bàn sanh, dồn hơi rặn mạnh để đẩy hơi xuống vùng bụng dưới giúp tống xuất thai nhi ra ngoài. Khi cảm thấy sắp hết hơi nhưng vẫn còn đau có thể hít vào một hơi khác và rặn tiếp tục cho đến khi hết cảm thấy đau bụng nữa. Chú ý là trong khi rặn, thai phụ phải giữ sao cho lưng thẳng, áp sát vào bề mặt bàn sanh và phần mông phải cong lên phía trước. Đặt biệt là phải giữ để khi rặn thì miệng không được phát ra bất cứ âm thanh nào.

• Giữa 2 cơn co tử cung, hết đau thì thở sâu điều hòa, dưỡng sức để tập trung vào đợt rặn kế tiếp.

Ở người con so, cuộc rặn sanh như vậy thường kéo dài từ 30 - 40 phút chia thành nhiều đợt rặn. Sau đó mới xổ thai được. Ở người con rạ thì cuộc rặn ngắn hơn từ 20 - 30 phút.

Chúc các bà mẹ vượt cạn an toàn, hạnh phúc, mẹ tròn con vuông như mong đợi!

 

Hướng dẫn vệ sinh vùng kín sau khi sinh

Vùng kín là nơi kín đáo, luôn ẩm ướt nên dễ bị viêm nhiễm có mùi, nhất là sau khi sinh con, tử cung người phụ nữ co lại, sản dịch tiết ra ngoài khiến vùng kín dễ bị viêm nhiễm. Mặt khác khi ở giai đoạn vừa sinh con, vùng kín của các mẹ bầu khá nhạy cảm, dễ bị viêm nhiễm, vi khuẩn tấn công, nếu vệ sinh không đúng cách sẽ khiến các bà mẹ bị nhiễm trùng sau sinh hoặc rong huyết. Vì thế, chúng tôi xin hướng dẫn cách vệ sinh vùng kín sau khi sinh cho các bà mẹ.

Hướng dẫn vệ sinh vùng kín sau khi sinh:

• Khi vừa mới sinh nên hạn chế đi lại, phải đi đứng di chuyển nhẹ nhàng, không vận động quá mạnh.
• Sử dụng khăn bông sạch thấm dịch chảy ra từ âm đạo để giữ “vùng kín” luôn khô ráo. Không dùng khăn hoặc giấy vệ sinh, đặc biệt là các loại giấy có mùi thơm vì chất hóa học tạo mùi thơm có thể làm tăng nguy cơ viêm nhiễm âm đạo.
• Không nên tiếp xúc quá nhiều với nước vì dễ gây cảm lạnh hoặc nhiễm trùng “vùng kín”.
  
• Hạn chế ra ngoài gió vì lúc này cơ thể người phụ nữ rất nhạy cảm, yếu ớt và dễ bị cảm lạnh, viêm nhiễm.
• Hàng ngày vệ sinh “vùng kín” sạch sẽ bằng nước ấm khoảng 2 – 3 lần / ngày. Hoặc có thể đun sôi nước, cho thêm chút muối. Dùng nước này xông âm đạo khi còn nóng.
• Hạn chế sử dụng các dung dịch vệ sinh phụ nữ, nếu cần có thể xin ý kiến chỉ dẫn của bác sĩ trước khi dùng.
• Sau khi sinh tuyệt đối không được quan hệ tình dục trong vòng 2 tháng đầu đối với phụ nữ đẻ thường, còn với phụ nữ đẻ mổ thì tùy thuộc vào vết mổ có mau lành không? khô chưa? cô ấy có ham muốn hay không? hãy bắt đầu bằng những âu yếm nhẹ nhàng tránh gây ảnh hưởng tới sức khỏe của người phụ nữ sau sinh.

Trên đây là hướng dẫn vệ sinh vùng kín sau khi sinh giúp các bà mẹ có được một sức khỏe tốt nhất, tránh được các viêm nhiễm sau sinh nở. Chúc các mẹ luôn mạnh khỏe.