Triệu chứng của bệnh thoái hóa cột sống lưng

Triệu chứng thường gặp của thoái hóa cột sống thường xuyên bị đau lưng, lưng bị vẹo vọ hoặc bị còng xuống, dáng đi không bình thường... Sau đây là các triệu chứng của bệnh thoái hóa cột sống lưng.

TRIỆU CHỨNG CỦA BỆNH THOÁI HÓA CỘT SỐNG LƯNG

 

Các nguyên nhân bệnh thoái hóa cột sống

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng thái hóa cột sống. Thông thường thoái hóa cột sống xuất hiện ở những người từ 35, 40 tuổi trở lên.

Nguyên nhân khách quan :

• Tuổi càng cao cột sống bị lão hóa dần: Cột sống là khung đỡ của toàn bộ cơ thể. Theo năm tháng, do ảnh hưởng từ môi trường, chế độ ăn uống, tư thế vận động, sinh hoạt, luyện tập và chịu sức nặng cơ thể mà bị yếu đi, lão hoá và sức nâng đỡ kém.
• Sự thoái hóa làm cho bao xơ của đĩa đệm bị dòn và nứt nẻ, tạo khe hở cho nhân nhầy ở bên trong thoát ra ngoài, gây nên thoát vị đĩa đệm.
• Các dây chằng thoái hóa cũng bị dòn, cứng, giảm độ đàn hồi, phình to ra, chất vôi lắng đọng lại hoặc hóa xương trở nên sần sùi, chèn ép vào các rễ thần kinh trong ống sống hoặc trong lỗ liên hợp, hay chèn vào các đầu dây thần kinh có ngay trong các dây chằng gây ra chứng đau.

Nguyên nhân chủ quan:

• Do điều kiện sống khó khăn, chế độ ăn uống không hợp lý, không đầy đủ, thiếu chất.
• Do chế độ làm việc quá sức, lao động nặng quá sớm.
• Mang vác, gồng gánh nặng từ lúc 12, 13 tuổi, khi mà khung xương còn đang trong giai đoạn phát triển, chưa định hình, hoàn thiện.
• Phương pháp tập luyện thể dục, thể thao không hợp lý.
•  Thường xuyên mang, vác, đẩy, kéo các vật nặng không đúng tư thế.
• Ngồi học, ngồi làm việc trong thời gian lâu cùng những động tác uốn, cong sai qui cách hay thậm chí việc thiếu ngủ cũng là các nguyên nhân gây ra thoái hóa cột sống.
• Béo phì khiến cột sống luôn phải gắng đỡ cơ thể cũng là một nguyên nhân dẫn đến bệnh thoái hóa khớp.

Triệu chứng của bệnh thoái hóa cột sống:

• Triệu chứng rõ nhất của bệnh thoái hóa cột sống là những cơn đau lưng xuất hiện thường xuyên, âm ỉ ngày này qua ngày khác, đau chủ yếu ở vùng thắt lưng và cổ gáy.
• Cảm giác khó chịu kèm theo mất ăn, mất ngủ, gầy rộc đi, sức làm việc giảm sút và ảnh hưởng đến sinh hoạt chung của cả mọi người xung quanh.
• Đôi khi có những cơn đau cấp tính khiến bạn cảm thấy nhói buốt, đau cả sang những vùng khác như vai, thần kinh toạ, đau hông và đùi đến mức không thể đi lại lâu được.
•  Cơn đau kéo dài từ gáy lan ra tai, cổ, ảnh hưởng tới tư thế đầu cổ, đau lan lên đầu, có thể nhức đầu ở vùng chẩm, vùng trán, đau từ gáy lan xuống bả vai, cánh tay ở một bên hay ở cả hai bên.
• Khám chỉ thấy các cử động ở cổ bị hạn chế (nặng), có thể cảm giác cứng gáy, có điểm đau khi ấn vào các gai xương và các mỏm ngang của cột sống cổ, chụp X-quang cột sống cổ thấy mất đường cong sinh lý, hẹp đĩa liên đốt, biến dạng ở thân đốt, có các gai xương.
•  Với chứng thoái hóa đốt sống cổ ở cao, người bệnh còn có triệu chứng nấc, ngáp, chóng mặt.
• Một số trường hợp nghiêm trọng có thể ảnh hưởng đến tủy sống và dây thần kinh liên chi, gây tê bì bàn tay, bàn chân. Nếu để lâu không chữa trị có thể dẫn đến teo cơ, bại liệt.

