Phá thai

Chấm dứt thai kỳ

Theo những thay đổi trong quan điểm về chấm dứt thai kỳ, hiện nay tại Anh Quốc việc chấm dứt thai được cho phép thực hiện đối với thai nhỏ hơn 24 tuần tuổi, vì những lý do y học lẫn tâm lý. Ở vài nước khác, phá thai là bất hợp pháp, và ngay ở những nước phá thai được chấp nhận, tuổi thai được cho phép cũng khác nhau tùy thuộc vào từng địa phương.

Không may, hiện nay việc phá thai vẫn còn khá nhiều những hiểu biết mơ hồ, vô căn cứ rất nguy hiểm. Nếu bạn muốn chấm dứt thai kỳ, bạn nên nhớ:

• Không có loại thuốc uống nào an toàn và hữu hiệu để chấm dứt thai kỳ.
• Nước nóng, rượu thuốc và nhảy từ độ cao xuống không thể gây sẩy thai được đối với một thai nhi và nhau thai hoàn toàn khỏe mạnh.
• Phá thai không đúng kỹ thuật (phá thai phạm pháp) có thể gây sốt huyết nặng nề. Bất kỳ xuất huyết bất thường nào cũng cần phải được điều trị ngay tức khắc. Sót nhau, nhiễm trùng thường gây ra do những thủ thuật phá thai phạm pháp cần phải được điều trị cấp cứu.

Nguy cơ

Về phương diện y khoa, phá thai dù hợp pháp hay không hợp pháp đều tiềm ẩn những nguy cơ sau:

• Nhiễm trùng tử cung.
• Nhiễm trùng vòi trứng.
• Tắc vòi trứng dẫn đến vô sinh hay giảm khả năng sinh sản (còn 50%).
• Tăng nguy cơ thai ngoài tử cung sau đó.
• Cổ tử cung trở nên quá căng đến độ không thể đóng kín được.
• Thủng tử cung.
• Sót nhau dẫn đến xuất huyết và nguy cơ tử vong.

Tại sao cần phải thực hiện?

Phụ nữ phá thai vì nhiều lý do khác nhau, và có thể tóm lại như sau: vì lý do cá nhân hay lý do tài chính; vỡ kế hoạch; xét nghiệm y học cho thấy thai dị dạng; và hậu quả của việc bị cưỡng dâm. Với những xét nghiệm tiền sản tinh tế, những đứa trẻ bị từ chối được phát hiện ngày càng sớm. Khi biết kết quả xét nghiệm, cha mẹ của thai nhi bị từ chối nên được tư vấn và bàn bạc về việc chấm dứt thai kỳ.

Những lý do y học cần phá thai bao gồm:

• Tiếp tục thai kỳ sẽ đe dọa đến mạng sống người mẹ nhiều hơn là phá thai.
• Trẻ sinh racos nguy cơ cao dị dạng hay mắc những bệnh đe dọa đến tính mạng như bệnh ưu chảy máu hay bệnh xơ nang tụy.
• Sinh ra một đứa bé do bị cưỡng dâm là một chấn thương và đau khổ không cần thiết.

Thực hiện như thế nào?

Cố gắng xây dựng kế hoạch ngay từ đầu để việc phá thai được tiến hành vào thời điểm thích hợp nhất, trước tuần thứ 14 của thai kỳ, và nếu có thể trước tuần 12. Sau tuần 14, thủ thuật không chỉ khó khăn hơn mà còn nguy hiểm hơn.

Ở thời điểm trễ này, chấm dứt thai kỳ bằng sử dụng prostaglandins gây ra sẩy thai trong vòng 12-36 giờ. Thủ thuật này gây đau đớn như khi chuyển dạ sinh. Rủi thay, thậm chí việc phá thai được chấp nhận nhưng thời gian chờ đợi có thể kéo dài lâu và thai nhi thì ngày một lớn dần lên nên khi đến lượt chỉ còn có cách là giục sinh.

