Kinh nghiệm chọn bếp từ cho bà nội trợ đảm đang

Thời gian gần đây, trong lúc giá gas tăng mạnh, cộng với mối lo ngại "ôm bom" trong nhà và nhu cầu thiết kế lại phòng bếp, nhiều người tiêu dùng đã tính bỏ bếp gas chuyển sang bếp từ. Nhưng liệu bếp từ sẽ trở nên phổ biến ở gian bếp mỗi gia đình ngày nay?

Chị Nguyễn Thanh Ngọc, một cán bộ Kiểm toán Nhà nước (Thái Thịnh, Hà Nội) đã chuẩn bị làm lại toàn bộ phòng bếp rộng khoảng 17m2 từ khi ra Tết nhưng đến nay kế hoạch mới dừng lại ở thiết kế. Nguyên nhân là chị vẫn chưa quyết định được sẽ mua bếp nào.

Công việc của chị Ngọc đòi hỏi phải đi công tác các địa phương thường xuyên nên chị cho biết, nhu cầu cải tạo bếp của gia đình chị một mặt vừa đáp ứng yêu cầu về thẩm mỹ, hiện đại vừa dễ sử dụng vì người cai quản phòng bếp chính là… bác giúp việc! Các đồ gia dụng khác như máy giặt, tủ lạnh chị đã lựa chọn được rồi và giờ chỉ còn mỗi chọn mua bếp.

Bố trí không gian bếp hiện đại là nhu cầu của nhiều gia đình ngày nay

"Thật ra là từ đầu tôi đã định mua bếp từ. Nhưng thấy nó chưa được dùng nhiều và tìm hiểu thông tin trên mạng thì thấy nhiều ý kiến quá nên đến giờ thì đang đắn đo mua bếp điện hay bếp từ. Còn bếp gas thì nhất quyết là không rồi, vì gia đình tôi ưu tiên an toàn trên hết", chị Ngọc nói.

Bếp điện từ đã có từ vài thập kỷ nay, được du nhập vào Việt Nam từ cách đây khoảng chục năm dưới dạng bếp từ đơn nấu lẩu. Loại bếp này giá ngang tầm bếp điện, trên dưới 1 triệu đồng, nhưng không bền và thường chỉ sinh viên, người độc thân hoặc gia đình mua để nấu lẩu. Những năm gần đây, loại bếp từ cao cấp – mặt kính ceramic siêu bền, có 2 bếp nấu trở lên bắt đầu có bán trên thị trường với giá bán đến vài chục triệu đồng/ chiếc mà nhiều người gọi đó là cả một gia tài.

Bếp điện từ trông rất giống với bếp mặt gốm hoặc thủy tinh nhưng chúng sử dụng dạng công nghệ hoàn toàn khác để đun nấu. Thay vì sử dụng điện hoặc gas để phát sinh nhiệt, bếp điện từ sử dụng điện từ để làm nóng dụng cụ nấu bằng sắt hoặc thép – những vật có khả năng dẫn từ. Khi dụng cụ nấu được đặt trên mặt bếp, từ trường này xuyên qua dụng cụ nấu làm các phân tử di chuyển, tạo ra nhiệt trong dụng cụ nấu chứ không phải là trên mặt bếp. (Đọc thêm bài về các loại bếp, ưu và nhược điểm)

Một bài viết đăng trên báo Mỹ New York Times mô tả về sử dụng bếp từ là: "Đứng trước một chiếc bếp điện từ, thậm chí ngay cả những đầu bếp chuyên nghiệp cũng phải nghĩ lại những bước nấu bếp căn bản. Nhiệt lượng tỏa ra nhanh đến nỗi bất kỳ ai quen với việc rót dầu vào chảo trong khi vừa hạ nhát dao thái hành cuối cùng sẽ là một sai lầm lớn. Học cách điều khiển các mức nhiệt với các con số quay số hoặc bàn phím điện tử giống như việc thành thạo một ngôn ngữ mới".

Sợ gas chuyển qua "xoắn" bếp từ

Mặc dù được ca ngợi cả về thiết kế sang trọng và hiệu quả năng lượng như vậy nhưng bếp điện từ vẫn còn là một bí ẩn đối với hầu hết các bà nội trợ Việt Nam. Lý do chính là loại bếp này có giá bán rất đắt - vài chục triệu đồng/ chiếc. Ngoài ra, với những người không đặt vấn đề chi phí đầu tư lên trên hết như chị Ngọc ở trên thì hành trình đến với bếp từ còn nhiều rào cản khác: sử dụng bếp có dễ dàng? an toàn không? So với bếp gas, chi phí dùng bếp từ có tốn kém hơn không? Đặc biệt là khi các thắc mắc về bếp từ đều được phơi bày trên Internet nhưng thông tin giải đáp chỉ khiến người tiêu dùng thêm nhiễu loạn, bối rối hơn.

Lần theo cách tìm hiểu về bếp từ trên mạng của chị Ngọc, phóng viên VnReview bắt đầu hành trình giải mã về bếp từ. Điều dễ nhận thấy nhất là bếp từ được cộng đồng mạng rất quan tâm. Không chỉ các diễn đàn dành cho cha mẹ như webtretho.com, lamchame.com…, mà các diễn đàn chuyên ngành như dientuvietnam.net, các diễn đàn chẳng liên quan gì đến đồ gia dụng, bếp như otofun.net (chuyên thảo luận về ô tô), voz.com (chuyên về công nghệ thông tin)… các thành viên cũng rất "xoắn" về bếp từ. Câu hỏi chính vẫn là nên mua bếp từ hay không, mua hãng nào, hay giới thiệu chào bán sản phẩm nhưng từ đó các thành viên "buôn" rất nhiều chuyện xung quanh loại bếp mới này.

