Chữa bệnh đau lưng mãn tính rất hiệu quả

Chữa bệnh đau lưng mãn tính rất hiệu quả. Hãy tìm hiểu và tham khảo những cách chữa bệnh bằng thuốc nam sau để chữa khỏi bệnh đau lưng cho gia đình bạn nhé!

NGUYÊN NHÂN VÀ TRIỆU CHỨNG CỦA BỆNH ĐAU LƯNG CẤP TÍNH

Dân sống tại Mỹ bị bệnh đau lưng khá nhiều, khoảng 70 tới 90 phần trăm. Ít ra, bị đau lưng đôi ba lần trong một đời người. Nếu đau lưng kéo dài hơn 3 tháng là đau kinh niên. Ở đây chúng ta chỉ nói vấn đề đau lưng cấp tính tức là trong khoảng thời gian ít hơn 3 tháng.

Tìm hiểu bệnh đau lưng

Trước hết chúng ta biết rằng lưng dưới có 5 đốt xương, liên kết với hệ thống gân, bắp thịt và mạch máu. Hệ thống lưng dưới có nhiệm vụ chống đỡ cơ thể, bảo vệ hệ thống thần kinh và giúp cơ thể xoay trở. Mỗi đốt xương lưng xen kẽ bằng điã sụn. Đốt xương sống nọ ráp đốt xương kia, phía đằng sau, bằng những khớp xương (apophyseal joints). Xương sống cử động được là nhờ đĩa sụn đằng trước ép xuống và nhờ khớp xương (apophyseal joints) đằng sau giao động. Gân nằm bao quanh xương lưng chống đỡ cho xương lưng. Nhiều bắp thịt vây xung quanh chống giữ cho cột sống lưng vững vàng và cũng gíúp cho lưng xoay trở dễ dàng. Sống lưng nằm đè lên xương sacrum, và cũng giáp nối với xương chậu. Dây thần kinh sống lưng và thần kinh tủy nằm trong ống xương sống. Dây thần kinh sống lưng chui qua những lỗ giữa 2 đốt xương lưng, bò ra ngoài, và được đặt tên tùy theo vị trí của mỗi sống lưng. Nhưng dây thần kinh quan trọng nhất-sciatic nerve do nhiều giây thần kinh sống lưng L4, L5, S1, S2 và S3 chập lại.

Khi bị đau lưng cấp tính, có thể đau từ nguồn gốc những dây gân, những bắp thịt vây quanh sống lưng, những khớp xương nằm giữa 2 đốt xương lưng, những cấu tạo của đốt xương sống, hay những dây thần kinh sống lưng, hoặc những bao vây xung quanh dây thần kinh. Nếu bị kéo giãn ra, hay bắp thịt xung quanh cột sống bị co lại, hay bị viêm, thương tích, hay bất cứ lý do nào chấn động hệ thống cột sống lưng đều làm đau lưng. Đau lưng từng chỗ khi mỗi phần bắp thịt, dây gân bao xung quanh dây thần kinh hay khớp xương lưng bị kích động. Đau lưng chuyền xuống chân là do dây thần kinh toạ sciatic nerve bị ép.

Những cơ nguyên đau lưng dưới cấp tính

Phần lớn là do chỗ bắp thịt, dây gân, đĩa sụn lòi ra, hay ống cột sống co nhỏ lại. Phong thấp khớp xương giữa những đốt xương lưng cũng làm đau lưng. Những trường hợp hiếm có và nguy hiểm như: bể xương lưng, ung thư, nhiễm trùng, hay hiện tượng cauda equina. Đôi khi đau phần dưới lưng không thể kiếm được nguyên nhân.

Định bệnh

Khám bệnh, thử nghiệm thần kinh, thí nghiệm máu, chụp hình và vài thử nghiệm khác như đo điện dây thần kinh (nerve conduction studies) và bắp thịt (electromyography) gíúp đỡ chẩn bệnh chính xác. Bệnh nhân có thể bị đau lưng cấp tính có thể nằm trong những trường hợp sau đây:

- Phần lớn bị đau bắp thịt hay gân (strain). Nói chung do nguyên nhân như vì khiêng đồ nặng, trẹo lưng, hay thương tích. Phần lớn bệnh nhân ở tuổi từ 20 tới 50. Người già ít hơn. Đau từ lưng dưới tới đít, thường đau một bên. Cử động đau nhiều hơn. Nghỉ ngơi sẽ giảm đau. Nếu thử nghiệm đo điện thần kinh sẽ thấy không có gì. Nhưng khi ấn mạnh thấy đau từng vùng, bắp thịt như cứng lại.

