Thực phẩm tốt cho người chạy thận
Cách xử lý khi bị ngộ độc thực phẩm kịp thời bằng cách đơn giản
Những thực phẩm cấm kỵ khi bị huyết áp thấp
Cách kiểm tra thực phẩm đông lạnh bị rã đông còn tươi hay không cực đơn giản
Những thực phẩm bạn nên ăn vào buổi tối vừa giảm cân vừa đẹp da
Điều trị các triệu chứng viêm khớp thường bao gồm thay đổi lối sống, vật lý trị liệu, thuốc và tập thể dục tác động thấp. Ngoài ra, chế độ ăn uống cũng rất quan trọng trong việc điều trị cho các bệnh nhân viêm khớp. Chúng ta cùng điểm lại những thực phẩm tốt cho bệnh viêm khớp nhé!
THỰC PHẨM NÊN VÀ KHÔNG NÊN CHO BỆNH VIÊM KHỚP
Những thực phẩm nên dùng
Dâu tây
Dâu tây cung cấp một lượng lớn khoáng chất, vitamin và chất chống oxy hóa, các chất dinh dưỡng tăng cường hệ thống miễn dịch của bạn khỏi bị nhiễm trùng và bệnh tật. Theo một bài báo được công bố trên tạp chí Viêm khớp, dâu tây có thể làm giảm mức độ phản ứng của protein C hoặc CRP, một tín hiệu viêm nhiễm xảy ra trong máu. Nồng độ CRP cao có liên quan đến nguy cơ của bệnh tim mạch như đột quỵ và bệnh tim. Ngoài ra, nồng độ CRP cao cũng có thể làm trầm trọng thêm, hoặc kích hoạt các triệu chứng viêm ở những người bị viêm khớp dạng thấp.
Axit béo omega-3
Axit béo omega-3 thiết yếu hỗ trợ chức năng não, sức khỏe tim mạch và tăng cường hệ thống miễn dịch. Thường xuyên tiêu thụ axit béo omega-3 giúp giảm viêm khớp. Nguồn thực phẩm cung cấp axit béo omega-3 bao gồm cá bơn, cá trích, cá ngừ, cá hồi hồ, cá hồi, cá mòi, cá thu và cá nước lạnh khác. Một số thực phẩm khác như quả óc chó, dầu quả óc chó, dầu hạt cải, hạt lanh và dầu hạt lanh chứa các chất chuyển đổi thành các axit béo omega-3. Tiêu thụ thực phẩm giàu dinh dưỡng khác như rau và trái cây từ axit béo omega-3 cũng hỗ trợ việc hấp thụ chất dinh dưỡng, đồng thời có thể tăng cường chăm sóc sức khỏe.
Toàn bộ ngũ cốc
Các sản phẩm ngũ cốc nguyên hạt là nguồn cung cấp phong phú chất xơ, vitamin, khoáng chất và chất chống oxy hóa. Các lương thực này chứa nhiều carbohydrate phức, mang lại nguồn năng lượng tuyệt vời cho người bệnh. Những loại ngũ cốc tốt cho bạn như gạo lứt, lúa mì, lúa mạch, bắp rang, và các sản phẩm ngũ cốc nguyên hạt khác.
Thực phẩm cần tránh
Thực phẩm có hàm lượng chất béo cao
Thực tế, chất béo tự nó không thể gây ra các triệu chứng viêm khớp, nhưng ăn thực phẩm chứa nhiều chất béo sẽ khiến bạn tăng cân nhanh chóng, đây chính là nguyên nhân làm trầm trọng thêm bệnh viêm khớp. Cân nặng quá mức có thể gây áp lực lên các khớp, gây ra những sự cố cho sụn và mô xương. Bạn có thể giảm cân thông qua chế độ ăn uống và tập thể dục nhẹ nhàng để giảm đau và giảm những tổn thương khớp.