Chẳng hạn, như chủ đề "Bếp từ" trên webtretho.com mở từ tháng 1/2006 đến giữa tháng 3/2012 thu hút hơn 486 bài viết. Trong đó, ban đầu các thành viên bàn luận về bếp từ đơn và đến khoảng từ năm 2009, các thành viên quan tâm nhiều hơn đến loại bếp từ cao cấp có hai bếp nấu trở lên. Có khoảng 58 bài đăng muốn được chia sẻ về kinh nghiệm sử dụng bếp từ (hoặc kinh nghiệm sử dụng một thương hiệu bếp cụ thể); 25 bài phàn nàn xào, rán bằng bếp từ không ngon, thực phẩm hay bị cháy xém; 42 bài hỏi đáp về bếp từ nội địa của Nhật. Số bà mẹ webtretho băn khoăn về bếp từ ảnh hưởng đến sức khỏe chỉ đếm trên đầu ngón tay, thậm chí thua các "tài xế" trên otofun.

Tại chủ đề "Mua bếp từ" trên otofun.net mở hồi tháng 11/2011 (đến nay thu hút khoảng 160 bài viết), thành viên có nickname là Bes khơi mào rằng sau vụ nổ bình gas đã quá sợ và quyết đổi sang dùng bếp từ. Nhưng từ câu hỏi của "chủ thớt" rằng "Mua cái nào tốt? Mua ở đâu rẻ?", các tài xế otofun bàn luận nhiều hơn về ảnh hưởng của bếp từ đến sức khỏe (17 bài viết). Bên cạnh đó, xem ra các ông bố trên otofun.net tính đến hiệu quả kinh tế nhiều hơn các mẹ trên webtretho.com vì sau vấn đề an toàn sức khỏe, vấn đề dùng bếp từ tốn điện thế nào được các thành viên otofun.net phân tích cụ thể (12 bài). Cũng có thành viên thắc mắc tại sao bếp từ đơn rẻ như vậy trong khi bếp từ đôi trở lên đắt chênh đến vài chục triệu đồng?

Bếp từ đẹp và sạch sẽ nhưng giá cao

Nhìn chung, các vấn đề về bếp từ được đưa ra diễn đàn mạng thảo luận chỉ mới ở mức độ "khơi khơi", hoặc không có trả lời hoặc có trả lời thì chỉ mang tính chủ quan mà không có căn cứ nào cả. Như về an toàn sức khỏe, có thành viên trên diễn đàn lamchame.com lo ngại bếp từ có hại cho bà mẹ đang mang thai hay không? có hại cho sức khỏe không? Còn tại diễn đàn webtretho, những người cho biết là đang dùng bếp từ khẳng định "không hại" vì… chưa thấy có hại??? Hay hỏi tại sao bếp từ đơn lại rẻ, còn bếp từ đôi quá đắt như thế, câu trả lời của một số thành viên otofun.net tuy rất dí dỏm nhưng lại như không trả lời: là mua 2 bếp từ đơn ghép lại, chẳng tương đương bếp từ đôi, lại rẻ quá còn gì?

Đó chính là lý do tại sao những người tiêu dùng thực sự quan tâm đến bếp từ như chị Thanh Ngọc nói trên do dự trước quyết định có nên mua bếp từ hay không.

"Tôi không ngại về đầu tư ban đầu cho bếp và nồi. Điều tôi quan tâm nhất là bếp từ có ảnh hưởng đến sức khỏe không và quá trình sử dụng có tốn kém không. Thông tin trên mạng nhiều nhưng chẳng giải đáp được những thắc mắc đó", chị Ngọc nói. "Tôi cũng muốn hỏi tại sao trước đây bếp từ đơn được các nhà hàng dùng nhiều nhưng giờ lại bỏ không dùng? Và bếp từ quảng cáo hay, tốt vậy mà các nhà hàng vẫn cứ dùng bếp gas công nghiệp?".

Gỡ rối bếp từ từ phía người dùng

Nhằm giải đáp các thắc mắc được người tiêu dùng quan tâm nhất về bếp từ, nhóm phóng viên VnReview đã thăm dò ý kiến của người đang sử dụng bếp từ (cao cấp), chuyên gia vật lý và chuyên gia về điện, các công ty kinh doanh bếp từ. Trong quá trình này, chúng tôi đã thu thập được nhiều thông tin khá thú vị.

Trước hết, phóng viên VnReview đã chọn ngẫu nhiên 15 thành viên cho biết đã sử dụng bếp từ trong chủ đề "Bếp từ" trên diễn đàn webtretho.com để phỏng vấn qua email: như đang sử dụng bếp từ hãng nào? giá bao nhiêu? chi phí tiêu thụ điện so với gas? nấu có dễ, thức ăn ngon không? Kết quả là sau một tuần, chỉ có 01 thành viên trả lời, trong đó cho biết đang dùng bếp Kitchmate, giá hơn 30 triệu đồng, dùng kèm bộ nồi chảo 5 lớp đáy và bếp có thể điều chỉnh nhiệt linh hoạt nên không hề bị cháy thức ăn khi nấu nướng.

Tất nhiên, VnReview xác định việc thăm dò ý kiến trên mạng chỉ mang tính tham khảo. Chính vì thế, phóng viên của VnReview đã tiến hành phỏng vấn 07 gia đình đang sử dụng bếp từ ở Hà Nội. Trong đó, có 03 gia đình sử dụng bếp từ kết hợp điện KitchMate, 01 gia đình sử dụng bếp từ kết hợp điện Fagor, 01 gia đình sử dụng bếp từ đôi Munchen và 02 gia đình sử dụng bếp Bosch.

