Cách làm sữa đậu nành vừng lạc bổ dưỡng mà không nóng cho ngày hè
Làm sữa đậu nành bằng máy xay sinh tố
Cách làm sữa đậu nành tại nhà không cần máy
Cách làm sinh tố dưa lê chuối và sữa đậu nành ngon giúp giảm cân
Sữa đậu nành và các món ăn từ đậu nành đã khá quen thuộc với nhiều người. Giá trị dinh dưỡng đậu nành cũng không còn xa lạ. Nhưng đối với các bà bầu thì đậu nành có tốt, an toàn, có ảnh hưởng tới giới tính của bé không nếu họ mang bầu là con trai...? Đó là những thắc mắc mà rất nhiều bà bầu quan tâm.
Hầu hết các mẹ đã quen với các loại sữa có nguồn gốc từ động vật như sữa bò hoặc sữa dê, nhưng có một loại sữa cũng có lợi ích to lớn đối với sự phát triển của trẻ đó là sữa đậu nành mà cho đến nay, nhiều bậc cha mẹ không biết rằng sữa đậu nành cũng cung cấp những lợi ích tương tự và thậm chí tốt hơn so với sữa bò đối với sự sinh trưởng của cơ thể trẻ.
Công dụng không phải ai cũng biết
Thế giới đã thống kê được trên 1.000 loại đậu nành gồm đủ cỡ (to nhỏ) và sắc màu (đỏ, vàng, xanh, nâu và cả đen). Đậu nành ít chất bột, nhiều đạm và dầu, giá rất rẻ được dùng làm thực phẩm chế biến đủ loại thực phẩm như đậu phụ, dầu đậu nành, tương sữa đậu nành, bột đậu nành, sốt đậu nành và miso... Đậu nành còn được chế biến thành bơ margarines, kể cả xà bông và plastic. Nước Mỹ hiện dẫn đầu thế giới về xuất cảng, sản xuất và chế biến đậu nành. Trước đây các nhà khảo cứu đã chỉ ra lợi ích của đậu nành như làm giảm cholesterol trong máu do có 4 chất là: chất xơ, chất saponins, chất phytosterols và cả chất lecithin cùng lượng nhỏ vitamine E, đậu nành còn là chất chống ung thư nhờ các chất như: protease inhibitors, trypsin inhibitor, isoflavones, polyphenols, phytate, và methionine.
Đối với nam giới, sữa đậu nành thường được cho là không có lợi, nhưng đối với phụ nữ và đặc biệt là trẻ em thì sữa đậu nành có tác dụng rất tốt. Sữa đậu nành được coi như một loại thực phẩm lành mạnh dành cho trẻ nhỏ. Sữa đặc biệt tốt cho sự phát triển của cơ thể và trí não trẻ. Thành phần chính trong sữa là Protein có hàm lượng rất cao khiến cho loại thực phẩm này trở thành một nguồn thực phẩm quan trọng trong cuộc sống.
Hầu hết các mẹ đã quen với các loại sữa có nguồn gốc từ động vật như sữa bò hoặc sữa dê, nhưng có một loại sữa cũng có lợi ích to lớn đối với sự phát triển của trẻ đó là sữa đậu nành mà cho đến nay, nhiều bậc cha mẹ không biết rằng sữa đậu nành cũng cung cấp những lợi ích tương tự và thậm chí tốt hơn so với sữa bò đối với sự sinh trưởng của cơ thể trẻ.
Trong sữa đậu nành có chứa protein thực vật, đây là loại protein không gây ra phản ứng dị ứng ở những trẻ có dị ứng với sữa bò và loại protein này có thêm một lợi thế nổi trội bởi nó có thể làm mất một lượng canxi nhất định trong thận. Sữa đậu nành còn là loại sữa không chứa lactose trong khi khoảng 25% dân số thế giới không thể ngăn chặn đường lactose khi lactose không hề tốt cho sức khỏe.Các chất dinh dưỡng có trong sữa đậu nành tương đương với sữa bò. Sữa công thức làm từ sữa đậu nành cho em bé của bạn đáp ứng đầy đủ tương đương với tỷ lệ dinh dưỡng có trong sữa công thức làm từ sữa bò và như vậy sữa đậu nành có thể hoàn toàn bảo đảm hoàn thành việc đáp ứng đầy đủ các chất dinh dưỡng và vi chất cho em bé của bạn.
