1
Khế rất dễ sống. Ta cưa cả cây, cắt hết các rễ cái mà nó vẫn sống được. Sau khi trồng chỉ 3 tháng là nó đã ra hoa và tới 6 tháng là đã cho quả. Trồng khế nhanh được thu như trồng rau!
Nhà thơ Đỗ Trung Quân có câu: “Quê hương là chùm khế ngọt...”. Câu hát ấy nhắc ta nhớ tới, bên cạnh biết bao loại hoa quả quý của làng quê, cây khế cũng là một cây rất gần gũi với bà con chúng ta. Khế được trồng phổ biến ở mọi nhà. Cả khế ngọt và khế chua đều được mọi người ưa chuộng.
Trồng khế ( Ảnh minh họa, nguồn: internet)
Khế ngọt thì được ăn tươi như các loại trái cây khác hoặc dùng để làm mứt, làm nước quả. Rất nhiều người thích ăn khế ngọt. Nó vừa ngon miệng, vừa giúp ta nhuận tràng, giải nhiệt. Khế chứa nhiều vitamin và có hàm lượng caroten cao. Ở Đài Loan và Malaysia, người ta đã lai tạo và bình tuyển được những giống khế ngọt cho quả rất to, mẫu mã đẹp, màu vàng óng rất bắt mắt.
Ở Mỹ, ở Úc cũng có những giống khế ngọt được mọi người hâm mộ. Chúng lại có giá trị dinh dưỡng cao. Những năm gần đây, ta đã nhập các giống khế đó vào Việt Nam. Giống khế ngọt Đài Loan rất sai quả và có vị chua ngọt. Trong lúc, giống khế B10 của Malaysia thì quả to hơn. Khi chín, quả có màu vàng sẫm tới vàng đỏ, thịt quả giòn, ngọt, nhiều nước và hàm lượng axit oxalic thấp. Quả có thể nặng tới 300g. Nó lại cho quả nhiều đợt trong năm. Vì vậy, rất nhiều người mê ăn khế.
Thế còn khế chua thì ngoài việc ăn sống, người ta còn dùng nó để trộn nộm, kho với tôm, cá, nấu canh... Nói chung, khế nào cũng được bà con mình dùng hết.
Nhiều năm nay, khế còn được đưa vào chậu trồng làm cây cảnh, cây bonsai. Tôi có người bạn ở TP.Hồ Chí Minh còn thuê cả một xe tải lên Tây Nguyên mua các gốc khế khổng lồ ở trên rừng về để trồng vào các ang lớn. Anh ấy nói, có cây, anh ấy bán được tới vài chục triệu đồng!
Khế rất dễ sống. Ta cưa cả cây, cắt hết các rễ cái mà nó vẫn sống được. Nó rất nhanh đâm rễ và mọc chồi. Những gốc khế cổ thụ có thể sống yên ổn trong các ang chỉ rộng khoảng 1-2m2. Chúng ra cành um tùm. Ta dễ dàng uốn, nắn chúng thành các thế cây hấp dẫn hoặc các vòm trĩu quả sát gốc. Nhiều cơ quan thường thuê các cây khế cổ thụ này đưa về bày trong dịp tết. Mỗi cây họ cũng mất dăm triệu đồng! Còn ở các gia đình thì người ta thường mua các chậu khế nhỏ để bày trong phòng khách. Vì là cây ghép nên tay nhỏ nhưng chúng cũng đeo đầy quả, mang điềm hạnh phúc cho mọi nhà.
Thông thường thì khế được gieo từ hạt. Khế trồng từ hạt thì cũng chỉ 1 năm là đã cho quả. Ta chọn những quả khế to, già ở những cây khế tốt đã 3 tuổi trở lên để làm giống. Tay lấy hạt, rửa sạch, loại bỏ hạt lép và phơi khô trong râm. Hạt có thể gieo ngay hoặc cất giữ để gieo dần. Nên gieo hạt vào đầu xuân. Chỉ 15-20 ngày sau khi gieo là hạt nảy mầm. Ta chăm tới khi cây có 5-6 lá thật thì loại bỏ những cây còi cọc để chọn ra những cây khỏe mạnh đem đi trồng. Nếu trồng khế thành vườn thì cây nên cách cây 3-5m. Ta cũng cần đào hố rộng và bón lót đầy đủ trước khi trồng. Nhớ cắm cọc để giữ cây khi còn non.
Khế còn có thể ghép cành để tạo giống. Ta chọn những giống tốt để nhân ra. Sau khi trồng chỉ 3 tháng là nó đã ra hoa và tới 6 tháng là đã cho quả. Trồng khế nhanh được thu như trồng rau!
Có lẽ, nhà nào cũng nên có cây khế. Ai có điều kiện, nên trồng nhiều khế.
