Chấn thương

    Phạm vi các chấn thương do thể thao nói chung ở phụ nữ cũng chẳng khác gì so với các chấn thương ở phái nam. Các trường hợp bong gân, dây chằng bị kéo căng hay rách cơ bắp xuất hiện ở những vị trí giống nhau tùy theo môn thể thao hay hoạt động điền kinh được biểu diễn. Chỉ có ở một số phần cơ thể là các chấn thương do thể thao có tính đặc trưng của giới nữ thôi. Tuy nhiên, sự kiện phụ nữ ưa thích và tham gia ngày một nhiều vào các hoạt động thể thao rèn luyện thể lực khi lớn tuổi cho thấy các chấn thương loại này cần được quan tâm nhiều hơn để tránh những ảnh hưởng xấu có thể có.

    Làm sao tránh khỏi bị chấn thương

    Có nhiều cách để bạn có thể tránh được chấn thương:

    - Làm ấm cơ thể dần dần và toàn diện, trước khi chơi bất cứ môn thể thao nào

    - Đừng tập luyện sớm quá ngay sau khi ăn hay uống

    - Nên đầu tư vào những trang bị đồ dùng có kiểu dáng đẹp và thích nghi như giày để chạy bộ hoặc để đánh quần vợt

    - Nên học cách tự bắt mạch và đừng ráng quá sức mình

    - Hãy ngưng ngay nếu bạn cảm thấy đau vì điều đó là không bình thường

    - Phải đảm bảo là bạn tập trên một mặt bằng phẳng; thí dụ chạy bộ ở những đường gồ ghề có thể làm căng dây chằng

    CHẠY BỘ

    Trong khi chạy bộ, những lực lớn là các xương và khớp xương ở chân, hông, xương chậu và cột sống phải chịu tác động. Do đó quan trọng nhất là phải có giày chuyên dùng cho chạy bộ với kiểu dáng tốt nhất trong khả năng mua sắm của bạn. Tuyệt đối không bao giờ được khởi sự ngay lập tức một chương trình chạy bộ mà không chuẩn bị trước, bạn phải làm cho cơ thể mạnh hơn lên và tăng cường sức mạnh hơn lên và tăng cường sức mạnh đôi chân và cột sống bằng cách đi bách bộ và thực hiện những bài tập chạy dễ. Nếu ráng sức quá, bạn sẽ chuốc lấy nhiều điều rầy rà.

    Các chấn thương hay gặp nhất ở những phụ nữ, chạy bộ là hiện tượng bong gân và dây chằng cổ chân, đầu gối và hông. Những triệu chứng này là do đi giày không vừa hoặc quá mòn, chạy trên mặt bằng gồ ghề hoặc do tư thế bàn chân bất bình thường (khiến cho bàn chân nghiêng mỗi khi chạm mặt đất).

    Sự va chạm thường xuyên có thể làm cho đau lưng hay đau đầu gối - điều này có thể được cải thiện bằng cách chạy trên những mặt bằng phẳng lỳ hơn hay bằng một tấm đệm gót gắn bên trong đôi giày. Va chạm đôi khi có thể làm gãy một cái xương bàn chân hay xương cẳng chân, do ấn mạnh quá. Điều này biểu hiện bằng một vết nứt mảnh như sợi tóc trên hình X-quang, và có nghĩa là bạn phải ngưng chạy bộ nhiều tuần lễ để xương có thời gian lành lại. Bác sĩ có thể khuyên bạn nên bỏ luôn môn chạy bộ trong thời gian sắp tới. Các chuyên gia đều đồng ý là đi bộ cũng là một cách luyện tập cơ thể có hiệu quả chẳng kém gì so với chạy bộ.

    ĐAU ĐẦU GỐI

    Góc độ giữa trục dài của xương đùi và xương chày, tức là xương cẳng chân – còn có tên là góc Q. Bởi vì do khả năng sinh nở, xương chậu của đàn ông, đầu trên của xương đùi được đặt chếch ra ngoài hơn nên góc Q của họ lớn hơn. Do đó khớp đầu gối yêu và những vận động viên các môn thể thao như chạy vượt rào và chạy marathon, do thường tạo sức căng lớn lên đầu gối, có thể phát sinh ra một chứng viêm gọi là nhuyễn sụn đầu gối – nôm na gọi là bệnh đầu gối người chạy bộ - khiến cho đau nghiêm trọng phía trước đầu gối đến mức không thể đi bộ được. Thêm vào đó, xương bánh chè có thể tuột ra kỏi đầu gối.

