Ý nghĩa của hoa sữa đầu thu Hà Nội

Hà Nội mùa thu, mùa thu Hà Nội. Mùa hoa sữa về thơm từng con gió. Mùa cốm xanh về thơm bàn tay nhỏ. Phố sữa vỉa hè thơm bước chân qua.

Ừ nhỉ, hoa sữa đã về trên phố rồi…

Nhắc lại trong trí nhớ, mới hiểu phố Hà Nội là phố hoa. Tháng nào cũng có một loài hoa gợi nhắc kỷ niệm.

Tháng Giêng Hai tươi bừng sắc đào.

Tháng Ba hoa sưa mỏng mảnh như làn gió.

Tháng Tư về, gió hát mùa hè, gọi lấy biết bao hoài niệm trong hoa loa kèn.

Tháng Năm không ở lại, trang vở vẫn còn thắm màu phượng đỏ.

Tháng Sáu, những gánh hàng rong ruổi khắp phố phường đóa sen tươi thơm mùi đồng quê.

Tháng Bảy gọi hoa hướng dương nhuộm vàng con phố.

Tháng Chín, thơm bàn tay nhỏ mùi hương hoa sữa mùa thu.

Hoa sữa kén người, vì hoa sữa không thơm nhẹ nhàng thanh khiết. Đêm Hà Nội trở gió, vẫn có thể bất chợt tỉnh giấc vì hương hoa sữa len vào tận cửa phòng. Hoa sữa nồng nàn đến vậy, nên cũng chỉ dành cho những con tim đậm sâu, biết yêu, biết sống – trọn vẹn, ý nghĩa và đầy nghĩa tình.

Có lần, tôi đọc được trên báo câu chuyện về cô gái Mỹ như thế này, đã bật khóc khi nhớ về mùi hương hoa sữa Hà Nội: “Hồi bé, tôi không biết có điều gì đặc biệt ẩn sau hoa sữa. Chỉ nhớ những lần đi xích lô cùng chị gái qua phố Quán Thánh. Tiết trời lành lạnh và tôi ngửi thấy một hương thơm rất mạnh, ngọt như bánh mứt, mỏng nhẹ và mơ hồ như lụa, vây bủa xung quanh”.

Có phải không, hoa kén người, kén tình, nên những người con yêu hoa sữa cũng thật đặc biệt. Đó là những kẻ lãng mạn dại khờ ngây ngô. Tôi gọi hoa sữa là loài hoa của những câu chuyện kể, của những mối tình dang dở, của những vị ngọt đầu đời khó quên, có cả những nỗi đau khe khẽ mang theo suốt cuộc đời. Như một giai điệu quen thân lắm: 

“Hoa sữa vẫn ngọt ngào đầu phố đêm đêm

Có lẽ nào anh lại quên em…”

Hoa sữa là loài hoa của luyến lưu. Tháng Chín, Hà Nội chính thức vào thu, cũng đủ để nhắc nhỏm về những cuộc chia ly. “Người ra đi đầu không ngoảnh lại/ Sau lưng thềm nắng lá rơi đầy”. Tháng Chín, sân bay cũng đông đúc hơn thường ngày, là những chuyến đi lớn, là những niềm hy vọng và niềm tin về một ngày trở về.


Vì thế mà thu Hà Nội thường man mác buồn, nỗi buồn phả vào gió, phả vào hương hoa sữa, phả vào tâm can người xa xứ. Nhưng có quên được không, mùa thu Hà Nội đã thành thói quen, mùi hoa sữa đặc quánh sóng sánh trong tâm hồn. Nồng nàn như thế, ngọt ngào đến vậy, cũng chỉ có hoa sữa mà thôi.

Giữa trời thu bát ngát xanh, lòng nôn nao nhớ về những điều xưa cũ. Hoa sữa đem đến cho mỗi người những cảm giác ấm áp khó gọi thành tên, tưởng gần mà kỳ thực đã xa lắm rồi. Là bởi vì trong mùa thu, đã biết thế nào là cô đơn, thế nào là xa cách, thế nào là lớn lên và trải nghiệm. Nhưng rồi cũng chính trong vòm cây hoa sữa quen thuộc, biết nhóm lên những niềm tin mới, những khao khát mãnh liệt, những cảm xúc tươi nguyên mát lành.

Những mùa hoa bỏ lại, những mùa thu đi qua, còn lại ta với nồng nàn, với mênh mang trời xanh Hà Nội, với hoa sữa thầm nhắc người ở người về…

Có một mùa hoa như thế…