Kiêng cữ đúng cách sau khi sinh nở cho phụ nữ có nhiều quan niệm khác nhau. Có những quan niệm đúng như sau khi sinh nên kiêng gió máy, kiêng làm việc nặng. Tuy nhiên, cũng có những quan niệm sai lầm về kiêng cữ như tắm gội 1 tháng, kiêng đọc báo xem tivi. Phunuso mời các bà mẹ đọc bài viết sau để tìm hiểu vấn đề kiêng cữ sau khi sinh sao cho đúng.
Những quan niệm này vẫn còn được áp dụng ở không ít gia đình ngày nay. Các bà mẹ chị em phụ nữ cùng tìm hiểu nhé! Sau khi sinh nở, sản phụ cần kiêng gió để tránh bị tà khí xâm nhập. Tuy nhiên, điều đó không có nghĩa là họ phải nằm trong một phòng đóng cửa kín mít, che chắn kỹ càng. Không khí tù đọng sẽ làm cho người phụ nữ khó thở, đã yếu lại càng yếu hơn; khiến trẻ sơ sinh hay quấy khóc, chậm lớn và dễ mắc bệnh đường hô hấp.
Sau một cuộc sinh nở đầy khó khăn, người phụ nữ bị suy yếu cả về thể chất và tinh thần. Do bị mất máu nhiều khi vượt cạn và những mệt mỏi trong thời kỳ mang thai, ở sản phụ lúc này, chính khí suy giảm, tâm dịch hao tổn nên tà khí dễ xâm nhập. Việc kiêng cữ là rất cần thiết, song không nên kiêng cữ quá kỹ vì điều đó sẽ gây tác dụng ngược lại, lợi bất cập hại. Sau đây là một số điểm cần lưu ý:
Kiêng lạnh sau khi sinh
Sau khi sinh, thận khí bị suy nhược nên sản phụ dễ bị nhiễm lạnh. Vì vậy, không được đụng tới nước lạnh, không tắm nước lạnh, giặt quần áo hoặc uống đá lạnh. Tuy nhiên, nếu không đụng cả đến nước nóng, suốt tháng không lau mình như một số người thì lại không tốt. Cơ thể lâu không tắm rửa sẽ là môi trường lý tưởng cho vi khuẩn phát triển, gây bệnh cho mẹ và qua mẹ sang con (như viêm miệng, tưa lưỡi, tiêu chảy).
Sản phụ cần dùng khăn nóng lau mình, xông hơi một chút cho ra mồ hôi rồi lau (không nên xông hơi nhiều). Nên dùng dầu khuynh diệp chà xát cho nóng người, giúp khí huyết vận hành tốt hơn (không dùng cồn bạc hà vì menthol trong loại cồn này bay hơi nhanh, tạo cảm giác lạnh).
Chườm và vệ sinh
Nên pha nước ấm với thuốc rửa âm hộ để vệ sinh hằng ngày, vừa chống nhiễm trùng vừa giúp khử mùi hôi.
Dùng chai nước nóng hoặc túi chườm nóng để chườm bụng, lưng và hai bên bẹn. Việc này có tác dụng chống đau lưng, mỏi gối, giúp cơ thể chóng hồi phục. Ngoài ra, chườm nóng giúp tuần hoàn tại chỗ tốt hơn, tăng sức đàn hồi của bắp thịt và da bụng, nhờ đó da bụng bớt nhăn, bụng sẽ nhỏ lại.
Kiêng vận động
Theo quan niệm cũ, sản phụ phải nằm một chỗ, kiêng vận động. Tuy nhiên, nếu cơ thể không vận động, máu huyết sẽ không được lưu thông, ảnh hưởng đến sức khỏe, ăn kém ngon, cơ thể lâu hồi phục. Vì thế, hiện nay, người ta khuyên sản phụ nên đi lại, vận đông chút ít sau khi đẻ vài ngày để cơ thể được thoải mái, máu huyết lưu thông tốt hơn. Không nên vận động quá nhiều, làm ảnh hưởng đến sức khỏe vì các cơ ở bụng chưa co lại đến mức bình thường.
Ăn uống
Trong thời gian mang thai, cơ thể người mẹ cung cấp nhiều chất bổ cho bào thai. Khi sinh, mẹ lại bị mất máu. Vì vậy, sản phụ cần ăn uống đủ chất để phục hồi sức khỏe. Nếu chỉ ăn cơm với nước mắm hoặc thịt nạc kho mặn theo tập quán cũ thì sẽ không đủ chất.
Sản phụ chỉ nên tránh những món ăn có tính hàn như cua, rau đay; không nên ăn quá sớm những thức ăn tanh như cá, ốc. Tránh những thức ăn gây dị ứng, không ăn đá lạnh. Nên ăn mướp, thịt nạc, rau đậu, cà chua, chuối.
Ngoài ra, các sản phụ nên kiêng sinh hoạt tình dục một thời gian cho tử cung phục hồi. Nên tránh xúc động mạnh, sang chấn tinh thần vì các stress có thể gây nguy hại cho sức khỏe sản phụ, gây thiếu sữa.