- Điã sụn lòi ra, đụng vào giây thần kinh hay đụng vào giây gân nằm dọc sau cột sống lưng (posterior longitudinal ligament). Lưng đau chuyền xuống chân, chuyền xuống dưới đầu gối. Nếu nằm đưa chân lên cao sẽ làm căng dây thần kinh, làm đau hơn. Điã sụn lưng lòi ra cũng làm đau lưng, thường ở tuổi từ 30 tới 50, nhưng người già khi bị phong thấp, đĩa sụn bị thoái hóa, cũng làm đau lưng.

- Ống xương lưng hẹp nhỏ lại do đĩa sụn giữa đốt xương lưng bị thoái hóa, hay đốt xương lưng mọc gai, hay phong thấp khớp xương nằm giữa đốt xương sống cũng làm đau lưng.

- Phong thấp (osteoarthitis) của người lớn tuổi làm đau lưng. Cử động lưng sẽ giảm và yếu đi. Khớp xương lưng bị viêm cứng (ankylosing spondylitis) gây đau lưng.

- Đau lưng cấp tính của phụ nữ có thể do nhiều nguyên nhân khác như: Bệnh liên hệ tử cung, ống dẫn trứng, buồng trứng. Cũng có khi do những loại bệnh như endometriosis, tử cung nằm không đúng chỗ, bướu tử cung, bướu hay ung thư buồng trứng, hay viêm vùng chậu (pelvic inflammatory disease).

- Đau lưng cấp tính có thể do đau thận hay nhiễm trùng thận. Cũng có thể do sạn thận. Có khi vừa đau lưng, vừa đau hông, hay chuyền trước bụng hay háng. Có khi làm nóng, lạnh, ói mửa, đau đường tiểu.

- Đau lưng phụ nữ trong lúc mang bầu (50 phần trăm), phần lớn liên hệ tới bắp thịt sống lưng hay bộ phận giây chằng xung quanh tử cung. Thường thì sau khi sanh xong sẽ hết đau lưng. Nhưng khoảng 10 phần trăm vẫn còn đau lưng, kéo dài một năm sau khi sanh xong. Phụ nữ nếu đã từng bị đau lưng nhiều, khi có bầu dễ bị đau lưng cấp tính.

- ( Đau lưng kinh niên không đề cập ở đây, nhưng cũng cần nhắc nhở những trường hợp như phong thấp, làm cứng lưng buổi sáng. Hay loãng xuơng phần lớn lúc đàn bà mãn kinh, có thể làm bể xương lưng ).

Đau vùng thắt lưng cách phòng và chữa

Đau lưng là quá trình thoái hoá cột sống mà phổ biến nhất là đau ở vùng thắt lưng. Có hai thể bệnh: đau thắt lưng cấp và đau thắt lưng mãn tái phát.

Đau thắt lưng cấp

Đau thắt lưng cấp là thể bệnh cấp tính của hội chứng thắt lưng cục bộ. Tất cả những hội chứng chủ đạo đều được thể hiện rõ và xuất hiện đột ngột.

Nổi bật là những áp lực quá trọng tải không lường trước được như cúi xuống và nâng vật lên, ngoài ra còn hay gặp những tác động của tình trạng nhiễm lạnh và ẩm ướt.

Phần lớn những đau đớn chớp nhoáng xảy ra ở vùng thắt lưng gây cản trở ngay lập tức vận động cột sống thắt lưng, buộc cột sống ở tư thế sai lệch đặc trưng để duy trì tư thế cột sống bớt trọng tải (tư thế chống đau).

Các cơ duỗi lưng, do phản xạ sẽ tăng cường sức căng cơ lên rất mạnh. Những động tác chủ động hoặc thụ động để điều chỉnh lại tư thế sai lệch đều làm cho người bệnh rất đau đớn, dễ có tâm lý sợ hãi và hạn chế mọi vận động.

Nguyên nhân của đau thắt lưng cấp

Đau thắt lưng cấp thường do sự chuyển dịch khối lượng trong đĩa đệm kèm theo kích thích lên dây chằng dọc sau.

Trạng thái đau cấp tính này cũng có thể do những khớp đốt sống gây nên nếu có đột ngột bị ép hoặc giằng xé vùng bị đau chủ yếu là phần dưới cột sống thắt lưng và xương cùng, cũng có khi ở chính giữa hoặc hơi ra bên của những khu vực đó.

Khu vực đau lan toả có thể đau ra phía trước hoặc men phía trên (phía đầu). Có thể xuất hiện kiểu đau xiên xuống tới cơ đùi. Bên cạnh loại đau đột ngột do bất kỳ vận động nào còn có dạng đau tăng dần, đau trong nhiều giờ nhưng hiếm gặp hơn.

Dấu hiệu giúp nhận biết và chuẩn đoán vùng đau thắt lưng

Khi khám lâm sàng, ấn tượng chính là tư thế sai lệch còn cản trở vận động của cột sống thắt lưng. Động tác cúi gập chân không thể thực hiện được nếu có chăng chỉ là do các khớp háng khi cột sống đã bị cứng.

