Kỹ thuật chăm sóc hoa sứ

Kỹ thuật chăm sóc hoa sứ.

Kỹ thuật trồng và chăm sóc cây hoa sứ

 1.Giới thiệu:

Cây sứ sa mạc hay còn gọi là sứ Thái có tên khoa học là Adenium Obesum Balt, thuộc họ Apocynaceae (họ trúc đào), có nguồn gốc ở các nước sa mạc Phi châu.Cây sứ trồng bằng hạt có thể ra hoa sau 8 tháng đến 1 năm. Hoa sứ thường có dạng hình phễu nhỏ, xoè 5 cánh to như loa kèn bên ngoài. Tuy nhiên khi đột biến có thể nở ra đến 6-7 cánh rất lạ, đẹp...

2.Chọn đất trồng:

Cây sứ không kén đất. Các loại đất như đất cát, thịt, thịt nhẹ đều trồng được sứ với điều kiện là đất phải tơi xốp và thoát nước. Có thể trộn hỗn hợp đất trồng sứ như sau: 40 - 50% đất phù sa, cát pha hoặc thịt nhẹ, 50 - 60% chất hữu cơ như xơ dừa mục, vỏ đậu phộng mục, vỏ trấu mục. Nếu đất chua có thể bổ sung thêm vôi, phân lân. Tất cả trộn đều và có xử lý một số thuốc trừ nấm để sát khuẩn, ủ thành đống để sử dụng dần.

3. Cách trồng:

Có 2 cách trồng sứ là gieo hạt và giâm cành. Nhưng hiện nay đa số người chơi sứ đều dùng phương pháp giâm cành. Sứ trồng trong chậu là khá phổ biến vì vừa đẹp vừa dễ chăm sóc nên ít người trồng thẳng xuống đất vườn.

Chậu trồng sứ cần đục lỗ ở đáy để thoát nước, có thể độn một ít đá, gạch nhỏ dưới đáy chậu, tránh làm đất trồng bịt kín lỗ, hoặc rễ sứ chìa ra ngoài lỗ thoát nước, lâu ngày lớn lên làm bít hết lỗ thoát nước. Dùng đất trồng hoa kiểng Compomix Đầu Trâu đổ đầy đến khoảng 2/3 chậu sau đó đặt cây sứ vào, sửa ở giữa chậu, bộ rễ xoè ra cân đối. Tiếp tục thêm đất sao cho đất chỉ ngập một phần rễ và gần ngang bằng miệng chậu. Bộ củ rễ to nếu có phải nằm lên trên miệng chậu, đất trồng phải thấp hơn miệng chậu, để khi tưới nước không tràn ra ngoài.
Cây sứ trồng lâu ngày, bộ rễ phình to, phải chuyển sang chậu mới to hơn, đồng thời nâng bộ rễ cho cao lên khỏi miệng chậu, dáng cây mới đẹp.
Sang chậu mới phải đặt cây cho ngay ngắn, nâng bộ rễ lên đồng thời uốn sửa cây theo ý muốn của người chơi sứ, bỏ đất vào khoảng ngang bằng miệng chậu, tưới đủ ẩm.

4. Cách sửa bộ rễ và tạo hình:

Cây trồng được 1 - 2 năm thì có bộ rễ khá to, người trồng phải uốn sửa cho đẹp. Bộ rễ cây sứ rất dễ sửa, nhất là cây sứ trồng từ hạt lại càng đẹp vì giữa thân và bộ rễ không có eo như sứ giâm cành hoặc chiết cành. Cây sứ trồng bằng hạt có thân và củ dính liền với nhau như thân người đứng, người nằm, người quỳ gối. Hàng năm vào mùa nắng, ít mưa có thể nâng toàn bộ bộ rễ lên khỏi miệng chậu để tỉa cho thế cây đẹp hơn. Sắp xếp bộ rễ để xoè ra hợp lý, tỉa bỏ bớt các rễ con không cần thiết, mỗi vết cắt đều phải được bôi vôi. Tuỳ theo dáng bộ rễ có thể sửa theo ý muốn của người chơi sứ. Khi uốn sửa bộ rễ thì không nên tưới nước, khi vết cắt hình thành mô sẹo mới được tưới nước. Cũng có thể nhổ hết cây sứ lên, rũ sạch đất, để nơi râm mát cho mềm bộ rễ, rồi mới uốn sửa và cắt tỉa theo hình các con thú, hình người... Để cho sứ lành sẹo mới trồng trở lại, chăm sóc nơi râm mát đến khi cây ra rễ đâm chồi nhánh mới đem ra nắng và tưới nước bình thường trở lại.

