Về nguyên nhân gây bệnh thì có rất nhiều. Có thể do việc vệ sinh không đúng cách, dùng thường xuyên dung dịch vệ sinh phụ nữ, âm đạo không được bôi trơn khi quan hệ, tổn thương tại chỗ do bệnh mụn rộp, ung thư và một số bệnh lây nhiễm qua đường quan hệ, do có mụn lồi lành tính trên da.
Tình trạng dịch tiết âm đạo bị ngả vàng, vón cục và có mùi, đó là dấu hiệu cho thấy có thể do chữa viêm chưa khỏi hẳn mà đã quan hệ tình dục. Bởi không phải hiện tượng viêm âm đạo lúc nào cũng có dấu hiệu ngứa ngáy khó chịu, hoặc nổi mụn.
Khi bị như thế thì nên đến kiểm tra và làm các xét nghiệm dịch tiết âm đạo, nội soi “vùng kín”, đo độ pH, nếu cần thiết phải nuôi cấy vi trùng, có khi phải xét nghiệm máu, nước tiểu và xét nghiệm khác nữa để xác định xem tình trạng viêm nhiễm đã khỏi hẳn chưa. Lưu ý là trước khi đi khám bệnh không nên súc rửa, thụt vùng kín sạch sẽ dễ làm mất những yếu tố chẩn đoán bệnh và cũng đừng dùng nước khử mùi, vì mùi cũng là một triệu chứng quan trọng.
Để phòng bệnh, ngoài việc vệ sinh sạch sẽ hàng ngày cần chú ý mấy điều sau:
- Luôn giữ trạng thái tinh thần vui tươi, thoải mái.
- Phơi quần chip chỗ nắng to và trước khi mặc nên là qua một lượt.
- Chỉ nên dùng dung dịch vệ sinh phụ nữ trong những ngày thấy kinh nguyệt.
- Khi quan hệ tình dục, tốt nhất là ông xã em nên dùng bao cao su để bảo vệ
Huyết trắng có vai trò giữ cho âm đạo luôn ẩm, chống các vi khuẩn gây bệnh xâm nhập cơ thể. Tuy nhiên, nhiều khi sự tấn công của mầm bệnh vượt quá khả năng bảo vệ của loại dịch này, dẫn đến viêm nhiễm.
Trong
điều kiện sinh lý bình thường, huyết tương thấm qua các mao mạch nhỏ li
ti, qua tổ chức hạch ở thành âm đạo. Ở đây, nó hòa với chất nhầy (do
môi lớn - môi bé, tử cung, niệu đạo, bàng quang tiết ra), tế bào biểu mô
(ở tử cung và âm đạo bong ra) và một ít bạch huyết, tế bào tự do...
Chúng tạo thành một chất nhầy màu trắng sữa, giống như lòng trắng trứng
gà, có mùi hơi tanh, được gọi là huyết trắng.
Tính chất và số lượng huyết trắng tùy thuộc vào hàm lượng oestrogene
trong cơ thể người phụ nữ. Khi còn nhỏ, bộ máy sinh dục chưa phát triển
đầy đủ, nhìn chung trong âm đạo không có nội tiết nên không có huyết
trắng. Vào tuổi dậy thì, buồng trứng dần dần phát triển và tiết ra chất
kích thích khiến bộ máy sinh dục sinh sản các chất nội tiết, vì thế mới
có huyết trắng.
Đến tuổi trưởng thành, buồng trứng phát triển hoàn thiện, hàng tháng đều tiết ra oestrogen và progesteron, làm cho huyết trắng thay đổi theo mỗi chu kỳ. Tùy theo hàm lượng của oestrogen và progesteron mà huyết trắng nhiều hay ít. Trong chu kỳ kinh nguyệt, khi lượng oestrogen tăng lên, các tổ chức của thân tuyến ở cổ tử cung được tiết ra nhiều, âm đạo xuất hiện loại chất nhầy như lòng trắng trứng gà, có thể kéo thành sợi. Đặc biệt, trước khi rụng trứng khoảng 12 đến 24 giờ, chất nội tiết loại này càng nhiều, làm cho chị em luôn cảm thấy cửa mình ẩm ướt.
Sau
rụng trứng, lượng nội tiết tố progesteron tăng lên, ức chế việc tăng
tiết chất nhầy ở cổ tử cung, khiến huyết trắng có màu trắng sữa, sánh
đặc và dính hơn. Ngoài ra, trong thời kỳ mang thai, khi lao động nặng,
đặc biệt trong sinh hoạt tình dục, huyết trắng cũng tăng tiết nhiều, có
lúc chảy thành dòng ra ngoài. Cho nên trong điều kiện sinh lý bình
thường, huyết trắng ra lúc nhiều lúc ít, tính chất có khi thay đổi đôi
chút, nhưng nhìn chung đó là trạng thái bình thường.
