1
Cây hoa hiên còn có tên là hoàng hoa thái, kim châm thái, nghi nam hoa… Là một loại cây thân thảo có rễ ngắn, sống lâu năm, hay được trồng làm cảnh ở một vùng có khí hậu quanh năm ẩm mát như Tam Đảo (Vĩnh Phúc), Sa Pa (Lào Cai) và Đà Lạt (Lâm Đồng).
Dân gian hay dùng lá và hoa hiên nấu canh ăn, dung rễ và nụ hồng làm thuốc. Hoa hiên vị ngọt, tính mát, giúp thanh nhiệt, tiêu đờm, cầm máu, thông sữa, an thai, lợi tiểu, sáng mắt. Một số nơi dùng lá và hoa hiên làm thuốc chữa chảy máu cam. Lá hái quanh năm, rễ đào vào thu đông, có khi vào mùa khác, dùng tươi hay phơi khô. Y học cổ truyền coi hoa hiên là một dược liệu quý và chữa bệnh bằng cây hoa hiên được nhiều nhà Đông y chú trọng sử dụng.
Một số bài thuốc Nam từ cây hoa hiên:
- Chữa vàng da: Rễ củ hoa hiên 15g giã nhỏ, vắt lấy nước cốt uống.
- Vàng da do viêm gan virus: Rễ hoa hiên 15g, cam thảo nam 10g, chó đẻ răng cưa 20g, dành dành 12g, rau má 20g. Sắc uống ngày một thang.
- Chữa động thai bằng cây hoa hiên: Ăn canh hoa hiên và uống nước sắc rễ củ gai 30g.
- Kinh nguyệt không đều: Hoa hiên 15g, ích mẫu thảo 12g, ngải cứu 12g, rễ củ gai 20g. Sắc uống ngày một thang.
- Đái buốt, đái rắt: Rễ hoa hiên 15g, mã đề 12g, râu ngô 12g. Sắc uống ngày một thang.
- Tắc tia sữa: Hoa hiên 12g, bồ công anh 40g. Sắc uống ngày một thang.
- Bốc hỏa ở phụ nữ mãn kinh: Hoa hiên 10g, lá dâu 20g. Nấu canh ăn hằng ngày.
- Trị mất ngủ bằng hoa hiên: Hoa hiên 12g, lá dâu tằm 20g, lá vông nem 10g. Nấu canh ăn hằng ngày. Hoặc: đem hoa hiên phơi khô trong râm, sao qua lửa, hằng ngày hãm uống thay chè.
- Chữa hoàng đản do uống rượu: Rễ Hoa hiên tươi 15g giã nước uống hàng ngày.
- Chữa viêm tai giữa: Thịt lợn nạc 100g, rễ Hoa hiên tươi 15g. Hai thứ nấu canh ăn hàng ngày. Dùng nước rễ Hoa hiên tươi 10% rửa tai và nhỏ 1 – 2 giọt vào tai (chú ý mọi dụng cụ đều phải nhúng nước sôi cho kỹ).
- Chảy máu cam: Lá hoặc rễ củ Hoa hiên 15 – 20g sắc uống và một chút lá non hoặc hoa Hoa hiên nhét vào lỗ mũi, nằm yên ngửa mặt 15 – 20 phút.
Chữa sưng vú: Lá, hoa hoặc rễ tươi Hoa hiên 15 – 20g, giã đắp. Hoa hiên 20 – 30g/ngày nấu canh ăn.
Chú ý: Không dùng hoa hiên để ăn sống vì sẽ bị ngộ độc.