Hút thai (4-8 tuần)

• Đây là cách chấm dứt thai kỳ từ rất sớm và có thể thực hiện với gây tê tại chỗ. Thủ thuật này mất khoảng 5 phút và có thể thực hiện tại phòng khám hay phòng ngoại trú của bệnh viện.
• Một ống nhỏ sẽ được đưa qua âm đạo vào tử cung. Một ống hút hay ống bơm sẽ nhẹ nhàng hút đi lớp nội mạc tử cung và phần phôi qua ống hút.

Nong gắp nạo thai (sau 4 tuần)

• Như trên, nhưng thường tiến hành dưới gây mê toàn thân hay gây mê ngoài màng cứng. Thủ thuật này mất khoảng 30 phút và khi hồi phục sẽ chỉ đau bởi co thắt một chút.
• Bạn có thể uống thuốc làm tử cung co lại sau thủ thuật để giảm xuất huyết và khả năng nhiễm trùng.

Khởi phát chuyển dạ (đối với các thai đã lớn: 16-24 tuần)

• Từ tuần 16 trở đi thành tử cung mỏng hơn và do đó cũng dễ thủng hơn. Thai lớn và như thế cần phải cho khởi phát chuyển dạ (giục sinh) để đẩy thai ra ngoài, bạn sẽ phải chịu sự đau đớn cả về thể chất cũng như tinh thần.
• Bác sĩ sẽ cho thuốc để khởi phát chuyển dạ. Bạn sẽ đau quặn và có thể cần phải dùng thuốc giảm đau. Bạn có thể sử dụng thuốc để tăng cơn co thắt. Thai nhi và nhau thai từ từ bị tống ra dễ dàng. Thai nhi đã định hình và có thể sống thoi thóp được vài phút.
• Khi bạn được cho thực hiện khởi phát chuyển dạ, bác sĩ sẽ kiểm tra xem có còn gì sót lại trong tử cung của bạn không, và bạn sẽ được cho thuốc hạn chế tiết sữa. Bạn sẽ nằm lại bệnh viện khoảng 3 ngày nhưng nếu vì lý do thiếu giường bạn có thể phải ở cùng phòng với những phụ nữ đã có con hay không thể có con. Đây là việc không hay lắm, vì thế bạn nên tiên liệu trước để tránh, nếu có thể.

Cắt tử cung (16-24 tuần)

Thủ thuật này rất ít được thực hiện bởi vì đòi hỏi phải gây mê toàn thân và đôi khi là không thật sự cần thiết. Phẫu thuật này chỉ dùng cho những người không thể điều trị prostaglandin hay khi những phương pháp khác đã thất bại.

Sau khi chấm dứt thai kỳ

Điều gì sẽ xảy ra cho bạn sau khi phá thai tùy thuộc rất nhiều vào chính bản thân bạn và giai đoạn của thai kỳ khi tiến hành thủ thuật. Những điều sau đây là những chỉ dẫn cần phải nghi nhớ trong những ngày ngay sau thủ thuật.

• Nếu có bất kỳ dạng xuất huyết nặng nào, đau bụng hay chảy dịch bất thường ở âm đạo cần phải điều trị ngay lập tức.
• Kinh nguyệt sẽ trở lại trong vòng một tháng hay 6 tuần lễ sau phẫu thuật. Đừng sử dụng loại băng về sinh dạng viên tròn nhét âm đạo (tampo) trong lần có kinh đầu tiên.
• Tránh giao hợp khi thấy máu vẫn còn rỉ ra sau thủ thuật (hiện tượng này sau vài ngày có thể mất). Phải chờ đến khi cảm thấy hoàn toàn thoải mái.
• Nếu phá thai sớm thì bạn có thể trở về trạng thái tâm lý bình thường trong khoảng một tuần. Nếu phá thai trễ (sau 16 tuần) bạn phải cần từ 2 đến 3 tuần.
• Ngay cả khi không cảm thấy cần thiết, bạn cũng nên tìm người để tham vấn sau khi phá thai, cảm giác tội lỗi, xấu hổ và tiếc nuối có thể gây tổn thương và làm hại một cách tiềm ẩn những mối quan hệ mới hay hiện tại nếu không được quan tâm một cách đúng mức.
• Cần được kiểm tra vào tuần thứ 6 sau thủ thuật.
• Bắt đầu sử dụng phương pháp ngừa thai ngay lập tức.

ST