1
Cứ khoảng 18 em bé thì có một bé bị sinh thiếu tháng. Bé sinh thiếu tháng là một em bé sinh ra dưới 36 tuần tuổi thai. Mọi trẻ sinh non cần được xử lý đặc biệt, tuy không nhất thiết phải là ở trong một phòng chăm sóc đặc biệt.
Khi nói một em bé sinh ra thiếu tháng, chúng tôi muốn nói là em bé ấy chưa đử trưởng thành để có thể đối phó dễ dàngvới môi trường bên ngoài sự chở che của tử cung người mẹ. Mặc dù hiện nay so với thế hệ cha mẹ chúng ta , xác suất một bé sơ sinh thiếu tháng sống sót và phát triển tốt đã được nâng cao, thì việc thấy con mình bị đưa vào phòng chăm sóc đặc biệt hay tập trung đặc biệt vẫn cứ là một điều gây lo âu cho các bậc cha mẹ. Hiểu được tại sao một em bé cần phải chăm sóc đặc biệt trong vài ngày hay tuần lễ sẽ giúp cho bạn vơi nỗi lo âu. Các em bé thiếu tháng bắp thịt có trương lực cơ rất yếu và không cử động được nhiều. Thường trẻ sinh non sẽ bị thiếu canxi và sắt cũng như có mức đường huyết thấp. Trong trường hợp thiếu tháng quá nhiều, mắt các bé có thể nhắm nghiền. Da các bé này rất đỏ và rất nhăn. So với phần còn lại của cơ thể, đầu trẻ thiếu tháng to, thiếu cân đối, và xương sọ của các bé còn mềm. Chúng cũng có khuynh hướng hay bị vàng da hơn.
Nhu cầu đặc biệt của một em bé sinh non
Một em bé sinh thiếu tháng cần được cho bú thường xuyên hơn một em bé sinh đủ ngày đủ tháng vì bé đốt năng lượng mau hơn. Bạn sẽ hiểu tịa sao em bé cần được cho bú nhiều như thế nếu bạn liên tưởng đến một con chim ruồi nhỏ xíu; nó không bao giờ ngừng hút mật hoa vì trọng lượng của nó nhỏ so với thể tích, nên nó cần có thức ăn thường xuyên để làm nhiên liệu cho các lò chuyển hoá và duy trì nhiệt độ bình thường. Do đó, em bé càng nhỏ chừng nào, thì càng cần phải năng cho bú bấy nhiêu và càng cần nhiều thời gian để ngủ chừng đó. Đối với các em bé sinh non, sự thách thức của đời sống bên ngoài tử cung rõ ràng dễ làm cho bé kiệt sức. Do nằm trong lồng ấp và không có khả năng cử động được bao nhiên nên ngoài việc được cho bú thường xuyên, các em bé thiếu tháng chỉ biết dành đa số thời gian cho việc ngủ.
Hô hấp khó khăn
Một em bé sinh non có thể ngưng thở trong những khoảng thời gian ngắn. Mặc dù từ ngưng thở nghe có vẻ dễ sợ, hiện tượng này không có gì là bất thường. Đa số các bé lại khởi sự hô hấp trở lạo sau khi được kích thích nhẹ như vỗ về hay vuốt ve. Những trục trặc khác trong chức năng hô hấp có thể bắt nguồn từ nước hít vào phổi, hay tình trạng thiếu chất tráng bề mặt phổi (surfacetant) - một chất được sản xuất ra trong phổi để ngăn không chophổi xẹp vào trong. Nếu phổi một em bé không có đủ chất tráng bề mặt phủ đều hết, thì phổi sẽ không giãn nở ra đúng mức căng cần thiết. Hiện tượng này có thể khiến cho các phế nang xẹp xuống, dẫn tới một căn bệnh thường gặp ởcác em bé sinh ra trướng 28 tuần tuổi, gọi là bệnh màng trong hay nội chứng hô hấp khó khăn.
Các em bé bị phải bất cứ biến chứng nào trên đây có thể được cho thở oxy hoặc là bằng mặt nạ hoặc là bằng một ống nhỏ luồn trực tiếp vào khí quản. Đôi khi cần một máy thông hơi để lo việc hô hấp cho em bé.
Nuôi dưỡng bằng ống
Đa số các em bé thiếu tháng không có đủ sức để búmẹ hay bú bình, và ruột của bé có thể còn quá non nớt không hấp thu được thức ăn. Có 3 cách nuôi dưỡng thay thế:
Nuôi dưỡng qua đường tĩnh mạch được sử dụng cho các bé còn quá yếu hoặc thiếu tháng đến độ tuổi không có khả năng nuốt hoặc tự tiêu hoá được thức ăn. Cách nuôi dưỡng này có thể tiếp tục hàng tuần lễ và việc nuôi dưỡng sau đó sẽ là đưa ống vào bao tử, luồn qua mũi.
Với cách nuôi dưỡng bằng ống, một cái ống sẽ đựơc luồn qua mũi đưa vào tận bao tử hay ruột non. Vì cái ống rất nhỏ và rất mềm nên em bé hầu như không biết rằng có cái ống ở đó và cách này rất thuận tiện để nuôi bé.
