U nang buồng trứng - Những thắc mắc thường gặp

Đa số các u nang trong buồng trứng là lành tính. Đôi khi có thể coi một số u nang là bình thường khi buồng trứng được mô tả là có tính cách u nang (cystic ovary). Căn bệnh thông thường này được gọi là hội chứng buồng trứng đa nang và là do một tình trạng mất cân đối hormone gây nên. Trường hợp buồng trứng lớn lên do có nhiều nang nhỏ có thể là một nguyên nhân do làm cho không rụng trứng được dẫn tới vô sinh. Trung bình có gần 75% đến 85% các u nang được phát hiện là lành tính.

Nguồn gốc của bệnh này?

Ở phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ, có thể sinh ra một u nang, trong trường hợp, thay vì bể ra và giải phóng một noãn bào, một bọc nang tiếp tục lớn lên, tích nước và sản xuất hormone estrogen. Trong quá trình cái nang bành trướng, mô buồng trứng nới rộng ra và cuối cùng trở thành một lớp mỏng bao quanh toàn bộ cái nang. Một số nang lớn lên tới hơn 8cm đường kính và chứa đầy một chất đặc như thạch hầu như không bao giờ thoát vào khoang bụng.

Các tếbào hình thành một nang có tính cách hết sức nguyên thủy. Đó là những tế bào nguồn gốc cho sự phát triển của một em bé và vì thế có tiềm năng phát triển thành bất cứ mô bào nào của cơ thể. Những u nang buồng trứng chứa răng, tóc, xương và sụn không phải là điều hiếm gặp. Nếu răng có hiện diện, rọ tia X-quang, nhiều khi có thể thấy được răng. Bởi lẽ các tế bào có tính cách nguyên thủy, chúng cũng có tiềm năng phát triển thành tế bào ung thư.

Nhiều khi người ta có thể khám bên ngoài bụng của bạn mà nắn thấy một u nang buồng trứng lớn. Tuy nhiên, không thể nào kết luận được u này có ác tính hay không mà không khám nghiệm sâu hơn. Nguy cơ u nang trở thành ác tính gia tăng khi bạn lớn tuổi hơn.

Tôi có phải đi bác sĩ không?

Khi các u nang buồng trứng còn nhỏ, chúng có rất ít triệu chứng, nhiều u nang tự chúng biến đi và có thể bạn chẳng bao giờ biết có chúng, tuy nhiên một khi chúng lớn lên bạn có thể sẽ nhận thấy hiện tượng bụng lớn lên và tưởng mình mập ra hoặc tưởng rằng hiện tượng thay đổi chu kỳ kinh nguyệt bình thường của bạn làm bạn khó chịu. Nếu bạn không đi bác sĩ để được chẩn đoán bệnh,những triệu chứng đè nặng có thể phát sinh ra khi u nang ép lên hai buồng phổi, lên bàng quang và các mạch máu chính.

Một u nang buồng trứng hiếm khi nào sinh ra xuất huyết âm đạo trừ phi nó sản xuất ra nhiều estrogen. Có khi phần cuống của u nang bị xoắn lại hay bị bể, phát sinh ra các triệu chứng đau bụng nghiêm trọng. Trường hợp này đòi hỏi phải đi mổ khẩn cấp.

Bác sĩ sẽ làm gì?

Bác sĩ sẽ khám bạn bên ngoài và nếu nắn thấy một khối u, việc chẩn đoán bệnh chỉ có thể xác định bằng phương pháp quét siêu âm, chụp hình X-quang hoặc phẫu thuật. Phương pháp này gồm có sử dụng một đèn nội soi có sợi thủy tinh xuyên qua thành bụng. Phương pháp không thích hợp cho việc lấy mẫu để kiểm tra ác tính, vì có nguy cơ gieo rắc những tế bào nghi ngờ có ác tính trong khoang màng bụng.

Nếu được chẩn đoán có u nang, chắc hẳn người ta sẽ dùng phẫu thuật cắt bỏ u nang đi, cho dù nó có ác tính hay không.

Nếu bệnh của bạn được chẩn đoán là buồng trứng đa năng, bác sĩ sẽ chữa trị các triệu chứng và giới thiệu bạn đi trị liệu vô sinh, nếu bạn có nguyện vọng thụ thai

Việc gì xảy ra trong việc điều trị bằng phẫu thuật?

Trong khi mổ, người ta lấy một miếng u nang nhỏ, làm khô bằng đông lạnh, và gửi nhanh qua phòng xét nghiệm bệnh lý để thử nghiệm. Sau đó bác sĩ phẫu thuật có thể tiến hành cắt bỏ u nang, hoàn toàn ý thức được tính nghiêm trọng của tình trạng này, nếu như các tế bào được chẩn đoán là tế bào ung thư.

Trong trường hợp u nang lành tính, khối u sẽ được cắt bỏ và buồng trứng để lại tại chỗ. Bao giờ bác sĩ phẫu thuật cũng kiểm tra cả buồng trứng bên kia bởi đôi khi có u nang ở cả hai bên.

Trong trường hợp chẩn đoán là ác tính, người ta sẽ cắt bỏ u nang, buồng trứng và vòi Fallope. Buồng trứng bên kia cũng sẽ thăm khám. Nếu buồng trứng đó không có gì, công việc khám xét khối u bằng kính hiển vi sẽ xác định u có chậm phát triển hay không. Nếu chậm phát triển, bác sĩ phẫu thuật có thể quyết định để lại buồng trứng bên kia và vị trí của nó; nếu không thì cả buồng trứng bên kia cùng với vòi Fallope cũng sẽ phải cắt bỏ đi.

Tôi có thể làm được gì?

Thảo luận về mọi khả năng có thể xảy ra trước khi lên bàn mổ. Trong trường hợp khối u có kết quả là ác tính, bạn hãy hỏi xem cần phải cắt bỏ cả hai buồng trứng đi không. Bạn hãy yêu cầu giải thích về phép trị liệu bằng hormone thay thế, và hỏi xem bạn phải dùng thuốc trong bao lâu nữa. Bạn cũng nên tìm hiểu xem điều gì xảy ra khi bị mãn kinh sớm. Chớ bao giờ tự mình đặt vào tình huống nằm lên bàn mổ rồi mà còn băn khoăn liệu là bạn có thể đối phó với mọi sự việc có thể xảy ra trong phẫu thuật không. Lời khuyên của bác sĩ phẫu thuật có thể tùy thuộc vào việc bạn còn trong độ tuổi sinh đẻ hay không.

Triển vọng ra sao?

Trong trường hợp u nang và chỉ có một bên buồng trứng bị cắt bỏ, mọi sự sẽ như bình thường, với tiến trình tiết hormone nữ, kinh nguyệt, rụng trứng và một thời kỳ mãn kinh bình thường.

Trong trường hợp cả hai buồng trứng đều bị cắt bỏ, bạn sẽ cầnphải tiến hành cuộc trị liệu bằng hormone thay thế nếu bạn không muốn trải qua một tiến trình mãn kinh sớm. Bạn có thể tiếp tục theo phép trị liệu bằng hormone cho đến khoảng thời gian dự kiến là tuổi mãn kinh của bạn tự nhiên mà tới.

Một u nang chứng năng hay u nang “bình thường”

Nhiều khi, một bộ phận của buồng trứng là hoàng thể, tích chứa những khối lượng nước bất thường. Một khi hiện tượng này làm cho đau nghiêm trọng, người ta phải rút nước ra bằng một đường rạch và vùng u nang được khâu lại.