Thiếu máu nên ăn gì?

Cơ thể người trưởng thành có từ 3-4 gram sắt (Fe), trong đó 2/3 có ở hemoglobin (huyết sắc tố), chất cấu tạo cơ bản của hồng cầu, thành phần chính của máu. Phần sắt còn lại dự trữ trong gan. Một phần nhỏ hơn có ở thận, lách và các cơ quan khác. Mặc dù số lượng không nhiều nhưng sắt là một trong các thành phần dinh dưỡng quan trọng nhất đối với sự sống. Sắt là thành phần của huyết sắc tố, myoglobin, các cytocrom cùng nhiều enzym như catalaza và các peroxidaza. Huyết sắc tố vận chuyển oxy, cùng với các enzym kể trên, giữ vai trò quan trọng trong hô hấp tế bào.

Nhu cầu sắt thay đổi tùy theo điều kiện sinh lý. Trẻ sơ sinh ra đời với một lượng sắt dự trữ khá lớn ở gan và lách. Trong những tháng đầu, đứa trẻ sống dựa vào lượng sắt dự trữ đó vì trong sữa của người mẹ có ít chất sắt. Do đó phụ nữ mang thai cần được bổ sung sắt để đủ dự trữ cho con. Nhu cầu sắt ở lứa tuổi trưởng thành tăng lên nhiều do cơ thể phát triển nhiều tổ chức mới. Mỗi ngày lượng sắt mất đi ở người trưởng thành vào khoảng 1mg ở nam và 0,8mg ở nữ, nhưng ở nữ lại mất thêm lượng sắt theo kinh nguyệt vào khoảng 2mg/ngày.

Sắt ở thịt được hấp thu khoảng 30%, đậu tương: 20%, cá: 15%, các thức ăn thực vật như ngũ cốc, rau và đậu đỗ (trừ đậu tương) chỉ hấp thu khoảng 10%. Vitamin C hỗ trợ hấp thu sắt còn các phytat, photphat cản trở sự hấp thu sắt. Do trong thời kỳ có thai và bắt đầu tiết sữa không có kinh nguyệt nên nhu cầu của phụ nữ có thai và cho con bú cũng giống như phụ nữ trong thời kỳ kinh nguyệt.

Nguồn sắt trong thức ăn: sắt có nhiều trong các thức ăn nguồn gốc động vật, nhất là gan, huyết; các hạt họ đậu, nhất là đậu tương. Các loại rau quả cũng là nguồn sắt quan trọng trong bữa ăn, không phải chỉ có trong thịt bò, rau muống. Các chế độ ăn hỗn hợp thường chứa khoảng 12-15mg sắt trong đó 1mg được hấp thu, chừng ấy đủ cho nam giới trưởng thành nhưng thiếu đối với thiếu niên và phụ nữ. Nhu cầu đối với thiếu niên, phụ nữ mang thai, cho con bú có thể lên đến 24- 28mg.

Thiếu máu thiếu sắt là một bệnh dinh dưỡng phổ biến. Các loại bệnh thiếu máu khác ít gặp. Thiếu máu thiếu sắt tuy ít khi gây tử vong, nhưng nó làm hàng triệu người ở trong tình trạng yếu đuối, sức khỏe kém. Trẻ em biếng ăn, chậm phát triển, học kém tập trung. Người lớn giảm khả năng lao động vì chóng mệt phải nghỉ luôn và nghỉ kéo dài. Thiếu máu đặc biệt gây nguy hiểm cho phụ nữ trong thời gian sinh nở.

Ăn gì để bổ máu dưỡng sắc?

 Thiếu máu là chứng phổ biến ở chị em. Ngoài việc gây ra các bệnh lý, thiếu máu còn ảnh hưởng đến cả sắc đẹp, vẻ hồng hào, tươi nhuận của làn da.

 

4 nguyên nhân gây thiếu máu thường gặp

Thiếu sắt, chế độ ăn uống không cân bằng: Chứng thiếu máu do thiếu sắt rất thường gặp. Theo các chuyên gia, việc thiếu máu có liên quan mật thiết đến chế độ ăn uống. Thời tiết thay đổi thất thường, cộng thêm các yếu tố như trạng thái sức khỏe không tốt... khiến nhiều chị em cảm thấy chán ăn, hoặc chỉ ăn những thực phẩm phù hợp với khẩu vị của mình, từ đó dẫn đến chế độ ăn không cân bằng, không cung cấp đủ dưỡng chất cho cơ thể. Ngoài ra, với xu hướng đồ ăn nhanh ngày càng phát triển, khiến cơ thể phải hấp thụ một số loại chất gây cản trở cho quá trình hấp thụ sắt. Lâu dài sẽ khiến cơ thể bị thiếu sắt, gây thiếu máu.