Như vậy nếu phân tích kĩ thì lợi ích của sữa đậu nành cho trẻ em là rất tốt để con yêu của bạn “đối phó” với bệnh dị ứng sữa bò và hơn thế nó cũng cho dinh dưỡng tốt tương đương với sữa bò. Vì vậy, nếu bạn có con không thích hoặc bị dị ứng với sữa bò, sữa đậu nành là một sản phẩm rất tốt để các mẹ cân nhắc thay thế.
Tiềm ẩn nhiều độc hại nếu không sử dụng đúng cách
Bên cạnh những tác dụng có lợi thì đậu nành cũng có độc hại, nhất là đậu phụ và tàu hũ (óc đậu) hoặc các sản phẩm làm đông đặc theo phương pháp Tây Âu ví dụ: enzyme inhibitors làm ngăn cản hoạt động của trypsin và các enzymes khác cần cho hấp thu chất protein, làm thiếu hụt chất đạm nghiêm trọng có thể gây viêm tụy (trên súc vật) và ung thư(?) Nó còn có hóa chất hemaglutinin làm cho hồng cầu bị vón và giảm hấp thu dưỡng khí. Đậu nành còn có lượng phytic acids cao, thường có ở vỏ hạt làm cản trở sự hấp thu các chất khoáng rất quan trọng như: calcium, mangesium, sắt, kẽm qua ruột (thường thấy ở những người ăn chay trường)
Trong khi chế biến, các nhà sản xuất thường ngâm đậu nành trong dung dịch kiềm (alkaline) sau đó đun ở 115oC trong nồi áp suất. Cách này làm chất đạm khó tiêu hóa được và chất phytate trong sữa đậu nành ngăn cản các chất khoáng vào máu, nguy hiểm hơn là chất kiềm dùng để ngâm còn có mầm ung thư lysinealine, giảm chất cystine trong đậu nành đưa đến vô dụng các chất đạm nếu không ăn thêm các chất thịt, cá, trứng và sản phẩm làm từ sữa động vật.
Sữa đậu nành cho trẻ em cùng với chất trypsin inhibitors có chứa lượng cao nhất phytate khiến cho trẻ bị thiếu kẽm. Còn chất nhôm lại cao hơn gấp 10 lần so với sữa thường và 100 lần so với sữa chưa chế biến. Tình trạng dị ứng do ăn đậu nành rất thường gặp vả lại trong sữa đậu nành cho trẻ em còn thiếu chất cholesterol là chất thiết yếu cho sự phát triển não bộ và hệ thống thần kinh.
Đậu nành với bà bầu
Một số độc giả thắc mắc về thông tin: Sử dụng nhiều đậu nành khi mang thai, có thể gây dị tật cho em bé trong bụng hoặc sẽ sinh ra bé gái.
Bạn có thể tham khảo câu trả lời từ Healthy & Ivillage.
Những thông tin trên chưa có đủ bằng chứng khoa học để kết luận.
Mối quan hệ giữa thực phẩm từ đậu nành với giới tính em bé trong bụng đã được nghiên cứu kỹ lưỡng, trên quy mô lớn. Nhìn chung những loại thực phẩm hàng ngày nạp vào cơ thể người mẹ chỉ là một yếu tố nhỏ, không thể quyết định hoàn toàn đến giới tính thai nhi.
Isoflavone (một chất có trong thành phần của đậu nành) được tìm thấy nhiều trong máu của bé sơ sinh nếu những bé này có mẹ uống nhiều sữa đậu nành trong thời kỳ mang thai - kết quả nghiên cứu của các nhà khoa học Nhật Bản. Nghiên cứu cũng kết luận rằng, những chất này không có liên quan tới bất kỳ một rắc rối sức khỏe nào của bé. Tuy nhiên, những khuyết tật bẩm sinh ở bé lại có xu hướng gia tăng ở nhóm bà mẹ có chế độ ăn kiêng trong thai kỳ.
Chất isoflavone cũng có thể truyền từ sữa mẹ tới bé trong giai đoạn cho bé bú nếu nhóm bà mẹ này sử dụng sữa đậu nành hàng ngày. Chất này cũng không gây hại cho sự phát triển của bé.
Xét về mặt dinh dưỡng, sữa đậu nành là một loại đồ uống an toàn. Nó chứa nhiều canxi, vitamin B12. Hàm lượng protein trong sữa đậu nành rất cao và nó chứa đủ 8 loại axit amin cần thiết cho cơ thể. Đặc biệt, sữa đậu nành chứa một lượng axit béo không no, có tác dụng duy trì cân nặng (tốt cho nhóm bà bầu béo phì), làm da dẻ hồng hào, chống nhăn, lợi tiểu….
