Nhân viên sales (bán hàng) thường được biết đến như những người có tài ăn nói, lanh lợi và nhất là khả năng nắm bắt tâm lý khách hàng. Đạt được điều đó đòi hỏi mỗi người làm sales luôn phải nỗ lực trong công việc.
Những "cỗ máy" đa tính năng
"Nhân viên sales, hay còn gọi là các seller, tựa cỗ máy hoạt động với nhiều tính năng và có sức bền đáng nể" anh T.V.Thành - nhân viên sales chuyên về lĩnh vực thiết bị điện tử cho biết.
Sở dĩ như vậy vì khi giới thiệu sản phẩm của công ty đến khách hàng họ phải trải qua rất nhiều khâu chuẩn bị, hiển nhiên là hoàn toàn tự lực cánh sinh. Chẳng hạn như sau khi tìm được đối tượng tiềm năng thì mỗi seller sẽ gửi fax đến. Nếu nhận được hồi âm thì họ sẽ xin một cuộc hẹn, mà điều này thì rất ít xảy ra. Vì vậy, các seller thường "dày mặt" trực tiếp tới gặp đối tượng để tác nghiệp.
Thị trường mở cửa cho phép khách hàng có nhiều sự lựa chọn do đó làm thế nào để có được hợp đồng là thước đo năng lực làm việc của seller. Họ phải biết cách nói như thế nào để tăng khả năng thuyết phục người nghe. Muốn thế thì phải có kiến thức chuyên sâu về sản phẩm để "đụng đâu biết đấy" chứ không ú ớ khi khách hàng thắc mắc. Phải làm cho sản phẩm của mình được đối tượng thấy nhiều ưu điểm so với các sản phẩm cùng loại khác. Còn "chiêu" phụ nhưng cũng quan trọng không kém đó là các dạng khuyến mãi khi khách hàng đến với công ty.
Thế nhưng, không phải cứ cho nhiều là người ta nhận, họ e gặp phải của rẻ là của ôi. Trường hợp khách hàng chọn đơn vị này cung cấp chứ không phải công ty khác dù không có bất cứ khoản đãi ngộ nào cũng không phải hiếm.
Vì vậy, khi trình bày trước đối tượng, các seller luôn kìm chế để "nổ" vừa đủ, và để dù biết là "nổ" đấy song vẫn tin tưởng được. Bản lĩnh của những seller chuyên nghiệp còn được thể hiện ở khả năng lèo lái trước những đòi hỏi mà theo họ là khá "lươn lẹo" từ phía khách hàng. Khi ấy phải thật bình tĩnh để nhận thấy khách hàng "cáo" quá thì rút lui, không thể "thiệt đơn thiệt kép" được.
Seller mới chập chững vào nghề thường gặp phải trở ngại khi bị khách hàng "quay". Những lúc ấy các bạn thường bối rối nên không những đánh mất tự tin mà còn tỏ vẻ quá "khớp" trước đối tác. Công việc sales cũng không thể thành công nếu không có tính kiên trì, phải chịu khó không nên suy nghĩ theo kiểu "không được chỗ này thì vẫn còn nơi khác".
Mặt khác, vẻ bề ngoài của seller cũng là một trong những nhân tố giúp họ có được hợp đồng. Thế nên, các seller nữ thường "tút" lại ngoại hình sao cho "pro" một chút. Đủ để họ tự tin, năng động trước những khách hàng khó tính.
Thế giới của các seller không êm ả chút nào. Họ cạnh tranh nhau bằng uy tín, bằng năng lực, bằng sự tìm đến của đối tác. Từ trang bị kiến thức, học hỏi kinh nghiệm, bổ sung và luôn tự làm mới mình, làm mới các phương thức tiếp cận khách hàng... như những tính năng cơ bản nhất được "lập trình" sẵn trong mỗi seller. Mỗi seller không chỉ làm giàu cho mình tiềm năng từ bên ngoài mà còn có cả nội năng.
Họ tranh thủ thời gian bổ sung vốn ngoại ngữ, học các lớp dạy về nắm bắt tâm lý khách hàng, khả năng nói trước công chúng... Khi còn học khoa marketing của Trường Cao đẳng Kinh tế đối ngoại, Tiến Minh đã bắt đầu công việc sales bằng cách đấu thầu một gian hàng thực phẩm phục vụ tết. Minh cùng các bạn trong nhóm tất bật lo từ tìm nguồn hàng đến mối cung cấp hàng. Còn mời chào bán lẻ cho khách được xem là để huấn luyện thực tế trước tính đa dạng của đối tượng tiêu dùng.
Ngoài khoản thu nhập cố định ra, phần trăm hoa hồng nhận được sau mỗi chữ kí của khách hàng sẽ đem đến cho seller một cuộc sống khá sung túc. Đặc biệt, nhân viên sales thường làm ăn theo mùa nên những lúc vào vụ họ thường không bỏ sót bất kì cơ hội nào. Vào tháng cao điểm anh Thành ít nhất cũng bỏ túi được kha khá, trên dưới hai mươi triệu.
Còn với chị S làm ở bộ phận sales của Công ty bánh kẹo Kinh Đô thì mùa trung thu nào chị cũng làm như điên, suốt ngày chạy ngoài đường tới các đại lý bánh kẹo. Nhờ tài ngoại giao và chữ tín trong công việc nên cuốn sổ đặt hàng của chị mỗi lúc một dày thêm. Sự phờ phạc của chị cũng được đền bù một cách xứng đáng với hơn 30 triệu chỉ trong một tháng. Hay vừa sang hè thôi song An (Đại học Ngoại ngữ dân lập tin học) cũng đã kiếm được vài triệu từ công việc sales tour cho các trường học...
Công việc sales - bán hàng cũng là một nghệ thuật nên mỗi seller cũng phải có tư chất riêng thì mới đem lại kết quả mong muốn. Công sức để trồng và chăm bẵm cho cây chắc sẽ đắng song quả thu được không thể không ngọt.