Bệnh nhân chỉ có thể chuyển từ tư thế nằm trên giường sang tư thế đứng thẳng bằng một động tác lăn theo phía bên, dùng mông làm điểm xoáy khi khám ấn và gõ vào chỗ đau trên những gai của cột sống thắt lưng dưới.

Bệnh nhân nằm ngửa, hai chân duỗi thẳng và nếu nâng lên khỏi mặt giường sẽ làm đau tăng lên ở vùng thắt lưng – cùng.

Về tư thế sai lệch, tuỳ theo vị trí tổn thương, có thể là tư thế duỗi cố định lưng, ưỡn cột sống quá sức, cúi khom lưng ra trước hoặc dáng đi đứng vẹo nghiêng sang bên.

Ở tư thế bớt trọng tải cho cột sống, chân co nhẹ cho khớp háng và khớp gối thì phần lớn bệnh nhân hết đau và tư thế lệch chống đau cũng biến mất.

Thông thường những người trẻ tuổi dễ bị đau thắt lưng bởi vì ở họ những yếu tố gây xáo động trong đĩa đệm xuất hiện sớm nhất.

Lúc đầu cơn đau xuất hiện trong thời gian ngắn và sau đó co xu thế tự lui bệnh. Nhưng đối với những lần sau đó thì khó có thể nói trước là nó có thể tự khỏi được hay không.

Đối với lứa tuổi thanh niên hoặc trung niên, cơn đau thắt lưng cấp có thể là triệu trứng lâm sàng duy nhất của thoái hoá đĩa đệm.

Tuy nhiên ở giai đoạn đầu thường thấy hội chứng đĩa đệm thắt lưng mãn tính tái phát, sau một quá trình tiến triển  bao giờ cũng trở lại hội chứng đau vùng xương cùng và đau dây thần kinh hông to.

Đau thắt lưng mãn tính tái phát

Đau vùng thắt lưng với những đợt đau dài và tái phát là một thể mãn tính của hội chứng đau thắt lưng cục bộ, thường xuất hiện không rõ nét, xuất hiện từ từ, đồng thời thoái lưu cũng chậm.

Bệnh xuất hiện đau ở một tư thế. Còn trong đau thắt lưng cấp, đau xuất hiện thành từng cơn đau, đợt đau, người bệnh không thể tự khêu gợi cơn đau và làm mất đi cơn đau theo ý muốn.

Nguyên nhân của cơn đau thắt lưng mãn tính tái phát: chủ yếu do những biến đổi sức đàn hồi và thể tích của đĩa đệm thắt lưng, kèm theo những tác động dây truyền thức phát tới các khớp nhỏ đốt sống có cơ liên quan.

Những biểu hiện lâm sàng thường xuất hiện 35 – 40 tuổi và nó gắn liền với giai đoạn tiến triển thoái hoá đĩa đệm.


Đối với đau thắt lưng cấp: Điều quan trọng nhất là cần cho người bệnh nằm bất động tại giường có phản cứng, không được nằm giường lò xo.

Tư thế nằm: nằm ngửa, hai chân hơi co ở khớp gối và khớp háng bằng cách cho đệm ở dưới kheo một cái gối dài, nhỏ.

Tránh vận động đột ngột. Thời gian nằm bất động: từ 5 – 7 ngày đối với những trường hợp đau vừa và nhẹ, từ 2 – 3 tuần trong những trường hợp đau nặng.

Phần lớn trường hợp đau thắt lưng sẽ thuyên giảm nhanh chóng sau thời gian nằm bất động. Tuỳ theo mức độ bệnh, có thể áp dụng các phương pháp phối hợp trong thời gian nằm bất động như:

- Phương pháp điều trị bằng sức nóng (trườm nóng bằng bó nến, khay nhiệt điện, gối ấm điện...) áp vào vùng thắt lưng đau.

- Một số phương pháp giảm đau bằng y học cổ truyền cũng có tác dụng tốt trong điều trị đau thắt lưng cấp và mãn tính như: trườm nóng bằng lá ngải cứu, cám rang, muối rang, châm cứu.

Riêng bấm huyệt và xoa bóp có thể áp dụng nhưng cần tránh những động tác mạnh lên đoạn vận động cột sống trong giai đoạn cấp tính.

- Kéo dãn cột sống thắt lưng với lực kéo nhỏ (8 -10 kg), mỗi ngày 2 lần, mỗi lần từ 15 đến 20 phút.

- Corticoid và vitamin B12... có thể áp dụng trong những trường hợp đau nặng có hội chứng rễ, nhưng cần theo dõi đúng chỉ định của thầy thuốc.

