Những thực phẩm không nên ăn trong quá trình mang thai

Bác sĩ chuyên khoa 1 Phan Thị Hiền Thu - Trung tâm dinh dưỡng TPHCM khuyến cáo, thai phụ không nên ăn nhiều chất ngọt để tránh tăng cân nhanh, phòng ngừa các nguy cơ rối loạn đường huyết trong thai kỳ; chú ý giảm ăn mặn để tránh phù nề và cao huyết áp gây sản giật.

Khi có thai, sự thay đổi nội tiết làm hệ thống miễn dịch của mẹ chịu nhiều áp lực, dẫn đến dễ mắc các bệnh do vi trùng, virus hay ký sinh trùng từ thức ăn nhiễm mầm bệnh. Vì vậy phụ nữ có thai không nên ăn:

Bao gồm thịt cá, tôm cua các loại, kể cả nuôi trồng bằng kỹ thuật hữu cơ, cá nước ngọt, nước mặn, ví dụ như gỏi, tiết canh, nộm, sushi hay lẩu tái v.v.

Đây là món ăn lạ miệng, khoái khẩu nhưng lại là những thực phẩm rất dễ gây bệnh, nhất là trong bối cảnh an toàn thực phẩm đang diễn ra phức tạp như hiện nay và một khi chưa được nấu chín sẽ có thể chứa nhiều loại khuẩn nguy hiểm, nhất là khuẩn Listeria, Ecoli thủ phạm gây bệnh tiêu chảy mà lâu nay vẫn được dư luận nhắc đến.

Cách tốt nhất là không nên ăn sống, thực hiện phương án ăn chín uống sôi và đảm bảo tốt các quy định về an toàn thực phẩm.

Bà bầu không nên ăn gỏi, thịt sống chưa được nấu chín sẽ có thể chứa nhiều loại khuẩn nguy hiểm.

Theo số liệu thống kê thì Pate là món ăn có chứa rất nhiều khuẩn Listeria, gây các loại bệnh rối loạn tiêu hoá, ảnh hưởng lớn đến sức khoẻ sản phụ và trẻ sơ sinh.

Đây là thực phẩm nên loại bỏ khỏi thực đơn trong giai đoạn 9 tháng 10 ngày vì nó thường nhiễm độc khuẩn Listeria, kể cả những loại pho mát có tiếng như Gruyere và Parmesan. Nếu dùng chỉ nên hạn chế ở những loại bơ có chất lượng đã được kiểm chứng.

Đây cũng là những loại thực phẩm chưa qua quá trình triệt khuẩn nên không có lợi trong giai đoạn thai kỳ.

Rất nhiều người có thói quen ăn các loại trứng sống, trứng chần vì nó ngon miệng nhưng lại là nguồn thực phẩm có chứa nhiều khuẩn salmonelca. Giới dinh dưỡng không khuyến cáo phụ nữ mang thai loại bỏ trứng mà phải ăn khi đã chế biến triệt để.

Ví dụ, nếu luộc thì lòng đỏ phải chín và trở về trạng thái đặc (nên ăn cả lòng trắng). Lòng đỏ trứng có chứa hàm lượng phospholipids cao, loại mỡ tốt giúp não của trẻ phát triển. 

Đây là nhóm cá chuyên sống ở vùng nước sâu có hàm lượng thuỷ ngân cao như cá kiếm, cá mập, cá ngừ, cá mú... Hàm lượng thuỷ ngân cao có thể gây sẩy thai, khuyết tật khi sinh vì thuỷ ngân được truyền từ người mẹ qua nhau thai, ảnh hưởng trực tiếp đến hệ thần kinh của đứa trẻ, làm cho não kém phát triển.

Trong quá trình mang thai phụ nữ nên hạn chế hoặc không nên ăn lạc vì nó là thủ phạm làm tăng các loại bệnh dị ứng, đặc biệt là dị ứng bào thai, nhất là nhóm người mắc chứng di truyền dị ứng với loại thực phẩm này. Ngoài lạc thì các loại thực phẩm dạng hạt khác lại nên ăn vì nó là nguồn cung cấp protein, manhê, viatamin E và B rất tốt cho cả hai.

Đồ hộp, thức ăn nhanh theo nghiên cứu thì đây là nhóm thực phẩm có chứa vi khuẩn Listeria monocytogene.