Một vài nghiên cứu khoa học chứng minh rằng, lượng protein cao trong sữa đậu nành có thể làm giảm khả năng thụ thai. Tiêu thụ một lượng lớn sữa đậu nành mỗi ngày (trên 3 cốc) sẽ làm sụt giảm lượng hormone sinh sản trong cơ thể con người. Đây là kết quả công bố trên tờ Natual Toxins (Tạm dịch là Những độc tố tự nhiên) sau khi tiến hành nghiên cứu trên một số lượng lớn động vật.
Tuy nhiên, cuộc nghiên cứu cũng kết luận rằng, hiện chưa có tài liệu nào chứng minh, sữa đậu nành hoặc những sản phẩm từ đậu nành có khả năng gây hại cho sức khỏe con người
Dinh dưỡng trong thai kỳ rất quan trọng, nó không chỉ ảnh hưởng trực tiếp tới sự phát triển của thai nhi mà còn ảnh hưởng nhiều tới sức khỏe và sự phát triển sau này của bé. Chính vì vậy, dinh dưỡng thời kỳ mang bầu ngày càng được quan tâm nhiều hơn, thể hiện bởi sự cân nhắc, những thắc mắc băn khoăn mỗi khi chọn lựa thực phẩm của các chị em. Một trong những loại thực phẩm gây nhiều quan tâm tranh cãi từ lâu là việc sử dụng đậu nành và các sản phẩm dinh dưỡng từ đậu nành khi mang thai.
Sản phẩm từ đậu nành tốt cho mẹ và bé
Đậu nành và các món ăn từ đậu nành được coi là “thực phẩm vàng” đối với sức khỏe của con người. Theo nhiều nghiên cứu, đậu nành luôn được coi là nguồn cung cấp protein quý giá. Protein từ đậu nành có thể cung cấp đầy đủ và cân đối các axit amin cầnvthiết tương tự như nguồn axit amin động vật: có trong sữa, thịt, trứng… Hơn thế, đậu nành còn là nguồn cung cấp các axit béo linoleic, linolenic, omega-3 là những axit béo không no thiết yếu giúp tăng cường hấp thu các chất dinh dưỡng, điều chỉnh huyết áp, thúc đẩy sự phất triển của các tế bào khỏe mạnh, và cả các chất thiết yếu khác như sắt, kẽm, folat, vitamin A, PP, B, D rất tốt cho sự phát triển của thai nhi, tránh hiện tượng nhẹ cân, sinh non, tránh còi xương ở bé, loãng xương ở mẹ. Ngoài ra, các chất xơ hòa tan và không hòa tan có trong đậu nành còn giúp kiểm soát đường huyết thai kỳ, giảm hiện tượng táo bón mà nhiều bà bầu hay gặp. Và cũng theo những nghiên cứu mới được báo cáo tại Hội nghị Khoa học Kỷ nguyên của Hy Vọng vào tháng 8/2011 của Hiệp hội Ung thư vú thì đậu nành còn là một trong những loại thực phẩm được các nhà khoa học khuyến cáo các bà bầu sử dụng để giảm nguy cơ ung thư vú cho con…
Đậu nành tốt cho mẹ và bé như vậy nhưng chắc hẳn mẹ nào cũng sẽ băn khoăn liệu isoflavone có hoạt tính estrogen – một loại hormone giới tính nữ liệu có ảnh hưởng tới giới tính của em bé không? Câu trả lời cho các thắc mắc của các chị em là đậu nành hoàn toàn an toàn cho thời kỳ mang thai, không có bất kỳ ảnh hưởng bất lợi gì tới giới tính của bé. Chưa có nghiên cứu nào có được các bằng chứng cụ thể, thuyết phục rằng estrogen trong đậu nành có ảnh hưởng tới đến sinh sản của các bé trai, càng không thể làm teo tinh hoàn hay gây vô sinh như nhiều người nghĩ. Theo nghiên cứu mới vào năm 2001 của tiến sĩ Daniel Doerge và các đồng nghiệp cho biết, không có bất kỳ dấu hiệu nào cho thấy chất isoflavone có trong đậu nành được hấp thụ qua nhau thai người. Và năm 2002, nghiên cứu của tiến sĩ Thomas Badger được đăng trên Tạp chí Dinh dưỡng Mỹ cho biết nghiên cứu trên những trẻ em sử dụng sữa công thức làm từ đậu nành (những đứa trẻ được coi là sử dụng nhiều sữa đậu nành nhất so với trẻ em khác tại Mỹ) cũng không thấy bất cứ dấu hiệu có hại nào tới sức khỏe của chúng.