MỘT SỐ LƯU Ý KHI BỊ THOÁI HÓA CỘT SỐNG

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến bệnh thoái hóa cột sống, có thể do tuổi tác hoặc do chế độ ăn uống thiếu dưỡng chất, thêm nữa là chế độ sinh hoạt vận động không hợp lý. Phòng ngừa thoái hóa cột sống là để đảm bảo rằng cổ và lưng của bạn luôn khỏe mạnh nhất.

Để phòng và điều trị bệnh thoái hóa cột sống bạn cần có chế độ ăn uống và tập thể dục hợp lý để có thể tránh các điều kiện đau đớn đi kèm với thoái hóa cột sống.

Hầu như trong chúng ta, ai cũng từng bị đau lưng một hoặc nhiều lần. Nguyên nhân chính là do quá trình thoái hóa ảnh hưởng tới 3 cấu trúc chính của cột sống thắt lưng, chủ yếu là ở đĩa đệm gian đốt sống, khớp và thân đốt sống.

Tuy nhiên, nếu biết cách chăm sóc cột sống, ta sẽ không phải chịu đựng những cơn đau không đáng có. Dưới đây là những tư vấn bổ ích cho độc giả của bác sỹ Tan Chong Tien, chuyên gia tư vấn & phẫu thuật cột sống và chỉnh hình uy tín của Malaysia.

Tình trạng cột sống

Một số tình trạng thoái hóa chung của cột sống thắt lưng là thoái hóa đĩa đệm, phình lồi đĩa đệm (trượt đĩa đệm), hẹp ống sống thắt lưng, trượt đốt sống thoái hóa (thân đốt sống trượt về phía trước chèn ép vào thân đốt sống liền kề bên dưới), cong vẹo cột sống do thoái hóa và gãy xương đốt sống do loãng xương.

Theo bác sỹ Tan Chong Tien, chuyên gia tư vấn & phẫu thuật cột sống và chỉnh hình, tới 80% vấn đề về lưng là do quá trình thoái hóa. Những nguyên nhân khác là do chấn thương, nhiễm trùng hoặc khối u.

“Những bệnh liên quan đến đĩa đệm như thoái hóa và trượt đĩa đệm có xu hướng ảnh hưởng tới những người trong độ tuổi từ 20 đến 40, trong khi những người ở độ tuổi từ 50 trở lên có xu hướng gặp các vấn đề liên quan tới mặt khớp và thân đốt sống, như hẹp ống sống và loãng xương”, bác sỹ Tan nhấn mạnh.

Yếu tố về lối sống như ngồi nhiều, tư thế không tốt, hút thuốc và béo phì cũng góp phần làm đau lưng.

 
Xóa bỏ những cơn đau

Đau lưng và đau rễ thần kinh (đau lan xuống chân) là những triệu chứng thường gặp của cột sống. Trong hầu hết các trường hợp, những triệu chứng đó có thể được điều trị bảo tồn bằng phương pháp vật lý trị liệu, điều trị nắn xương, nắn bóp cột sống, và uống thuốc để kiểm soát cơn đau. Mỗi phương pháp điều trị đều có tác dụng. Tuy nhiên, không nên dùng thuốc giảm đau trong một thời gian dài.

Khi những phương pháp điều trị bảo tồn không có hiệu quả trong việc làm giảm các triệu chứng, bệnh nhân có thể dùng các phương pháp khác như phương pháp phẫu thuật và không phẫu thuật. Phương pháp không phẫu thuật như tiêm rễ thần kinh khe đốt sống và tiêm steroid ngoài màng cứng để điều trị trượt đĩa đệm và hẹp ống sống.

Mặc dù kết quả không thể nói trước và nhìn chung không dài lâu nhưng chúng có thể giảm cường độ cơn đau xuống mức có thể chịu đựng được.

Dùng sóng nhiệt giảm áp đĩa đệm là một phương pháp mới đã được chứng minh là có hiệu quả đối với việc điều trị trượt đĩa đệm thể nhẹ. Phương pháp này sử dụng nhiệt của tần số radio để tạo ra một khe nhỏ trong đĩa đệm, vì vậy sẽ làm giảm áp lực trong đĩa đệm.

Tạo hình đốt sống là việc tiêm chất xương nhân tạo vào đốt sống bị gay dưới sự hướng dẫn phim chụp X-quang. Phương pháp này làm giảm đau nhanh cho các bệnh nhân bị đau do gãy xương đốt sống vì loãng xương.

 
Nhờ đến sự can thiệp của phẫu thuật

Đối với nhiều trường hợp nghiêm trọng, bệnh nhân có thể cần những phương pháp phẫu thuật cụ thể. Bác sỹ Tan nhấn mạnh, ‘Chủ yếu là phải đưa ra những chẩn đoán chính xác như vậy chúng ta sẽ lựa chọn phương pháp điều trị thích hợp. Điều quan trọng là bệnh nhân phải hiểu những vấn đề này và biết được lợi và hại của các phương pháp điều trị.’