Một điểm thú vị là cả 07 gia đình đang dùng bếp từ này mua bếp từ vì bếp sử dụng an toàn (hơn bếp gas), hình thức đẹp và sang trọng (phù hợp với phòng bếp hiện đại). Khi sử dụng rồi thì tất cả đều khen tính tiện dụng của bếp, nhất là khâu vệ sinh bếp rất dễ và nhanh gọn. Điều khác biệt duy nhất là về chi phí sử dụng điện: có gia đình cho biết rẻ hơn dùng bếp gas, có gia đình nói chỉ nhỉnh hơn một tí và có gia đình thì không để ý.

Khâu vệ sinh bếp rất nhanh gọn do mặt bếp phẳng, không có kiềng như bếp gas

Chẳng hạn, chị Nguyễn Minh Phương ở khu tập thể Văn phòng Chính phủ (Phương Mai, Hà Nội) cho biết chiếc bếp từ 4 mặt nấu chị mua từ năm 2010 ở nước ngoài với giá tương đương 45 triệu đồng giúp chị giảm thời gian làm bếp rất nhiều. Trước đây, chị mất đến cả tiếng đồng hồ nấu một bữa cho gia đình có 5 người nhưng nay dùng bếp từ chỉ mất chưa đến 20 phút (tất nhiên, với điều kiện nguyên liệu phải được chuẩn bị sẵn sàng). Do bếp có đến 9 mức điều khiển nhiệt nên việc điều chỉnh nhiệt độ phù hợp rất linh hoạt dù phải mất đến vài ngày đầu sử dụng chị mới kiểm soát thành thạo bàn điều khiển nhiệt cảm ứng.

"Tôi thấy bạn bè có hỏi rán, xào bằng bếp từ có bị cháy thức ăn không hoặc có phải không ngon bằng nấu bếp gas không? Tôi nghĩ là có thể có nhưng đó là do cách sử dụng bếp thôi", chị Phương giải thích. "Bếp từ có thể điều chỉnh nhiệt ở mức rất thấp hoặc rất cao, đáp ứng cho cả nấu lửa liu riu. Nó cũng như bếp gas, chỉ có điều nó không có ngọn lửa, nên tôi thấy thức ăn nấu bếp gas và bếp từ có khác gì nhau đâu. Còn xào rán bị cháy có thể do điều chỉnh nhiệt không tốt và nồi chảo quá mỏng. Nhà tôi dùng bộ nồi bếp từ 5 đáy nên chưa bị cháy bao giờ".

Được hỏi về ảnh hưởng của bếp từ, chị Phương ngẩn người mất vài giây rồi cười, "Giờ cái gì chả cần dùng đến điện, chả phát ra sóng điện từ. Tivi, đài, lò vi sóng đấy, có ảnh hưởng gì không? Nếu có ảnh hưởng thì ai cho bán đầy rẫy như vậy".

Còn về sử dụng điện trội lên như thế nào so với khi chưa dùng bếp từ và so sánh chi phí điện dùng bếp từ với chi phí gas, chị Phương cho biết "không rõ lắm" vì từ khi mua bếp từ, nhà chị cũng sắm thêm nhiều đồ điện khác như dàn âm thanh, quạt hơi nước…

Đều chọn sử dụng bộ bếp kết hợp 1 điện, 1 từ Kitchmate, gia đình bà Trần Thị Nguyệt ở ngõ 310 Nghi Tàm – quận Tây Hồ, chị Nguyễn Thu Lan ở Quảng Bá - quận Tây Hồ, chị Nguyễn Hồng Anh ở Hào Nam – quận Đống Đa cũng rất hài lòng khi sử dụng bếp từ vì nấu nướng nhanh, không tỏa nhiệt, dễ sử dụng, an toàn, tiết kiệm thời gian nấu cũng như vệ sinh bếp. Do sử dụng dạng bếp từ kết hợp bếp điện nên các gia đình có thể tận dụng hầu hết các bộ nồi cũ, trừ những loại đã dùng lâu nên đáy nồi không phẳng – điều kiện để đáy nồi tiếp xúc được hoàn toàn với mặt bếp.

Tuy nhiên, ba gia đình đều nêu những bất tiện nhất định khi sử dụng bếp từ. Nhà bà Nguyệt từng một lần gặp sự cố mất điện và bếp điện từ trở nên vô tác dụng, cả nhà phải ra ngoài ăn tạm bữa đó vì không có bếp dự phòng. Sau đó bà Nguyệt đã mua thêm một bếp cồn và một bếp gas du lịch để phòng trường hợp mất điện.

Gia đình chị Thu Lan và chị Hồng Anh khi mua bếp Kitchmate đều được tặng kèm bộ nồi (với giá bếp là 31 triệu đồng), tuy nhiên bộ nồi này không có chảo chống dính nên các món rán phải chuyển qua sử dụng bếp điện để dùng được chảo chống dính thông thường. Chị Hồng Anh cho biết đang tham khảo để mua một chiếc chảo chống dính dành riêng cho bếp từ. Chị cũng cho biết, tiền điện nhà chị sau khi chuyển sang dùng bếp từ chỉ chênh khoảng 100.000 đồng/tháng, rẻ hơn bếp gas khá nhiều vì nhà chị dùng chỉ hơn một tháng là hết một bình 12 kg. Nhà bà Nguyệt dùng nhiều loại thiết bị điện nên tiền điện mỗi tháng chênh thêm khoảng 300.000 đồng, nhưng bà cho rằng vẫn rẻ hơn bếp gas. Chị Lan không nắm được tiền điện chênh thế nào vì gia đình dùng nhiều thiết bị điện, hơn nữa ở nhà mẹ chồng chị vẫn sử dụng một bếp gas ở nhà ngoài khi cần xào rán vì… không muốn hơi nước và mỡ bám bẩn chiếc tủ bếp.