Theo nghiên cứu thì đây là nhóm thực phẩm có chứa vi khuẩn Listeria monocytogene, nhất là đồ hộp, rủi ro thường gặp là tăng hiện tượng đẻ non và sẩy thai. Lý do, có chứa nhiều mỡ gây bất lợi cho cơ thể, đặc biệt là mỡ tranfat (mỡ chuyển tiếp hay mỡ dùng lại nhiều lần) không có lợi cho thời gian thai kỳ.

Đồ ăn đồ uống có chứa nhiều caffein được xem là bất lợi cho phụ nữ trong thời kỳ mang thai, nó là chất kích thích có nhiều trong chè, cà phê, coca, nước tăng lực vv... Hậu quả làm tăng nhịp tim, tăng huyết áp dẫn đến mất ngủ, đau đầu, căng thẳng thần kinh và dễ gây các biến chứng nguy hiểm như sẩy thai hay đẻ non.

Từ lâu giới dinh dưỡng thường khuyến cáo phụ nữ khi mang thai và cho con bú không nên uống rượu bia vì nó gây chứng nhiễm độc cồn bào thai (FAS) làm suy giảm sức khoẻ thể chất lẫn tinh thần của đứa trẻ.

Đây là thực phẩm rất độc vì có chứa một chất độc có tên là Solanin có thể gây ảnh hưởng đến quá trình phát triển của thai nhi và gây nhiều hậu quả nghiêm trọng mà người ta chưa lường hết, nhất là rủi ro gây sẩy thai.

Ngoài ra, thai phụ cần tránh những thực phẩm nhiều “năng lượng rỗng” như nước ngọt, kẹo, bánh ngọt… Chú ý lựa chọn thực phẩm tươi sống, giàu dinh dưỡng; các loại thực phẩm vừa giàu chất đạm vừa giàu canxi như cá cơm, tôm, cua, trứng, thịt gia cầm…; ăn thêm nhiều rau củ, trái cây để cung cấp vitamin và khoáng chất.

11. Cá có nồng độ thủy ngân cao

Có khá nhiều loại cá có chứa hàm lượng thủy ngân cao mà bà bầu đặc biệt nên tránh xa, đây được cho là thực phẩm tối kỵ. Nếu bà bầu không may ăn phải hải sản chứa nồng độ cao về thủy ngân, em bé sẽ bị chậm phát triển và tổn thương não nặng. Đó là những loại cá: cá mập, cá kiếm, cá thu và cá kình.

Dù khi được đóng hộp, lượng thủy ngân trong cá ngừ thấp đi nhiều so với bình thường song các chuyên gia dinh dưỡng khuyến cáo chị em vẫn nên tránh xa chúng.

Đặc biệt, trong những bữa tiệc buffe, bà bầu nên tránh ăn sushi bởi một số loại cá được sử dụng trong món sushi có hàm lượng thủy ngân cao mà bà bầu khó lòng kiểm chứng được.

12. Cá bị nhiễm chất độc

Bạn cần kiểm tra nguồn gốc đồ ăn đặc biệt là cá trước khi mua. Nếu như mua phải cá sống trong các ao hồ bị nhiễm bẩn, ao hồ chứa nồng độ cao về chất độc thì không ổn chút nào cho sức khỏe của mẹ và bé. Nguy cơ bị ngộ độc thực phẩm với mẹ và bé là không hề thấp.

13. Trứng lòng đào

Trứng lòng đào hay bất cứ thực phẩm nào có chứa trứng lòng đào, chưa được chế biến kỹ, bà bầu nên tránh bởi trứng lòng đào chứa rất nhiều vi khuẩn salmonella. Chúng nằm trong danh sách thực phẩm tối kỵ, sẽ khiến nguy cơ sảy thai của bà bầu tăng cao.

Trứng là một món ăn rất tốt cho thai phụ, tuy nhiên bạn cần đảm bảo rằng trứng phải được chế biến kỹ trước khi ăn.

14. Pho mát mềm

Pho mát mềm nhập khẩu có thể chứa lượng vi khuẩn lớn Listeria – loại vi khuẩn có thể gây sẩy thai ở bà bầu. Bạn cần tìm mua những loại pho mát mềm được chế biến hoàn toàn bằng sữa tiệt trùng thì sẽ an toàn hơn.

