1
Hoa xuyến chi là loài hoang dại, còn được gọi bằng nhiều tên “dân dã” khác như: Cúc vệ đường, hoa đường tàu… sinh viên thời xưa còn gọi là hoa sinh viên.
Hoa xuyến chi mọc ở những nơi có không gian thoáng, nhưng khác hẳn với hoa sen, hoa hồng. Cây cao chừng 0,3 m đến 0,4 m. Cành rậm thường mọc theo từng nhóm.
Hoa nở quanh năm nhưng chủ yếu nở rộ vào cuối xuân, hoa xuyến chi thường có năm hoặc sáu cánh màu trắng bao quanh nhụy vàng. Sau đó các nhụy hoa có hạt trong mỗi nhụy, đầu nhụy có các múi gai. Các nhụy này di chuyển theo gió hoặc có một con vật, cả con người các nhụy này có các múi gai bám chặt vào. Di chuyển đến những nơi gặp điều kiện thuận lợi thì sinh trưởng tiếp theo. Nhờ đó mà hạt hoa xuyến chi có thể đến được nơi đất mới, nảy nở sinh sôi.
Hồn nhiên, hoang sơ như đồng nội là cảm xúc của khi nói về loài hoa này, hoa xuyến chi có mặt ở mọi địa hình: bên ghềnh đá, bãi cát, gò đất khô, đất hoang, bên đường tàu, triền đê, bờ mương, vệ đường… dù môi trường có nghiệt ngã, xuyến chi vẫn phát triển và bốn mùa hoa nở - những bông hoa bé nhỏ tươi tắn, lung linh men bờ kênh dẫn nước về ruộng xanh mênh mông đã tạo lên một thảm hoa trang trí khoe sắc cùng đất trời, hoa xuyến chi thật giống như tên gọi khiến lòng người xao xuyến…
Ý nghĩa hoa xuyến chi bắt nguồn từ sự tích trong dân gian. Chuyện kể rằng ngày xưa, rất lâu rồi đã từng có một người con gái, nàng có giọng hát du dương đủ làm cho các chàng trai say mê nhưng có một điểm là nàng không hề xinh đẹp.
Trong suốt quãng đời của nàng, chưa một lần nào nhận được sự quan tâm, yêu thương nên nàng chưa bao giờ hiểu được quan tâm là giờ nàng sống cả đời trong sự cô đơn lặng lẽ, bởi chính nàng cũng nhận ra được sự cô đơn.
Và rồi đến một ngày người khách qua đường đã đem lòng yêu tiếng hát của nàng, người ấy đến bên nàng, trò chuyện cùng nàng, quan tâm nàng. Nhưng không một lần nào người khách đối diện với khuôn mặt ấy. Nàng không nhận ra được điều đó! Nàng chỉ biết rằng lần đầu tiên nàng được quan tâm và nàng hạnh phúc.
Nhưng chuyện tình nào cũng có điểm kết thúc người khách kia đã bỏ đi mà không một lời từ biệt để nàng ngay đêm thương nhớ hy vọng một ngày người khách lạ kia đến bên nàng xóa tan đi những cô đơn. Nhưng thời gian trôi qua nàng ngóng đợi, ngóng đợi mãi rồi một ngày nàng cũng đã kiệt sức chờ đợi, nơi mà nàng ngã xuống đã mọc lên một loài hoa đẹp, nhỏ nhắn xinh đẹp đó là loài hoa xuyến chi, một loài hoa dại chốn đồng quê.
Loài hoa dại này lại có sắc đẹp kỳ lạ đến vậy để mỗi khi ai nhắc đến loài hoa xuyến chi đều bồi hồi xao xuyến.