Muốn rán bằng bếp điện từ nên mua thêm chảo chống dính dành cho bếp từ

Cũng lựa chọn giải pháp kết hợp bếp điện và bếp từ, chị Nguyễn Thị Tuyết ở Xuân La – quận Tây Hồ sử dụng bếp thương hiệu Fagor và rất hài lòng khi dùng vì sạch sẽ và nấu nhanh. Chị cho biết, bếp từ rất linh hoạt trong tăng giảm nhiệt độ và người dùng cần biết cách điều chỉnh để món ăn được ngon. Kinh nghiệm khi dùng bếp từ của chị được kế thừa từ kinh nghiệm dùng bếp gas trước đây: trừ khi đặt nồi nước để luộc rau, khi xào nấu các món khác bao giờ chị cũng đặt nồi lên bếp, bật bếp và lập tức giảm nhiệt nhỏ đi một chút để làm nóng nồi từ từ, đồng thời có thời gian để xử lý nguyên liệu, ví dụ như phi hành trước khi rán, để hành không bị cháy. Các món hầm, ninh rất lý tưởng để dùng với bếp từ vì có thể để mức nhiệt rất nhỏ. Đặc biệt, bếp từ nào hiện nay cũng có chế độ hẹn giờ, người nội trợ nên tận dụng để hẹn giờ tắt cho các món cần nấu lâu, sẽ không bao giờ bị cháy vì quên như bếp gas. Cũng như nhà chị Lan, mẹ chồng chị Tuyết vẫn sử dụng bếp gas nên chị không so sánh được chênh lệch tiền điện vì mẹ chồng nấu ăn là chính. Chị Tuyết giải thích, mẹ chồng chị thích nấu bếp gas vì đã quen vừa làm vừa xử lý nguyên liệu (rửa rau, thái hành…), bếp từ nhanh quá làm không kịp.

 Bếp từ rất linh hoạt trong điều chỉnh nhiệt độ, có thể hẹn giờ tự tắt

Lý do đầu bếp chuyên nghiệp không "chơi" bếp từ

Lại đem thắc mắc của chị Thanh Ngọc về việc bếp từ vì sao không được sử dụng ở nhà hàng, phóng viên VnReview đã liên hệ được với anh Nguyễn Văn Quyến, có 7 năm kinh nghiệm và nguyên là đầu bếp nhà hàng Ngon.

Anh Quyến cho biết, hồi những năm 2006 - 2007, các quán lẩu rộ lên "mốt" lẩu bếp từ. Bếp từ ở đây là bếp từ đơn và bếp của Trung Quốc. Đúng là món này sử dụng bếp từ rất hợp vì nó sôi rất nhanh nhưng nhược điểm là nước cũng cạn nhanh.

"Tôi cho rằng các nhà hàng không dùng bếp từ nấu lẩu nữa là do bếp từ công suất lớn, tầm 2000W hay hơn, nếu nhiều nồi lẩu hoạt động cùng một lúc thì khó có đường dây bình thường nào tải nổi. Ngoài ra, tôi đã dùng bếp từ này ở nhà rồi, hỏng nhanh lắm", anh Quyến nói.

Còn việc nhà hàng chuyển sang dùng bếp từ thay cho bếp gas, anh Quyến khẳng định là không khả thi mặc dù bếp từ được quảng cáo là nấu nhanh, không làm lãng phí nhiệt và bền đến hàng chục năm. "Đầu bếp chúng tôi cần ngọn lửa. Để làm gì? Là để tạo mùi của thức ăn. Ví dụ, bạn thấy cơm rang nhà hàng hấp dẫn hơn cơm rang ở nhà chính là nó có mùi khói", anh Quyến nói. "Chưa kể, đầu bếp chuyên nghiệp thường dùng chảo cỡ lớn trong khi dụng cụ nấu với bếp từ chủ yếu là nồi, mà nồi cũng nhỏ. Nói chung là không chơi được".

An toàn sức khỏe

Để tìm hiểu về ảnh hưởng của bếp từ đến an toàn sức khỏe, chúng tôi đã tìm hiểu nhiều tài liệu trên mạng. Cho đến nay, chưa có một tài liệu nào nói về các hiệu ứng cảm ứng điện từ ảnh hưởng đến sức khoẻ con người.

Theo website TheInductionSite.com chuyên tổng hợp tất cả thông tin về bếp từ khá uy tín tại Mỹ, bếp từ phát ra bức xạ tần số cực thấp, tương tự như tần số vô tuyến điện của lò vi sóng. Dạng bức xạ này hầu như chẳng là gì nếu khoảng cách với nguồn phát xạ vài cm.

Mặc dù vậy, TheInductionSite.com cung cấp một số lưu ý khi sử dụng bếp từ: Khi nấu bếp, không nên đứng quá gần để tránh bức xạ; Người đeo máy trợ tim, trợ thính không nên sử dụng loại bếp này nếu không được phép của bác sĩ; Không để những vật dễ hư hỏng khi bị nhiễm từ gần mặt bếp như băng ghi âm, ghi hình, TV và các thiết bị gia dụng dễ bị nhiễm từ gây hỏng khác.

Nhận thấy những thông tin nói trên vẫn còn chưa rõ ràng, VnReview đã đưa vấn đề này đến gặp giáo sư Nguyễn Xuân Chánh, nguyên giảng viên Đại học Bách khoa Hà Nội. Ông là một trong những nhà nghiên cứu vật lý chất rắn có uy tín và am hiểu về bếp từ, tác giả cuốn sách "Vật lý trong ứng dụng hiện đại". Giáo sư Chánh đã tận tình giảng giải mọi ngóc ngách của vấn đề vì ông cho rằng trên báo cũng nói nhiều nhưng chưa rõ ngọn ngành.

"Cũng do hiếu kỳ, cách đây đã lâu tôi đã mua một cái bếp từ về dùng. Từ tờ giấy trong hộp đựng bếp có in chữ "Induction cooker" tôi tìm hiểu xong rồi viết một bài báo giới thiệu về nguyên lý hoạt động của bếp từ", giáo sư Chánh nói.

