Siêu âm thai nhi

Bác sĩ siêu âm là người duy nhất có thể cho bà bầu biết chính xác. Thời điểm tốt nhất để xác định giới tính thai nhi là tuần thai thứ 20. Ở tuần thứ 20, bào thai đã đủ to để nhìn thấy rõ ràng hình dáng cơ thể.
 
Bác sĩ cần đến sự giúp đỡ của rất nhiều nhân tố để xác định giới tính thai nhi bằng siêu âm. Lượng dịch đầu ối bao quanh em bé, vị trí em bé và độ dầy của thành bụng đóng vai trò quan trọng. Chuyện sẽ trở nên đơn giản khi chỉ việc nhìn vào vị trí giữa hai chân của bé. Nhưng độ chính xác của nó lại hoàn toàn phụ thuộc vào người siêu âm. Nếu bác sĩ đó có thể nhìn thấy rõ ràng thì kết quả sẽ chính xác.

Có thể xác định giới tính thai nhi bằng siêu âm

Một bác sĩ siêu âm có kinh nghiệm, lượng dịch đầu ối thích hợp, bà bầu có thành bụng mỏng, em bé dang rộng chân sẽ là điều kiện lý tưởng để xác định giới tính. Mọi việc sẽ khó khăn hơn nếu bà bầu béo phì, lượng dịch đầu ối ít, thai nhi không dang rộng chân thì sẽ rất khó để xác định chính xác giới tính của thai nhi.

Giới tính thai nhi được xác định khi nhìn thấy bộ phận sinh dục của em bé. Nếu thiếu bộ phận sinh dục nam chưa chắc đã là dấu hiệu khẳng định em bé là gái bởi có thể do thai nhi bắt chéo chân nên bác sĩ không nhìn thấy.

Những điều cần biết khi siêu âm thai

Vào cuối thai kỳ, nhiều phụ nữ hoảng sợ khi thấy kết quả siêu âm là "xơ hóa bánh rau". Thực ra, đây là hiện tượng "canxi hóa" - sự lắng đọng canxi giữa bánh rau và cơ tử cung, xuất hiện ở những thai gần đủ tháng. Điều này chỉ nói lên sự trưởng thành của thai chứ không có nghĩa là bánh rau bị thoái hóa.

Sự canxi hóa ảnh hưởng không lớn đến quá trình trao đổi chất của bánh rau. Vì sự trao đổi chất xảy ra tại các hồ huyết nằm giữa bánh rau, trong khi canxi chỉ lắng đọng quanh riềm các múi rau (bánh rau có 8-12 múi nhỏ).

Ngoài vấn đề trên, khi đi siêu âm, nhiều thai phụ thường đặt ra các câu hỏi như thai nhi là trai hay gái, được mấy tuần tuổi, có khỏe không, ối đục là gì, cần siêu âm trong những thời điểm nào... Sau đây là lời giải đáp cho từng câu hỏi đó:

1. Có thể xác định giới tính thai nhi một cách tương đối chính xác từ tuần 28 

Ở các thai trai, dương vật thể hiện rõ khá sớm (trong 3 tháng đầu). Lúc này, tinh hoàn tuy đã hình thành nhưng còn nằm trong ổ bụng và phải đến tuần thứ 28 mới di chuyển đến bìu. Khi thai nhỏ, hình ảnh dương vật và âm vật khá giống nhau. Chỉ khi nào nhìn rõ được 3 thành phần là 1 dương vật và 2 tinh hoàn, bác sĩ mới có thể khẳng định thai là trai.

Kết luận thai trai đáng tin hơn kết luận thai gái, bởi trong nhiều trường hợp, tinh hoàn chưa di chuyển xuống bìu sau 28 tuần thai. Lúc này, khi nhìn hình ảnh siêu âm, bác sĩ dễ đoán nhầm là thai gái.

2. Kết luận tuổi thật của thai qua siêu âm là một việc không dễ dàng

Sau khi siêu âm biết kích thước, hình dạng của thai nhi, bác sĩ xác định tuổi thai dựa vào một bảng đối chiếu (bảng này cho biết các chỉ số của thai nhi bình thường trong các độ tuổi khác nhau). Như vậy kết luận tuổi thai qua siêu âm không hẳn là chính xác, nó chỉ cho biết thai tương ứng với các thai bình thường ở độ tuổi bao nhiêu. Sai số của việc xác định tuổi thai qua siêu âm tỷ lệ thuận với tuổi thai. Trong 3 tháng đầu, sai số nằm trong giới hạn 1 tuần; 3 tháng giữa: 2 tuần, 3 tháng cuối: 3 tuần.

Vì vậy, tốt nhất là người mẹ nhớ được ngày đầu tiên của lần hành kinh cuối cùng và xác định tuổi thai kể từ ngày này. Việc tự xác định được tuổi thai dựa vào kỳ kinh cũng giúp bác sĩ kết luận thai có phát triển trong giới hạn bình thường hay không (bằng cách so sánh hình ảnh siêu âm thực tế với những chỉ số mà các thai nhi bình thường ở tuổi đó phải có).

3. Kết quả siêu âm không thể khẳng định chắc chắn là thai khỏe hay yếu

Kết quả siêu âm chỉ cho ta các thông số về kích thước như đường kính lưỡng đỉnh, chiều dài xương đùi, đường kính bụng..., chỉ đủ để khẳng định là tại thời điểm đó, tỷ lệ cơ thể của thai nhi có cân đối và tương xứng với tuổi thai hay không. Dựa vào siêu âm, bác sĩ chưa thể biết thai nhi có tiềm ẩn một căn bệnh nan y nào không.

4. Đừng quá lo lắng khi kết quả siêu âm ghi là "ối đục"

Trong trường hợp này, đáng lẽ bác sĩ phải ghi là "sự cản âm của dịch ối không đều". Việc khẳng định ối đục hay không chỉ có thể xác định khi ối đã vỡ (phải nhìn thấy tận mắt).

Bác sĩ xác định ối có bình thường không dựa trên số lượng và độ cản âm của dịch ối; trong đó yếu tố cản âm ít quan trọng hơn. Lượng dịch ối nhiều hay ít đều gợi ý những bất thường. Tuy nhiên, kết luận bất thường phải do các bác sĩ chuyên ngành sản đưa ra.

5. Một số thời điểm nên tiến hành siêu âm thai

- Chậm kinh 2-3 tuần: Xem thai có nằm đúng trong buồng tử cung không. Nên giữ kết quả để làm căn cứ so sánh sau này.

- Tuần 9-13: Xem khoảng sáng sau da gáy nhằm xác định các biểu hiện của hội chứng Down.

- Tuần 20-22: Siêu âm tổng quan 25-30 phút để xem kích thước cơ thể, vị trí các phủ tạng, đánh giá sự cân đối thai nhi.

- Tuần 37-38: Khẳng định lần cuối sự phát triển tương xứng của thai nhi trước khi sinh.

(ST)