Mất máu tạm thời trong kỳ đèn đỏ: Nghiên cứu gần đây cho thấy kinh nguyệt quá nhiều cũng là nguyên nhân quan trọng dẫn đến tình trạng thiếu máu do thiếu sắt ở chị em. Thông thường chu kỳ đèn đỏ từ 24-35 ngày, và mỗi lần kéo dài từ 2-7 ngày, với lượng kinh nguyệt trung bình 20-60ml. Dưới góc độ y học, lượng kinh nguyệt mỗi kỳ vượt quá 80ml, thời gian kéo dài quá 7 ngày sẽ được coi là kinh nguyệt quá nhiều.

Cung cấp không đủ lượng sắt cho cơ thể trong thời kỳ mang thai: Phụ nữ trong thời kỳ mang thai có nhu cầu về sắt cao gấp 4 lần trước khi mang thai. Tuy nhiên, trong thời gian này, do các triệu chứng ốm nghén như nôn nao, kén ăn, chán ăn...gây ảnh hưởng đến chế độ ăn của chị em, cộng thêm hoạt động của dạ dày và ruột trong thời gian đầu tương đối kém, sẽ ảnh hưởng đến quá trình hấp thụ sắt của cơ thể. Thời gian dài cơ thể không được cung cấp đủ sắt sẽ không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe của mẹ mà còn ảnh hưởng đến sức khỏe của thai nhi.

Thiếu máu do mất máu: Loại này bao gồm thiếu máu do mất máu cấp tính và mất máu mãn tính. Mất máu cấp tính do vết thương bên ngoài, hoặc do phẫu thuật khiến các cơ quan trong cơ thể và các mạch máu bị rách. Từ đó gây mất máu lượng lớn làm lượng máu trong cơ thểbị giảm đột ngột. Mất máu mãn tính chủ yếu do các chứng như viêm dạ dày và ruột; chảy máu phổi, thận, bàng quang và tử cung gây mất máu trong thời gian dài...

Chị em nên ăn gì để bồi bổ khí huyết?

Đậu đen: Đậu đen có nhiệt lượng thấp; hàm lượng protein cao gấp 2 lần các loại thịt, gấp 3 lần trứng gà, và gấp 12 lần sữa tươi. Không chỉ vậy, đậu đen còn ch���a 18 loại amino axit, trong đó có 8 loại rất cần thiết cho cơ thể. Từ xưa ông cha ta đã biết ăn đậu đen rất có lợi, có thể làm đen tóc, thực tế ăn đậu đen cũng có tác dụng bổ máu.

Rong tóc tiên: Rong tóc tiên màu đen, chứa hàm lượng sắt rất cao, dùng để nấu canh hoặc làm món ăn đều có công dụng bổ máu rất hữu hiệu.

Cà rốt: Trong cà rốt chứa hàm lượng vitamin nhóm B, vitamin C phong phú. Ngoài ra còn có betacarotene là một chất dinh dưỡng đặc biệt rất có công hiệu trong việc bổ máu.

Rau chân vịt: Đây là loại rau bổ máu rất tốt. Trong rau chân vịt chứa hàm lượng betacarotene phong phú nên được coi là loại rau quan trọng cho việc bổ máu.　　

Hoa kim châm: Hoa kim châm chứa hàm lượng sắt cao gấp 20 lần rau chân vịt. Ngoài ra, hoa kim châm còn chứa nhiều dưỡng chất như vitamin A, B1, C, protein...

Long nhãn: Long nhãn chứa hàm lượng phong phú các chất sắt, vitamin A, vitamin nhóm B, glucose... Ngoài tác dụng bổ máu, long nhãn còn có công hiệu chứa các chứng mất ngủ, suy nhược thần kinh, hay quên...

Rau diếp: Trong rau diếp chứa các vi lượng nguyên tố kẽm và sắt nhất định. Chất sắt trong rau diếp dễ được cơ thể hấp thụ, do đó ăn thường xuyên có thể phòng ngừa chứng thiếu máu do thiếu sắt. Đối với người mắc chứng cao huyết áp và bệnh tim mạch, rau diếp chứa hàm lượng kali phong phú, có tác dụng cân bằng lượng muối trong cơ thể, lợi tiểu, làm giảm huyết áp, và phòng tránh hiện tượng tim đập nhanh bất thường.　　

7 món ăn dưỡng máu, bồi bổ cơ thể!