Bệnh ung thư ruột già trực tràng là một danh từ kết hợp để chỉ bệnh ung thư đại tràng, ruột kết và trực tràng, và bệnh này chỉ đứng thứ nhì sau bệnh ung thư phổi tính về tổng số trường hợp bệnh mới báo cáo và số tử vong cao của bệnh ung thư ruột già trực tràng một phần là do các triệu chứng của nó không có các biểu hiện rõ ràng nên khó phát hiện hay nếu người ta để ý tới chúng thì lại coi như không có hoặc xao lãng. Điều này phần lớn là do bệnh ung thư ruột được coi như một bệnh ung thư ruột được coi như một bệnh trầm trọng và do có nhiều người tin là bệnh này không chữa được. Đại đa số các trường hợp ung thư ruột già trực tràng có thể chữa trị được nếu được phát hiện sớm. Bệnh ung thư ruột già trực tràng không nên coi là một bệnh không thể bàn tới được. Bệnh này đang trên chiều gia tăng và điều quan trọng là chúng ta khắc phục được mọi sự rụt rè hay lúng túng khi nói tới nó với các bác sĩ.
Triệu chứng
|
Tôi có phải đi bác sĩ không?
Có rất ít dấu hiệu báo động sớm. Vào lúc triệu chứng chảy máu trực tràng trở thành hiển nhiên, khối u có thể đã lớn rồi. Bao giờ cũng phải lưu ý những giọt máu lốm đốm trong phân và phải đem một mẫu phân đi cho bác sĩ xét nghiệm
Nếu bạn để ý thấy phân có màu nâu sậm hay đen như hắc ín, bạn cũng phải yêu cầu bác sĩ quan sát phân đó để cho đi thử nghiệm xem có máu “tiềm ẩn” không. Một xét nghiệm tìm máu tiềm ẩn có thể phát hiện được trong phân những lượng máu rất nhỏ và ba lần đi cầu liên tiếp có xét nghiệm máu tiềm ẩn dương tính đòi hỏi có một cuộc điều tra sâu hơn bởi một chuyên viên. Nếu bạn có sự biến đổi trong thói quen, ngày trước đi cầu mỗi ngày một lần nay bị táo bón hay đi tiểu chảy, hiện tượng này cũng phải báo động bạn là có khả năng bị một khối u ruột kết. Phân đóng khuôn tốt bỗng dưng thành lọn mảnh và giống như ống điếu có thể gợi ý là ruột bị thắt lại do một ung thư thành sẹo gây nên, và bạn phải bàn vấn đề này với bác sĩ của bạn. Bất cứ dấu hiệu bụng không êm xuôi hay đau một cách dai dẳng cần phải điều tra nghiên cứu nguyên do.
Bác sĩ sẽ làm gì?
Bác sĩ điều trị của bạn sẽ tiến hành việc thăm khám trực tràng, trong đó một ngón tay xỏ bao cao su, thoa cho trơn được đưa vào hậu môn để sờ nắn xem có thấy khối u hay chỗ lồi lõm nào không. Sau đó, bạn có thể được giới thiệu tới một phòng khám chuyên môn để điều tra về các triệu chứng đường ruột.
Người ta có thể thực hiện một thủ thuật thụt barium – trong đó một dịch cản quang được bơm vào trực tràng và ruột kết và một tấm hình X-quang được chụp để cho thấy bất cứ chỗ lồi lõm nào trên thành ruột, biểu thị một khối u.
Người ta có thể quan sát trực tiếp thành ruột bằng cách sử dụng mống nội soi ruột sigma có thể được đưa vào ruột để có thể trông thấy được khối u, xác định nó và thậm chí làm sinh thiết
Trị liệu nội khoa ra sao?
Ung thư ruột kết hay trực tràng gần như bao giờ cũng chữa trị bằng phẫu thuật.
Mặc dù thoạt tiên, khó có thể nhận diện ung thư này, nó lan rộng chậm và có cơ may chữa khỏi bệnh. Một khúc ruột, khúc có khối u, được cắt bỏ và hai đầu ruột lành mạnh được nối liền trở lại. Người ta gọi đó là phẫu thuật cắt bỏ ruột. Nếu không thể duy trì được một lốii đi cho thức ăn, người ta có thể khoét trên thành bụng dưới một lỗ thông (stoma) cho phép gắn một túi thông với ruột kết để hứng lấy những chất cặn bã không tiêu hóa được. Nhiều khi người ta tiếp theo phẫu thuật với thuốc chống ung thư hay phương pháp xạ trị, trong trường hợp bệnh ung thư đã lan rộng. Những ung thư vừa mới chớm, chưa xuyên qua thành ruột có thể tiệt trừ hoàn toàn được bằng phẫu thuật.