Thịt
Một nghiên cứu Thụy Điển công bố trên tạp chí Viêm khớp và trị liệu phát hiện ra rằng một chế độ ăn thuần chay, loại bỏ hoàn toàn các sản phẩm từ động vật bao gồm cả thịt, cá, sữa và trứng, có thể giảm các triệu chứng viêm điển hình của viêm khớp dạng thấp. Thịt đỏ, đặc biệt là tác nhân ảnh hưởng lớn nhất đối với viêm khớp.
Gluten
Một chế độ ăn không có gluten (được tìm thấy trong lúa mì, lúa mạch)cũng rất tốt cho những người mắc bệnh viêm khớp. Theo đánh giá trong nghiên cứu của PureHealthMD.org, gluten có thể làm trầm trọng thêm bệnh viêm khớp bằng cách kích hoạt các phản ứng viêm của hệ miễn dịch.
Lời khuyên cho người bị viêm khớp mãn tính
Có nhiều cách để giúp bạn ngăn ngừa và chữa trị chứng viêm khớp mãn tính, căn bệnh phổ biến với người có tuổi.
Thời gian gần đây có một số thông tin cho rằng phẫu thuật đầu gối không thể chữa được chứng viêm khớp mãn tính. Điều này đồng nghĩa với việc ngày càng có ít cơ hội để chữa lành chứng bệnh này.
Tiến sĩ Patience White- Giám đốc Y tế cộng đồng thuộc Quỹ chống viêm khớp cho biết : “Hầu hết mọi người đều chấp nhận viêm khớp mãn tính như một hệ quả tất yếu của tuổi già, đồng thời cho rằng không có biện pháp hữu hiệu nào có thể giúp chữa trị căn bệnh này. Tuy nhiên, có rất nhiều thứ bạn có thể làm để ngăn ngừa và chữa trị nó”.
Và dưới đây là một số lời khuyên hữu ích giúp chữa trị chứng bệnh này:
1. Thường xuyên theo dõi cân nặng của bạn: Càng nặng, nguy cơ mắc bệnh này càng cao. Mỗi pound (0,454 kg) cân nặng mà bạn tăng lên sẽ tăng thêm 4 pound (1,816 kg) áp lực lên đầu gối của bạn khi di chuyển. Nếu bạn đã có triệu chứng đau và cứng khớp, cách tốt nhất là phải giảm cân.
2. Vận động thường xuyên: Hầu hết mọi người khi bắt đầu bị đau khớp đều nghĩ rằng họ không thể tập thể dục. Sự thực là, hoạt động thể chất có tác dụng rất tốt. Các động tác tập thể dục đã được chứng minh là an toàn và hiệu quả trong việc giảm đau và cứng khớp.
3. Điều trị các cơn đau: Các loại thuốc như Ibuprofen hay Acetaminophen có thể làm dịu những cơn đau khớp kéo dài. Tiêm steroids và chất bôi trơn giúp chữa trị chứng cứng khớp. Nhưng mục đích của cách chữa trị này là khiến cho bệnh nhân dễ dàng di chuyển hơn. Từ đó sẽ vận động nhiều hơn, tiến tới đẩy lùi được bệnh viêm khớp mãn tính.
4. Thử những loại thuốc hỗ trợ: Thuốc Glucosamine đặc hiệu trong điều trị thoái hóa khớp. Nó có 3 tác dụng: kích thích sản xuất sụn, giảm đau khớp và chống viêm trong đó tác dụng kích thích sản xuất sụn đóng vai trò quan trọng nhất.
5. Gặp bác sĩ trị liệu: Theo một số cuộc khảo sát mới đây, phẫu thuật đầu gối không có tác dụng mấy đối với chứng viêm khớp mãn tính, tuy nhiên tình trạng của bệnh nhân vẫn cải thiện đáng kể. Nguyên nhân là do họ thường xuyên được điều trị bởi các bác sĩ trị liệu. Những bệnh nhân đi khám đầy đủ và thực hiện các bài tập thể dục theo chỉ dẫn của bác sĩ cảm thấy khá hơn sau 1 thời gian điều trị. Phương pháp này cũng ít tốn kém hơn phẫu thuật, nhưng lại rất hiệu quả.
