Bên cạnh chứng huyết áp cao thì còn có chứng huyết áp thấp. Dưới đây là những món ăn, bài thuốc dùng cho những người gặp phải một trong hai tình trạng này, và cả người hay bị đau đầu, theo hướng dẫn của lương y Phạm Như Tá.
Ăn đủ các bữa, đặc biệt bữa sáng rất quan trọng. Các chuyên gia khuyên bạn nên ăn sáng với những thực phẩm tốt cho tim mạch và các loại nước hoa quả ép (nên thêm một chút muối) sẽ giúp máu lưu thông dễ dàng hơn.
Nên ăn mặn hơn người bình thường. Không nên ăn quá nhiều chất bổ dưỡng như trứng, thịt mỡ, sữa béo để tránh béo phì.
Chế độ ăn nên giảm các loại thực phẩm giàu carbon hydrate như khoai tây, cơm gạo và bánh mỳ. Tăng lượng rau quả, thịt lườn gà và cá trong chế độ ăn.
Ngoài ra sữa, mật ong, nước chanh pha đường và muối cũng đem lại những tác dụng đáng kể.
Bên cạnh đó cà phê và trà đặc cũng có những đóng góp rất tích cực đối với chứng huyết áp thấp. Tuy nhiên, không nên quá lạm dụng, sẽ gây ra những ảnh hưởng xấu.
Uống đủ lượng nước. Việc uống nước rất quan trọng, bởi lẽ nếu cơ thể bị thiếu nước sẽ dễ xảy ra tình trạng bị khử nước. Điều này càng đặc biệt quan trọng hơn trong khi bạn đang luyện tập hoặc hoạt động, làm việc dưới điều kiện thời tiết nắng nóng. Hơn thế nữa, nếu bạn bị tiêu chảy hay buồn nôn, bạn cần chắc chắn đảm bảo đủ lượng nước cho cơ thể.
Ăn thành nhiều bữa nhỏ. Thay vì việc chỉ ăn 3 bữa chính như thông thường, bạn nên chia thành nhiều bữa nhỏ. Trong chế độ ăn uống thường ngày bạn cần bổ sung thêm các loại thực phẩm có chứa các thành phần như protein, vitamin C và tất cả các loại vitamin thuộc nhóm B rất có lợi trong việc phòng tránh và điều trị chứng huyết áp thấp.
Tránh xa các loại đồ uống có cồn. Vì sử dụng đồ uống có cồn gây mất nước trong cơ thể.
Dùng nước ép củ cải đường tươi là một trong những bài thuốc trị chứng huyết áp thấp hiệu quả nhất. Bệnh nhân mắc chứng huyết áp thấp nên uống một cốc nước ép củ cải đường chia thành 2 lần mỗi ngày.
Ngâm 7 quả hạnh trong nước qua đêm. Sau đó bóc vỏ chúng và nghiền nát chúng thành một dạng bột. Sau đó cho quả hạnh vào trong sữa ấm và dùng dung dịch này để uống.
Thông thường, huyết áp dưới 90/60 mm thủy ngân được xem là thấp. Với bệnh huyết áp thấp mạn tính, việc ăn uống có vai trò quan trọng không kém gì thuốc. Dưới đây là những món ăn giúp cải thiện huyết áp thấp:
* Gà ác 1 con, làm sạch lông, bỏ phủ tạng, rồi cho 30g đương quy, 30g hoàng kỳ, 5 quả táo đỏ, 15g kỷ tử vào bụng gà, đem hấp cách thủy cho đến chín mềm. Khi chín bỏ bã thuốc, ăn thịt và dùng nước canh. Mỗi tuần ăn 1 lần, ăn liền trong 3 tháng.
* Cá diếc một con rửa sạch, bỏ ruột, cho vào cùng 50g gạo nếp ninh nhừ thành cháo, cho thêm gia vị, hạt tiêu, thì là, hành, rồi múc ra ăn nóng. Mỗi tuần ăn 2 - 3 lần. Ăn liền 2 - 3 tháng.
* Chim cút một con làm sạch lông, bỏ phủ tạng. Lấy 30g hoàng kỳ, 30g thiên ma, gừng tươi 5g, 5 củ hành, rửa sạch cho vào bụng chim cút, thêm gia vị cho vừa ăn rồi đem hầm cách thủy cho đến chín mềm, ăn thịt và uống nước, bỏ bã thuốc.
