Viêm cột sống cổ là một hội chứng trong đó dây thần kinh cổ bị ép hay bị kích thích do nhiều yếu tố, thường xảy ra ở người cao tuổi.
Nguyên nhân
Các tổn thương hay sự thoái hóa của đốt sống cổ có vai trò quan trọng trong cơ chế bệnh sinh của chứng viêm cột sống cổ. Các tổn thương do sang chấn cấp tính hay mạn tính có thể làm cho đĩa sụn đệm các đốt sống, các dây chằng, các bao khớp phía sau bị hư hại và gây nên hội chứng này.
|
|
|
Huyệt kiên tỉnh: điểm giữa đường nối mấu gai đốt sống cổ thứ 7 và mỏm cùng vai. Huyệt kiên ngung: ở trong chỗ lõm gốc ngoài bả vai khi tay ở tư thế dang tối đa. Huyệt khúc trì: ở đầu ngoài nếp khuỷu tay khi khuỷu tay ở tư thế gập. Huyệt hợp cốc: ở giữa 2 xương bên tay 1 và 2 trên mé ngoài của xương bàn tay thứ 2. |
Triệu chứng
Ở giai đoạn khởi phát, cổ có cảm giác khó chịu hoặc đau, có thể thoáng qua nhiều lần hay dai dẳng, càng ngày càng nặng hơn theo sự phát triển của các thay đổi bệnh lý, cảm giác đau và tê ở cổ lan xuống vai, lưng, ngực, 2 chi trên, đau nhiều khi cử động đầu, ho, nhảy mũi, đại tiện. Nếu tuỷ sống bị ép, các chi sẽ bị tê và yếu, tay run, cử động bị hạn chế hay liệt. Nếu dây thần kinh giao cảm bị ép, sẽ có chóng mặt, đau nửa đầu, 2 bên đầu, cảm giác ngộp trong ngực và các chi bị lạnh. Các dấu hiệu trên phim Xquang rất cần cho chẩn đoán.
Xoa bóp, day bấm huyệt
Có tác dụng cải thiện sự lưu thông máu ở cổ, giảm co cơ, giảm đau, giảm sưng, giải tỏa các sự kết dính và sức ép lên các dây thần kinh.
Nhào và véo cổ, phần trên của lưng, tay bị bệnh: Bệnh nhân ngồi, người thao tác đứng phía sau dùng một tay giữ đầu người bệnh, tay kia làm động tác nhào và véo trên cổ bệnh nhân theo hướng lên xuống trong 2 phút, sau đó đến 2 vai phần trên của lưng và tay bị bệnh trong 3 phút (hình 1).
Điểm và nhào các huyệt: kiên tỉnh, kiên ngung, khúc trì, hợp cốc. Bệnh nhân ngồi, người thao tác đứng bên cạnh, luân phiên dùng 2 bàn tay điểm và nhào các huyệt nêu trên. Mỗi huyệt được tác động 1 phút (hình 2)
Kéo chi: Bệnh nhân ngồi, người thao tác đứng bên cạnh, dùng 1 bàn tay giữ lấy cánh tay bệnh nhân từ phía sau, kéo nhẹ ra phía ngoài, dùng bàn tay kia nắm lấy cổ tay của bệnh nhân, kéo xuống dưới rồi thả ra (hình 3). Lặp lại nhiều lần trong 1 phút.
Đẩy các điểm đau: Bệnh nhân ngồi, người thao tác đứng bên cạnh, dùng một bàn tay giữ tay vai bệnh nhân, dùng đầu ngón tay cái của bàn tay kia làm động tác đẩy theo hướng lên, xuống, qua phải qua trái, ở các điểm đau, trên cổ, vai, lưng. Mỗi hướng được đẩy 3-5 lần. Trong lúc làm thủ thuật bệnh nhân cử động đầu nhanh sang trái và phải (hình 4).
Kỳ tay bệnh nhân: Bệnh nhân ngồi, tay bị bệnh ở trạng thái thư giãn, người thao tác đứng bên cạnh, dùng 2 bàn tay làm động tác giống như kỳ cọ, tác động vào tay bị bệnh từ vai xuống đến cẳng tay (hình 5). Lặp lại nhiều lần trong 5-7 phút.
Rung tay bên bị bệnh: Bệnh nhân nằm ngửa, tay bên bị bệnh để thư giãn, người thao tác đứng bên cạnh, giữ lấy đầu tay bên bị bệnh, làm những chuyển động rung như dợn sóng để làm êm dịu các cơ và các khớp (hình 6). Thủ thuật được lặp lại từ 5-7 lần.
Thoái hoá đốt sống cổ không chỉ ở những người già mà còn ở cả những người trẻ thường làm việc trong văn phòng, ít vận động hoặc phải cúi nhiều. Nếu bạn chưa cảm thấy đau nhức vùng cổ thì hãy cố gắng phòng tránh nó nhé.
Các dấu hiệu điển hình
Các triệu chứng và mức độ nặng nhẹ ở mỗi người là khác nhau, nhưng thường thì có các dấu hiệu chung sau đây:
- Bạn cảm thấy cổ cứng nhắc khó xoay chuyển kèm với dấu hiệu đau.
- Đau cổ sau đó lan xuống vai, đau ở các khớp cổ và vai
-Đau đầu không rõ nguyên nhân
- Trong một số trường hợp, mất cảm giác khéo léo của tay, đôi khi cánh tay và bàn tay có thể bị tê liệt
Một số lí do gây ra đau cổ như:
- Chấn thương nghề nghiệp nhiều lần
- Tai nạn hoặc bị thương ở khu vực xung quanh cổ
- Hút thuốc có thể khiến bệnh nặng thêm
Để giảm đau và thư giãn vùng đốt sống cổ có thể kết hợp với các cách điều trị sau:
1. Tập thể dục cho cổ thường xuyên để giúp các cơ ở cổ thêm chắc khoẻ và thư giãn các đốt sống cổ. Điều quan trọng là tập đúng theo lời khuyên của bác sĩ và nên tập vào buổi sáng một cách đều đặn, có quy tắc.
2. Mát sa nhẹ nhàng vùng cổ là liệu pháp tốt để cải thiện căn bệnh này. Phương pháp mát xa này đã được Ấn Độ áp dụng từ thời xa xưa và có hiệu quả trong thời gian dài.
3. Chườm túi nước nóng ở vùng cổ, tốt nhất là bạn nên hỏi bác sĩ để được hướng dẫn cụ thể, đúng cách theo mức độ nặng nhẹ của bệnh.
4. Nên sử dụng các cổ áo và gối nằm mềm để nâng đỡ cổ.
5. Sử dụng thuốc chống viêm như aspirin v.v… theo khuyến cáo của bác sĩ để cắt cơn đau nhất thời.
6. Thay đổi lối sống lành mạnh như tập thể dục, tránh hút thuốc và liệu pháp yoga có thể giúp cải thiện vấn đề này.
Nhất là đối với những người làm việc trong văn phòng, lối sống ngồi một chỗ, ít vận động, làm việc hàng giờ trên máy tính càng cần phải thay đổi lối sống kết hợp với tập thể dục, ngồi làm việc đúng tư thế, thời gian giải lao đều đặn (làm việc máy tính sau 30 phút nên giải lao một lần, có thể là vươn vai, đi lại) và ăn những thực phẩm bổ dưỡng.
Để việc điều trị có kết quả, khi bệnh còn nhẹ bạn cũng cần đến bác sĩ để có được phương pháp và hướng dẫn đúng đắn trong việc phòng và điều trị bệnh đau đốt sống cổ.
(ST)