Theo giáo sư Chánh, bếp điện từ (bếp từ, bếp cảm ứng từ) có nguyên lý khác hẳn bếp điện trở (tức là bếp điện thông thường) và bếp hồng ngoại (loại mặt bếp đỏ rực) là trong bếp từ, ở dưới có bộ phận phát ra sóng điện từ. Có nhiều loại sóng điện từ, và sóng điện từ của bếp từ là sóng trung tần. "Khi phát ra, sóng đi là là trên mặt bếp nấu (vòng tròn mặt bếp), không lan rộng ra không trung và chỉ làm nóng đáy nồi tiếp xúc trực tiếp mặt bếp cho nên không có hại", giáo sư Chánh khẳng định.

Giáo sư Chánh cho biết thêm trong số các loại bếp điện, bếp điện từ tiết kiệm điện nhất vì nấu nhanh hơn và không bị lãng phí nhiệt đốt nóng môi trường xung quanh.    

Tốn tiền điện hơn dùng bếp gas hay không?

Công suất của bếp từ có hai mặt nấu trở lên khá cao, từ trên 3000 W cho đến hơn 7000 W, thậm chí đến 10.000 W với bếp có 5 mặt bếp. Nhưng bạn cũng đừng vội hoảng vì đó là tổng công suất của tất cả các mặt bếp được dùng. Ngoài ra, không phải lúc nào một mặt bếp cũng dùng công suất tối đa.

Thực tế, những gia đình dùng bếp từ mà VnReview đã tham khảo cho biết họ ít khi dùng quá 2 mặt bếp một lúc vì nấu bếp từ quá nhanh, dùng hai bếp nấu đã trở tay không kịp huống gì 3, 4 bếp nấu. Tuy nhiên, có gia đình vẫn chọn mua bếp có 4 bếp nấu như gia đình anh chị Trần Quang Tuấn (ngõ 285 Khương Trung, Hà Nội) bởi nó có nhiều mặt bếp phù hợp với kích cỡ nồi hơn.

Bếp từ cần một bộ nồi riêng có khả năng dẫn từ

Trở lại vấn đề dùng bếp từ có tốn chi phí năng lượng hơn bếp gas hay không, thì đây là vấn đề gây tranh cãi khá nhiều. Như VnReview đã đề cập ở trên, không chỉ trên mạng mà ngay cả người đang dùng bếp từ cũng có ý kiến khác nhau.

Có thực trạng như vậy, theo ông Phạm Huy Phong, Phó Giám đốc Trung tâm tiết kiệm năng lượng TP.HCM, người đã đưa ra tính toán so sánh tiêu thụ năng lượng giữa bếp từ và bếp gas với báo chí mới đây, cho rằng do giá điện trả theo mức bậc thang (dùng càng nhiều, giá điện càng đắt) và phụ thuộc vào thói quen nấu nướng, cơ cấu món ăn (xào, rán, ninh hầm, canh…) của từng gia đình. Hồi tháng đầu 2/2012, ông Phong tính toán trên lý thuyết, chi phí đun sôi 156 lít nước là khoảng 13 số điện, tương đương 26.000 đồng; nếu nấu bằng bếp gas thì tốn 1 kg gas, tương đương gần 39 nghìn đồng (470.000 đồng/ bình gas). Tất nhiên, đối với bếp từ, bạn còn phải cộng thêm tiền khấu hao bếp và bộ nồi với giá đắt hơn nhiều so với bếp gas.

"Đó chỉ là lý thuyết, thực tế chi phí tiền điện dùng bếp phụ thuộc vào một bữa ăn có đủ các món chiên, xào, canh, nấu cho nhiều người hay ít người, nấu thường xuyên hay không thường xuyên…", ông Phong nói.

Trên thực tế, có thể khẳng định bếp từ có hiệu quả sử dụng năng lượng tốt hơn bếp gas. Chị Nguyễn Thu Lan nhận xét: khi sử dụng bếp gas, thường ngọn lửa sẽ trùm ra bên ngoài đáy nồi và nói chung khó điều chỉnh lửa gas chính xác, khi cần đun nhanh thì người dùng thường vặn to hết mức để đun được nhanh hơn nhưng thực ra không nhanh hơn bao nhiêu mà lại tốn gas. Trong khi đó, bếp từ có thể điều chỉnh nhiệt bằng các con số chính xác, gia nhiệt trực tiếp vào phần đáy nồi tiếp xúc với mặt bếp nên không có nhiệt thừa thoát ra ngoài, khi cần nấu nhanh có thể tăng lên mức nhiệt cao nhất mà không lo tốn điện vô ích.

Được sự đồng ý của chị Lan, VnReview đã thử dùng bếp từ nhà chị để đun thử 1 lít nước ở mức nhiệt trung bình của bếp (mức 160 theo con số hiển thị trên bếp), chỉ sau 2 phút là đã xuất hiện những hạt nước nổi đầy đáy nồi và đến 2 phút 57 giây là nước sôi hoàn toàn. Trong khi đó, sử dụng bếp gas tại nhà ở mức nhiệt cao nhất, phóng viên VnReview đun sôi 1 lít nước trong 4 phút 25 giây, nhưng phải đến 4 phút thì mới bắt đầu thấy có những hạt nước; mặc dù vậy, thời gian từ lúc bắt đầu thấy hạt nước cho đến khi nước sôi hẳn ngắn hơn so với bếp từ. Bếp Kitchmate CIG 200I nhà chị Lan có thể giảm nhiệt xuống mức tối thiểu 60 và tăng tối đa lên 220. Chị cho biết ít khi tăng nhiệt lên mức tối đa mà chỉ để ở mức trung bình và nhỏ.