* Táo đỏ 10 quả, sa sâm 15g, sinh địa 50g, thục địa 50g tất cả cho vào 600 ml nước nấu trong 30 phút, chắt lấy nước thuốc, cho thêm 50 ml mật ong loại tốt hòa đều, chia uống 3 lần dùng trong ngày.
Huyết áp thấp hay hạ huyết áp và huyết áp cao đều là tình trạng bệnh nguy hiểm như nhau. Nếu không kịp thời xử lý, huyết áp thấp và hạ huyết áp có thể nguy hiểm tính mạng.
Huyết áp thấp hoặc hạ huyết áp xuất hiện khi lưu lượng máu lưu thông dưới mức bình thường. Do huyết áp thấp mà máu được tim bơm đến các động mạch có thể bị yếu đi và mọi cơ quan trong cơ thể không được cung cấp đầy đủ oxy hoặc các chất dinh dưỡng. Huyết áp thấp có thể là kết quả của việc ăn uống không đầy đủ. Nếu lượng calo, vitamin, khoáng chất và protein trong chế độ ăn uống hàng ngày không được cung cấp đầy đủ cho cơ thể thì rất có thể dẫn đến hạ huyết áp và làm cho cơ thể luôn ở trạng thái huyết áp thấp.
Phương pháp điều trị:
• Muối sẽ giúp khôi phục lại mức độ huyết áp bình thường. Hãy pha nửa muỗng cà phê muối hòa tan trong nước và uống để lấy lại huyết áp đạt mức yêu cầu.
• Ăn hoa quả tươi và uống sữa trước mỗi bữa ăn.
• Uống nước củ cải đường sống vì nước củ cải đường sống có hiệu quả khắc phục huyết áp thấp.
• Bơ sữa là tốt cho cả huyết áp cao và huyết áp thấp
• Tránh căng thẳng và lo lắng không cần thiết.
• Tăng lượng vitamin, cụ thể là vitamin E, C và B.
• Có thể dùng thuốc để điều trị huyết áp thấp. Có một số loại thuốc truyền thống có thể giúp chữa bệnh huyết áp thấp. Hãy tham khảo và làm theo chỉ dẫn của bác sĩ.
Ngoài ra, người mắc bệnh huyết áp thấp nên:
1. Dùng nhiều muối hơn: Muối thường được coi là nguyên nhân làm tăng huyết áp, vì vậy người ta thường hạn chế ăn mặn trong các bữa ăn. Tuy nhiên, với người bị huyết áp thấp thì nên làm ngược lại.
2. Uống nhiều nước: Nên uống khoảng 10 cốc nước mỗi ngày, nhất là sau khi tập luyện thể thao hay trong những ngày hè nóng, nên dùng nước trong thành phần có nhiều natri và kali.
3. Tập luyện thể thao đều đặn: Người bị huyết áp thấp nên duy trì thói quen luyện tập thể thao đều đặn để lưu thông máu trong cơ thể tốt hơn, có ích trong việc giảm chứng huyết áp thấp. Cẩn thận lúc đứng lên đột ngột khi đang ở tư thế nằm và ngồi, nên thở sâu vài phút trước khi đứng lên để tăng cường lưu thông máu đến các bộ phận của cơ thể.
4. Giảm đồ ăn chứa nhiều carbon hydrate: Các loại thực phẩm như khoai tây, cơm gạo và bánh mỳ chứa nhiều carb nên những người bị huyết áp thấp, hay bị tụt huyết áp không nên dùng. về mặt đông y, tránh những loại thức ăn này sẽ rất lợi tiểu.
5. Tránh xa đồ uống có cồn: Đồ uống chứa cồn làm cho cơ thể mất nước. Thay vào đó, nên uống nhiều nước, tăng lượng rau quả, thịt lườn gà và cá trong chế độ ăn.
Huyết áp thấp có thể gây nên biến chứng nguy hiểm nếu bệnh không được quan tâm và điều chỉnh kịp thời. Những người huyết áp càng thấp, tỷ lệ tử vong càng cao.