6. Phẫu thuật: Nhìn chung, phẫu thuật được xem là không có nhiều tác dụng trong việc chữa trị căn bệnh này. Tuy nhiên, một số phương pháp phẫu thuật lại tỏ ra hiệu quả trong điều trị bệnh viêm khớp mãn tính như: phẫu thuật sắp xếp lại xương, phẫu thuật thay thế đầu gối.
Lời khuyên cho người bị viêm khớp theo phương pháp thực dưỡng
Trong bài trước chúng ta đã biết tổng quát các món ăn tiêu chuẩn theo phương pháp dưỡng sinh: những món ăn này đủ để ngăn ngừa sự phát triển nhiều dạng bệnh viêm khớp và cũng là nền tảng để tạo sức khỏe. Tuy nhiên, khi đã bị bệnh rồi, vẫn phối hợp theo như sau đây trong nhiều tháng hoặc cho đến khi tình trạng bệnh được cải thiện, khi đó dùng các thức ăn tiêu chuẩn trở lại.
Cả hai loại viêm khớp âm và dương đều phản ảnh sự thái quá hoặc sự mất quân bình trong toàn cơ thể, do vậy điều quan trọng là tránh ăn các thực phẩm lệch làm cân bằng. Cố gắng phối hợp cân bằng và dùng cả hai loại năng lượng trong mỗi bữa ăn, sắp xếp cân bằng và hài hòa, thẩm mỹ từ màu sắc, kết cấu cho đến hương vị.
Lời khuyên tổng quát đối với bệnh viêm khớp:
1. Tránh dùng các thực phẩm quá âm hoặc quá dương, tốt nhất là chỉ ăn thực phẩm nấu chín, dù có thể dùng chút ít rau trụng nấu sơ. Thức ăn động vật và trái cây tốt nhất là hạn chế tối thiểu và dùng chút ít muối biển, tương đặc (mi so), tương cổ truyền (tamari soy sauce) để nêm thức ăn.
2. Khi chọn rau củ, cần tránh dùng khoai tây, cà chua, cà tím, rau dền, củ cải đường, quả bơ, zucchini và nấm (ngoại trừ nấm sồi Shiitake). Thức ăn chính phải gồm ngũ cốc lứt, phụ thêm là các món rau, đậu, rong biển và một phần rất nhỏ thức ăn động vật như cá và hải sản nếu đòi hỏi, và thỉnh thoảng một ít trái cây nấu chín hoặc trái cây khô.
3. Món ăn đặc biệt để chữa bệnh, nấu khô củ cải trắng (daikon) với phổ tai và nêm tương cổ truyền (tamari) cho có vị. Thỉnh thoảng dùng tương đặc nấu với hành tây (scallions) nấu với vài giọt dầu mè làm thức nêm.
4. Dùng các rau cỏ hoang như bồ công anh, cải soon cũng rất tốt, xốt với chút dầu mè, thêm nước và ninh nhỏ lửa.
5. Bệnh viêm khớp thường đi kèm thêm rối loạn đường ruột mạn tính. Do vậy việc nhai nhỏ thức ăn là rất cần thiết, nhai từ 80 đến 100 lần mỗi miếng cơm, cho đến khi thức ăn hoàn toàn thành nước.
6. Nếu bệnh nhân viêm khớp bị bón, cần ăn thêm xu xoa, xà lách nấu, các loại rau xanh hấp hơi, hoặc rau củ xốt với một chút dầu mè. Nếu táo bón dai dẳng có thể bơm thụt ruột bằng nước muối nhạt hoặc nước trà già pha muối.
7. Kỳ cọ khắp người bằng khăn nhúng nước nóng hai lần mỗi ngày. Bắt đầu nơi tay, ngón tay, kế đến cánh tay, vai, cổ, đầu, lưng, bụng, mông và cuối cùng chà xát bàn chân, ngón chân. Nếu khăn nguội đi, nhúng vào nước nóng lại và chà xát cho đến khi da hồng lên cho máu lưu thông khắp cơ thể. Một phần nguyên nhân chính của bệnh nhân viêm khớp là do việc tích tụ quá nhiều các chất mỡ -phần lớn từ nguồn thức ăn động vật và các loại đường đơn - và các chất khoáng xung quanh các khớp. Sự tích tụ này càng tăng lên khi lớp mỡ mỏng hình thành dưới da do tiêu thụ quá trớn mỡ động vật. Các chất thặng dư này thông thường được thải ra qua làn da và như thế làm tắc nghẹt cơ thể. Chà xát cơ thể mỗi ngày sẽ giúp máu lưu thông tốt và làm vỡ các tích tụ nói trên.
