Ung thư âm hộ

Ung thư âm hộ là gì? Nguyên nhân gây ung thư âm hộ. Phòng ngừa và điều trị ung thư âm hộ như thế nào.

Ung thư âm hộ là gì?

Ung thư âm hộ là bệnh ung thư vùng bên ngoài hệ thống sinh sản của phụ nữ – âm hộ. Bệnh ung thư này không phổ biến và có thể được chữa khỏi nếu phát hiện sớm.

Nguyên nhân

Nguyên nhân chính xác của bệnh vẫn chưa rõ nhưng các chuyên gia đã đưa ra một số phỏng đoán như do:

Những khối u biểu mô bên trong - VIN (viết tắt của cụm từ tiếng Anh vulval intra neoplasia), những khối u biểu mô này biến chuyển thành yếu tố tiền ung thư trong da âm hộ. Khối u này ban đầu có thể chưa phải là ung thư nhưng nó có thể tiến triển thành ung thư.

Tuy nhiên, nếu như ai đó bị các khối u này thì cũng đừng quá lo lắng, vì đa số các trường hợp chỉ là lành tính. Các triệu chứng thường gặp nhất là ngứa. Vùng bị khối u biểu mô có thể sưng lên với vùng da dày và đỏ, với những vết đốm có màu trắng nhợt hơn hoặc sẫm hơn.

Virus gây u nhú HPV được nghĩ như một nguyên nhân gây bệnh, khoảng từ 3 đến 5/10 trường hợp ung thư âm hộ mà nguyên nhận là do HPV. Virus này lây truyền qua các hoạt động tình dục. Có nhiều loại virus HPV và một vài loài có nguy cơ gây ung thư cao.

Nghiện thuốc. Nghiên cứu cho thấy nghiện thuốc có thể tăng nguy cơ phát triển cả ung thư biểu mô và ung thư âm hộ.

Bệnh da và viêm mãn tính, một số bệnh da có nguy cơ phát triển thành ung thư như bệnh xơ hóa cứng da có những mảng tổn thương cứng tròn, bệnh Lichen hoặc bệnh xơ hóa xương mãn tính tuổi già - bệnh Paget’s.

Bệnh thường gặp ở những phụ nữ trước đây có kinh muộn (15-18 tuổi) và mãn kinh sớm (40 tuổi). Bệnh thường do virus Human Papilloma (HPV) type 16 và 18 gây ra, có liên quan tới ung thư cổ tử cung và âm đạo.

Tổn thương ban đầu chỉ là một vết nhỏ, xuất hiện ở vùng cửa mình, hay gặp nhất là ở môi lớn, có khi chỉ một bên nhưng thường ở cả hai bên (đối xứng). Ban đầu, hơn 50% ca ung thư âm hộ có triệu chứng của tiền ung thư: viêm teo âm hộ, bạch biến, hạ cam, u hạt, áp-xe tuyến bartholin. Đáng lo ngại là những tổn thương ác tính tiềm tàng như u nhú, hồng sản...

Ung thư phát triển tại âm hộ là chính (nguyên phát). Hãn hữu cũng có ung thư âm hộ do di căn từ thận, tử cung, buồng trứng (thứ phát). Bệnh lan tại chỗ ngày càng rộng, tới xung quanh lỗ niệu, 1/3 dưới âm đạo, sau đó lấn sang trước hố ngồi trực tràng và rãnh sinh dục, cuối cùng có thể lan tới trực tràng và hậu môn. Di căn xa ít gặp nhưng cũng có thể vào phổi, gan, xương. Do đó, X-quang phổi và siêu âm các phủ tạng cần được làm sớm để phát hiện di căn.

Để giúp chẩn đoán dễ dàng, chị em cần chú ý:

- 60-70% bệnh nhân bị ngứa vùng âm hộ kéo dài vài ba năm trước khi xuất hiện ung thư.

- Nhiều khi đau, khó chịu, có thể rỉ nước vàng hoặc máu.

- Xuất hiện nhiều ổ với mức độ rộng và sâu không giống nhau.

- Sờ nắn vùng bẹn thấy có hạch, lúc đầu còn di động, dễ nắn thấy cả hai bên nhưng về sau, nguy cơ xâm lấn chiếm tới 60-65%. Kiểm tra tổ chức học thấy 40% dương tính.

Triệu chứng

- Ngứa rát và đau xung quanh âm hộ.

- Cục u hoặc mụn nổi lên rất rõ trên da.

- Ra máu và khí hư nhiều.

- Đau rát khi tiểu tiện.

Khi có một trong các dấu hiện trên chưa chắc bạn đã có bệnh liên quan đến ung thư, tuy nhiên vẫn nên đi khám, kiểm tra để có thể phát hiện bệnh sớm.

Các yếu tố rủi ro bao gồm:

* Bị lây nhiễm virus papilloma (gây bệnh ung thư cổ tử cung hoặc mụn cóc sinh dục) ở phụ nữ dưới 50 tuổi.

* Sự thay đổi của da như xơ cứng hoặc tăng sản các biểu mô da có vảy ở phụ nữ trên 50 tuổi.

* Lịch sử của bệnh ung thư cổ tử cung hay ung thư âm đạo. * Hút thuốc.

* Phụ nữ với tình trạng âm hộ có u trong biểu mô có một nguy cơ lớn hơn phát triển ung thư âm hộ lây lan. Tuy nhiên, hầu hết các trường hợp ung thư biểu mô không bao giờ đưa đến ung thư.

Những xét nghiệm cần thiết khi nghi ngờ ung thư âm hộ

* Sinh thiết.

* Chụp CT hay MRI xương chậu để tìm lây lan bệnh ung thư.

* Xét nghiệm khung xương chậu để tìm thay đổi ở da.

Tiêm vắc xin có sẵn để bảo vệ chống lại các hình thức nhất định của nhiễm ung thư cổ tử cung (ảnh minh họa)

Điều trị ung thư âm hộ

* Kem Imiquimod 5% có thể được dùng để điều trị âm hộ có u trong biểu mô.

* Phẫu thuật để loại bỏ các tế bào ung thư. Nếu khối u quá lớn (hơn 2 cm) hoặc đã phát triển sâu vào da, thì các hạch bạch huyết ở vùng bẹn cũng có thể được gỡ bỏ.

* Bức xạ, có hoặc không có hóa trị được dùng để điều trị khối u ung thư cao cấp.

* Hầu hết các phụ nữ bị ung thư âm hộ nếu được chẩn đoán và điều trị ở giai đoạn đầu  thì quá trình điều trị sẽ tốt đẹp. Tuy nhiên, nếu phát hiện muộn, quá trình điều trị phụ thuộc vào kết quả:

* Kích cỡ của khối u.

* Các loại ung thư âm hộ.

* Vùng ung thư đã lan rộng.

Những biến chứng có thể gặp sau điều trị

* Sự lây lan của ung thư đến các vùng da khác của cơ thể.

* Có nguy cơ bị tác dụng phụ của bức xạ, phẫu thuật hay hóa trị ghé thăm.

Khi nào thì gọi cấp cứu?

Nếu hơn 2 tuần sau khi điều trị bạn có những dấu hiệu sau thì nên đi khám ngay lập tức nhé:

* Khu vực âm hộ bị tấy lên.

* Màu sắc da thay đổi.

* Đau ở âm môn.

(St)