Nguy cơ nghiêm trọng
Những người huyết áp càng thấp, tỷ lệ tử vong càng cao, đó là một trong những kết quả nghiên cứu mới đây do Trung tâm Y học Đại học Columbia công bố trong Hội thảo của Hiệp hội Chứng tăng huyết áp Mỹ tổ chức tại San Francisco hồi tháng 5-2009.
Tuy nhiên, trong số 10.000 người tham gia cuộc nghiên cứu này thì phần lớn từng được chẩn đoán là mắc bệnh về động mạch vành và áp huyết thấp là một tác nhân khiến cho các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng hơn. Mặc dù nếu so sánh, huyết áp thấp tốt hơn là huyết áp cao nhưng đây là cảnh báo để cộng đồng quan tâm hơn nữa đến số ít người có huyết áp cực thấp.
Những người có huyết áp thấp thường có huyết áp tâm thu dưới 90mmHg và huyết áp tâm trương dưới 60mmHg hoặc giảm hơn 20mmHg so với trị số huyết áp bình thường trước đó. Khi bệnh nhân bị tụt huyết áp nhiều lần, hệ thống thần kinh bị suy giảm chức năng, cơ thể không tự kịp điều chỉnh để cung cấp đủ dinh dưỡng và oxy cho não, tim, thận gây tổn thương các cơ quan này.
Nếu không được điều trị kịp thời, bệnh huyết áp thấp có thể dẫn đến tình trạng đau thắt ngực, nhồi máu cơ tim, suy thận... thậm chí nguy hiểm đến tính mạng. Nhiều trường hợp huyết áp thấp có thể dẫn tới tai biến mạch máu não, trong đó phần lớn là nhồi máu não, tỷ lệ này chiếm khoảng 30%.
Ngoài ra, người bị tụt huyết áp cấp có thể gây sốc, đặc biệt nguy hiểm đến tính mạng trong những trường hợp như đang lái xe, làm việc trên tầng cao…
Triệu chứng, nguyên nhân và cách kiểm soát
Người có huyết áp thấp thường có các triệu chứng: mệt mỏi, hoa mắt chóng mặt, lả và rất muốn được nghỉ ngơi; Khó tập trung và dễ nổi cáu, có cảm giác buồn nôn; Suy giảm khả năng tình dục; Da nhăn và khô, kèm theo rụng tóc; Vã mồ hôi lạnh; Thở dốc, nói như hụt hơi nhất là sau khi leo lên cầu thang hay làm việc nặng, khi thay đổi tư thế có thể choáng váng, xây xẩm mặt mày…
Các nghiên cứu cho thấy, đối tượng mắc bệnh huyết áp thấp thường thuộc các dạng sau: Cơ thể bị suy nhược do làm việc quá sức, stress, mất ngủ, do suy giảm hoạt động của tuyến giáp, do suy giảm đường trong máu, do có nhịp tim chậm. Huyết áp thấp cũng có thể do yếu tố di truyền, những người có thể trạng yếu, hoặc người mắc một số bệnh huyết học kèm theo như viêm loét dạ dày tá tràng, viêm đại tràng mạn tính, lao...
Ngoài ra, nguyên nhân gây chứng bệnh này còn có sự tham gia của các yếu tố như cuộc sống căng thẳng, môi trường ô nhiễm, khuynh hướng lạm dụng độc chất…
Để kiểm soát bệnh, tốt nhất người bị huyết áp thấp nên dành nhiều thời gian để nghỉ ngơi và ăn uống điều độ, không nên bỏ bữa, vì nhịn đói sẽ gây tụt huyết áp do hạ đường huyết; Nên ăn mặn hơn người bình thường; Tập thể dục nhẹ nhàng và đều đặn như đi bộ, thể dục dưỡng sinh, Yoga;
Ngủ đủ giấc, tránh làm việc căng thẳng và lưu ý nên dùng ngay một tách cà phê, trà đường nóng, dùng gừng, nhân sâm, hay các thuốc bổ tổng hợp Vitamin khi bị tụt huyết áp; Đi lại từ tốn, ăn đủ chất gồm hạt toàn phần, rau quả, thịt nạc, ăn nhiều bữa trong ngày, hạn chế bột và đường. Cần khám định kỳ để kịp thời phát hiện và điều trị bệnh, nhằm phòng tránh hậu quả đáng tiếc.
(st)