Khi em bé của bạn lớn hơn, kết hợp cho bé bú mẹ hay bú bình và nuôi dưỡng bằng ống sẽ đủ đáp ứng nhu cầu; em bé bú mẹ hay bú bình đuợc nhiều bao nhiêu thì bú, và phần còn lại là do nuôi dưỡng bằng ống cung ứng. Phương pháp nuôi dưỡng kết hợp có thể được sử dụng thiết lập được phản xạ tìm vú và sẽ tiếp tục cho đến khi bé đủ mạnh để bú mẹ hay bú bình.
Tiến bộ
Tiến trình phát triển của một bé thiếu tháng có thể chậm chạp và thất thường. Bạn có thể bị sốc khi thấy khi em bé sinh non của bạn lại nhỏ yếu đến thế, đừng lo, em bé có một khẳ năng sống còn rất mạnh. Đối với một em bé thiếu tháng, mỗi ngày có thể là một trận chiến với cuộc sống. Những thời kỳ có tiến bộ có thể tiếp theo bằng những thời kỳ thụt lui, và tình trạng luôn luôn bất an ấy có thể làm cho bạn và chồng bạn lo âu, buồn bã và áy náy. Tuy nhiên điều đáng phấn khởi là đa số các bé sinh sinh sau 32 tuần tuổi đều phát triển bình thường. Trong số các em bé sinh ra được có 28 tuần, cứ 7 em thì có tới 6 em nuôi được.
Các nguy cơ về sức khỏe
Các em bé sinhnon không có được sự chuẩn bị tốt cho cuộc sống bên ngoài tử cung và có thể gặp những trục trặc dưới đây:
Hô hấp
Do phổi còn non yếu, nhiều em béthiếu tháng gặp khó khăn trong chức năng hô hấp, bị hội chứng hô hấp khó khăn.
Hệ miễn dịch
Một hệ miễn dịch kém phát triển, một cơ thể quá yếu ớt không thể tự bảo vệ , có nghĩa là có nguy cơ bị nhiễm trùng lớn hơn so với một em bé đủ ngày, đủ tháng.
Điều hoà nhiệt độ
Việc điều hoà nhiệt độ cơ thể ở một em bé thiếu tháng không có hiệu quảnên bé có thể sẽbị lạnh quá hay nóng quá. Em bé thiếu tháng được cách nhiệt kém hơn một em bé đủ tháng vì không có được đầy đủ lớp mỡ dưới da.
Các phản xạ
Tình trạng phát triển các phản xạ chưa hoàn thiện, đặc biệt là phản xạ mút, khiến cho việc bú gặp khó khăn. Các bé thiếu tháng nhiều khi cần được nuôi bằng ống.
Chức năng tiêu hoá
Bao tử một bé thiếu tháng nhỏ và dễ bị tổn thương, điều đó có nghĩa bé sẽ khó giữ được thức ăn trong bụng và có nhiều khae năng bị ói mửa hơn. Tình trạng non yếu của hệ thống tiêu hoá có thể khiến cho bé khó tiêu những chất đạm thiết yếu, nêncó thể phải cung cấp chất đạm dưới hình thức đã được tiêu hoá sẵn rồi.
Tật nút đốt sống
( SPINA BIFIDA)
Là trường hợp ống thần kinh( cột sống đang phát triển) không hợp nhất lại hoàn toàn trong giai đoạn đầu thai kỳ, màng não( lớp bao ngoài của não bộ và tuỷ sống) có thể bị phơi bày ra.
Phần cột sống phải bị chứng này có thể có da bao phủ và chỉ được nhận thấy bằng một chỗ lõm hay một túm long ( nứt đốt sống ẩn); màng não có thể lòi ra và khối phình này có thể có lớp da phủ kín (thoát vị màng não); hoặc trong dạng nghiêm trọng nhất, chính ngay cả tuỷ sống chỉ được phủ bởi một lớp màng não mỏng có thể nhô ra như một chỗ phình để trần trên cột sống ( thoát vị tuỷ sống). Tám mươi phần trăm các trường hợp nứt cột sống đều bị thêm chứng não úng thuỷ ở một mức độ nào đ. những phụ nữ có tiền sử gia đình bị khuyết tật ống thần kinh dặc biệt có nguy cơ cao trong việc lien tiếp cho ra đời những em bé mắc phải chứng này.
Ở những em bé bị khuyết tật nghiêm trọng, có thể gặp: liệt hoàn toàn hai chân, không kiểm soát được viẹc đi tiêu đi tiểu, và chậm phát triển trí tuệ. Tình trạng không kiềm chế được tiểu tiện có thể được hỗ trợ bằng ống thông tiểu – là một cái ống vô trùng được đưa vào bàng quang, và bác sĩ sẽ áp dụng phương pháp vật lí trị liệu để khuyến khích trẻ đi lại.
Trong thời kỳ thai nghén, người ta có thể phát hiện chúng nứt đốt sống bằng siêu âm. Và các cặp vợ chồng, sau khi được tham vấn, có thể lực chọn phương án chấm dứt thai kỳ ( làm sẩy thai). Giải pháp đưa axit folic vào chế độ ăn trước khi thụ thai và trong thời gian có thai đã làm giảm tới 75% tỷ lệ mắc phải tật nứt đốt sống.
(St)