15. Pate gan

Bạn nên hạn chế ăn pate hay gan động vật bởi chúng có khả năng chứa nhiều vi khuẩn Listeria. Thêm vào đó, quá nhiều vitamin A có thể gây hại cho em bé của bạn.

16. Rau quả chưa rửa

Rau quả rất quan trọng cho sức khỏe bà bầu. Tuy nhiên, nếu bạn ăn rau củ quả chưa được rửa sạch thì đây có thể là nguy cơ khiến bạn bị sẩy thai, con nhẹ cân, chậm phát triển, người mẹ bị chậm phát triển.

Những thực phẩm bà bầu không nên ăn cùng nhau

Hải sản giàu purine và nucleotide, trong khi bia lại giàu vitamin B1 - giúp phân hủy hai chất trên. Nếu ăn hải sản kèm bia, nó sẽ làm tăng vọt axit uric trong máu, hình thành sỏi tiết niệu và gây bệnh gút.

Hai thực phẩm này đi kèm nhau sẽ làm giảm sự hấp thụ protein trong cơ thể người.

Sữa chứa nhiều protein và canxi, còn chocolate chứa axit oxalic. Hai thứ này trộn với nhau, axit oxalic sẽ kết hợp với canxi và tạo ra canxi oxalate không tan trong nước - chất có thể gây tiêu chảy, khô tóc và các triệu chứng khác ảnh hưởng đến sự tăng trưởng và phát triển của cơ thể.

Hệ tiêu hóa sẽ bị ảnh hưởng nếu bạn ăn hoa quả chung với hải sản, nó sẽ gây ói mửa, đau bụng và tiêu chảy.

Để bảo quản giăm bông, thịt lợn muối xông khói, xúc xích và các loại thịt chế biến sẵn khác, nhà sản xuất thường bổ sung nitrate để ngăn thực phẩm hỏng và sự sinh sôi các chất độc thịt. Khi nitrate tương tác với axit hữu cơ (như axit lactic, axit citric, axit tartaric...) nó sẽ chuyển hóa thành chất sinh ung thư có tên gọi nitrosamine.

Do sự khác biệt về nồng độ axit cần thiết để tiêu hóa hai loại thức ăn này, nó sẽ kéo dài thời gian thực phẩm ở trong dạ dày, gây khó chịu đường tiêu hóa.

Đậu phụ chứa nhiều hai chất là magie clorua và canxi sunphat, trong khi đó cải bó xôi chứa axit oxalic. Khi kết hợp, nó sẽ tạo ra magie oxalate và canxi oxalate, hai chất kết tủa không tiêu này có thể ảnh hưởng tới sự hấp thụ canxi cũng như gây ra sỏi thận.

Củ cải có thể sinh ra chất thiocyanate. Nếu được ăn cùng với hoa quả, thành phần flavonoid trong hoa quả sẽ được chuyển hóa thành một chất gây ảnh hưởng tới chức năng tuyến giáp.

Canxi trong đậu phụ có thể kết hợp với axit oxalic trong cây hẹ và tạo ra chất kết tủa canxi oxalate, khiến cho việc hấp thụ canxi trở nên khó khăn.

Trà chứa các chất có tính axit. Kết hợp với sắt ở trong trứng, nó sẽ gây kích thích dạ dày và ảnh hưởng đến đường tiêu hóa cũng như sự hấp thụ dinh dưỡng.

13 thói quen xấu của bà bầu ảnh hưởng đến sức khỏe thai nhi

1. Thể dục, thể thao quá độ

Tập thể dục thể thao là rất tốt, song bà bầu cần có chế độ tập sao cho phù hợp với mình. Bạn nên lựa chọn các bài tập yoga để tập thở, tập cơ thư giãn nhẹ nhàng.

Đi bộ và bơi lội là hai môn thể thao tuyệt vời trong thời kì mang thai, nhưng bà bầu cũng nên nghỉ ngơi khi cơ thể thấy mệt và không nên tập quá sức.

2. Sử dụng thuốc chữa bệnh bừa bãi

Khi mang thai, bạn nên đến bác sĩ để được tư vấn là tốt nhất, tránh dùng thuốc theo cảm quan hay nghe người khác mách bảo. Trong quá trình mang thai, nếu bà bầu gặp phải những trở ngại về sức khoẻ thì nên đến bác sĩ để khám và tư vấn, điều trị, không nên tự mua thuốc để uống hoặc nghe người khác mách bảo.

