Khắc phục tình trạng chai pin laptop và biện pháp phòng chống

Từ trước đến nay có lẽ vấn đề pin laptop bị chai sau khoảng 1 năm sử dụng đã là vấn đề bình thường. Nhưng để tình trạng ấy xảy ra một phần do người sử dụng sai cách.
 

Đối với các thiết bị di động nói chung và laptop nói riêng thì pin là một thành phần rất quan trọng vì nếu thiếu pin thì chiếc máy tính xách tay của bạn không thể hoạt động khi tách rời nguồn điện, điều này làm mất đi tính cơ động vốn có của laptop. 

Vừa cắm sạc vừa sử dụng
 
Vấn đề này luôn là băn khoăn của rất nhiều người sử dụng laptop. Sự thật là việc cắm sạc để sử dụng khi pin vẫn còn có hại hay không còn tùy thuộc vào từng trường hợp. Khi pin đã được sạc đầy, điện từ bộ sạc sẽ không đi qua pin mà đi thẳng vào nguồn của laptop, nếu sử dụng trong thời gian không quá dài thì việc này không gây ảnh hưởng gì tới tuổi thọ của pin. Nguyên nhân chủ yếu làm pin bị “chai” chủ yếu là do nhiệt trong quá trình sử dụng chứ không phải là điện như nhiều người vẫn lầm tưởng. Hình sau cho thấy tuổi thọ của pin sau 1 năm sử dụng tương ứng với nhiều mức nhiệt độ khác nhau.
 

Trong điều kiện sử dụng bình thường khi mà sự đòi hỏi về khả năng xử lý của CPU cũng như các phần cứng khác không cao thì nhiệt độ của máy vào khoảng 40 đến 50 độ C, trong điều kiện này thì pin ít bị ảnh hưởng và có thể không cần tháo khỏi máy. Nhưng đối với các tác vụ nặng như xử lý video hay chơi game thì nhiệt tỏa ra là rất lớn, vì vậy bạn nên tháo pin khỏi máy để tránh giảm tuổi thọ của pin.
 
Sạc và xả pin

Khi mới mua pin, bạn cần sạc cho "no điện", bằng cách sạc 3 lần đủ thời gian quy định của nhà sản xuất, đối với các loại pin Li-ion ngày này thì khoảng 3 đến 4 tiếng là đủ. Lưu ý rằng lần đầu tiên sạc pin thường báo đầy sau một vài giờ nhưng đừng vội sử dụng ngay mà hãy tháo dây cắm sạc ra rồi gắn lại để sạc tiếp.

Một quan niệm sai lầm của người sử dụng khi sạc pin đó là để pin cạn sạch rồi sạc đầy trở lại sẽ tránh được hiện tượng "nhớ" của pin (là hiện tượng giảm khả năng lưu trữ của pin khi một phần pin nào đó không được sạc và sử dụng). Thực chất điều này chỉ đúng với các loại pin cũ như NiCd hoặc NiMH, còn đa số các laptop hiện nay đều sử dụng pin Li-ion và loại pin này không bị hiệu ứng nhớ và có thể sạc khi pin vẫn còn điện mà không làm ảnh hưởng tới khả năng lưu trữ. Việc xả cạn rồi lại sạc đầy thường xuyên thậm chí còn làm hại pin và lãng phí số lần sạc. Bạn nên sạc khi dung lượng pin vẫn còn một ít, khoảng từ 5% đến 10%. 
 

Sau một thời gian sử dụng qua nhiều lần nạp rồi xả, các cảm biến báo dung lượng của pin sẽ dần mất chính xác làm cho lượng điện còn lại trong pin được thông báo không đúng với thực tế. Để khắc phục điều này bạn cần thực hiện việc cân chỉnh lại pin bằng cách xả hết điện trong pin rồi tiến hành sạc đầy lại (full discharge) sau khoảng 30 chu trình xả pin. Một chu trình được tính từ khi pin còn đầy 100% tới khi cạn nhưng bạn không nhất thiết phải sử dụng hết 100% này ngay 1 lúc mà có thể sử dụng 50% sau đó sạc đầy và đến ngày hôm sau lặp lại như vậy thì lúc đó mới được tính là 1 chu trình.

Cân chỉnh lại pin

Như đã đề cập ở trên, để dung lượng pin hiển thị được chính xác chúng ta cần thực hiện thao tác nạp đầy rồi xả cạn pin (không phải cạn hoàn toàn mà xả khi nào pin còn khoảng 3% là được). Công việc này được thực hiện theo một số bước sau:

1. Sạc đầy pin.

2. Sau khi sạc đầy để pin nghỉ khoảng 2 tiếng.

3. Bật máy và và thiết lập chế độ tự động hibernate khi dung lượng pin còn 3% (nếu không thấy mức này bạn có thể đặt ở mức thấp nhất có thể).

4. Sử dụng máy cho đến khi hết pin, máy sẽ tự động đưa vào trạng thái hibernate.

5. Để máy trong trạng thái hibernate khoảng 5 tiếng hoặc hơn.

6. Cắm sạc vào máy và sạc đầy lại pin.

Bảo quản pin

Nếu trong một thời gian dài mà bạn không có nhu cầu sử dụng pin, tốt nhất hãy tháo pin khỏi máy và cất ở nơi khô ráo thoáng mát. Dung lượng pin khi cất giữ cũng không nên để đầy 100% hoặc cạn sạch mà tốt nhất là vào khoảng 40%, nhiệt độ nơi cất giữ pin càng thấp càng tốt vì nhiệt sẽ làm giảm tuổi thọ pin rất nhanh vì thế hãy tránh để pin gần các nguồn nhiệt hoặc phơi nắng lâu.

Nếu có ý định mua thêm pin dự phòng thì bạn nên cân nhắc vì ít khi chúng ta sử dụng hết cả pin chính lẫn pin dự phòng cùng một lúc, và đối với pin thì việc không sử dụng sẽ dẫn tới lão hóa và làm giảm khả năng lưu trữ. Pin dự phòng nếu không sử dụng trong thời gian dài thì bạn nên áp dụng cách cất giữ nêu trên, đồng thời một chú ý khi mua pin là ngày sản xuất, nếu pin đã được sản xuất quá lâu thì khả năng lưu trữ cũng sẽ bị giảm đi ít nhiều.