Tuổi mãn kinh

Mãn kinh có nghĩa là không thấy kinh hàng tháng nữa. Đó là thời kỳ chuyển tiếp giữa các năm tháng còn khả năng sinh đẻ với những năm tháng hết khả năng sinh đẻ. Nhiều phụ nữ trải qua những triệu chứng báo hiệu mãn kinh trong thời gian kinh nguyệt bắt đầu giảm dần. Các kỳ sinh nở trên ngày càng ít thường xuyên hơn hay ít ra máu hơn và cuối cùng thì ngưng hẳn không thấy kinh. Những từ ngữ nói theo kiểu xưa như “đổi đời” hiểm ngầm theo ý nghĩa tuổi mãn kinh là một tình trạng suy thoái cuộc sống không ai tránh khỏi. Điều đó không đúng. Trên thực tế, đa số phụ nữ cảm thấy cuộc sống của họ tốt hơn trước.

Nguồn gốc của những vấn đề này?

Hiện tượng suy giảm các kỳ kinh nguyệt chỉ là triệu chứng song song với hiện tượng cơ thể bạn sản xuất ra ít kích thích tố hơn trước. Những gì khởi sự hoạt động lúc dậy thì, cùng với những kỳ kinh đầu tiên trong đời bạn, giờ đây đang mất dần đi khi mà buồng trứng ngưng hoạt động và không rụng trứng nữa. Gần như mọi triệu chứng tuổi mãn tính đều có thể quy cho các mức hàm lượng estrogen và progesteron suy giảm trong máu bạn.

Hiện tượng đó xảy ra như thế nào?

Trong những năm cuối lứa tuổi 40 hoặc những năm đầu lứa tuổi 50, những hàm lượng hormone kích thích gia tăng trong máu tạo ra một tình trạng mất cân đối làm rối loạn hoạt động bình thường của hai buồng trứng. Buồng trứng trở nên kháng hormone kích thích nang trứng (FSH) và do đó không còn rụng trứng được mỗi tháng như cũ. Thỉnh thoảng, tuyến yên mới phóng ra những hàm lượng FSH cao và tiến trình rụng trứng lại diễn ra. Tuy nhiên, sự biến dạng của chu kỳ bình thường như vậy đôi khi dẫn tới tình trạng buồng trứng tiết ra ít estrogen hơn và có chuyển biến trong nhịp thấy kinh bình thường.

Hiếm khi có trường hợp đột nhiên tắt kinh hẳn. Phần lớn là đa số phụ nữ tiếp tục thấy kinh trong vài ba tháng, rồi không thấy một vài lần, lúc thấy lúc không, rồi khoảng cách càng ngày càng kéo dài giữa hai kỳ kinh và cuối cùng thì ngưng luôn, không thấy nữa. Có mốc thời gian hướng dẫn là nếu của bạn từ 6 đến 12 tháng nay không còn xuất hiện nữ, thì có lẽ bạn mãn kinh thực sự rồi

Một hiện tượng mãn kinh giả tạo có triệu trứng kèm theo sẽ xảy ra sau phẫu thuật cắt bỏ toàn bộ tử cung khi mà hai buồng trứng cũng như tử cung đều bị cắt bỏ. Bác sĩ điều trị phải thông báo cho bạn điều đó và chuẩn bị điều trị cho bạn để làm thuyên giảm các triệu chứng.

Tôi có phải đi bác sĩ không?

Phần lớn những triệu chứng thường gặp nhất là chứng vã mồ hôi đêm và khô âm đạo. Các triệu chứng này có thể dẫn tới những triệu chứng khác nhưn mất ngủ và mất ham muốn tình dục. Tuy nhiên, nếu có bất cứ triệu chứng nào khiến cho bạn băn khoăn, hoặc nếu bạn cảm thấy buồn rầu và phiền muộn vì ý thức rằng mình không có khả năng sinh đẻ nữa, thì bạn nên đi bác sĩ ngay. Thường xuyên thấy kinh và ra nhiều máu hoặc ra những cục máu đông trong thời gian mãn kinh là hoàn toàn không bình thường. Ra máu nhiều và đau khi thấy kinh không phải là triệu chứng mãn kinh, bởi vậy, nếu bạn có những triệu chứng đó thì hãy đi bác sĩ ngay.

Bác sĩ có thể sẽ làm gì?

Phần lớn là đa số phụ nữ tự xoay xở đối phó vơi tuổi mãn kinh. Tuy nhiên thái độ thiếu thông cảm của một vị bác sĩ có thể khiến cho phụ nữ coi tuổi mãn kinh như một thời gian phải chịu đựng và vượt tầm điều trị. Điều đó không đúng. Phép điều trị bằng hormone có thể thay thế estrogen và progesteron nên các triệu chứng khó chịu trong thời kỳ mãn kinh sẽ không xảy. Phép điều trị này có hiệu quả gần tới 90%. Nếu bạn cảm thấy là bác sĩ điều trị của bạn dường như không giúp ích được gì hoặc thiếu thông cảm, hoặc giả không muốn cho bạn thử phép điều trị bằng hormone, bạn hãy đi đến bác sỹ khác.

Phương pháp thay thế để chữa trị các triệu chứng mãn kinh gồm có những biện pháp tiết chế. Cần nâng cao hàm lượng canxi trong máu cả trước lần sau khi mãn kinh, vì một trong những hệ quả của thời kì mãn kinh là xương mỏng đi và mềm ra - gọi là chứng loãng xương. Do đó người ta khuyên nên nạp nhiều canxi và vitamin D.

Bạn cần để ý kỹ lưỡng đến chế độ ăn của bạn. Khi các hormone nữ không còn tác dụng bảo vệ nữa, phụ nữ có nguy cơ bị bệnh tim ngang với nam giới. Tập thể dục thật nhiều, và ăn những chế độ ăn ít đường, ít dầu mỡ cùng với những cách chế biến thức ăn lành mạnh sẽ giúp bạn khác phục vấn đề này.

Đối với một số vấn đề về cảm xúc không thể chữa trị được bằng phép trị liệu với hormone, bác sỹ có thể kê toa thuốc an thần và khuyên giải giúp bạn vượt qua được giai đoạn khó khăn nhất.

Tôi có thể làm được gì?

Chớ bao giờ tự coi mình như hết thời. Bạn nên giữ vững tính tự trọng và tự tin trong công việc, hoặc bạn nên bồi dưỡng nghiệp vụ hay tham gia vào những hoạt động tình nguyện. Đây có thể là thời điểm khó khăn trong cuộc đời bạn khi các con đi ở riêng, khiến bạn thêm căng thẳng vào lúc mà khả năng đối phó mọi việc không còn như trước.

Ngược lại, nhiều phụ nữ lại cảm thấy vui sống vì trút bỏ được chức năng sinh nở. Chúng ta thường được nghe kể về những phụ nữ thực sự tận dụng mọi tiềm năng của bản thân vào tuổi trung niên.Những người có quan niệm tích cực về thời kỳ mãn kinh thường ít có triệu chứng hơn, nếu có thì cũng ít nghiêm trọng. Bạn hãy nhớ rằng thời kỳ mãn kinh đánh dấu sự kết thúc của một giai đoạn và là khởi đầu một giai đoạn mới. Đó hoàn toàn không phải là một thời để buồn rầu và tiếc nuối mà phải là một thời để nhìn về phía trước và hưởng những điều thích thú mới.