Việc nhiễm một số bệnh như vi nấm hạt men (Candida albicans), trùng roi (Trichomonas), tạp trùng... sẽ gây huyết trắng bệnh lý:
Huyết
trắng do Candida albicans: Màu trắng đục, dính từng mảng, có lúc có mùi
hôi, kèm theo triệu chứng ngứa ở âm hộ. Điều trị bằng cách đặt âm đạo
bằng thuốc Miconazole hay Clotrimazole viên 100 mg, đặt từ 3 đến 7 đêm.
Uống Fluconazole 150 mg, liều duy nhất (1 viên)
Huyết trắng do nhiễm Trichomonas Vaginalis: Màu vàng-xanh, loãng, có
bọt, với số lượng nhiều, kèm theo triệu chứng ngứa rát âm hộ. Điều trị:
Fasigyl (Tinidazole ) uống 2 g (4 viên) liều duy nhất, với trẻ em dùng
liều 50-70 mg/ kg cân nặng, uống liều duy nhất. Hoặc Flagentyl
(Secnidazole) uống 2 g (4 viên) liều duy nhất.
Huyết trắng do tạp trùng: Màu vàng hoặc xám, loãng, tráng đều thành âm
đạo, có mùi hôi. Điều trị: Metronidazol 500 mg uống 2 lần/ngày, uống
trong 7 ngày. Hoặc uống Metronidazole 2 g liều duy nhất.
Huyết trắng
Huyết trắng là dịch tiết từ đường sinh dục, có thể gặp trong các giai đoạn khác nhau của nữ (bé gái, thiếu nữ, tuổi hoạt động tình dục, mãn kinh). Huyết trắng có nhiệm vụ bôi trơn, giữ ẩm, ổn định môi trường đường sinh dục nhằm hạn chế sự phát triển của các tác nhân gây bệnh.
Huyết trắng bình thường có màu trắng trong, dai, hơi tanh, giống như lòng trắng trứng. Huyết trắng thay đổi số lượng và tính dai theo chu kỳ kinh nguyệt. Nếu là huyết trắng bệnh lý, do viêm nhiễm đường sinh dục dưới (âm đạo, âm hộ), gây khô, rát, ngứa, có mùi hôi. Tác nhân gây huyết trắng bệnh có thể do nấm men, tạp trùng hoặc trùng roi.
Ảnh minh họa |
Huyết trắng do nấm men thường gây ngứa bộ phận sinh dục ngoài, số lượng ít, màu trắng đục thành mảng dính hoặc đóng cục, không có mùi tanh hôi. Bệnh thường gặp sau khi dùng kháng sinh, có thai hoặc những trường hợp suy giảm miễn dịch.
Huyết trắng do tạp trùng có số lượng trung bình, màu vàng loãng, mùi hôi. Bệnh thường xuất hiện sau khi mới bắt đầu quan hệ hoặc do thao tác thụt rửa vào sâu bên trong ống sinh dục.
Tại vùng sinh dục có rất nhiều vi khuẩn thường trú, vi khuẩn gây bệnh, nấm men cùng sinh sống. Bình thường vi khuẩn thường trú chiếm đa số và chúng sản sinh các chất có lợi cho môi trường ống sinh dục. Khi gặp điều kiện thuận lợi như thói quen thụt rửa vô tình đẩy vi trùng từ ngoài vào hoặc dùng thuốc kháng sinh gây chết các vi khuẩn thường trú... thì các tác nhân gây bệnh sẽ phát triển mạnh gây huyết trắng bệnh.
Cơ địa một số người dễ bị huyết trắng nấm tái phát sau khi dùng kháng sinh uống điều trị cảm, sốt, đau họng... hoặc một lý do nào đó gây thay đổi độ pH trong môi trường ống sinh dục. Vì vậy, để phòng bệnh cần:
- Vệ sinh sạch vùng kín nhưng không dùng dung dịch rửa quá nhiều lần trong ngày vì có thể làm thay đổi độ pH; lau khô bằng khăn sạch hoặc giấy vệ sinh sau mỗi lần rửa.
- Năng thay quần lót, tránh mặc quần ẩm ướt; không nên mặc quần bên ngoài bằng vải dày.
- Giặt sạch quần áo, phơi ra nắng và là nóng bề trái trước khi mặc lại.
Không thụt rửa khi vệ sinh mà chỉ nên rửa nhẹ nhàng bên ngoài vì ống sinh dục có khả năng tự làm sạch bằng cách tạo ra dịch tiết và các nhu động hướng từ trong ra để đẩy các tác nhân gây bệnh ra ngoài nếu có.
Khi có các dấu hiệu mắc bệnh, cần đến khám bệnh tại một cơ sở chuyên khoa để được điều trị thích hợp (điều trị nấm, phối hợp điều trị tạp trùng, và có thể điều trị phòng ngừa nhiễm nấm tái phát hoặc điều trị cả cho chồng của bạn).