    Cách chữa trị ra sao?

    Khi có dấu hiệu đau đầu tiên, bạn hãy chườm nước đá và cho khớp xương bị chấn thương nghỉ ngơi. Bạn phải ngưng hoạt động thể thao của mình và nghỉ ngơi cho đến khi chứng viêm thuyên giảm. Phải đeo dây đai nâng đỡ để xương bánh chè được giữ ở vị trí ngay ngắn. Các khối tạ nặng để củng cố cơ bốn đầu bắp đùi có thể giúp bạn lấy lại được phong độ sung sức.

    VIÊM XƯƠNG SỤN CỘT SỐNG

    Đối với các nữ vận động viên thể dục trẻ, tập luyện nặng nhọc có thể gây sức căng lớn lên cột sống còn khá thô sơ, còn đang lớn lên và phát triển. Một chấn thương thể thao khá thông thường ở các cô gái là chứng bệnh viêm xương sụn đầu xương các đốt sống. Đầu xương là phần của đốt sống hãy còn đang tăng trưởng, khi bị sử dụng quá nhiều chúng có thể viêm tấy lên. Nếu các động tác đè nặng và căng kéo cứ tiếp diễn, chính bản thân cột sống có thể bị vặn vẹo, sau này sinh ra bệnh thoái hóa đốt sống khi đó cột sống bị cứng đơ và trở nên kém mềm dẻo.

    Căn bệnh này gây ra chứng đau lưng và lời khuyên duy nhất cho vận động viên là ngưng tập luyện hẳn để cho chứng viêm thuyên giảm và quá trình phát triển xương diễn ra bình thường.

    TẬP LUYỆN QUÁ SỨC

    Các vận động viên (VĐV) nữ tập luyện gian khổ, đặc biệt là các VĐV chạy đường dài hay chạy marathon, gần như bao giờ cũng mảnh dẻ đến độ gầy guộc. Chứng chán ăn tinh thần rất thường xuyên gặp ở họ.

    Tập luyện quá sức cũng là nguyên nhân của chứng mất kinh thứ phát và của tình trạng hiếm muộn. Khi tập luyện quá sức, tỷ lệ giữa khối mỡ và khối thịt nạc trong cơ thể giảm xuống. Cơ thể cảm nhận sự kiện đó như một mối đe doạ cho sự sống còn. Để giữ cho cơ thể có thể thích nghi và tiếp tục tồn tại, cơ thể người phụ nữ trở nên hiếm hoi vì về mặt sinh học, nó không đủ sức để mang thai. Dấu hiệu đầu tiên của hiện tượng này là chứng mất kinh.

    Cách chữa trị ra sao?

    Phép trị liệu đối với chứng viêm xương sụn và sự tập luyện quá sức là thôi không tập luyện điền kinh khắt khe nữa. Gần như với mọi VĐV, kinh nguyệt lại trở lại khi họ ngưng tập luyện và trong hầu hết trường hợp đều có khả năng lập gia đình nếu họ muốn.

    VIÊM GÂN VÀ MÀNG HOẠT DỊCH CỔ TAY

    Màng hoạt dịch giữ cho các khớp được trơn tru cử động thoải mái. Lớp màng này có thể trở nên viêm tấy và sưng lên vì khớp bị sử dụng quá mức, (các thư ký đánh máy có thể mắc phải căn bệnh này ở các khớp ngón tay). Ở những phụ nữ chơi quần vợt, chèo thuyền hay thường xuyên bơi xuồng thường phát sinh chứng viêm gân và màng hoạt dịch ở cổ tay, chỗ các màng bọc dây gân đằng trước cổ tay trở nên viêm tấy, sưng lên và bị đay nhói đến độ họ phải tạm ngưng môn thể thao đang chơi.

    Cách chữa trị ra sao?

    Một phép trị liệu bằng phẫu thuật hiện đại gần như hoàn hảo đòi hỏi phải mở các bao màng hoạt dịch và làm giảm sức ép trong đó. Nhiều nữ VĐV có thể trở lại môn thể thao của họ ngay cả trước khi cắt chỉ. Có những nữ VĐV lập kỷ lục khi vết một ở cổ tay của họ còn nguyên chỉ chưa cắt.

    BONG GÂN CỔ CHÂN

    Một khớp cổ chân bị bong gân, với dải dây chằng bên ngoài bị đức đoạn, là một chấn thương rất thường gặp, tuy nhiên ở một phụ nữ năng động, một khớp cổ chân bị bong gân có tể tái phát một khi dây chằng bên ngoài đã bị suy yếu, dẫn tới trường hợp bị khớp cổ chân bất ổn kinh niên

    Cách chữa trị ra sao?