Những quan niệm sai lầm về kiêng cữ sau khi sinh
Có nhiều thói quen về kiêng cữ sau sinh được truyền từ đời này sang đời khác, đến nỗi mặc định là đúng, nhưng khi tư vấn bác sĩ mới thấy nó thực sự phản khoa học. Cụ thể như:
1. Sau sinh, tuyệt đối không được đọc báo, xem tivi
Nhiều bà mẹ sau sinh muốn giải tỏa stress bằng cách đọc báo, xem tivi nhưng ngay lập tức họ bị mẹ chồng, hoặc những người lớn tuổi ngăn cản bởi sợ sản phu suy giảm thị lực.
Thực tế, thị lực của người phụ nữ trước và sau khi sinh không có sự khác biệt. Chỉ trong trường hợp các bà mẹ không cân đối được thời gian chăm sóc con và thời gian nghỉ ngơi khiến cơ thể kiệt sức thì mắt mới rơi vào tình trạng mệt mỏi. Các sản phụ được khuyên nên xem tivi, đọc sách báo để cập nhật tin tức, đồng thời củng giảm chứng trầm cảm, stress sau sinh.
2. Kiêng tắm gội cả tháng
Điều này hoàn toàn sai lầm và không có một cơ sở khoa học. Sau khi vượt cạn, người phụ nữ sẽ mất nhiều máu, mồ hôi khiến cơ thể mệt mỏi. Nếu kiêng tắm lâu, sản phụ dễ bị tấn công bởi các vi khuẩn gây bệnh. Thực ra sau sinh từ 3 đến 4 ngày, sản phụ hoàn toàn có thể tắm bằng nước ấm nhưng cần lưu ý thời gian tắm không được kéo dài mà nên tắm càng nhanh càng tốt.
3. Một tháng sau sinh, mẹ bầu mới được ăn nhạt
Đây là một quan niệm sai lầm trầm trọng về dinh dưỡng bởi việc không cho muối vào sẽ khiến sản phụ mất đi cảm giác ngon miệng, chán ăn. Từ đó dẫn đến thiếu hụt dinh dưỡng, ảnh hưởng đến chất lượng sữa cho con bú.
Trên thực tế, sau khi sinh, cơ thể phụ nữ bị mất rất nhiều nước. Trong vòng một tuần đầu, lượng nước tiểu và mồ hôi được bài tiết ra sẽ nhiều hơn bình thường. Bởi vậy ở giai đoạn này, cơ thể sản phụ cần phải được duy trì đủ nước và việc thêm muối vào thực phẩm khi chế biến là rất cần thiết.
4. Cả mẹ và con phải nằm than ngay sau sinh
Ngay cả ở thời hiện đại, nhiều người vẫn quan điểm rằng, khi cả hai mẹ con từ bệnh viện về nhà, thì cần phải có một bếp than dưới giường để đảm bảo sức khỏe, đồng thời sẽ hạn chế được những không khí không tốt. Thực tế đây là một trong những thói quen sai lầm trầm trọng.
Các bác sĩ cho biết, trong khói than có chứa rất nhiều khí CO2, ảnh hưởng xấu đến đường hô hấp của cả mẹ và bé. Ngoài ra, da em bé còn non nớt, than nóng sẽ làm bé bị bỏng, hoặc nhẹ cũng sẽ bị nổi rôm sảy. Hơn thế nữa, đối với những bé sinh mổ, nằm than sẽ khiến chất đàm nhớt bên trong vốn chưa được tống ra trong quá trình chuyển dạ bị khô cứng lại, bé sẽ dễ bị bệnh đường hô hấp và hay mắc lại.
5. Để những đồ vật quanh chỗ nằm em bé
Khi thấy bé quấy khóc, nhiều bà mẹ thường để một con dao dưới đuôi giường bé nằm. Ngoài ra còn cố kiếm một đoạn dây thừng cột trâu về cột quanh chân giường.
Bác sĩ khuyên các mẹ không nên để những vật nguy hiểm xung quanh nơi bé nằm. Dao là một vật có tính sát thương cao, để gần bé đương nhiên bất lợi. Còn dây cột trâu bò thì mất vệ sinh, chứa nhiều vi khuẩn, trong khi sức đề kháng của bé còn yếu, dễ bị nhiễm khuẩn.
Kiêng cữ sau sinh – Xưa và nay
Quan niệm kiêng cữ ngày xưa và nay có rất nhiều điểm khác biệt.
Ngày xưa
Có thế nói phụ nữ sau sinh ngày xưa phải kiêng cữ rất nhiều thứ và những quan niệm này vẫn còn được áp dụng ở không ít gia đình ngày nay. Nếu bạn đang sống trong gia đình có đến 3-4 thế hệ thì chắc chắn bạn cũng sẽ từng phải kiêng khem khá khắt khe sau sinh. Theo quan niệm của các cụ ngày xưa, việc kiêng khem sau sinh nở là rất cần thiết để sau này người phụ nữ tránh gặp phải những chứng bệnh có thể xảy ra như đau lưng, tê chân tay, ù tai, bị lạnh…
Hãy cùng đi tìm hiểu những quan niệm kiêng cữ trong dân gian các mẹ nhé!