Mẹ và bé cần chú ý khi dùng sản phẩm từ đậu nành.
Như vậy, các bà bầu hoàn toàn có thể yên tâm sử dụng sữa đậu nành và các sản phẩm từ đậu nành như một nguồn thực phẩm bổ dưỡng cho cả mẹ và bé. Tuy nhiên khi uống sữa đậu nành cần chú ý:
● Cần đảm bảo sữa đậu nành đã được đun sôi kỹ nhằm phá hủy chất soyin (trong hạt đậu nành) có thể gây cồn cào, buồn nôn, đau bụng, tiêu chảy và đảm bảo ATVSTP.
● Không cho trứng gà vào sữa đậu nành để uống vì trypsine trong đậu nành sẽ kết hợp với albumin của trứng gà sinh những chất mà cơ thể khó hấp thụ làm giảm giá trị dinh dưỡng.
● Trước và sau khi uống sữa đậu nành 1 giờ không nên ăn cam, quýt vì axit trong cam, quýt tác dụng với protein của đậu nành gây kết tủa ở ruột không tốt cho tiêu hóa, gây đầy bụng khó tiêu, hoặc tiêu chảy.
● Không được pha sữa đậu nành với đường đỏ bởi axit hữu cơ trong đường đỏ có thể kết hợp với protein trong sữa đậu sẽ sinh ra những chất khó hấp thụ với cơ thể người.
Cách sử dụng sữa đậu nành
- Bạn không nên hòa lẫn sữa đậu nành với trứng gà vì chất albumin trong lòng trắng trứng kết hợp với chất tripxin có trong sữa sẽ gây nên hiện tượng đầy bụng, khó tiêu. Hơn nữa, sự kết hợp này còn làm giảm giá trị dinh dưỡng của đậu nành.
- Bạn không nên dự trữ sữa đậu nành trong bình hoặc trong tủ lạnh lâu vì nó sẽ bị biến chất, hư hỏng, thậm chí nhiễm khuẩn.
- Bạn không nên pha sữa đậu nành với đường đỏ vì một số axit hữu cơ có trong đường đỏ kết hợp với protein trong sữa sẽ gây nên tình trạng đầy, chướng bụng. Tuy nhiên, khi hòa sữa với đường trắng thì lại an toàn.
- Nếu tự chế biến, bạn nên đun sôi thật kỹ sữa trước khi sử dụng để tránh bị đau bụng, ngộ độc. Nếu mua, bạn nên chọn những nhãn hiệu sữa đậu nành đảm bảo chất lượng, còn hạn sử dụng và không có dấu hiệu sữa bị biến chất, nhiễm khuẩn…
- Vì sữa đậu nành chứa một lượng protein lớn nên nếu sử dụng nhiều bạn sẽ bị đầy bụng. Đảm bảo chắc chắn rằng, lượng protein nạp vào cơ thể qua thực phẩm tương đương với cân nặng của bạn. Ví dụ: Bạn nặng 60kg, tương đương với nhu cầu protein là 60g mỗi ngày. Lưu ý: tổng protein này bao gồm cả lượng thịt, cá… bạn ăn hàng ngày.
- Bạn nên nhớ rằng, một chế độ ăn uống đa dạng và đủ chất sẽ rất có lợi cho sự phát triển của em bé. Bởi vì, bé sẽ được hưởng tất cả những gì bạn nạp vào cơ thể hàng ngày. Cuối cùng, bạn không cần thiết phải kiêng sữa đậu nành trong giai đoạn mang thai hoặc cho con bú. 1-2 cốc sữa đậu nành nhỏ mỗi ngày sẽ không ảnh hưởng đến sức khỏe của hai mẹ con bạn.
Những cấm kị khi uống sữa đậu nành
1. Uống sữa đậu nành với ăn trứng
Uống sữa đậu nành khi ăn trứng ốp la hoặc trứng luộc là thói quen ăn sáng của khá nhiều người. Sữa đậu nành giàu protein thực vật, chất béo, carbohydrate, vitamin, khoáng chất và chất dinh dưỡng khác, uống một mình thì có hiệu ứng bổ dưỡng cao, nhưng nếu uống cùng lúc với ăn trứng thì lại không tốt.