    Người ta thường chữa một khớp cổ chân bị bong gân bằng cách chườm nước đá để cho bớt sưng, quấn băng quanh khớp và cho khớp xương nghỉ ngơi trong tư thế gác lên cao cho đến khi bớt đau và bớt sưng.

    Đôi khi người ta có thể chữa trị một khớp cổ chân bất ổn kinh niên bằng phẫu thuật. Một kiểu phẫu thuật mới đã được thử nghiệm trên các VĐV Olympic, làm cho khớp được ổn định bằng cách nhích một dây gân cơ bắp nhỏ. Đơn giản là người ta hơi nhích gân về phía trước nơi gắn vào đầu xương và vị trí này giữ được cho mặt ngoài khớp xương nằm trong một tư thế bền vững hơn.

    Lần đầu tiên khi phẫu thuật mới được phát minh, cổ chân được bó bột trong sáu tuần, còn hiện nay, có nhiều kinh nghiệm hơn, người ta chỉ cần bó bột trong hai tuần và sau đó cổ chân được quấn đai và cho tập theo vật lý trị liệu.

    Màng hoạt dịch lót các lớp dây chằng bền dai của khớp xương cổ tay cho phép cổ tay cử động có hiệu quả. Nếu màng này trở nên viêm tấy, sưng lên và sau đó lành lại, lớp màng có thể co rút lại và giới hạn những động tác cử động trước đây vẫn thực hiện được một cách dễ dàng.

    Các bắp thịt cần tay có chức năng duỗi thẳng cổ tay và ngón tay được gắn bằng một dây gân vào một mỏm xương ở mặt ngoài của khuỷu tay.Trong trường hợp các cơ bắp này bị sử dụng quá mức, khu vực xung quanh dây gân có thể trở nên viêm tấy và đau do dây gân bị giật mạnh thường xuyên ở điểm gắn vào xương

    KHUỶU TAY NGƯỜI CHƠI QUẦN VỢT

    Từ ngữ “khuỷu tay người chơi quần vợt” được sử dụng vì động tác cú ve (tay trái) khi thực hiện không đúng có thể gây sức căng rất lớn trên dây gân gắn vào khuỷu tay, khiến cho đau tới mỏm ngoài cùng. Tuy nhiên người ta không phải chỉ gặp chứng đau này ở những người chơi quần vợt mà thôi; bất cứ ai làm bất cử động tác nào đòi hỏi có cử động cú ve cũng có thể bị chấn thương như vậy với triệu chứng y như vậy. Dọn dẹp nhà cửa ngày tết hay treo màn cửa cũng có thể dẫn tới chứng đau khuỷu tay kiểu chơi quần vợt.

    Cách chữa trị ra sao?

    Cách chữa trị dành cho khuỷu tay đau kiểu chơi quần vợt gồm có việc cho khuỷu tay nghỉ ngơi, cho chạy siêu âm vào dây gân bị viêm và chích vài mùi hydrôcortisone vào dây gân bị viêm

    VẬT LÝ TRỊ LIỆU

    Phép trị liệu này sử dụng đủ mọi cách để giúp cho cơ thể bạn sung sức trở lại. Phép chữa trị này được khởi sự bừng xoa bóp để máu lưu thông hơn và làm tăng độ dẻo dai của cơ bắp bằng cách thúc đẩy cho máu dẫn tới cơ bắp. Làm như vậy cũng loại bỏ đi các chất thải từ hệ tuần hoàn và làm giảm đau. Bạn có thể coi đó như là một cách nuôi các cơ bắp bằng máu mới thường xuyên hơn. Điều này rất quan trọng nếu bẹn không có khả năng tập luyện, các bắp thị của bạn có thể teo đi do ít hoạt động. Phương pháp siêu âm, được áp dụng giống như trong thai kỳ, truyền đi những làn sóng siêu âm tới các mạch máu, nên chứng sưng giảm đi.

    Nhiều hình thức trị liệu bằng nhiệt ở bề mặt và sau vô bên trong giúp làm đau và làm giảm co cơ. Như vậy lưu lượng máu dẫn tới khu vực cũng tăng lên. Các phương pháp bề mặt gồm có chườm nóng, ngâm nước nóng ấm và giọi đèn hồng ngoại. Các phương pháp nhiệt sâu áp dụng những dòng điện tần số cao; người ta gọi đây là giao đốt sóng ngắn

(St)