Ở mức nhiệt trung bình, bếp từ đun sôi 1 lít nước chỉ trong chưa đầy 3 phút

Kết luận

Để thực hiện được bài viết này, nhóm phóng viên VnReview đã tham khảo, tìm hiểu, gặp gỡ nhiều người trong vòng hơn hai tuần lễ nhằm giải đáp những gì vướng mắc của người tiêu dùng về bếp từ.

Trong cuộc sống, thường khó có một lời khuyên nào áp dụng đúng cho tất cả mọi người, mọi hoàn cảnh. Cũng như vậy, trong trường hợp có nên mua bếp từ hay không, VnReview chỉ mong muốn có thể giải đáp, cung cấp thông tin đầy đủ nhất xung quanh bếp từ để bạn – người biết được mình muốn gì nhất trong khả năng của mình – đưa ra quyết định phù hợp.

Tuy nhiên, VnReview cho rằng bếp từ phù hợp hơn với những gia đình trẻ, năng động và có điều kiện kinh tế (dù sao việc đầu tư một khoản tiền lớn cho bếp nấu không phải việc dễ dàng). Tuy nhiên, trước khi mua bếp từ, bạn cũng cần nghĩ đến việc khu vực gia đình bạn sinh sống có hay bị cắt điện luân phiên không?

Trong các gia đình mà chúng tôi đã phỏng vấn, các cặp vợ chồng trẻ là người quyết định mua bếp, nhưng người sử dụng chính là người lớn tuổi (mẹ chồng) và người giúp việc nên đôi khi vẫn chưa sử dụng hết tính năng của bếp từ (chẳng hạn như tính năng hẹn giờ, vì khó nhớ, phức tạp, ngại tìm hiểu), hoặc không muốn từ bỏ thói quen dùng bếp gas nên vẫn tìm cách sử dụng bếp gas.

Chọn mua bếp từ an toàn

 Bếp là vật dụng không thể thiếu với bất kỳ gia đình nào. Sản phẩm bếp điện từ được xem là an toàn trong thời điểm hiện nay.

Cơ chế truyền nhiệt năng

Với bếp ga và bếp điện trở, nguyên lý hoạt động của chúng là biến điện năng hoặc đốt nhiên liệu để trực tiếp tạo ra nhiệt năng. Lượng nhiệt năng rất lớn này sẽ làm chín thức ăn, nhưng thông qua trung gian là đáy nồi.

Trong quá trình truyền nhiệt năng, chỉ khoảng nửa nhiệt năng sinh ra được đáy nồi hấp thụ, phần còn lại sẽ tỏa ra môi trường xung quanh. Mặt khác, lượng nhiệt lượng được nồi hấp thụ cũng không hoàn toàn dùng để làm chín thực phẩm trong nồi, mà phần nào đã làm nóng nồi và truyền ra môi trường ngoài. Theo đó, rõ ràng việc sử dụng các loại bếp trên có hiệu suất rất thấp. Rất nhiều nhiệt lượng sinh bị hao phí, truyền qua môi trường xung quanh, biến gian bếp của bạn thành một cái lò sưởi khổng lồ.

Ngoài hao phí, bếp điện và bếp ga luôn ẩn chứa các rủi ro có thể xảy ra bất cứ lúc nào. Với bếp ga, qua một thời gian sử dụng, hẳn các ống dẫn ga hoặc các van khóa ga sẽ không còn bảo đảm an toàn, khiến ga bị rò rỉ. Theo đó, nếu lượng ga rò rỉ này quá lớn, nhẹ, chúng có thể làm bạn ngạt, nặng hơn, với một tia lửa nhỏ, chúng sẽ gây ra các hậu quả khó lường. Còn bếp điện, tuy không gây cháy nổ như bếp ga, tuy nhiên, chỉ cần các đoạn điện trở trong bếp bị biến dạng, tiếp xúc trực tiếp với cạnh nồi, bạn có thể bị điện giật trong quá trình sử dụng, đôi khi gây hậu quả nghiêm trọng.

Khác với hai loại bếp trên, bếp từ tỏ ra an toàn và hữu dụng hơn. Nguyên lý hoạt động của loại bếp này hoàn toàn khác, khá đơn giản, dựa trên nguyên tắc của dòng điện Foucault (hay còn gọi là dòng điện xoáy). Cụ thể, đây là dòng điện được sinh ra khi đặt một vật dẫn điện vào trong một từ trường biến đổi theo thời gian hay vật dẫn chuyển động cắt ngang từ trường.

Nguyên lý này do nhà vật lý người Pháp Léon Foucault (1819-1868) chứng minh, rằng có sự tồn tại của các dòng điện cảm ứng trong vật dẫn nhờ tác dụng của một từ trường biến thiên. Và với nguyên tắc này, ở bếp từ, trong khoảng cách vài mi-li-mét trên bề mặt bếp, một từ trường biến đổi được tạo ra khi người dùng khởi động bếp. Theo đó, đáy nồi bằng kim loại nằm trong từ trường này sẽ nóng lên, nấu chín thức ăn.

Kiểm soát được cường độ

Bởi không phải là biện pháp tạo nhiệt lượng trực tiếp bên ngoài nồi, cạnh đó, chỉ có đáy nồi phát sinh nhiệt lượng, truyền trực tiếp vào thực phẩm bên trong, bạn lại có thể kiểm soát dễ dàng cường độ của từ trường thông qua các nấc chỉnh, vì vậy, hiệu suất sử dụng năng lượng của bếp rất cao, ít gây hao phí.

