Siêu âm

Siêu âm là một kỹ thuật y học rất có ích, hiện nay đang được dùng như một thông lệ trong chăm sóc tiền sản. Siêu âm dùng để kiểm tra sức khỏe và thế nằm của thai nhi, để hướng dẫn khi bác sĩ làm những phương pháp chuẩn đoán đặc biệt và giải phẫu. Phần đông các thai phụ làm hai lần siêu âm: từ 11 đến 13 tuần để xác định tuổi thai nhi và tầm soát bệnh Down và từ 18 đến 20 tuần tuổi để kiểm tra sự phát triển của thai nhi. Nếu phát hiện vấn đề gì, bạn sẽ được siêu âm nhiều lần nữa trước khi sinh.

Siêu âm là gì?

Xử lý dựa trên thiết bị sóng âm dùng để phát hiện ra những vật trong nước mà trong thế chiến thứ hai Hải quân Mỹ đã dùng để phát hiện ra tàu ngầm. Một bộ phận tinh thể bên trong thiết bị gọi là máy biến năng, chuyển dòng điện thành những dòng sóng có âm tần số cao mà tai người không nghe được. Những sóng âm này tạo thành các chùm tia sóng âm xuyên qua bụng khi máy biến năng di chuyển tới lui. Chùm tia này gặp những vật trên đường đi của nó và dội lại. Máy này sẽ ghi lại những sóng dội này và chuyển thành tín hiệu điện, tạo ra hình ảnh trên màn hình. Chùm tia chỉ xuyên qua nước và những mô mềm như túi phôi, thận và gan. Nó không đi qua xương hoặc khí. Phương pháp quét siêu âm được dùng ngày càng tăng để đánh giá khả năng sẩy thia, có thai ngoài tử cung, theo dõi điều trị vô sinh như IVF (thụ tinh trong ống nghiệm) hay để phẫu thuật thai nhi.

Tại sao bạn phải siêu âm

Siêu âm là thủ tục phải làm để kiểm tra thai nhi có phát triển bình thường không, nhưng có một vài tình huống và có một số bệnh cũng cần siêu âm thêm. Bạn có thể được yêu cầu siêu âm thêm:

- Nếu đó là một phần của việc đánh giá vô sinh.

- Để nhận diện những vấn đề trong bụng như thai ngoài tử cung.

- Nếu như bác sĩ nghi sẩy thai khó tránh.

- Để kiểm tra đa thai.

Đi làm siêu âm

Siêu âm không gây đau và kéo dài khoảng 15 phút. Bạn phải uống nửa lít nước và không đi tiểu trước khi siêu âm. Có thể hơi khó chịu một chút nhưng bàng quang căng to thì hình em bé sẽ rõ hơn màn hình. Có khi bạn phải thay quần áo bệnh viện trước khi nằm lên giường bên cạnh máy. Một chất dầu hay kem, tác động như chất dẫn truyền sóng âm, sẽ được thoa lên bụng. Bác sĩ sẽ di chuyển thiết bị biến năng trên vùng bụng đã thoa dầu theo những hướng khác nhau. Bạn sẽ được thấy hình ảnh bé hiện lên màn hình.

Lần siêu âm đầu tiên của bạn

Như phần lớn những kỹ thuật y khoa khác, siêu âm ngày càng được cải tiến về trang thiết bị cũng như kỹ thuật khiến nó trở nên rất an toàn. Nhờ siêu âm bạn có thể “nhìn” thấy bé của bạn trước khi bé ra đời.

Bạn có thể nghe tiếng tim của bé và phân biệt được những cử động nhẹ nhàng của tay chân khi bé bơi hoặc đạp trong dịch phôi. Bạn hãy yêu cầu bác sĩ cắt nghĩa hình ảnh trên màn hình vì có nhiều chi tiết cũng khó hiểu. Nhiều bệnh viện sẽ cho bạn một tấm hình của bé trên màn hình để làm kỷ niệm.

Siêu âm có an toàn không?

Không như chụp X quang, cho đến bây giờ người ta không thấy nguy cơ của siêu âm đối với thai nhi. Có người đã nêu lên vấn đề hậu quả lâu dài ví dụ như nghe kém vì sóng âm. Nhưng những nghiên cứu gần đây cho thấy siêu âm không có hại cho mẹ và bé vì cường độ sóng âm rất thấp. Tóm lại bạn có thể làm siêu âm nhiều lần.

Tại sao phải làm siêu âm

Siêu âm được làm trong khuôn khổ các xét nghiệm thường quy để biết bé của bạn có khỏe không. Nó có thể được dùng trong các giai đoạn khác nhau của thai kỳ vì những lý do sau đây:

- Kiểm tra vị trí của bé và sự phát triển của lá nhau.

- Kiểm tra tốc độ tăng trưởng của bé, đặc biệt khi không biết ngày thụ thai.

- Xem bé có sắp sinh chưa nếu thai quá ngày.

- Xác định xem bé có nằm bình thường hay là ngược sau tuần lễ thứ 38.

- Xem các dị dạng thai nhi như tật nứt đốt sống.

- Để theo dõi em bé khi làm những xét nghiệm đặc biệt như chọc dò ối hay nội soi thai.

- Hỗ trợ kỹ thuật mổ thai nhi trong bụng mẹ.

(St)