8. Trong những ca nghiêm trọng, bệnh nhân cảm thấy bị hóa cứng, bạn nên chà xát cơ thể bằng khăn tẩm nước gừng nóng thay vì chỉ dùng nước nóng. Phải xoa xát hằng ngày từng thời kỳ cho các ca nghiêm trọng hoặc mỗi tuần hai lần với các ca ít nghiêm trọng hơn.
9. Việc đắp gạc gừng lên các khớp hoặc các phần cơ thể bị hóa cứng mỗi ngày sẽ làm giảm đau và tan các chất ứ đọng, ngoại trừ trường hợp bị viêm sưng nóng đỏ thái quá.
Đắp gạc gừng có thể dùng trong các trường hợp nghiêm trọng hơn. Nó cũng hữu ích trong các ca tay và ngón tay bị sưng phồng (dùng ngâm cả tay, chân vào nước gừng nóng khoảng mười phút).
10. Để hỗ trợ thêm cho việc trị liệu bên ngoài đối với các bệnh nhân viêm khớp, đắp gạc gừng theo định kỳ lên vùng bụng. Có thể đắp nhiều lần mỗi tuần hoặc nhiều hơn nữa trong các ca nghiêm trọng. Lẽ dĩ nhiên, cả về việc ăn uống cũng như trị liệu bên ngoài, nên được sự trông nom của một hướng dẫn viên dưỡng sinh có năng lực hoặc của trung tâm dưỡng sinh.
Một lời khuyên nữa là dùng khăn tắm nhúng vào nước gừng nóng, vắt ráo rồi chà xát dọc theo xương sống cho đến khi da đỏ hồng lên (đặc biệt hữu ích cho bệnh viêm khớp ankylosing spondylitis).
Sau đây là những lời khuyên tổng quát cho năm loại viêm khớp chủ yếu, căn cứ trên lý thuyết âm dương đối với các loại viêm khớp thuộc dương hơn như viêm khớp osteoarthritis, ankylosing spondlylitis và phong thấp (gout) thì trong các thực phẩm điều hòa hằng ngày chọn các thức ăn có chứa năng lượng âm nhẹ. Còn đối với các loại viêm khớp âm hơn, như viêm khớp rheumatoid arthritis và viêm lupus thì hãy chú trọng dùng các loại thực phẩm có năng lượng dương hơn.
Xin nói lại là trong mọi tình trạng đều cần cả hai loại năng lượng và điều quan trọng là không được chọn và và nấu nướng thức ăn lệch hẳn về một bên.
Hướng dẫn kiêng ăn cho các bệnh nhân viêm khớp chủ yếu:
Trong bảng hướng dẫn sau đây, từng loại bệnh nhân khớp được liệt kê cùng với phương pháp kiêng ăn thích hợp, dựa vào các nấu nướng khéo léo và nhai thức ăn mềm nhỏ. Nếu có thể hãy liên hệ với một trung tâm dưỡng sinh để được chỉ dẫn thêm.
Những hướng dẫn sau đây, đã được theo dõi quan sát trong nhiều tháng. Và như vậy chúng cũng không thể được xem như là một bảng kê đơn thuốc. Những bệnh nhân quá trầm trọng được khuyên nên liên hệ với các bác sỹ y khoa thích hợp hoặc các chuyên gia về dinh dưỡng để phối hợp cùng với việc thực hành phương pháp dưỡng sinh.
Bài thuốc dân gian chữa bệnh viêm khớp
Chế độ ăn kiêng cho người đau khớp gối
Viêm cột sống dính khớp là gì?
Viêm khớp cùng chậu ở nam giới
Bé bị viêm khớp cấp
(ST)