Phương pháp cắt bỏ lá đốt sống

Phương pháp phẫu thuật này được thực hiện để làm giảm triệu chứng hẹp cột sống, là tình trạng dây thần kinh cột sống bị chèn ép bên trong ống sống.

Phương pháp này được thực hiện từ cột sống thắt lưng và phẫu thuật cắt một lớp mỏng (phần phía sau) của đốt sống để làm rộng ống sống và tạo ra nhiều khoảng trống cho tủy sống và dây thần kinh.

Phương pháp này sẽ làm giảm áp lực dây thần kinh cột sống. Sau khi phẫu thuật, hầu hết các bệnh nhân sẽ cải thiện đáng kể chức năng của cột sống (khả năng thực hiện các sinh hoạt hàng ngày bình thường) và giảm đáng kể sự khó chịu và cường độ cơn đau liên quan tới hẹp cột sống.

Cố định cột sống

Đây là một phương pháp phẫu thuật loại bỏ đĩa đệm bị hỏng và cột sống được cố định bằng cách hàn nối 2 hoặc nhiều đốt sống liền kề sử dụng mảnh ghép xương. Mảnh ghép xương được cố định bằng ốc vít và dây kim loại.

Mảnh ghép xương có thể được lấy từ hông của bệnh nhân (miếng ghép tự thân) trong quá trình phẫu thuật hàn cột sống, hoặc có thể lấy từ xương của tử thi (miếng ghép cùng loại) hoặc nguyên liệu nhân tạo (thay thế bằng miếng ghép xương làm từ sợi tổng hợp). Phương pháp này bảo vệ xương và khớp khi sự vận động. Cơn đau cơ sẽ dịu bớt bởi vì chỗ hàn sẽ giữ chắc những phần chuyển động và ngăn chặn viêm tấy.

Cắt bỏ đĩa đệm

Cắt bỏ đĩa đệm là phương pháp loại bỏ mảnh đĩa đệm bị thoát vị và chèn ép vào rễ thần kinh cột sống. Phương pháp được thực hiện thông qua thủ thuật mổ mở.

Cắt bỏ đĩa đệm bằng phương pháp vi phẫu bao gồm việc loại bỏ mảnh đĩa đệm bị thoát  vị qua thiết bị vi thể và qua một vết rạch nhỏ. Phương pháp này được sử dụng rộng rãi để cắt bỏ đĩa đệm cổ điển. Thậm chí đối với những ca bệnh thích hợp, cắt bỏ đĩa đệm có thể được thực hiện bằng phương pháp nội soi sử dụng kỹ thuật cắt bỏ đĩa đệm thắt lưng nội soi qua da mà không cần mổ mở.

Miếng đệm gian mỏm gai

Đây là phương pháp phẫu thuật ít xâm lấn mới được sử dụng để điều trị hẹp ống sống. Miếng đệm gian mỏm gai được cấy vào giữa các mỏm gai để làm rộng không gian giữa các mỏm gai.

ParkwayHealth là một trong những nhà cung cấp dịch vụ y tế tư nhân hàng đầu trong khu vực Đông nam Châu Á có thực hiện phương pháp này. Do không cần phải loại bỏ xương hay tổn thương tới cơ nên sự ổn định của cột sống không bị ảnh hưởng.

Tuy nhiên, không phải ai cũng có thể áp dụng theo phương pháp này. Bác sỹ Razmi Rahmat, bác sỹ phẫu thuật cột sống và chỉnh hình chuyên gia tư vấn giải thích, ‘Phương pháp này được áp dụng đối với các bệnh nhân bị thoái hóa không nghiêm trọng và vẫn ở giai đoạn đầu. Nếu cơn đau xuất hiện thì phương pháp này không có hiệu quả. Khi đó bệnh nhân sẽ cần cắt bỏ lá đốt sống để làm giảm cơn đau.

Thay thế đĩa đệm nhân tạo

Thay thế đĩa đệm nhân tạo là một phương pháp phẫu thuật mới để điều trị thoái hóa đĩa đệm.

Đĩa đệm nhân tạo là một miếng ghép được dùng để thay thế đĩa đệm gian đốt sống bị tổn thương. Phẫu thuật bao gồm cắt bỏ đĩa đệm bị mòn và đưa đĩa đệm nhân tạo vào gian giữa 2 đốt sống thắt lưng liền kề.