Kiêng tắm gội
Sau sinh nở, Tú Linh được mẹ chồng nhắc nhở là phải kiêng tắm gội ít nhất 2 tuần. Bà bảo phụ nữ sau sinh càng kiêng tắm gội được bao lâu càng tốt. Vì vậy, dù vô cùng ngứa ngáy nhưng Linh không dám trái ý mẹ chồng. Theo quan niệm của mẹ chị, việc kiêng tắm gội và sử dụng nước lạnh là rất cần thiết. Bà kể ngày xưa các cụ còn phải kiêng đến cả tháng để cho các chân lông thu lại bình thường như hồi chưa bầu bí. Bà không kiêng cữ được nhiều nên bây giờ cứ nhìn thấy nước là đã nổi hết da gà, nhất là khi trời lạnh. Vì vậy, mẹ chồng chị cố gắng kiêng cữ cho con dâu hết mức có thể. Sinh Nhím đã được gần 2 tuần mà Linh chẳng phải động tay đến bất cứ việc gì.
Từ việc rửa mặt cũng được mẹ chồng giặt khăn mang đến tận giường. “Đúng là số mình sướng, được mẹ chồng chu đáo nhưng vì bà cẩn thận quá nên đôi lúc cũng làm mình khó chịu. Ai đời, đẻ xong, mồ hôi ra nhiều mà mẹ dứt điểm không cho tắm, mình chỉ mong sao cho nhanh hết 2 tuần để còn được tắm rửa và gội đầu cho thoải mái”, chị Linh chia sẻ.
Kiêng ăn uống
Theo như quan niệm của các cụ ngày xưa, bà đẻ chỉ được ăn cá bống kho khô, rau ngót và uống nước đun sôi. Tại nhiều gia đình, các bà, các mẹ phải ăn thực đơn đó đến cả 3 tháng 10 ngày (hết thời gian ở cữ). Theo quan niệm cũ thì việc ăn da dạng các loại thực phẩm như bắp cải xanh, cá biển, thịt bò, rau muống… sẽ khiến “cửa mình” (cổ tử cung) lâu “khép lại” như thuở chưa mang thai. Mẹ đẻ ăn tôm còn khiến dạ con không co lại được. Không chỉ có thể, bà mẹ sau sinh còn phải kiêng ăn cả trái cây, uống nước lạnh đặc biệt là kiêng ăn mít đến 3 tháng 10 ngày.
Kiêng sinh hoạt
Trên giường nằm dưỡng sức sau sinh, vừa cầm chiếc điện thoại định nhắn tin thông báo tin vui với bạn bè, chị Hương (Từ Liêm, Hà Nội) đã bị mẹ đẻ gọi khiến chị giật thót. Bà bảo phụ nữ mới sinh con không được sử dụng điện thoại, xem tivi, đọc sách hay xỏ kim vì sau này sẽ khiến mắt mau mờ. Bà còn không cho chị đánh răng bằng bàn chải và xỉa răng sau bữa ăn mà chỉ được ngậm nước muối ấm để súc miệng. Theo quan niệm của bà, bà đẻ đánh răng sớm sẽ khiến chân răng sau này hay bị đau buốt đặc biệt là lúc trời trở lạnh.
Không chỉ có thế, theo quan niệm kiêng cữ ngày xưa, các bà, các mẹ còn phải kiêng không được bưng bê vật nặng, không được ngồi nhiều vì sau này dễ bị mỏi lưng. Sau khi sinh phải mặc áo dài tay, đeo tất chân để tránh bị nổi da gà và ớn lạnh, tai phải nhét bông gòn để không bị ù tai. Đặc biệt, chị em sau sinh còn không được dùng quạt và cả điều hòa, sẽ không tốt cho sức khỏe của mẹ và bé. Ở rất nhiều địa phương, bà đẻ còn phải nằm than để cơ thể ấm lại, máu huyết lưu thông, tuần hoàn máu tốt hơn và để trẻ sơ sinh nhanh cứng cáp.
Có một quan niệm vô cùng đặc biệt mà phụ nữ sau sinh ngày xưa phải kiêng cữ đó là không được chạm vào roi, cây hoặc lá dâu vì nếu vô tình chạm vào các bà, các mẹ sẽ mất đi tuyến sữa vĩnh viễn kể cả sau này bạn sinh lần tiếp theo – quan niệm này thật đáng sợ phải không các mẹ?
kiêng cữ sau khi sinhkiêng cữ sau khi sinh bao lâusau khi sinhX sau khi sinh cần kiêng cữ những gì
Đánh giá Thời gian kiêng cữ đúng cách sau khi sinh các quan niệm sai lầm về kiêng cữ 9/10 dựa trên42058 đánh giá.