Tôi có thể làm được gì?
Đa số các bác sĩ đều nhất trí là việc chú ý tới chế độ ăn có thể giúp ích được bạn. Một chế độ ăn bao gồm có bánh mỳ hay các sản phẩm có sử dụng hạt ngũ cốc nguyên vẹn và giảm thiểu lượng mỡ động vật có thể đóng vai trò bảo vệ quan trọng
- Giảm các món ăn chiên
- Sử dụng thế kem chua bằng yaout ít chất béo
- Thực hiện những món hầm và canh trước tiên và để nguội để có thể hớt chất béo đi dễ dàng
- Ăn nhiều thịt gà vịt, cá hơn và ít ăn thịt có màu đỏ bạn hãy lóc bỏ mỡ đi và nên nướng, chứ đừng chiên
- Ăn những món nướng bỏ lò giàu chất xơ như bành mỳ bằng bột lúa mỳ nguyên hạt chẳng hạn
- Sử dụng rau họ cải càng nhiều càng tốt và những rau củ khác có nhiều chất xơ
- Ăn các sản phẩm ngũ cố giàu chất xơ và hãy chọn nhiều rau có tỷ lệ xơ cao, đặc biệt là họ đậu và trái cây
- Nên xào rau và thịt
- Sau 50 tuổi, ít nhất mỗi năm một lần, bạn nên yêu cầu bác sĩ khám trực tràng và nếu có bất cứ dấu hiệu bất lợi nào, thì tiến hành làm nội soi ruột sigma. Trong trường hợp bạn có bất cứ triệu chứng về ruột nào có thể ám chỉ là một khối u, bạn hãy yêu cầu làm một xét nghiệm phân để tìm máu tiềm ẩn. và nếu một xét nghiệm có kết quả dương tính, bạn hãy làm thêm vài xét nghiệm nữa để theo dõi.
CÁC XÉT NGHIỆM ĐỂ CHUẨN ĐOÁN
Nếu bác sĩ của bạn nghi ngờ bất cứ loại u nào trong ruột già của bạn, người ta sẽ cho bạn nhập viện để theo một thủ tục chẩn đoán bệnh như:
Nội soi ruột già: Đây là một kỹ thuật tương đối đơn giản để quan sát toàn bộ chiều dài ruột già mà không cần nhờ tới phẫu thuật. Người ta thường không cho bạn thuốc tê mà chỉ cho một thứ thuốc an thần để bạn thư giãn. Ruột của bạn sẽ cần phải thông cho không còn tí phân nào. Đèn soi ruột kết là một ống mềm dẻo với một nguồn ánh sáng, một kính mắt khuyếch đại, những ống để thổi không khí vào bơm căng ruột lên và để hút chất nhớt và những tiết dịch khác trở ra và để tiến hành một cuộc sinh thiết nếu cần. Thủ thuật nội soi ruột già thường tiếp theo sau một động tác thụt barium trong trường hợp phát hiện thấy có gì bất thường trên hình chụp X-quang
Nội soi ruột sigma: Phương pháp khác để chẩn đoán các ung thư ruột già trực tràng không dùng tới phẫu thuật là thủ thuật nội soi ruột sigma. Đây là một ống đường kính rộng hơn để quan sát phần dưới của đại tràng. Người ta sử dụng không khí để căng phồng ruột nhằm đưa ống vào dễ hơn. Điều này có thể dẫn tới những cơn đau như chuột rút và bạn có thể cảm tháy đi cầu mót. Điều quang trọng là bạn phải thư giãn và thở bằng miệng. Việc quan sát chỉ mất có 15 phút thôi và khi người ta rút ống soi ra, cái đau giống như chuột rút sẽ biến đi
CÁC PHỤ NỮ CÓ NGUY CƠ
Có thể có một nguy cơ phát ra bệnh ung thư ruột già trực tràng cao hơn bình thường nếu thuộc vào một trong những yếu tố sau đây:
Do di truyền: Có một tiền sử gia đình có nhiều u nhỏ (polyp) ở ruột
Có bệnh từ trước: Đặc biệt là bệnh viêm loét ruột kết.
Do tuổi tác: Dạng ung thư này hiếm gặp ở bất cứ ai dưới 40 tuổi và rất phổ biến ở các lứa tuổi 60 và 70
Do chế độ ăn nghèo nàn: Một chế độ ăn thiếu chất xơ và giàu mỡ động vật cũng có thể có liên quan.
(St)