Phương pháp phẫu thuật này giữ cho vận động cột sống bình thường và cũng có thể làm giảm tổn thương đối với đĩa đệm và khớp gần đó, giảm áp lực lên bề mặt khớp và giúp duy trì đường cong tự nhiên của cột sống thắt lưng.

Đừng phớt lờ cơn đau

Chăm sóc tốt bản thân là rất quan trọng, bởi vì khi xương bắt đầu thoái hóa, nó không thể trở về như ban đầu. Nếu bạn liên tục thấy đau ở lưng, tay hoặc chân thì đừng chờ đợi. Điều trị sớm là điều cần thiết.

Là một trong những nhà cung cấp dịch vụ y tế lớn nhất Châu Á, ParkwayHealth đã nổi tiếng trên thế giới với dịch vụ khám chữa bệnh chất lượng cao và hoàn hảo với đội ngũ các chuyên gia đa chuyên ngành bao gồm cơ xương khớp và thần kinh. Tại đây có hơn 50 bác sỹ phẫu thuật thần kinh và chỉnh hình chuyên điều trị các bệnh về khớp, mất khả năng sinh lý, rối loạn cột sống và tình trạng dẫn đến tổn thương.
 

PHÒNG BỆNH THOÁI HÓA CỘT SỐNG NHƯ THẾ NÀO?

• Thay đổi chế độ hoạt động để tránh căng thẳng lên cột sống .
• Điều quan trọng là sử dụng kỹ thuật thích hợp khi nâng vật nặng và tham gia các môn thể thao mạnh mẽ.
• Sống năng động – Một lối sống năng động, thường xuyên chế độ tập luyện, giúp đĩa đệm giữ nước và giữ cho xương và cơ bắp ở lưng và cổ mạnh mẽ. Điều này, cải thiện sự ổn định cột sống và có thể làm chậm sự thoái hóa.
• Một chế độ ăn uống thích hợp sẽ giúp chống béo phì, ngăn chặn các đốt sống và đĩa từ có để hỗ trợ trọng lượng . Dinh dưỡng tốt cũng sẽ giúp sức mạnh hỗ trợ cột sống.
• Để giữ cho cột sống của bạn luôn luôn khỏe mạnh nên tham gia các bài tập tác động thấp như đi bộ hoặc bơi lội.
• Tập yoga nhẹ nhàng cũng có thể giúp cột sống của bạn mạnh mẽ và linh hoạt.(Luôn luôn kiểm tra với bác sĩ của bạn trước khi bắt đầu một chế độ tập luyện. )
• Ăn các thức ăn có nhiều chất xơ và ít chất béo sẽ làm giảm khối lượng cơ thể, để cột sống của bạn chỉ phải nâng đỡ một trọng lượng ít hơn .
• Thực phẩm như cá, các loại hạt, rau lá xanh cao trong axit béo omega và chất chống oxy hóa, cả hai đều đóng góp vào sức khỏe của khớp và đĩa đệm.
• Không nên hút thuốc vì các độc tố và chất nicotine trong thuốc lá ngăn chặn đĩa của bạn hấp thụ vitamin và chất dinh dưỡng.

Với những người chưa bị thoái hóa khớp thì cách phòng bệnh tốt nhất là:

• Tránh các tư thế xấu trong sinh hoạt, lao động mà gây đau như ngồi lâu, đứng lâu một tư thế.
• Tránh mang vác nặng quá mức hoặc các động tác quá mạnh, đột ngột và sai tư thế.
• Giữ cho cân nặng ở mức lý tưởng, tránh tình trạng béo phì.
• Tập luyện, chơi các môn thể thao vừa sức như bơi lội, đi bộ, đạp xe…
• Phát hiện sớm các dị dạng cột sống để có biện pháp chỉnh hình nội khoa hay ngoại khoa thích hợp.
• Điều trị tốt các bệnh dễ gây tổn thương đốt sống như viêm đĩa đệm đốt sống.

Nhìn chung, bệnh thoái hoá cột sống chủ yếu do ngoại cảnh và môi trường sống tác động lên. Nếu có cách sống sinh hoạt hợp lý, bổ sung dinh dưỡng đầy đủ thì sẽ không còn lo ngại về bệnh này. Khi có bệnh cần chữa kịp thời, tránh để tình trạng bệnh trở nên mãn tính.



Tìm hiểu về bệnh thoái hóa cột sống
Chữa bệnh đau lưng thoái hóa cột sống
Bệnh thoái hóa và gái cột sống
Điều trị thoái hóa đốt sống cổ
Viêm cột sống lưng chữa như thế nào?


(ST)