3. Dùng mỹ phẩm không phù hợp

Cho đến nay chưa có kết luận chính thức nào về tác hại của việc làm đẹp trong thời kì bầu bí đối với sức khỏe của cả thai phụ và thai nhi. Nhưng các bà mẹ tương lai cũng nên chú ý hạn chế việc sử dụng mỹ phẩm trong thời gian này. Thuốc nhuộm tóc chứa Coaltar và một số chất hóa học rất độc khác có thể gây hỏng thai.

Gần đây, thuốc nhuộm tóc có nồng độ hóa chất nhẹ hơn nhưng bác sĩ vẫn cảnh báo các bà mẹ nên cẩn thận. Sơn sửa móng tay cũng nên cẩn thận để đảm bảo vệ sinh, tránh để nhiễm trùng và hư hại móng tay với nước sơn. Bà bầu cũng nên trang điểm cho thêm tươi tắn, nhưng hãy trang điểm thật nhẹ nhàng với các loại mĩ phẩm uy tín và chất lượng.

Ăn cay trong thời gian mang thai không chỉ làm cho chứng ốm nghén, nôn ói trở lên trầm trọng.

4. Ăn cay

Ăn cay trong thời gian mang thai không chỉ làm cho chứng ốm nghén, nôn ói trở lên trầm trọng mà còn gây hại cho hệ thần kinh của thai nhi, bởi đồ cay chứa nhiều chất gây tê, làm tê liệt thần kinh thai nhi, khiến chúng không thể phát triển bình thường, thậm chí gây dị tật ở hệ thần kinh. Vì vậy, để thai kỳ khỏe mạnh thì cây không phải là lựa chọn lý tưởng để bổ sung vào thực phẩm hàng ngày đâu bạn nhé!

5. Uống trà, cà phê

Chất caffein có trong chè, cà phê đã được chứng minh là có tác động xấu đến sức khỏe của mẹ bầu và thai nhi. Vì vậy trong thời gian mang thai, chị em bầu nên hạn chế tối đa những loại đồ uống này.

6. Ăn uống đồ lạnh thường xuyên

Sau khi ăn uống đồ lạnh, bụng dạ chị em sẽ có cảm giác rất khó chịu. Thực chất đó không phải là do đồ lạnh gây co giãn cổ tử cung mà là do sự chênh lệch đột ngột về nhiệt độ, khiến dạ dày khó chịu.

Thêm vào đó, rất nhiều nghiên cứu cũng đã chứng minh rằng, bà bầu ăn đồ lạnh thường xuyên sẽ khiến các mạch máu ở vùng bụng, trong đó có phần cổ tử cung, bị co thắt lại, gây trở ngại cho tuần hoàn máu ở thai nhi, ảnh hưởng đến quá trình trưởng thành của trẻ sau này. Vì vậy, theo lời khuyên của các chuyên gia dinh dưỡng, chị em bầu nên hạn chế tuyệt đối việc ăn đồ quá lạnh thường xuyên như uống nước lạnh, ăn kem, sữa chua đóng đá….

7. Ăn quá nhiều đu đủ xanh, dứa, mướp đắng

Trên thực tế, những loại thực phẩm này đều giàu chất dinh dưỡng và khá tốt cho cơ thể tuy nhiên đối với phụ nữmang thai nó lại có tác dụng ngược lại. Rất nhiều nghiên cứu cho thấy, lạm dụng đu đủ xanh, dứa, mướp đắng khi mang thai có thể gây hại thậm chí gây sảy thai cho bà bầu.
Trong đu đủ (đặc biệt là đu đủ xanh), dứa, mướp đắng có chứa nhiều kích thích tố nữ, dễ làm thay đổi hooc-môn cơ thể người mẹ trong quá trình mang thai. Vì vậy, bà bầu nên hạn chế tối đa việc ăn những loại thực phẩm này.

Đối với những bà bầu hút thuốc lá hoặc ngửi quá nhiều khói thuốc có thể làm tăng nguy cơ sảy thai, thai chết lưu hoặc trẻ sinh ra bị khuyết tật bẩm sinh.

8. Thức khuya

Chúng ta đều biết lợi ích của giấc ngủ đối với con người đặc biệt là phụ nữ mang thai vì vậy nếu thiếu ngủ sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe bà bầu. Nếu thức khuya hoặc thiếu ngủ nhiều sẽ tác động xấu đến tâm sinh lý của cả mẹ và con, không có lợi cho sự phát triển sau này của trẻ.