Muốn cây hoa sứ có dáng thế đẹp thì cần phải uốn sửa cẩn thận. Cây sứ lâu năm to cao, cành nhánh nhiều uốn thành nhiều tầng như kiểng cổ, kiểng thế. Cần tỉa bớt những cành nhỏ dư thừa, giữ các cành đúng thế, rồi uốn theo ý muốn.

5. Bón phân:

Các loại phân hữu cơ bón thích hợp cho sứ như phân trâu, bò, heo hoai mục, bánh dầu, dùng để bón lúc trồng hoặc khi thay chậu, sửa rễ. Phân vô cơ như đạm, lân, kali, NPK, phân bón lá dùng cho bón thúc định kỳ trong năm. Tùy theo tuổi cây có thể bón phân cho sứ theo loại phân và liều lượng sau:

+ Cây sứ sau khi ra ngôi (mới trồng từ cành giâm) - dưới 6 tháng tuổi: Hòa loãng 10-15gr phân NPK 20-20-15 + TE hoặc NPK 16-12-8 + TE trong 10-15 lít nước tưới đủ ẩm, cách nhau khỏang 15-20 ngày/lần. Kết hợp dùng phân bón lá Đầu Trâu 005 phun định kỳ 7-10 ngày lần nhằm kích thích ra chồi, lá, rễ.

+ Cây sứ từ 6 tháng - 1 năm: Bón thúc định kỳ 20-30 gr phân NPK 20-20-15 + TE hoặc NPK 16-12-8 + TE/chậu, cách nhau 20-30 ngày/lần. Kết hợp dùng phân bón lá Đầu Trâu 005 phun định kỳ 7-10 ngày/lần, kích thích ra chồi, lá, rễ. Có thể sử dụng Đầu Trâu 007 phun khi muốn cho sứ ra hoa.

+ Cây sứ trên một tuổi, có hoa ổn định: Bón thúc định kỳ 20-30 gr phân NPK 20-20-15 + TE hoặc NPK 16-12-8 + TE/chậu, cách nhau 20-30 ngày/lần. Kết hợp dùng phân bón lá Đầu Trâu 005, phun định kỳ 7-10 ngày lần, kích thích ra chồi, lá, rễ. Đầu Trâu 007 kích thích ra hoa và Đầu Trâu 009 có tác dụng dưỡng hoa lâu tàn.

6.Tưới nước:

Sứ là cây chịu nắng, điều này rất phù hợp với thời tiết miền Nam, tuy nhiên cũng rất sợ úng nước, cho nên chỉ khi nào nắng khô đất mới tưới. Cây sứ vừa mới trồng, mới sang chậu hoặc cắt cành để giâm không nên tưới nhiều nước. Tưới nước cho sứ phải dùng vòi phun nhuyễn, bình phun hoặc hệ thống bơm phun.

7. Điều khiển ra hoa:

Muốn cây sứ có nhiều hoa thì không để cành sứ quá dài, cành phải được cắt sau mỗi đợt hoa tàn, cắt nhiều lần, mỗi lần chỉ cắt cao thêm một đoạn ngắn, nhiều đoạn ngắn sinh thêm ra nhiều nhánh, nhiều nhánh sẽ có nhiều hoa. Muốn sứ ra hoa vào dịp tết cần căn cứ: Nếu lượng mưa đều trong năm, khí hậu ôn hòa thì cắt cành sứ vào dịp rằm tháng 7 âm lịch. Nếu trong năm nắng nhiều, mưa ít, hạn hán kéo dài thì cắt cành sứ muộn hơn vào khoảng đầu tháng 8. Kết hợp phun định kỳ các loại phân bón lá có hàm lượng lân và kali cao như Đầu Trâu 007, Đầu Trâu 009, Đầu Trâu 701, Đầu Trâu 901. Khi thấy lá sứ chuyển từ màu xanh sang màu vàng rồi rụng, ở đầu đọt ngưng phát triển lá non có những mụn lốm đốm là thời kỳ cây đang hình thành nụ.

8. Phòng trừ sâu bệnh:

Cây sứ xanh tốt thường có nhiều sâu bệnh chính như:

- Sâu xanh: Nếu thấy trên đọt lá có những đốm đen, đó là do sâu cắn phá, ăn đọt lá non tạo thành. Nhất là sâu xanh, lúc còn nhỏ màu trắng, lớn lên màu xanh, loại sâu này ăn rất nhanh, 2-3 ngày hết cả đọt lá, có thể ăn đứt cả ngọn cây. Dùng một trong các loại thuốc Trebon, Mipcin, Vibasu, Bassa.

