Nguyên nhân của bệnh rối loạn tuần hoàn não và cách phòng bệnh hiệu quả

Nguyên nhân của bệnh rối loạn tuần hoàn não và cách phòng bệnh hiệu quả. Thiểu năng tuần hoàn não hay còn gọi là rối loạn tuần hoàn não (RLTHN) là tình trạng thiếu máu cung cấp cho não. Thiểu năng tuần hoàn não thường gặp ở lứa tuổi trên 40 nhưng tỷ lệ bị bệnh cao nhất vẫn là người cao tuổi (NCT). Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng thiểu năng tuần hoàn não nhưng nếu biết được có thể đề phòng để hạn chế bệnh và tránh các biến chứng.

Hay bị quên trước quên sau, thi thoảng gặp những cơn đau đầu thoáng qua khi tập trung cao độ, hay có những đêm trằn trọc mãi mới ngủ được…

Bạn tự an ủi rằng đó chỉ là những triệu trứng nhất thời không có gì phải lo, có thể cơ thể đang không khỏe và lo nghĩ việc gì nên mới có tình trạng này.

Y học đã chứng minh rất rõ ràng, những triệu bạn đang gặp phải ở trên là một trong số rất nhiều biểu hiện ban đầu của chứng Rối loạn tuần hoàn não và ngoại biên (RLTHN), RLTHN là trạng thái suy giảm lượng máu đến não làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe, đặc biệt là hệ thần kinh trung ương, biểu hiện ban đầu thường có các triệu chứng:

 - Đau đầu không có điểm cố định ở cả khu vực trán, cổ, đau không thường xuyên mà xen kẽ với các biểu hiện khác: chóng mặt, mất thăng bằng, đôi khi đột ngột, choáng váng, hoa mắt, thị lực giảm thoáng qua  rồi trở lại bình thường, đôi khi có ù tai.

-  Rối loạn giấc ngủ rất hay gặp, khó chữa, với nhiều biểu hiện đa dạng như: Ngườithì mất ngủ: trằn trọc khó đi vào giấc ngủ, ngủ không sâu; người thì rối loạn giấc ngủ, nửa đêm thức giấc, giấc ngủ mơ màng không sâu, hay mơ, mình mỏi, chân tay tê buồn, ban ngày người không tỉnh  táo. 80% số người bị mất ngủ kinh niên là do RLTHN

- Rối loạn cảm xúc người luôn bồn chồn, không tự chủ, dễ cáu giận, suy giảm trí nhớ, mất tập trung, học tập, làm việc trí óc khó khăn, mất tỉnh táo, sa sút trí tuệ, lú lẫn.

Bệnh RLTHN dễ dẫn tới trầm trọng vì người bệnh thường chủ quan xem thường các triệu chứng ban đầu của RLTHN nên rất dễ dẫn tới bệnh ngày càng trầm trọng, thậm chí bệnh tiến triển nặng âm thầm dẫn tới nhũn não, xuất huyết não, chết đột ngột trong đêm,  liệt nửa người …thì mới thực sự lo sợ cho sức khỏe của gia đình và bản thân.

- Do bẩm sinh: dị dạng mạch máu.

- Do thoái hóa đốt sống cổ, sự chèn ép của khối u.

- Do các mạch máu bị hẹp do xơ vữa động mạch, huyết khối, thiếu máu, bệnh tim…thường gặp ở tuổi trung niên và người già.

- Cũng gặp ở những người lao động trí óc với cường độ cao, trong thời gian dài như: Sinh viên ôn thi, doanh nhân, chính trị gia làm việc với cường độ cao, trong thời gian dài, cần tăng lượng máu đến não để làm việc hiệu quả.

Do các động mạch não bị hẹp có thể do xơ vữa lòng mạch , dị dạng bẩm sinh ; bị chèn ép do khối u , thoái hóa các đốt sống cổ . Cũng có khi mạch máu bị tắc ,bán tắc do cục máu đông trong lòng mạch .
Do không được cung cấp đủ oxy : Khi mạch máu không bình thường , không thông suốt , não không được cung cấp đủ máu về lượng . Đây là nguyên nhân thường được chú ý tới . Đương nhiên đây là lý do quan trọng vì não cần lượng máu 50ml cho 100 g não đi qua mỗi phút .Khi lưu lượng máu chỉ đạt 40ml /100g não /phút tổ chức não bắt đầu bị ức chế do thiếu oxy và sẽ bị tổn thương không hồi phục sau 2-3 phút khi lượng máu này chỉ còn 10ml .

Dấu hiệu nhận biết sớm bệnh thiểu năng tuần hoàn não

Thiểu năng tuần hoàn não thường có những triệu chứng phổ biến như nhức đầu,chóng mặt, rối loạn về chú ý…. Người bệnh có cảm giác căng nặng trong đầu, thường lấy tay xoa trán, vuốt hoặc gãi đầu, bóp trán, đấm nhẹ vào trán.