Nhìn vấn đề ở mặt khác, không có nhiệt lượng hao phí truyền ra môi trường xung quanh, rõ ràng gian bếp của bạn cũng mát hơn. Bạn cũng có thể sử dụng loại bếp này trong phòng lạnh, nơi mọi người trong gia đình quây quần bên nhau, cùng ngồi bên… nồi lẩu chẳng hạn. Và cũng sử dụng điện như bếp điện, nhưng có lẽ bạn sẽ đỡ nặng gánh hóa đơn cuối tháng hơn, nếu có cùng tần suất sử dụng

Bí quyết chọn bếp từ hoàn hảo

Ngày nay, người tiêu dùng khi lựa chọn một chiếc bếp từ tốt không còn đơngiản là chuyện bỏ tiền ra mua một sản phẩm mình thích mà bắt đầu kỹ tính hơn từviệc xem xét mặt kính, mâm từ cho đến giấy chứng nhận chất lượng bếp.
 
Qua thời “thích gì mua đó”
 
Anh Nguyễn Quang Minh, chủ cửa hàng điện máy trên đường Trần Hưng Đạo, Q.1 chiasẻ, “Vài năm trước, muốn thuyết phục người dùng mua một chiếc bếp từ, chỉ cầnmẫu mã đẹp cộng thêm thương hiệu tốt là họ đã xiêu lòng. Bây giờ muốn bán đượcsản phẩm hoàn hảo, ngoài chuyện thiết kế đẹp còn có nhiều tiêu chuẩn khác. Ngườitiêu dùng có xu hướng chọn nhiều nhất là bếp từ có nguồn gốc rõ ràng, đảm bảochất lượng tốt và tinh tế trong thiết kế.”
 
Dạo một vòng những phố bán hàng điện tử lớn ở khu trung tâm TP.HCM vào nhữngngày cuối năm, dễ thấy rất nhiều pa-nô quảng cáo bếp từ giá rẻ kèm theo hàngloạt khuyến mãi hấp dẫn. Tuy nhiên, chọn một chiếc bếp từ giá rẻ, bà nội trợ dễlâm vào tình trạng "được ăn cả, ngã về không" với chất lượng sản phẩm mình đãchọn.
 
Nguyên nhân chính là do thiết kế của bếp từ vốn đặc biệt so với nhiều loại bếpkhác. Chỉ cần bảng mạch điều khiển bị "đơ" một, hai nút quan trọng là xem nhưsản phẩm... đi tong.
 

Những lưu ý khi sử dụng bếp từ

Khi không sử dụng bếp hoặc đang nấu mất điện đột ngột thì nên rút dây khỏi phích cắm. Chỉ dùng khăn ẩm và mềm để vệ sinh bếp. Thường xuyên vệ sinh quạt gió bên dưới của bếp từ.

Với ưu điểm nhỏ gọn, tốc độ nấu nhanh, sạch sẽ, mẫu mã đẹp, bếp từ đang được nhiều bà nội trợ chọn sử dụng. Xin tư vấn một số nguyên tắc sử dụng và bảo quản bếp từ.

Bếp từ hoạt động trên nguyên lý làm nóng bằng cảm ứng của sóng điện từ. Do vậy, bếp không tỏa khói, an toàn, hạn chế cháy nổ. Bề mặt bếp thường được làm bằng sứ cao cấp hoặc kính chịu nhiệt nên rất dễ vệ sinh, kể cả khi đang nấu. Các nút điều chỉnh nhiệt độ với nhiều chức năng: nấu cháo, lẩu, xúp, chiên, xào... được điều khiển qua màn hình LCD và một số chức năng tiện ích khác như hẹn giờ tự tắt.

Các so sánh cho thấy, hiệu suất đun nóng của các loại bếp khác nhau, trong đó bếp từ tiết kiệm nhiên liệu cao hơn các loại bếp: cụ thể bếp gas là 40%, bếp cồn 48%, lò vi sóng là 70%, và bếp từ đạt tới 90%. Công suất của bếp thường ở mức 1.800W - 2.000W nên mức độ tiêu thụ điện lớn. Vì thế, để đảm bảo an toàn, phải dùng các phích cắm ổ cắm riêng. Dây điện phải chịu được tải của công suất bếp từ, với tiết diện tối thiểu 0,75mm2 để đảm bảo an toàn. Không sử dụng bếp từ bằng những nguồn điện không ổn định dễ gây cháy hỏng các thiết bị điện.
 
Dù được xem là bếp nấu có độ an toàn cao nhưng người sử dụng cần tuân thủ một số điểm sau:

Khi đang nấu: không để dao, đĩa, bát tráng men, nắp lọ, vung nồi bằng sắt lên mặt bếp. Do các vật dụng sẽ dẫn nhiệt và nóng lên rất nhanh, gây nguy hiểm. Không dịch chuyển bếp khi đang nấu. Không để thức ăn hoặc nước thấm vào mạch điện của bếp. Tuyệt đối không sờ tay vào mặt bếp khi đang hoặc sau khi nấu vì nhiệt độ từ nồi có thể gây bỏng. Phải chỉnh nhiệt độ tự tắt vì bếp không có chế độ tự tắt khi thức ăn chín. Khi nấu phải đặt nồi trong phạm vi quy định rồi mới bật công tắc điện. Không sử dụng bếp từ ở những nơi dễ cháy và gần chất gây nổ. Không đặt bếp gần nguồn nước hoặc nơi ẩm ướt. Lưu ý, những ai đang đeo máy kích nhịp tim thì không nên sử dụng bếp từ, vì có thể xảy ra hiện tượng nhiễm từ, nguy hiểm đến sức kh���e. Ngoài ra các thiết bị điện tử và các thiết bị gia dụng cũng dễ bị nhiễm từ gây hư hỏng nếu đặt chung với bếp đang sử dụng trong phạm vi 3m.

Khi không sử dụng bếp: hoặc đang nấu mất điện đột ngột thì nên rút dây khỏi phích cắm. Chỉ dùng khăn ẩm và mềm để vệ sinh bếp. Thường xuyên vệ sinh quạt gió bên dưới của bếp từ.

