Vùng hạ đồi và tuyến yên ở não là nơi điều hoà toàn bộ chu kỳ kinh của phụ nữ. Thông tin phản hồi từ buồng trứng và tử cung rất cần thiết cho sự duy trì chu kỳ kinh. Khi liên lạc bị gián đoạn thì chu kỳ kinh sẽ bất thường.
1.Một vùng đặc biệt ở sàn não, gọi là vùng hạ đồi, tiết ra hormone gọi là hormone phóng thích hormone hướng sinh dục (GnRH), chất này sau đó được chuyển xuống tuyến yên.
2. Kế tiếp tuyến yên tiết ra 2 hormone hướng sinh dục, đó là hormone kích nang tố (FSH) và hormone hoàng thể hoá (LH). Đây là đợt hormone đầu tiên (chủ yếu là FSH). Những hormone này kiểm soát sự trưởng thành của các nang noãn trong buồng trứng ở giai đoạn đầu của chu kỳ kinh.
3. Lúc đầu, FSH kích thích nang noãn sản xuất ra oestradiol.
4. Khi nồng độ oestradiol trong máu bắt đầu tăng cao, nó sẽ ức chế lại vùng hạ đồi và tuyến yên để hạn chế lượng FSH tiết ra.
5. Khi lượng oestradiol đạt đỉnh ở gần giữa chu kỳ, sẽ có một tác động tích cực lên vùng hạ đồi để ngày hôm sau nó tiết ra một lượng lớn LH và một lượng nhỏ FSH.
6. Đợt hormone thứ nhì này (chủ yếu là LH) làm cho một nang noãn chín và, trong vòng 16-24 giờ sau, nang noãn được kích hoạt để phóng thích noãn (trứng).
7. Các tế bào củ nang bị xẹp sẽ chuyển thành hoàng thể và tiết một lượng lớn progesterone
cùng một ít oestradiol. Lúc đầu những hormone này ức chế sự phóng thích FSH.
8. Nếu không có sự thụ thai, nồng độ oestradiol và progesterone sẽ hạ xuống, người phụ nữ bắt đầu hành kinh, còn tuyến yên sẽ tiết thêm nhiều FSH và LH, bắt đầu cho chu kỳ kinh mới.
Sự biến đổi của nội mạc tử cung
Oestrogen làm cho nội mạc tử cung phát triển dày lên và các mạch máu phát triển thành các đường xoắn ốc. Progesterone làm cho các tế bào tiết ra enzyme và hormone để nuôi trứng đã thụ tinh. Nếu trứng thụ không bám được vào nội mạc tử cung, nồng độ Oestrogen và progesterone sẽ hạ xuống; cùng với sự thay đổi của enzyme và hormone do nội mạc tiết ra, gây co thắt các mạch máu. Sự co mạch sẽ làm cho nội mạc tử cung bắt đầu phân rã và bong ra. Progestaglandin có tác dụng làm cơ tử cung co bóp để tổng xuất lớp nội mạc bị bong ra dưới dạng máu kinh.
Sốc nhiễm độc
Đây là trường hợp hiếm xảy ra, đôi khi liên quan đến cách sự dụng tampon vệ sinh. Nếu đặt lâu trong âm đạo, tampon có thể tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn thường trú trong âm đạo phát triển quá mức; vi khuẩn còn có thể được đưa từ ngoài vào bởi các ngón tay. Vi khuẩn sinh độc tố có thể gây sôc, suy thận, hôn mê và tử vong. Tampon vệ sinh nên thay thường xuyên sau mỗi 4-6 giờ, vào ban đêm nên dùng băng vệ sinh.
Rối loạn kinh nguyệt
Kinh nguyệt không đều, rong kinh, cường kinh là những loại rối loạn kinh nguyệt thường gặp nhất ở tuổi thiếu niên và tuổi sắp mãn kinh. Những trường hợp này thường do rối loạn cân bằng hormone. Kinh nguyệt còn bị ảnh hưởng bởi chế độ ăn, thể trọng và mức độ hoạt động cơ thể. Tuy nhiên, tuỳ từng người, kinh nguyệt hơi khác bình thường một chút thì chưa hẳn là bất thường. Kinh nguyệt không đều thường liên quan đến nồng độ oestrogen trong cơ thể. Khi nồng độ oestrogen thấp, máu ra ít nhưng ra liên tục; khi nồng độ oestrogen cao, lúc đầu không ra máu nhưng sau đó có thể ra máu rất nhiều.
Rong kinh và cường kinh thường do nồng độ progesterone thấp, khi đó lượng progesterone sẽ lâu đạt đỉnh hơn, tức lâu làm bong nội mạc tử cung hơn, cho nên nội mạc tử cung sẽ phát triển dày hơn bình thường.
Hội chứng tiền kinh
Hội chứng tiền kinh là thuật ngữ dùng để chỉ các triệu chứng về cảm xúc, tinh thần và thể chất xảy ra ở phụ nữ trong những ngày sắp hành kinh. Nguyên nhân chính xác thì chưa rõ, nhưng người ta cho là có liên quan đến sự thay đổi hormone.
Các triệu chứng:
Cơ thể ứ nước
Thay đổi tính khí
Trầm cảm
Tăng cân
Thèm ngọt
Da xấu
Đau lưng
Kém dung nạp rượu
Nhiễm khuẩn đường tiểu
Khó thở
Rối loạn thị giác
Tê ngón tay
Nhức đầu
Vụng về
Ngạt mũi
Dễ bị viêm kết mạc
Vô kinh
Vô kinh là tình trạng không có kinh lần nào hoặc bị mất kinh. Nguyên nhân phổ biến nhất là có thai và cho con bú, tuy nhiên vô kinh còn có thể là hậu quả của sự thiếu cân trầm trọng hoặc vận động quá tải. Vô kinh cũng có thể do stress, bệnh mãn tính hoặc dùng thuốc dài hạn gây ra.
St