Trong sữa đậu nành có một chất đặc biệt gọi là trypsin, khi kết hợp với protein trong lòng trắng trứng sẽ dẫn đến làm giảm giá trị dinh dưỡng.
2. Tránh uống quá nhiều
Uống sữa đậu nành quá nhiều dễ gây ra khó tiêu, đầy hơi, tiêu chảy do các chất dinh dưỡng trong sữa đậu nành không đựợc hấp thu hết, ảnh hưởng không tốt đến tiêu hóa. Đối với người lớn, không nên uống quá 500ml/ngày.
3. Không dùng đường nâu
Axit hữu cơ trong đường nâu liên kết với protein trong sữa đậu nành có thể phá hủy các chất dinh dưỡng.
4. Không uống "chay", không uống khi đói
Nếu uống sữa đậu nành khi đói mà không ăn kèm với bất kỳ thực phẩm nào thì protein trong đậu nành sẽ phân hủy, không phát huy được vai trò bổ sung dinh dưỡng cho cơ thể.
5. Tránh uống sữa chưa nấu chín
Sữa đậu nành chưa được nấu chín có chứa các chất độc hại, khi uống sẽ dẫn đến quá trình chuyển hóa chất đạm và gây ra các triệu chứng bất lợi cho cơ thể. Trong sữa đậu nành chưa nấu chín có chứa chất ức chế men trypsin, saponin và một số chất không có lợi khác nên khi uống vào sẽ gây ra buồn nôn, nôn, đau bụng đi ngoài… thậm chí ngộ độc.
Lưu ý: Chất saponin làm cho đậu nành có hiện tượng “sôi giả” (khi đun chưa sôi nhưng đậu nành đã sủi bọt), khiến cho nhiều người tưởng lầm là đậu nành đã sôi và chín. Khi đun sôi sữa cũng phải mở nắp. Sỡ dĩ làm như vậy là để các chất độc hại bốc hơi cùng với hơi nước ra ngoài.
6. Chứa sữa trong phích
Để giữ ấm sữa, một số người lưu trữ sữa trong phích nước để giữ nhiệt tốt hơn. Nhưng họ vô tình không biết rằng nhiệt độ bên trong phích nước không phù hợp với điều kiện nhiệt độ thích hợp của sữa đậu nành. Vi khuẩn sinh sôi có thể làm cho sữa bị ôi sau khoảng 3-4 giờ.
7. Chú ý bổ sung kẽm khi uống sữa đậu nành thường xuyên
Đậu nành chưa nấu chín có chứa một số chất không có lợi cho cơ thể như saponin hormone và lectin… Do đó, tốt nhất chỉ uống sữa đậu nành khi đã nấu chín như đã nói ở trên. Và những người uống sữa đậu nành thường xuyên nên bổ sung thêm nguyên tố vi lượng kẽm để tránh thiếu chất.
8. Một số bệnh không nên uống sữa đậu nành
Không phải ai cũng có thể hấp thu tốt sữa đậu nành. Theo y học cổ truyền đậu nành có tính hàn, vì vậy những người thể chất kém, tinh thần mệt mỏi hay có triệu chứng của bệnh Gút nên tránh uống sữa đậu nành vì uống sẽ dẫn đến đầy bụng, chướng hơi, ợ hơi, ợ chua, dễ bị đi ngoài. Ngoài ra, những người có triệu chứng thận hư, di tinh, tiểu đêm nhiều… cũng không nên uống vì dễ làm cho các triệu chứng trên nặng thêm.
9. Không uống cùng kháng sinh
Một số loại thuốc đặc biệt như thuốc kháng sinh chứa chất tetracycline, erythromycine có tác dụng phân hủy chất dinh dưỡng trong sữa đậu nành. Do đó, tránh uống kháng sinh cùng lúc với sữa đậu nành. Nên uống cách nhau khoảng 1 giờ để đảm bảo không có phản ứng hóa học xảy ra.
Ăn rong biển phòng chống dị tật thai nhi
Bà bầu và hội chứng thèm ăn kỳ cục
Ăn gì để tốt sữa sau sinh?
Bà bầu ăn tết, cần lưu ý gì?
Món ăn giúp bà bầu tiêu hóa tốt
Ăn gì để giảm nôn ói khi mang thai?
(st)