Việc cho bệnh nhân vận động cột sống trở lại trong quá trình điều trị và sau thời gian nằm bất động đều phải tiến hành từng bước, có hướng dẫn cụ thể. Bệnh nhân có thể đau tái phát do vận đọng quá mức.

Đối với đau thắt lưng mãn tính: Mỗi đợt đau tái phát đều có thể áp dụng những biện pháp như đau thắt lưng cấp.

Khi giai đoạn cấp đã ổn định có thể cho người bệnh điều trị lý liệu kết hợp. Điều quan trọng là áp dụng những biện pháp dự phòng và phục hồi chức năng.

Điều trị

Vấn đề điều trị đau lưng đặt trong 3 căn bản: làm giảm đau lưng, giúp bệnh nhân trở lại cuộc sống bình thuờng, và làm sao để khỏi bị đau trở lại.

Điều trị đau lưng gồm có :

- Khuyên nhủ, chỉ dẫn cho bệnh nhân.

- Thay đổi hoạt động hằng ngày.

- Bảo vệ cột sống lưng.

- Đắp nước nóng lạnh hay vật lý trị liệu.

- Tập thể dục.

- Uống thuốc giảm đau.

- Uống thuốc làm bắp thịt mềm giãn.

- Bệnh nhân nằm nghỉ ngơi, nhưng đừng quá 2-4 ngày.

- Nếu đau lưng cấp tính kéo dài quá 4-6 tuần lễ, cần tìm hiểu thêm và cần sáng tỏ hơn vấn đề định bệnh. Cũng cần tìm hiểu thêm nếu bị vấn đề tâm lý. Bệnh nhân cần gặp bác sĩ chuyên môn về xương (orthopedics) hay thần kinh (Neurology) để truy tầm và định bệnh chính xác.

- Trong trường hợp đau lưng cấp tính phức tạp, nhất là khi có liên hệ tới hệ thống thần kinh hay cauda equina syndrome. Tất nhiên phải do bác sĩ chuyên môn giải phẫu (orthopedics hay neurosurgery) chẩn bệnh.

Tóm lại, đau lưng cấp tính có thể chữa trị bằng nhiều phương pháp nội, ngoại khoa. Phần lớn bệnh sẽ thuyên giảm. Nhưng trong trường hợp phức tạp, đau mãi mà không hết, hay đau trở đi trở lại, cần phải đi sâu hơn trong vấn đề định bệnh và phải gặp bác sĩ chuyên môn ( orthopedics hay neurology ).

Vài lời khuyên cho bệnh nhân đau lưng :

- Cần giảm cân lượng nếu bị mập.

- Nằm ngủ nghiêng một bên, gối thấp, không nằm sấp. Nếu phải nằm ngửa thì kê gối dưới chân.

- Không cúi xuống, không khom lưng, không khiêng đồ nặng.

- Lúc đang làm, thỉnh thoảng nghỉ ngơi, vươn vai. Đi lòng vòng chút đỉnh, nếu phải ngồi lâu hay phải đứng lâu.

- Đeo nịt lưng để bảo vệ lưng.

- Tập thể dục để giảm đau lưng. Nhưng nên hỏi bác sĩ gia đình cách tập cho đúng.

.    Hàn thấp

Triệu chứng: Đau lưng sảy ra đột ngột, sau khi bị lạnh, mưa, ẩm thấp, đau nhiều không cúi được, thường đau một bên, ấn thấy các cơ co cứng

Pháp: Khu phong tán hàn, trừ thấp  

2.    Thấp nhiệt

Lưng đau buốt, có cảm giác nóng vùng thắt lưng, tiểu tiện vàng giắt, rêu vàng, mạch hoạt sác

Pháp: thanh nhiệt hóa thấp

Thấp nhiệt nặng gia qui bản

Các vị có thể gia giảm: Hi thiêm, Nhân trần, Uy linh tiên, Ngũ gia bì, Trạch tả, Bạch thược

3.    huyết ứ

Triệu chứng:  Do bị ngoại thương hay do mang vác không thận trọng, thường đau một bên, hoặc có  một điểm đau cục bộ. Xưng trướng, khó cúi ngửa

Pháp:  Hành khí hoạt huyết, thư cân hoạt lạc

Thư cân chỉ thống tán

 4.    Dương hư

a.    Triệu chứng: ngồi lâu đau lưng, nghỉ thì đỡ, mệt nhọc đau tăng, chân tay không ấm là do thận dương hư yếu, khí huyết bất túc, huyết lưu hành bị trở ngại

Bài Dương thị phì đại tính tích trục viêm phương

5.    Can thận hư

Triệu chứng: người lớn tuổi, hoặc hư yếu không quen lao động nặng, sau khi lao động quá nhiều, hoặc ngồi lâu đứng lâu,  bị đau mỏi gân xương, làm việc uể oải, kém năng xuất
Pháp trị: tư bổ can thận mạnh gân cốt