Thiểu năng tuần hoàn não là bệnh có thể gặp ở mọi lứa tuổi nhưng phổ biến nhất ở người cao tuổi, đặc biệt là người lao động trí óc. Nguyên nhân chính là xơ vữa các động mạch nuôi não. Dấu hiệu sớm mà bệnh nhân thường nhận thấy ban đầu là cảm giác mơ hồ rằng mình có thay đổi từ thể chất đến tinh thần, người trông có vẻ già hơn, dáng đi chậm chạp, kém hoạt bát, tính tình thay đổi dần, những điều thích thú quan tâm trước đây, nay thấy nhạt nhẽo, hay nghiền ngẫm sự đời, ưa nơi yên tĩnh.

Khi bệnh nặng lên sẽ có các biểu hiện sau:

Nhức đầu: Là triệu chứng hay gặp (chiếm 90%) đồng thời cũng là triệu chứng xuất hiện sớm nhất. Nhức đầu lan tỏa khắp đầu, có cảm giác căng nặng trong đầu, nhất là mỗi khi phải suy nghĩ nhiều. Người bệnh thường có thói quen xoa trán, vuốt hoặc gãi đầu, có người bóp trán, đấm nhẹ vào trán.

Chóng mặt (gặp 87% trường hợp) hoặc có cảm giác hơi loạng choạng khi đi hoặc đứng, bập bềnh như say sóng. Có người cảm thấy hoa mắt, tối sầm mặt lại nhất là khi chuyển tư thế nằm sang tư thế đứng đột ngột. Điển hình là cơn chóng mặt, thấy mọi vật như chao đảo quay chung quanh mình. Hiện tượng này xảy ra mỗi khi thay đổi tư thế làm cho bệnh nhân phải nằm nhắm mắt nằm im, hễ cử động là chóng mặt, buồn nôn. Các cơn chóng mặt kiểu này có thể chỉ ngắn vài phút, có khi dài đến vài ngày.

Dị cảm: Là những cảm giác không thật, bất thường do bệnh nhân tự cảm thấy. Ví dụ như cảm giác tê tê, bì bì ở đầu ngón, cảm giác kiến bò. Có bệnh nhân xuất hiện cảm giác đau dọc các xương sườn, đau ở cổ theo hai đường ở phía gáy, cảm giác lạnh ở dọc xương sống. Có cảm giác như có tiếng ve kêu, cối xay lúa trong tai, tiếng này tồn tại cả ban ngày lẫn ban đêm, có khi ảnh hưởng đến mọi sinh hoạt, giấc ngủ và sức khỏe người bệnh.

Rối loạn về giấc ngủ: Rất hay gặp và có đặc điểm là dai dẳng, khó chịu, khó chữa. Biểu hiện rất đa dạng; một số người biểu hiện chính là mất ngủ, ở người khác lại là rối loạn nhịp ngủ, lúc tối ngủ được, nửa đêm trằn trọc không ngủ, gần sáng lại ngủ. Đêm không ngủ được, ngày lại ngủ gà ngủ gật.

Rối loạn về sự chú ý: Bệnh nhân rất khó truyền sự chú ý từ vật này sang vật khác. Dần dần họ bị suy nhược cả cơ thể lẫn tinh thần. Những kích thích từ ngoài trước đây thu nhận một cách dễ dàng và nhanh chóng thì nay chậm chạp và khó khăn, đòi hỏi một sự tập trung chú ý lớn. Bệnh nhân trở nên đãng trí, đang nghĩ chuyện này lại nhảy sang chuyện kia; đang nói về vấn đề này lại nhảy sang vấn đề khác một cách bất ngờ. Khả năng tập trung tư tưởng rất kém.

Rối loạn về cảm xúc: Trong người luôn cảm thấy bồn chồn, không hoàn toàn làm chủ được mình với những lý do rất vụn vặt chẳng đâu vào đâu, bệnh nhân cũng phản ứng mạnh mẽ. Bản thân bệnh nhân cũng cảm thấy phản ứng như vậy là không đúng nhưng không kìm chế được, dần dần trở thành người trái tính, trái nết. Ngoài ra, còn hay mủi lòng, dễ tủi thân, than vãn, ca cẩm hết việc này đến việc khác.

Thay đổi nhân cách: Ở những người trước kia nông nổi, nóng tính nay trở nên hay gây gổ, sinh sự. Người trước kia hiền lành an phận nay trở thành đa sầu đa cảm, tự ti… Trước kia thận trọng đúng mức, nay trở nên tủn mủn, đa nghi, trước kia căn cơ, tiết kiệm, nay trở nên hà tiện, bủn xỉn, chi li.

Trên đây là một số biểu hiện mà bệnh nhân và người thân có thể nhận biết được. Tuy nhiên, cách tốt nhất để đề phòng thiểu năng tuần hoàn não là khám sức khỏe định kỳ để có hướng dự phòng và điều trị kịp thời, tránh biến chứng nhũn não.