- Rầy bông và bọ sứ: Rầy bông thân nhỏ dẹp, có nhiều lông tơ khắp chung quanh, bọ sứ thì lớn hơn gấp đôi gấp ba rầy bông, thân hình bầu dục, cũng mang rất nhiều lông tơ và lông đuôi khá dài, thường cắn hút nhựa trên đọt lá và tiết ra một chất nhựa ngọt cho kiến ăn, đồng thời cũng làm rơi rụng rất nhiều phấn màu trắng trên ngọn cây; lâu ngày làm hư thối cả ngọn sứ. Loại rầy và bọ gây hại trên ngọn cây làm hư ngọn cây, trên trái làm hư trái, nhỏ thì rụng, trái lớn thì làm cong queo hạt lép sau này gieo không mọc lên cây con. Khi thấy phải phun thuốc không cho đẻ trứng. Nếu phát hiện rầy, lấy cọ nhỏ quét sạch cả rầy và phấn trắng.
Dùng thuốc Vicidi-M 50 ND, Visher 25 ND, Vidithoate 40 ND…

- Rệp, nhện đỏ: Nhện đỏ có thân màu đỏ, cũng có nhiều lông tơ, mắt thường khó thấy được, chích hút nhựa lá non, làm cho lá non trở lên đỏ nâu rồi rụng, đọt cây trơ trụi. Hàng tháng nên phun thuốc một lần để phòng ngừa. Thuốc trừ có thể là: Trebon, Bi 58, Kelthane, Viphensa 50ND, D-C Ttron Plus….

- Bệnh thối nhũn: Bệnh thối nhũn là phổ biến nhất ở cây sứ Thái, rất khó trị. Lúc đầu có thể là một chấm đen rồi lan ra rất nhanh, nếu không phát hiện kịp cây sẽ bị thối mềm nhũn. Nhất là trong mùa mưa, có thể làm cho chết cả cây chỉ sau vài ngày.
Nguyên nhân: Có thể do vi khuẩn gây ra, khi độ ẩm quá cao hoặc do các vết thương từ sâu rầy gây ra.
Phòng trị: Cắt bỏ hết chỗ nào bị thối mềm nhũn, đến hết chỗ lõi cây có đốm đen, nếu không sẽ tiếp tục lây lan thối hết cả cây, lấy vôi bôi vào vết cắt để sát trùng. Dùng thuốc Batocide 12WP, Viben-C, Newkasuran 16.6 BTN…

- Bệnh đốm vàng trên lá: Lá sứ sau khi gặp mưa hoặc gió lớn thường sinh ra nhiều đốm nhỏ trên lá màu vàng hoặc nâu như bị phỏng, rồi lan nhanh ra cả lá, sau này sẽ khô quéo lại hoặc rơi rụng. Có khi ăn vào thân cây làm cây mềm thối nhũn từ trên cành xuống qua thân, khi lan đến gốc là cây chết. Có thể do nấm gây ra và lây lan rất nhanh ra cả cây.

Kỹ thuật làm sứ Thái Lan ra hoa nhiều và đẹp

Sứ Thái lan có tên khoa học là Adenium obesum thuộc họ Apocyanaceae, một loài cây được mệnh danh là “hoa hồng sa mạc” đã có từ khá lâu, được trồng và phát triển ở nhiều nơi trong nước ta. Sứ Thái Lan thuộc nhóm cây mọng nước, với hình dáng đặc biệt của bộ rễ, thân và cực kỳ rực rỡ trong mùa hoa, đồng thời đây là cây chịu hạn giỏi, dễ chăm sóc nên từ lâu cây sứ Thái Lan đã có một vị trí khá vững chắc trên thị trường hoa kiểng Việt Nam. Ngoài ra, do cấu tạo đặc biệt của bộ rễ sứ, đã tạo thành bộ củ muôn hình vạn trạng. Chính điều này làm tăng giá trị của chúng. Song, để chúng ra hoa nhiều và đẹp, đòi hỏi kỹ thuật người trồng.

Để cây ra hoa nhiều và đúng vào dịp Tết thì phải thực hiện ngay vào cuối tháng 8 hoặc đầu tháng 9 dl. Đầu tiên, nhổ cây sứ lên giủ sạch đất, cắt bỏ hết cành lá. Tùy theo mục đích của người trồng mà cắt. Nếu muốn tạo dáng kiểu Bonsai thì cắt hơi dài, nếu muốn cây có tán tròn đều thì cắt đoạn ngắn. Khi cắt phải dùng dao thật bén, có lưỡi mỏng, cắt ngang nhánh (không cắt xéo), tránh làm bầm dập vết cắt. Nên cắt nhánh vào buổi sáng. Để tránh nấm nhiễm qua vết cắt làm thối cây, nên quét dung dịch thuốc gốc đồng (Kocide, Funguran, Champion,…) vào vết cắt, đưa cây vào chổ râm mát (tránh mưa, nắng). Khoảng vài ngày sau, quan sát thấy chổ vết cắt đã khô thì đem trồng cây sứ trở lại vào chậu nhưng phải cho đất mới vào. Đất trồng phải thật tơi xốp và thoát nước vì sứ rất kỵ úng. Hổn hợp đất gồm tro trấu+phân hữu cơ hoai mục+đất tơi xốp. Ngay sau khi trồng nên cho cây vào chổ râm mát, tránh ánh nắng gay gắt trực tiếp chiếu vào.