Ngoài ra, ở những tháng cuối thai kỳ, áp lực của bào thai đè nặng lên tĩnh mạch phần thân dưới, gây hiện tượng phù nề. Thời gian đi ngủ hoặc nằm duỗi thẳng chân tay sẽ giúp giải tỏa áp lực, giảm bớt tình trạng phù nề.

Thời gian ngủ lý tưởng cho bà bầu là từ 7-8 tiếng mỗi ngày. Bà bầu cũng nên tận dụng thời gian nghỉ trưa để ngủ khoảng 20-30 phút mỗi ngày.

9. Nghiện rượu, thuốc lá

Chị em đều biết rằng phụ nữ mang thai cần tránh rượu và thuốc lá, tuy nhiên không phải mọi người đều hiểu rõ về tác hại của chúng với thai kỳ. Sử dụng nhiều rượu trong thời gian mang thai có thể gây ra hội chứng rượu bào thai. Những đứa trẻ này sau khi sinh ra sẽ bị chậm phát triển thần kinh, khó tập trung, chậm phát triển vận động, tăng hoạt động và những rối loạn giấc ngủ.

Đối với những bà bầu hút thuốc lá hoặc ngửi quá nhiều khói thuốc có thể làm tăng nguy cơ sảy thai, thai chết lưu hoặc trẻ sinh ra bị khuyết tật bẩm sinh. Những tác hại nguy hiểm này sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe con trẻ suốt cuộc đời. Vì vậy, mẹ bầu cần tuyệt đối tránh rượu và thuốc lá.

10. Căng thẳng

Có rất nhiều lý do khiến bạn căng thẳng trong thai kỳ và ngay cả việc thay đổi hormone khi bầu bí cũng khiến tâm lý mẹ bầu mất ổn định. Theo nhiều nghiên cứu, mẹ bầu quá căng thẳng sẽ gây trứng trầm cảm và nguy hiểm hơn còn dẫn đến việc sinh non. Vì vậy, hãy cố gắng loại bỏ những suy nghĩ không hay ra khỏi đầu và tạo môi trường sống thoải mái nhất.  Hãy suy nghĩ tích cực và nghĩ nhiều hơn đến con yêu để lạc quan các mẹ nhé.


11. Tắm nước nóng

Khi bầu bí, việc giữ cho thân nhiệt ổn định và nằm trong tầm kiểm soát của bạn là rất cần thiết. Khi thân nhiệt của bạn quá coa sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến con yêu và bé sẽ không thể phản ứng kịp. Chính vì vậy, lời khuyên của các chuyên gia là mẹ bầu không được tắm nước quá nóng, không được xông hơi, không tắm nắng quá lâu và không nên tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng mặt trời.

12. Nghiện đồ ăn nhanh

Đồ ăn nhanh như khoai tây chiên, pizza, bánh kẹo là món khoái khẩu của bạn nhưng nó lại không thực sự tốt cho mẹ bầu. Những thực phẩm này có mức dinh dưỡng thấp nhưng lại có quá nhiều chất “không tốt” như đường, mỡ, và muối gây hại cho cơ thể. Chính vì vậy, bạn nên hạn chế dung nạp những đồ ăn này và thay vào đó bằng những thực phẩm lành mạn, giàu dưỡng chất để tốt cho sức khỏe con yêu.

13. Đi giày cao gót

Vhị em cần biết rằng có một số rủi ro dễ dàng nhận thấy khi mang giày cao gót lúc bầu bí là dễ gây té ngã, làm bàn chân dễ sưng phù và là tác nhân chính gây đau hông. Chính vì vậy, để giảm thiểu nguy cơ ngã, đau chân, đau hông khi bầu bí, mẹ bầu nên hạn chế tối đa việc đi giày cao gót. Thay vào đó, bà bầu nên chọn những đôi giày cao 2-3 phân là phù hợp nhất.




Bà bầu ăn gì để bé thông minh
Những vitamin cần thiết cho bà bầu
Cách chọn tai nghe bà bà bầu cực tốt
Chế độ dinh dưỡng cho bà bầu
Chữa chứng khó tiêu cho bà bầu nhanh khỏi, an toàn


(ST)