Món ăn truyền thống của người Tày: bánh gio

Bánh gio

Món bánh gio là đặc sản của người Tày, tiếng Tày là “Pẻng Tầu”. Bánh gio thường được làm vào các dịp lễ tết, là món bánh không thể thiếu trên mâm cỗ cúng tổ tiên, trời đất.

Bánh được làm bằng gạo nếp và gio. Gio được đốt từ thân cây tầm gửi, cây sấu, cây lai… Gio sau khi đốt được lèn vào rá, để rá trên chậu tạo khoảng cách cho nước từ rá chảy xuống. Người ta đổ nước từ từ vào tro cho ngấm dần rồi chảy xuống chậu, nước gio có màu vàng nâu giống như mật ong loãng. Gạo nếp gói bánh là loại gạo hạt to tròn đều sàng sảy sạch, gạo sẽ được ngâm trong nước gio.

Bánh gio của dân tộc Tày. Ảnh Internet

Sau một đêm gạo được đổ ra hong cho ráo nước, bánh được gói bằng lá dong. Khi gói bánh tay phải nén chặt và tản gạo thật đều, để sau khi ra lò bánh rền và có hình khối đẹp. Chất lượng bánh cũng phụ thuộc rất nhiều vào đôi bàn tay khéo léo của người gói.

Sau khi gói xong, bỏ bánh vào nồi nước đun chừng 6 tiếng rồi vớt ra, treo lên cho ráo nước. Bánh sau khi chín có màu vàng tựa như mật, dùng ăn nguội và chấm với mật mía.

Để làm bánh gio không khó nhưng đòi hỏi sự khéo léo trong cách điều chế nước gio. Nước gio đặc quá, bánh sẽ mặn, mất ngon. Còn nếu nước quá loãng bánh sẽ không có được hương vị, độ ngon mát cũng như màu sắc cần thiết. Bánh gio có thể tích trữ cả tuần không hư hỏng. Khi ăn chỉ cần dùng chính những sợi lạt quấn quanh bánh để cắt bánh ra thành từng lát mỏng, ăn đến đâu cắt đến đó, rất tiện lợi. Bánh có vị thanh mát, có chút nồng nồng, ngai ngái của nếp, gio, lá dong quyện lẫn vào nhau.