Một lưu ý khác là bếp từ có nhiều hệ thống điện và điện từ, do đó khi phát sinh sự cố cần đưa đến các cửa hàng sửa chữa chuyên dụng, không nên tự mình tháo rời các linh kiện ra sửa chữa. Một hạn chế lớn của bếp từ là chỉ sử dụng dụng cụ nấu nướng bằng inox hoặc sắt, thủy tinh có sợi kim loại và phải có đáy bằng.

Linh kiện thay thế: bếp từ là sản phẩm cơ khí công nghệ cao nên khi các sản phẩm của bếp bị hư hỏng - dù nhỏ như cầu chì, dây điện... cũng phải dùng hàng chính hãng để thay thế. Do đó, khi quyết định mua sản phẩm bếp từ bạn phải chú ý đến vấn đề tìm kiếm linh kiện nếu bếp bị hỏng, nhất là những loại bếp cao cấp.

Bếp từ hiện có nhiều chủng loại khác nhau. Các thương hiệu uy tín và có bảo hành như Sanyo, Media, Supor, Fusbio... giá từ 250.000đ - 1 triệu đồng/ chiếc. Các dòng sản phẩm cao cấp nhập khẩu từ Tây Ban Nha, Đức, có giá trên 10 triệu đồng/chiếc.

Chọn mua bếp từ mới hay cũ?

- Ngoài ra nên kiểm tra kỹ bếp trước khi mua về, cụ thể là kiểm ra về hình dáng bếp phải còn nguyên vẹn, không bị rơi vỡ, sứt mẻ, kiểm tra các doạn dây nối còn dùng được tốt và kiểm tra công suất, hiệu suất sử dụng bằng việc đun thử nước sôi...

Sửa các bệnh thường gặp của bếp từ

Ngày này bếp từ rất phổ biến và đa dạng về chủng loại và model nó rất khó khăn cho người thợ sửa chữa. Chúng tôi đã  tổng hợp sơ đồ và tổng hợp các phần đặc chủng của từng hãng từng model để tiện cho việc tra cứu và sửa chữa.

Sau đây chúng tôi tổng hợp,

Các bệnh thường gặp của bếp từ

Đang nấu xì khói khét lẹt
Thường là do con tụ 275v- 5uf bị nổ

Không vào điện (Bật mặt hiện thị không có tác dụng)

- Kiểm tra cầu chì đứt chưa ?

- Cầu chì tổng chưa đứt thì xem

Bếp chạy nguồn cấp trước là biến áp thường hay biến áp xung, nếu là biến áp thông thường , kiểm tra sơ cấp còn trở kháng không ? nếu không còn trở kháng là hỏng biến áp rồi . Loại chạy biến áp thường dùng cho loại bếp có hiển thị mặt quắc lạnh

Bên sơ cấp gồm có 3v AC cấp cho sợi đổt , -21v cấp cho mặt ,5V cấp cho VXL , 18V cấp cho quạt và mạch dao động
cứ mò ra từng cuộn dây để xem có thể độ cái khác hay cuốn lại biến áp.
Bếp thông thường chỉ có 2 mức nguồn cấp cơ bản đó là cuộn 8v-1A cấp cho mạch điêu khiển , và 18V - 1A
cấp cho mạch dao động và quạt giải nhiệt.

- Hai loại biến áp nguồn chạy nguồn xung nhỏ xíu

Đầu tiên xem kiểm tra sò công xuất và IC còn tốt không?

R cấp nguồn từ nguồn vào tới tụ lọc 4,7uf-400v còn tốt không nó thường đứt điện trở cấp nguồn sơ cấp này
nếu điện trở này còn tốt thươnì sò công xuất và IC của biến áp cấp trước không chết.

Nếu đứt R này thường sò công xuất hoặc IC dao động nguồn cấp trước tèo
Nếu mạch nguồn cấp trước dùng linh kiện rời thì con công xuất thường là E 13003, con đèn khóa thường là C945
Nếu mạch dùng IC nguồn thì phổ biến là VIP22A,


Sau khi kiểm tra các linh kiện cơ bản liên quan đến điều kiện hoạt động của mạch nguồn
nếu tốt bạn kiểm tả 2 mước nguồn cơ bản đó là 5V cấp cho vĩ xử lý , 18V cấp cho mạch dao động có nguồn nào yếu hay thấp hay cao quá không ?

Các mức nguồn tốt thì kiểm tra VXL . đầu tiên nhả các phím ấn ra để thanh đo X10K VOM để loại trừ bàn phím chạm chập và xem phín còn tác dụng không ?

Kiển tra thay thử thạch anh


Khi bấm mặt bếp vẫn còn tiếng kêu BIP
-  Kiểm tra điot cảm biến nhiệt trên mâm từ , có những loại bếp con cảm biến này lỗi VXL cũng báo treo và không bấm được phím nào nữa

Khi đã bấm được phím trên măt, bạn dò theo IC VXL xem chân PWM là chân nào , lấy VMO DIGITAL để thang đo tần số , sau đó bật nguồn lên , bấm thay đổi tăng giảm nhiệt xem tần số và xung ra ở chân này có thay đổi không ??

Nếu không thay đổi lỗi đang bị ở VXL -PWM nếu thay đổi kiếm tra đến khối dao động LM339

Xác định có xung ra LM339 thì kiểm tra 2 con đèn và linh kiện khối DRIVER S8050, S8550
đi ốt gim chân G của IGBT .

Mẹo chọn mua máy giặt và cách sử dụng đảm bả
Mẹo chọn bình nóng lạnh chuẩn nhất
Mẹo chọn mua tủ lạnh và sử dụng đúng cách
Mẹo chọn nồi cơm điện và cách sử dụng an toàn
Cách chọn áo lót vừa vặn và không sợ mắc bệnh
Cách chọn lò vi sóng cực chuẩn


(st)