Khi mới trồng mỗi ngày chỉ phun sương một ít, sau đó mới bắt đầu tăng dần lượng nước lên. Tuyệt đối không tưới đọng vũng, chỉ tưới đủ ẩm, nếu ướt quá cây sẽ bị thối. Sau khoảng 30 ngày cây bắt đầu ra tược non thì đưa ra nắng, nhưng phải đưa từ từ không nên để cây tiếp xúc với ánh sáng mạnh một cách đột ngột. Khoảng trước Tết Nguyên Đán một tháng các cành mới sẽ đồng loạt nhú hoa, đến Tết hoa sẽ nở rộ. Sứ Thái rất dễ bị bệnh thối nhũn do nấm Phytophthora sp gây hại. Nấm tấn công vào rễ làm rễ bị thối mềm, lá vàng nhưng không rụng. Triệu chứng đầu tiên là ở phần gốc xuất hiện những vết thối mộng nước màu xám hoặc nâu đen. Nếu bị nặng cây có thể chết. Phòng bệnh bằng cách sử dụng chế phẩm sinh học Trichoderma tưới vào đất. Tránh tưới quá nhiều nước, nhất là vào buổi chiều tối. Nếu phát hiện bệnh nên nhổ cây sứ lên, cắt bỏ phần rễ bị thối và phun thuốc hóa học như: Ridomil 70WP; Mataxyl 500WP, Aliette 80WP,…

Ngoài bệnh thối rễ, trên cây hoa sứ Thái Lan, có loài sâu xanh gây hại rất phổ biến.Trưởng thành là loài bướm rất to và đẹp, có màu sắc sặc sỡ, chiều dài thân khoảng 35-40mm. Trưởng thành thường hoạt động vào buổi sáng, chúng đẻ trứng rãi rác trên mặt lá non, đọt non. Trứng hình tròn, màu trắng đục và khá lớn (khoảng 1mm). Sau khi nở, sâu non có màu nâu đậm và nằm rãi rác trên lá non, ít di chuyển. Hình dạng của sâu tuổi lớn rất khác với hình dạng sâu tuổi nhỏ, chiều dài khoảng 40-45mm (gần bằng ngón tay út). Phần lưng trở nên láng, màu xanh lá cây, phần bụng sâu non có màu xám trắng và có những đường màu trắng sữa chạy dọc hai bên hông. Sâu tuổi nhỏ chỉ gặm khuyết bìa lá, tuổi lớn sâu ăn cả lá, đọt và thân non. Từ tuổi 4 trở đi, chúng thường ẩn nấp sâu vào các cành lá, khi ăn mới di chuyển ra ngoài. Màu sắc của sâu rất giống màu xanh lá, cành, dễ ngụy trang nên khó phát hiện mặc dù kích thước sâu khá lớn. Nếu không phát hiện kịp thời, sâu có thể ăn trụi cả lá, đọt non và đôi khi ăn cả nụ hoa.

Biện pháp phòng trừ:

Để hạn chế tác hại của sâu, nên thường xuyên kiểm tra cây sứ nhất là lúc cây đang ra đọt non hoặc mới nhú hoa, quan sát vào buổi chiều mát mới dễ phát hiện sâu. Biện pháp hiệu quả nhất là bắt bằng tay và giết sâu. Nếu trồng sứ trên diện tích lớn, không có điều kiện bắt bằng tay, có thể phun một trong các loại thuốc trừ sâu như: Map Permethrin 50EC; Sherpa 10EC; Polytrin 440EC; Brightin 1.8EC phun vào lúc chiều mát.

Chú ý: Loài hoa này cần nhiều ánh sáng thì chúng mới ra hoa nhiều và có màu sắc rực rỡ. Vì thế trong những ngày Tết muốn chưng ở ban công hay trong nhà cho đẹp thì sau đó vẫn phải mang chúng ra ngoài nắng.

Cách trồng hoa sen trong chậu

Cách trồng hoa dạ yến thảo

Kỹ thuật trồng hoa trong chậu

Cách trồng hoa tigon

Kỹ thuật trồng hoa hồng môn

(St)